HISTORIE, TECHNIEKEN EN MAATSCHAPPELIJKE ...

Bij het schrijven van 9 augustus 191 1 richtte de heer Spirlet zich tot de Ad-
ministrateur van Financiën onder toezending van een nota bevattende een
plan voor de opnemings- en karteerwerkzaamheden van Suriname met een
kaart als bijlage.
De inhoud van deze nota (Archief Dienst der Domeinen) is als volgt samen
te vatten:
Ter verkrijging van de nodige vaste punten, waarop de metingen zouden
kunnen aansluiten, zouden op verschillende punten in de kustvlakte, astro-
nomische plaatsbepalingen verricht - en deze door middels van betonnen pi-
laren verzekerd worden.
Triangulatie, gebaseerd op een gemeten basis was uitgesloten vanwege de
hoge kosten en het feit, dat de bosbegroeihg een hoekmeting onmogelijk
maakte, tenzij men torens van 30 meters en hoger zou plaatsen.
De keuze viel derhalve - mede in navolging van de methode in Oost-Indië
toegepast - op astronomische plaatsbepalingen. Deze werden zoals eerder
vermeld, verricht door Kapitein Luitenant ter Zee Van Stockum, reeds be-
kend als leider van de Saramacca-expeditie.
Deze astronomisch bepaalde punten zouden door metingen onderling ver-
bonden worden en op deze wijze zou een stelsel hoofdlijnen verkregen wor-
den.
De keuze der lijnen was daarbij zodanig, dat daaraan alle in cultuur ge-
brachte streken zouden kunnen worden vastgelegd.
Deze metingen zouden voorts een tweeledig doel dienen en wel aansluiting
van eigendomsmetingen - dus voor kadastrale doeleinden - en voor metin-
gen van zuiver topografische aard.
Het personeel zou uit de in het land aanwezige landmeters worden gerecru-
teerd, die juist vanwege het gereedkomen der werkzaamheden van de
spoorbaan-aanleg vrij kwamen.
Voorts bevatte de nota nog tal van voorstellen met betrekking tot persone-
le-, financiële- en administratieve voorzieningen.
De Gouverneur ging met het voorstel akkoord, evenals de Minister van Ko-
loniën, terwijl Van Stockum, die juist hydrografische metingen in onze wa-
teren verrichtte, met de plaatsbepalingen werd belast.
Aangezien de aantrekking van Spirlet beoogde verbeteringen te brengen in
de kadastrale- en kartografische toestanden - een landmeetkundige aange-
legenheid dus - stelde hij ter verwezenlijking van dit doel voorop, zijn ont-
heffing van bemoeienissen met het Domeinkantoor.
Immers, aldus Spirlet: "bij het horen vermelden van de funktie Gouverne-
ments-Landmeter zal men veronderstellen, dat die betrekking iets te ma-
ken heeft met het werk van de landmeetkunde, doch het bureau van deze
funktionaris - het Domeinkantoor - behandelt geheel andere zaken.
Een Belasting Ambtenaar, bekleed met de waardigheid van Administrateur
van Financiën en die tevens de titel heeft van Beheerder der Domeinen, be-
handelt concessies voor landbouw, bosbouw, mijnbouw en alle andere con-
cessies waarbij het 's Landsdomein betrokken is. Hij doet voorstellen en
geeft adviezen hieromtrent aan de Gouverneur en neemt in sommige geval-
len zelf de beslissingen.
In deze funktie staat hem het Domeinkantoor bij".
Spirlet stelde een splitsing voor tussen een Domeinkantoor belast met do-
maniale aangelegenheden en daarnaast een opnemingsdienst - een zuiver
technische dienst - welke onder zijn leiding de gewenste verbetering op ka-
dastraal - en kartografisch gebied zou verwezenlijken.