HISTORIE, TECHNIEKEN EN MAATSCHAPPELIJKE ...

3-3- Cateau van Rosevelt en zijn kaart
In de Surinaamse Alamanak voor het jaar 1894 verscheen van de hand van
J.F.M(orpurgo) een uitgebreide biografie van Johan A.F. Cateau van Rose-
velt, waaruit een erudiet en selfmade man te voorschijn treedt.
Voor ons betoog brengen wij slechts zijn land meetkundige kwaliteiten naar
voren, die op bijzondere wijze hebben bijgedragen in de kartering van Suri-
name.
Zijn eerste opdracht hiertoe kreeg Van Rosevelt, toen hij in 1861 werd aan-
gewezen, oin de gemengde Nederlands - Franse Commissie terzake de op-
name der Marowijne in verband met de grenskwestie te vergezellen.
Van Nederlandse zijde berustte de leiding bij Baron van Heerdt tot Evers-
berg, oud zee-officier, die tezamen met zijn Franse collega Vidal de astro-
nomische plaatsbepaling zou verrichten, terwijl Rosevelt, artillerie of fi-
cier, met het topografisch deel der opnamen belast werd.
Wegens ziekte van Van Heerdt nam Van Rosevelt diens taak over en na eni-
ge tijd liet Vidal de gehele opname en kartering aan Van Rosevelt over.
De tocht voerde naar de Tapanahoni, welke werd bevaren tot de val llAla-
mandidon" op 3'28'~.~r. en 9lW. van Paramaribo. Vervolgens bezocht men
de Lawa en de Litani tot aan de Waremapankreek op 2°2513011 N.Br.
Door hen werd nog een berg (Knopaiamoi ook wel Piton Vidal genoemd) van
ongeveer 700 voeten (bij latere metingen gebleken 490 m. te zijn) hoog be-
klommen om een uitzicht over het land te hebben.
Op het kaartblad XXXI van de Van Rosevelt serie, welke hierna wordt be-
sproken, staat ten aanzien van deze Inselberg het volgende:
llVan de top dezer kegelvormige rots heeft men een duidelijk gezicht op het
Zuidwaarts liggende llTumuc Humacll gebergte, dat zich tussen de paralel-
len van 2' en 2'10 N.Br. van W. 5' N. naar 0. 5' Z. schijnt uit te strekken.
Met uitzondering van enkele steile kogelvormige toppen, schijnt het gehele
gebergte met bos te zijn begroeid.
Zet land tussen de rivier (Litani) en het eigenlijke gebergte is bedekt met
bosrijke heuvels, die naar het Zuiden toe meer in hoogte toenemen.
Zover het oog van het Noordwesten door het Zuiden naar het Zuidoosten
reikt, verheft zich de ene top en bergrug achter de andere, tot men bij zeer
helder weder en een hoogst doorschijnende lucht de verste toppen moeilijk
meer van de blauwe lucht onderscheiden konf1.
Voorts maakt Van Rosevelt ook melding van de zogenaamde Dubbeltop in
het Tumuc-Humac-gebergte, die later door de Nederlands-Braziliaanse
grenscommissie (1935-1938) als llTemomairemll werd aangeduid. De
oorsprong van het toponiem llTumuc-Humacll is, volgens Jean Hurault (Inge-
nieur en chef geographe) blijkens een artikel uitgegeven door het Institute
Geographique National, Parijs dd. september 1971, afkomstig van de
explorateur Crevaux, die omstreeks 1877 deze naam voor het eerst in de
"Carte general de LIAmérique de Sudl1 gebruikte.