HISTORIE, TECHNIEKEN EN MAATSCHAPPELIJKE ...

Vanuit de Hebiweri werden een aantal toppen gepeild, zoals niet nader ge-
ïdentificeerde toppen in het Bakhuisgebergte en een dubbele meting naar de
Hendriktop; voorts een peiling naar de ttKrutubergtt.
Dit was het resultaat van de bergtriangulatie tijdens de eerste expeditie, te
weten: vaststelling van de ligging en beschrijving van het panorama van:
Voltzberg, Van Stockum, Jan Basi Gado, Hendriktop, Van der Wijcktop,
Hebiweri en Krutu, alsmede een aantal niet nader ge'indentificeerde toppen
van het Bakhuisgebergte. Daarnevens aanduidingen omtrent het verloop van
de Emmaketen en het Wilhelminagebergte.
(De namen Hebiweri" en ttKrutu" spreken voor zichzelf).
Behalve met de zo juist geschetste landmeetkundige opnamen, hield de ex-
peditie zich ook bezig met het verzamelen van topografisch materieel van
de Coppenamerivier, alsmede de voortzetting hiervan in de linker- en rech-
ter Coppename tot ongeveer 4' N.Br.
Hierbij werden alle zijkreken, sulats (sula = stroomversnelling) alsmede
bodemgesteldheid in de iddellijke omgeving van de oever vastgesteld.
De Saramacca-expeditie e tweede in de reeks) kreeg tot opdracht:
1. De bestijging van de Jan Basi Gado en van daaruit peilingen doen.
2. De bestijging van de Hendriktop en het vastleggen van de bergpanora-
mats van daaruit.
3. In het brongebied van de Saramacca een top beklimmen voor nadere
gegevens van het Wilhelminagebergte, die gepaard met waarnemingen
op de Hendriktop, gegevens omtrecht richting van de keten (Wilhelmi-
na) zou opleveren.
De methode van peiling bestond uit het meten van richting en vertikale
hoeken vanuit tenminste 2 bekende punten; waarbij er voor gezorgd diende
te worden dat de richtingen onderling geen te scherpe hoek vormden.
Voor de identificatie van toppen is voorts voldoende, een kenbare hoogte,
vorm of geïsoleerde ligging.
Ten aanzien van het instrumentarium en de accessoires vertoonde deze ex-
peditie ten opzichte van de vorige, duidelijke verbeteringen.
Moesten bijvoorbeeld tijdens de Coppename-expeditie de afstanden worden
geschat (hetgeen naderhand fouten in de orde-grootte van 20 à 25% bleek
op te leveren), deze tweede expeditie had de beschikking over een stereos-
copische afstandmeter van Zeiss, waarbij maximaal 5% fout in de afstanden
werd gekonstateerd.
Ook het schetsen van de berg-panorama's zou vervangen worden door toe-
passen van fotografie. Helaas mislukten de opnamen wegens een levering
van bedorven glasplaten.
Vanuit een top van de Jan Basi Gado werd waargenomen en gepeild (zie
overzicht I):
1. in noord-oostelijke richting, lang gerekte heuvels (Brokolonko?).
2. in noord-oost en zuid-oostelijke richting op enkele km's van elkaar,
heuvels met hoogten gelijk Jan Basi Gado (hqajorodam en niet nader geïdentificeerde
toppen):
3. in het Zuiden een berg van - + 800 m. (vermoedelijk de Ebbatop).
91) Stockum A.J. van, 1904: Verslag van de Saramacca expeditie.
K.N.A.G. 2e serie Deel XXI, 291 blz. en 4 kaarten.