HISTORIE, TECHNIEKEN EN MAATSCHAPPELIJKE ...

4.3. Andere thematische kaarten
De wetenschappelijke expedities waren nog niet ten einde, of menige over-
zichtskaart, waarbij gebruik gemaakt werd van de vrijgekomen gegevens,
zag het licht.
In vele gevallen vond zulks plaats om rapporten of verslagen te illustreren
en daardoor belangstelling te wekken voor het land en zijn economie.
Dit is geen novum in de Surinaamse kartografische geschiedenis want reeds
zagen wij, dat Zimmermann in 1877 een thematische kaart van het stroom-
gebied van de beneden- en middenloop van de Surinamerivier vervaardigde.
Ook de kaart van Loth uit 1899 dient eenzelfde doel.
De metingen van Cateau van Rosevelt en Van Lansberge worden benut als
basis, waarop Loth zijn eigen meetwerk aanbrengt, alsmede de geprojek-
teerde stoomtramlijn van Paramaribo - via Paradijs (Kwakugron) naar de
Surinamerivier (Kabel) langs de Westoever van de Sarakreek naar Gransanti
en de Tapanahoni tot de Kotiloloval aan de Gonini als eindpunt.
Dominerend zijn voorts in deze kaart de overzichten van percelen:
1. tot uitoefening van de landbouw;
2. in cultuur;
3. tot ontginning van delfstoffen;
4. tot winning van balata.
Als voorbeeld nu van de 20ste eeuwse thematische kaart volgen hieronder
de toelichtingen op een drietal verzamelkaarten te weten:
de kaart van Kietzmann uit 1905;
de kaart voor de Wereldtentoonstelling te Brussel 1910;
de kaart uit 1912, al asis voor de ontwikkeling. van de balatawinning
in Suriname gebezigd 33 en tenslotte uit 1888:
de geografische Overzichtskaart van Martin.
4.3.1. De kaart van Kietzmann 1905 (Surinaams Museum no. 87)
Bij de samenstelling van deze kaart in schaal l : 2 miljoen wordt, naar de
auteur vermeldt, gebruik gemaakt van de gegevens, verzameld door de
jongste wetenschappelijke expedities naar de binnenlanden, onder leiding
van de heren Bakhuis, Van Capelle (Nickerie expeditie J.W.), Fransschen
Herderschee en Luitenant Van Stoc (kaartbijlage no.1 l).
Het commentaar van Van Panhuys 4' op deze kaart vermeldt onder meer:
"De kaart is eenvoudig overgenomen van het Bakhuiskaartje uit 1902 met
een verlengstukje aan de Saramacca.
Ten aanzien van Franssen Herderschee is alleen de blote naam overgeno-
men; van die expeditie evenwel nietsv1.
Er valt echter veel meer over deze kaart te zeggen.
Als interessante bijzonderheid kan worden medegedeeld, dat dit de eerste is
- althans waarvan met zekerheid is aan te geven - die in Suriname is ge-
drukt en uitgegeven.
Kietzmann heeft zich nog niet los gemaakt van de gedachte van een "schei-
dingsgebergte" waarop de Suriname-, Saramacca-, Coppename- en Nicke-
rierivieren zouden moeten ontspringen.
85) Struycken de Roysancourt, C.A.J. en Gonggryp, J.W.:
Het Balatavraagstuk in Suriname, 1912.
86) Panhuys, Jhr. L.C. van, 1905: Kaart van Suriname (kaartbespreking).
K.N.A.G. 2e serie, Deel XXII, no. 5, blz. 809.