Ontwikkelingsstimulering en opvoedingsondersteuning voor ...

verantwoordelijkheid is. Men vindt dat betrokkenheid bij de opvoeding al voor de schoolleeftijd
bevorderd moet worden door de consultatiebureaus (Van Daal, Broenink, Kromontono en
Tabibian, 2002). Soms bieden scholen met veel allochtone leerlingen ouders de mogelijkheid
aan om opvoedingsondersteunende programma’s te volgen bij extern partijen zoals ROC’s. Het
is echter niet duidelijk wat het effect daarvan is en hoeveel ouders zich daadwerkelijk melden
bij de programma’s (De Weerd en Krooneman, 2002). Nieuwer onderzoek onder honderden
scholen laat zien dat scholen proberen allochtone ouders uit een laag milieu te stimuleren tot
voorlezen aan hun kind, spelen met hun kind en het bezoeken van de bibliotheek (Smit,
Driessen, Sluiter en Brus, 2007). Voorgelezen worden en leesvaardigheid heeft een positieve
invloed op de taalontwikkeling, dus van dergelijke initiatieven zou een positief effect verwacht
mogen worden. Het combineren van ontwikkelingstimulering op school en thuis (en dus van
centrumgerichte met ontwikkelingsgerichte programma’s) heeft bij jonge kinderen een bewezen
positief effect op cognitieve ontwikkeling (Blok, Fukkink, Gebhardt en Leseman, 2005).
Beleidsinitiatieven
In 2005 is een intentieverklaring School-ouder betrokkenheid getekend, op initiatief van het
Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. De intentieverklaring bevat plannen over het
aanleggen van databanken met good practices en methodieken en het oprichten van een
informatiepunt voor ouders. Inmiddels zijn er een aantal zaken bereikt. Er is een platform
allochtone ouders (bij Forum) dat actief is in het beleggen van informatieve bijeenkomsten. De
database met good practices zullen op een website van het ouderplatform worden geplaatst
(Platform allochtone ouders en onderwijs: www.paoo.nl). De werkgroep ouderbetrokkenheid
die was ingesteld naar aanleiding van de intentieverklaring, heeft in 2007 een overzichtelijke
publicatie opgeleverd (Flengte) waar aandacht is voor de literatuur over deze thema’s en welke
vooral veel handreikingen voor scholen bevat.
3.3 Conclusies over de literatuurstudie
Uit de literatuurstudie komt ouderbetrokkenheid sterk naar voren als een veelbesproken thema,
maar er is helaas weinig onderzoek dat de effecten van interventies of programma’s gericht op
het vergroten van ouderbetrokkenheid in kaart brengt. Veel van het hier besproken onderzoek
heeft een inventariserend karakter: scholen worden ondervraagd naar hun plannen op het terrein
van ouderbetrokkenheid, of aan ouders wordt gevraagd wat zij vinden van de school. Het is
daardoor lastig om conclusies te trekken over factoren die gegarandeerd een positief effect op
ouderbetrokkenheid hebben. De kennis die er is leidt wel tot een aantal conclusies en mogelijke
richtlijnen rond communicatie en ouderbetrokkenheid op school en thuis.
Communicatie met ouders wordt door scholen belangrijk gevonden; scholen willen graag een
goed contact met ouders en proberen een vorm van partnerschap te bereiken. Maar bij sommige
scholen treden lage verwachtingen of negatieve ervaringen teveel op de voorgrond en verwacht
men op voorhand nauwelijks iets van allochtone ouders. Vooral zwarte scholen hebben moeite
om ouders als serieuze gesprekpartners te benaderen en lijken het soms een beetje op te
gegeven. Toch spreken de resultaten van de studie van Smit, Driessen, Sluiter en Brus uit 2007
van scholen met achterstandsleerlingen die een inhaalslag gemaakt hebben: zij hebben een visie
63