HISTORIE, TECHNIEKEN EN MAATSCHAPPELIJKE ...

More documents

Recommendations

Info

3. KARTERING<strong>EN</strong> IN DE 1 9 EEUW ~ De kaart ten dienste van het goud 3.1. Een transitoire periode Terwijl enerzijds de plantages aan de bovenloop van de Surinamerivier, de Commewijne en de Cottica werden verlaten, concentreerde de plantagelandbouw zich langs de benedenloop der genoemde rivieren en voornamelijk het gebied tussen de Commewijne en de zee was vrijwel helemaal in cultuur (Zie kaart Moseberg (1801) - (kaart bijlage no. 5). Een andere verschuiving in de behoefte naar grond was in opkomst en na 1794 waren er landbouwak- tiviteiten in het Westen - in de zogenaamde Nieuwe Kolonie - te bespeuren. Na elkaar kwamen in cultuur plantages in de Saramacca (1796), Nickerie (1797) en Coronie (1808). In beide laatstgenoemde distrikten waren het vooral Engelsen en Schotten, die - als gevolg van een periode van Engels bestuur (1 799-1802 en 1804-1816) - zich als kolonisten vestigden. De topo- niemen uit Nicktrie en Coronie zijn de stille getuigen uit die tijd. Door de oorlogen in Europa en het door Napoleon afgekondigde Continentaal Stelsel ging voor Suriname de suikermarkt verloren, terwijl de katoen de konkur- rentie van de U.S.A. niet aan kon. Na de Engelse periode was het met de landbouw in Suriname praktisch ge- daan; de plantages werden verlaten en de produktie liep daardoor sterk te- rug. Een beeld van deze situatie geeft de kaart van de landmeter Mabé (1835) (Kaart bijlage no. 6). Deze kaart behoort bij het werk van Teenstra: De Landbouw in Suriname (1835). De doodklap kreeg de plantagelandbouw in Suriname echter met de emanci- patie der slaven en zelfs pogingen om middels aanvoer van immigranten nog in de behoefte van arbeidskrachten te voorzien, konden hieraan niets meer veranderen. Met de neergang van de plantagelandbouw bereikt £!Ak de landmeterij in Suriname een dieptepunt. Hierover lezen wij bij Loth onder meer: "Nieuwe gronden werden nagenoeg niet meer uitgegeven, de bestaande plantages gingen achteruit bij gebrek aan arbeiders, zodat ook aan uitbrei- ding van plantages of hermetingen hiervan niet gedacht werd." Onder deze omstandigheden werd niet nauw gelet op de kennis en ontwikke- ling der personen, die, na afgelegd examen voor de Commandant van de Genie, aangesteld werden tot landmeter, hetgeen te merken is aan het werk dat van 1828 tot 1859 is uitgevoerd. Na Mabé werd geen deskundige meer belast met het toezicht op de kaarten ter Secretarie. Onder deze minder kundige landmeters noemt Loth onder andere A. Hiem- cke, waarover de Inspekteur der Domeinen per 1 oktober 1853 de Gouver- neur inlichtte, middels een llRapport der gedaane werkzaamheden van 11 augustus 1857 tot 11 maart 1858. Hiemcke had van deze inspekteur de gehele kaartenverzameling ter Secretarie thuis gekregen in verband met de samenstelling van een kadastrale kaart van de gehele kolonie. Van deze opdracht is niet alleen niets terecht gekomen doch aan deze landmeter is het te wijten, dat de gehele verzameling oude kaarten, met zoveel zorg door Gouverneur Mauricius bijeengebracht, is verdwenen. Het weinige dat hiervan nog over is, werd na het overlijden van Hiemcke, in deplorabele toe- stand in de Weeskamer gevonden. (De Weeskamer was gevestigd op de Noord-Oosthoek van de snijding van de Wagenweg en de Malebatrumstraat.) 62) ' Loth W.L. 1905: op.cit.blz. 11 (zie hoofdstuk 2, noot 7).
Volledigheidshalve dient hier echter ook vermeld te worden dat Hiemcke voornoemd tot opdracht kreeg: elk erf afzonderlijk in kaart te brengen, daarbij te voegen een beschrijving van het erf met aanhaling der documen- ten, waarin de titel van aankomst en eventuele transporten. Vervolgens moest hij zich door meting vergewissen of het oppervlak conform de grond- brief was, alle partieële kaarten van dezelfde wijk in een boekdeel verza- melen en voorzien van een register en blokkaart. De beloning, welke de landmeter hiervoor ontving bedroeg f. 1,- (een gulden) per erf. Een overzicht van de administratieve indeling van Suriname, alsmede van de bo mbenutting rond het midden van de lge eeuw, eeft Van Sype- steyngfj. Bij Koninklijk Besluit van 8 oktober 1835 no. 2 f G.B. 1842 no. 3) werd ons land verdeeld in acht divisies en twee distrikten, te weten: Divisie Boven Suriname en Thorarica Divisie Para Divisie Boven Commewijne Divisie Boven Cottica en Perica Divisie Beneden Commewijne Divisie Beneden Cottica Divisie Matapica Divisie Saramacca Distrikt Coronie Distrikt Nickerie Plantages in bewerking per l september 1858:~~) Suikerplantages Koffieplantages Cacaoplantages Katoenplantages Koffie- en Cacaoplantages Houtgronden Kost- en Kweekgronden Totaal Lett. A. Lett. B. Lett. C. Lett. D. Lett. E. Lett. F. Lett. G. Lett. H. 92 stuks 64 stuks 14 stuks 2 stuks 31 stuks 22 stuks 38 stuks 263 stuks De teruggang in het aantal in bedrijf zijnde plantages wordt duidelijk aan- gegeven in het volgend overzichtje (eveneens van Van Sypesteyn). Aantal plantages in 179 1 Aantal plantages in 1832 Aantal plantages in 1833 Aantal plantages in 1836 Aantal plantages in 1840 Aantal plantages in 1848 Aantal plantages in 1850 591 stuks 451 stuks 430 stuks 428 stuks 383 stuks 284 stuks 273 stuks 63) Syptestein C.A. van 1853: Beschrijving van Suriname, blz. 96 e.v. 64) Sypestein C.A. van: op.cit. blz. 203.
Page 1:
HISTORIE, TECHNIEKEN EN MAATSCHAPPE
Page 5 and 6:
INHOUDSOPGAVE Voorwoord Samenvattin
Page 7:
Bijlagen: Bijlage 1 : Beknopt overz
Page 11 and 12:
SAMENVATTING Geschiedenis. De karte
Page 13 and 14:
1. Samenvatting van kartografische
Page 15 and 16:
Onder de regionale kaarten van dit
Page 17 and 18:
3.2. De kaarten van Loth (1876-1899
Page 19 and 20:
De volgende instruktie dateert van
Page 21 and 22:
De tweede expeditie ging de Saramac
Page 23 and 24:
Deze vaste punten zouden tevens die
Page 25 and 26:
Nog andere problemen t.a.v. de pasp
Page 27 and 28:
SUMMARY History The history of surv
Page 29 and 30:
1. Summary of the cartographic aspe
Page 31 and 32:
2. The period of the (Dutch) West-I
Page 33 and 34:
3.3. Cateau van Rosevelt and his ma
Page 35 and 36:
4.3. Other thematic maps 4.3.1. In
Page 37 and 38:
headwaters of the Suriname river an
Page 39 and 40:
The geographic coordinates finally
Page 41 and 42:
SOMMARIO a. La historia La historia
Page 43 and 44:
1. Sumario de los aspectos coloniza
Page 45 and 46:
2. El período de la Compania (Hola
Page 47 and 48:
3.3. Cateau van Rosevelt y su mapa
Page 49 and 50:
4.2. El mapa politemático de Zimme
Page 51 and 52:
Después de la expedición Tapanaho
Page 53 and 54:
7.2. Métodos aéreos en uso del en
Page 55 and 56:
INLEIDING Historie, technieken en m
Page 57 and 58:
Een kaart van Ottens (vóór 1718)
Page 59 and 60: Er was een wegenplan ontworpen, dat
Page 61 and 62: Landmeters van het oude Rome maakte
Page 63 and 64: De drie bekendste hiervan zijn de t
Page 65 and 66: l. 1.1. Kaarten, karteringen en Kad
Page 67 and 68: Terwijl in Europa pas na de Franse
Page 69 and 70: West-Indië West-Indië kan worden
Page 71 and 72: Op de kust van Guiana kwamen in 162
Page 73 and 74: Inset: English Harbour: schaal 2 fu
Page 75 and 76: e. St. Christopher 1828 (no. 3635 p
Page 77 and 78: de kustlijn. Kaart no. 13 is gedate
Page 79 and 80: 12. Als bijlage van het Koloniaal V
Page 81 and 82: 3. Van enkele delen van St. Maarten
Page 83 and 84: 1. De manuscript kaart van Maas (17
Page 85 and 86: 1.5. Cayenne 1.5.1. Zee- en landkaa
Page 87 and 88: 3. De goudvelden: 19 in totaal, waa
Page 89 and 90: 2. DE PERIODE VAN DE WEST-INDISCHE
Page 91 and 92: De landmeter van de kolonie had ove
Page 93 and 94: Voorts zou een ieder die wel een go
Page 95 and 96: c. de naasting bij verkoop enlof na
Page 97 and 98: van Politie heeft goedgevonden: "de
Page 99 and 100: Geconcludeerd mag worden, dat de ri
Page 101 and 102: Bovendien zou wegens deze 'maatrege
Page 103 and 104: In de metrische schaal omgezet zijn
Page 105 and 106: Uit het voorgaande overzicht blijkt
Page 107 and 108: Leupe no. 1990: Kaart van 't rivier
Page 109: Ten aanzien van de datering van de
Page 113 and 114: De savanna waar doorheen het tracé
Page 115 and 116: ten en van de landmeter Jansen, die
Page 117 and 118: 3-3- Cateau van Rosevelt en zijn ka
Page 119 and 120: Blijkens de Surinaamse Almanak van
Page 121 and 122: Rond 1800 werd de stad naar het Noo
Page 123 and 124: Drie en twintig punten werden in ge
Page 125 and 126: Uit dezelfde tijd (1783) dateert de
Page 127 and 128: Een zeker persoon was gedagvaard vo
Page 129 and 130: Vanaf het moment dat de eerste uit
Page 131 and 132: De vierde afdeling handelt over het
Page 133 and 134: Art. 28 Soort en afmetingen der mer
Page 135 and 136: Art. 9 (Gewijzigd bij G.B. 1932 no.
Page 137 and 138: Deze West-Indische Paskaart van Bla
Page 139 and 140: Vergeleken bij haar Nederlandse tij
Page 141 and 142: De opname werd verricht door het Et
Page 143 and 144: De jongste opnamen geschiedden tuss
Page 145 and 146: De scholen van Clevia, Beekhuizen,
Page 147 and 148: De Tumuk-Humak in de Zuid-Oost hoek
Page 149 and 150: Hierbij worden de rivieren en kreke
Page 151 and 152: Om nu de grenslijnen tussen bepaald
Page 153 and 154: Vanwege de tijdrovende en moeizame
Page 155 and 156: (De hoogte van de Voltzberg werd be
Page 157 and 158: Tijdens de metingen werden op versc
Page 159 and 160: Tumuk - Humak - expeditie In het K.
Page 161 and 162:
3 geologische kompassen, l' Barkert
Page 163 and 164:
Ook bij deze expeditie werd aandach
Page 165 and 166:
6. DE PERIODE VAN DE OPNEMINGSBRIGA
Page 167 and 168:
De splitsing kwam op 1 mei 1912 met
Page 169 and 170:
7. Invoering titel: Topograaf - Lan
Page 171 and 172:
Vertikaal verband: Als nulpunt voor
Page 173 and 174:
. Coördinaten ligging Kadaster Ste
Page 175 and 176:
Artikel 6 : Indien opgaven, door ei
Page 177 and 178:
Sinds de tijd van Cateau van Roseve
Page 179 and 180:
4. Blad acht (Marowijne). Een groot
Page 181 and 182:
7. DE PERIODE VAN DE LUCHTKARTERING
Page 183 and 184:
met de opnamen van start was gegaan
Page 185 and 186:
Voorts werden nog een aantal additi
Page 187 and 188:
Enige seconden vóór, tot enige se
Page 189 and 190:
De ketting bestaat uit een aantal a
Page 191 and 192:
In-track circa 24 m., Cross-track c
Page 193 and 194:
éénduidig peil in te voeren en di
Page 195 and 196:
spraak lldangll te gebruiken). Door
Page 197 and 198:
Enkele Zwaartekracht- stations Albi
Page 199 and 200:
Bijlage I. BEKNOPT OVERZICHT VAN DE
Page 201 and 202:
Eene nadere aanvulling van het besl
Page 203:
Teneinde het verkrijgen van domeinl
Page 206 and 207:
De volgende stukken hebben betrekki
Page 208 and 209:
Overzicht werkzaamheden van 11 apri
Page 211:
F i t B t A T L A N T I S C H E O (
Page 215:
, B s i!! l i i 3 0 o o ; l a jol l
Page 219:
Geografische Geografische Geografis
Page 223:
DE Cvsr 2. The oldest known printed
Page 227:
4. Fragment of the replica of Henem
Page 231:
6. Fragment of the eastern part of
Page 235:
8. Sheet-fragment of the m.S. map (
Page 239:
10. Fragment of the map by G.P.H. Z
Page 243:
12. Fragment of one of the most imp
Page 247 and 248:
Verklaring van enkele begrippen (in
Page 249 and 250:
Personenregister Bk . Abbeville. P
Page 251 and 252:
Personenregister Blz . Gosseby. J.C
Page 253 and 254:
Personenregister Blz . Poirson. J.B
Page 255 and 256:
Zakenregister Blz . ...............
Page 257 and 258:
Zakenregister Blz . Lacanoa .......
Page 259 and 260:
Lijst van aangehaalde kaarten en at
Page 261:
Gebied Auteur Jaar Blz. Opmerkingen
Page 264 and 265:
Auteur Jaar Blz. Opmerkingen Surina
Page 266:
p. 41 6e regel van onder: p. 157 le
show all

HISTORIE, TECHNIEKEN EN MAATSCHAPPELIJKE ...

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?