HISTORIE, TECHNIEKEN EN MAATSCHAPPELIJKE ...

4. THEMAiïSCHE EN TECHNISCHE KARTERINGEN
4.1. Hydrografixhe karteringen
Weinig inwoners van Suriname realiseerden zich tot voor kort, dat ons land
een kuststaat is. Hoewel de Atlantische Oceaan hemelsbreed nog geen 10
km ten noorden van Paramaribo ligt, onttrekt de ondoordringbare en met
onbenutte mangrove (Avicennia germinans) begroeide modderkust de zee
aan de belangstelling. De zee zelve is hier ook debet aan. Welvarende plan-
tages aan de Matapica en Tapuripa, werden door de zee verzwolgen;
Coronie ging door haar economisch ten gronde en een vestiging aan de
monding van de Nickerie-rivier moest tot tweemaal toe verplaatst worden.
Enkele vissers en zeelieden bleven evenwel hun heil zoeken op de zee, ter-
wijl nu en dan de belangstelling voor de zee opleefde, wanneer berichten
over olieboringen op het continentaal plateau speculatieve bespiegelingen
tot gevolg hadden.
De uitbreiding van de territoriale zee tot 12 mijl en de instelling van de 200
mijls economische zöne, bij Wet van 14 april 1978, waarbij Suriname de
jurisdictie verkreeg over een zee-oppervlak nagenoeg ter grootte van zijn
landoppervlak, vergrootte eveneens de belangstelling voor de zee.
De bekende visrijke gronden (onder andere garnalen), werden voorwerp van
internationale overeenkomsten, verhoogde scheepvaart aktiviteiten en ex-
port. Helaas heeft de ontwikkeling van de Hydrografische Dienst geen ge-
lijke tred gehouden met deze ontwikkeling en zijn daardoor de scheep-
vaartmogelijkheden niet optimaal vanwege een beperkte veiligheid voor de
navigatie en beperkte vervoerscapaciteiten (modderbanken, dichtslibben
der vaargeulen en dergelijke, waardoor de diepgang der schepen beperkt is).
De belangstelling voor de kusten van Guiana was vroeg gewekt en reeds
rond 1560 verscheen de - waarschijnlijk oudste - manuscriptkaart, waarop
diverse riviermondingen tussen de Amazone en Orinoco van Spaanse namen
zijn voorzien. Later, in 1596 geeft Lawrence Keymis, een vroegere reisgenoot
van Walter Raleigh, die beiden op zoek naar Eldorado de Wilde Kust
bevaren, zogenaamde Engelse namen aan deze rivieren, waarbij Shuriname,
Marawini, Cupanama en Curitini, ons niet onbekend in de oren klinken. (De
Engelsman Keymis kreeg deze hydroniemen zeer waarschijnlijk op van de
Arawakse kustbevolking).
Dan verschijnen in de 1 7 en ~ 1 8 eeuw ~ de zogenaamde West-Indische Pas-
kaarten.' Omstreeks 1629 verscheen de oudst bekende, onder de titel
llWest-IndischefPaskaart, waarin de graden der breedde over wederfzijden
van de middellijn wassende soo vergrootenfdat die geproportioneert zijn te-
gen hunnefnevenstaende graden der lengtelvertonende (behalve Europaes
zuyde1ijkste)falle zeekusten van Africa en Americafbegrepen in 't Octrooi
bij de H.M.H. Staten generaal der vereenichde Nederlanden verleentlaan de
generale West-Indische Compagnief. Mits gaders e van Peru en Chilifin de
grote Zuydzeefbeschreven door Willem I. Blauw
De kartograaf geeft allereerst een korte duidelijke verklaring van de wijze
waarop de kaart - uitgevoerd in de Mercatorprojektie - is samengesteld.
Blaeu heeft gebruik kunnen maken van andere kaarten en van aanvullende
gegevens afkomstig van zeelieden, die naar West-Indië voeren.
In de eerste plaats maakte hij gebruik van zijn zogenaamde (platte) om-
streeks 1617 vervaardigde Pascaerte van Guinea, Brasilien en West Indien.
81) Cox, G.A. 1954155: De West-Indische Paskaarten, blz. 35 e.v.
Bijlage B. Jaarverslag Scheepvaart Museum.