HISTORIE, TECHNIEKEN EN MAATSCHAPPELIJKE ...

7.4. Primaire Waterpassingen. (Overzicht V).
Onder de paraaf: "Hydrografische karteringenv1 werd opgemerkt, dat er
reeds vroeg kaarten verschenen van de Surinaamse kust en van de rivieren,
waarbij dieptecijfers ten opzichte van het een of ander referentievlak
(hoogwater-spring, gewoon hoogwater en dergelijke) in voeten of vadems
worden gegeven.
Over peilschaal registraties vinden wij voor het eerst aanwijzingen in de
kaart (schaal 1 : 750.000) uitgegeven in 1887 door het Ministerie van Mari-
ne, afdeling Hydrografie - Den Haag (Surinaams Museum no. 50).
De aanwijzing betrof de peilschaal aan de Marinetrap te Paramaribo welker
nulpunt destijds overeenkwam met de laagste waterstand in de Surinameri-
vier.
Later werden de waarnemingen verricht aan een peilschaal, bevestigd aan
een hardstenen sluis te Beekhuizen. Waarnemingen gedurende de jaren 1904
tot en met 1909 toonden aan, dat in juli 1905 de laagste waterstand gere-
gistreerd was tijdens een springtij. De aflezing op die peilschaal was toen
-3.50 meter.
De hoogte van het nulpunt van deze peilschaal werd overgebracht middels
waterpassing naar een marmeren plaat in een (in 1957 gesloopte) sluis aan
de Knuffelsgracht te Paramaribo. Als "Surinaams Peilv1 (S.P.) werd toen
aangeduid: het vlak gelegen 10 m. onder de zo juist genoemde marmeren
plaat.
In verband met herstelwerkzaamheden aan deze sluis werd in 1912 dit peil
overgebracht naar de "StenentrapV1, waarvoor een hoogte gevonden werd
van + 10.525 S.P. Naast dit Surinaams Peil bestonden nog andere peilen zo-
als Nickerie Peil, Spoorweg Peil, Peil Havendienst, Marowijne Peil, Coronie
Peil enz., die elk een ander referentievlak hadden, waartussen bovendien
het verband niet bekend was.
(Waterpassen van Paramaribo naar de andere districten was in vroeger tij-
den, wegens het ontbreken van communicatiewegen niet mogelijk en veelal
toen ook niet nodig).
Echter deed zich de behoefte gevoelen aan de invoering van een uniform
peil toen het Brokopondoplan en andere werken, die de waterhuishouding
benedenstrooms zouden beïnvloeden, tot uitvoering kwamen.
Het peil dat bij de Overheidsdiensten het meest in gebruik was, het Suri-
naams Peil (S.P.) werd daarom door het B.L.O. (Bureau Landelijke Opbouw)
in samen werking met het Domeinkantoor ingaande het jaar 1955 middels
nauwkeurigheidswaterpassingen verspreid en verzekerd met blijvende mer-
ken, om de 1 à 2 km., langs wegen en paden.
De eerste waterpassingen strekten zich uit naar het Oosten tot Alliance
(aan de Commewijne), langs de Surinamerivier tot Paramaribo, langs de
spoorbaan tot KM.68 en in westelijke richting tot Totness in Coronie.
In plaats van de marmeren plaat in Paramaribo, werd het peil verankerd in
de vaste rotsbodem op de Charlemagneheuvel nabij KM. 70 van de
spoorbaan. (In het primairewaterpasregister, bekend onder no. 301 c.).
(Dienst Hogere Geodesie). In Paramaribo gold toen als voorlopig vast merk
de ronde bout in het gebouw van Financiën op het Onafhankelijkheidsplein
(vroeger Gouvernementsplein) (waterpasregister no. 109).
In september 1957 deed het Bureau Landelijke Opbouw het voorstel een