HISTORIE, TECHNIEKEN EN MAATSCHAPPELIJKE ...

In 1686 geven de zgn. Labadisten een kaart uit, waaruit te concluderen valt
dat het aantal plantages uit de Mogge-kaart (loost) is uitgegroeid tot 148,
terwijl de Para-rivier en de linkeroever van de Suriname -zeer waarschijn-
lijk als gevolg van gecombineerde overvallen door Indianen en Marrons- zijn
verlaten.
Aan beide genoemde kaarten kan niet te veel waarde worden gehecht als
landmeetkundig document, dit in tegenstelling tot de in 1688 verschenen
kadastrale kaart van F. de Wit.
2.3. Lavaux en z'n werk
Middels een biografie wordt de persoon van Alexander de Lavaux gepresen-
teerd waarna z'n kaart uit 1737 uitvoerig wordt besproken.
Nog vier edities van deze kaart verschijnen, waarvan de laatste ca. 1770
(bij P. Schenk en Zoon). Op deze laatste editie wordt ook nader ingegaan.
2.4. Het werk van J.C. Heneman
Via de inventaris van P.A. Leupe (1867) wordt van een aantal (40 st.) kaar-
ten van J.C. Heneman kennis genomen. Langer wordt stilgestaan bij Hene-
man's kaart uit 1794 en het manuscript van z'n grote kaart bestaande uit
140 deelkaarten.
Op grond van een nadere beschouwing van een aantal deelkaarten en verge-
lijking daarvan met in tijd exakt bekende feiten uit de historie, als ander-
zins komen wij tot de bevinding dat de "Groote Kaart1' na 1794 gereed
kwam. Voorts, dat Heneman met dit werk ca. 10 jaren is bezig geweest en
niet zoals Sypesteyn veronderstelde met de kaart uit 1784.
3. Karteringen in de 1% eeuw.
3.1. Een transitoire periode
Terwijl enerzijds de landbouwplantages aan de bovenloop der rivieren wer-
den verlaten, concentreerde de plantagelandbouw zich anderzijds langs de
benedenloop dezer rivieren, waarbij ook landbouwaktiviteiten in de zgn.
Nieuwe Kolonie waren te bespeuren.
In de westelijke distrikten, waren het vooral Engelsen en Schotten waarvan
de nog aldaar in gebruik zijnde toponiemen getuigen, die zich als gevolg van
het Engelse tussenbestuur (l 799-1 81 8) als kolonisten vestigden.
De teruggang van de landbouw zette in als gevolg van de oorlogen in Europa
en het verlies van de suikermarkt vanwege het continentaal stelsel terwijl
ook de katoenmarkt veroren ging vanwege een ongunstige concurrentieposi-
tie t.o.v. de U.S.A. (zie kaart Mabé - 1835 in het werk van M. Teenstra: De
Landbouw in Suriname).
De emancipatie der slaven evenwel betekende het definitieve einde van de
plantagelandbouw; hetgeen o.m. tevens het dieptepunt betekende in het
landmetersberoep.
Teneinde de economie in Suriname weer op gang te brengen werd de bevol-
kingslandbouw ter hand genomen en aandacht besteed aan de goudwinning.
De werkzaamheden van de landmeter W.L. Loth hebben tot de goudexploi-
tatie veel bijgedragen.