HISTORIE, TECHNIEKEN EN MAATSCHAPPELIJKE ...

Bovendien zou wegens deze 'maatregel het voordeel aan de dag treden, dat
er hier en daar plantages zouden worden gevonden, die groter waren dan ze
hadden moeten zijn, doordat vroeger niet nauwkeurig gelet was op het stel-
len van de limietpalen en het openkappen van de scheidlinie. De hierbij
vrijkomende stukken land zouden dan geschikt zijn voor het aanleggen van
koffieplantages.
Het plan, zoals hierboven aangegeven, heeft geen voortgang gehad; hiertoe
heeft onderineer de dood van de Gouverneur (De Cheusses in 1734) en de
onbekwaamheid van de door de ekteuren van de Sociëteit naar Suriname
gezonden landmeter bijgedragen 45 .
In ditzelfde jaar (mei 1734) schreef een zekere Alexander de Lavaux, Vaan-
drig in dienst der Sociëteit en I'gezworenI1 landmeter der provincie Surina-
me, een brief aan de direkteuren van de Sociëteit, waarin hij mededeelde
reeds twee jaren bezig te zijn geweest met de generale kaart van Suriname
en bijna hiermee gereed was. Met toestemming van de direkteuren wilde hij
de kaart doen drukken en vroeg verlof om daartoe in 1735 naar Nederland
te komen. Hij verkreeg niet alleen toestemming, maar werd tevens bevor-
derd tot Luitenant.
De Lavaux werd in 1704 te Berlijn geboren en had volgens eigen opgave in
Duitse dienst de rang van Luitenant en Ingenieur gehad. In 1729 trad hij in
dienst van de Sociëteit. Na benoeming tot landmeter en gereformeerd offi-
cier vertrok hij naar Suriname en kreeg aldaar bij de militie de rang van
Vaandrig. In de jaren 1731-1733 mat hij voornamelijk in de Commewijne en
Cottica de gronden op en in 1735 aan de Surinamerivier. Als Vaandrig
maakte hij in 1731 twee tochten tegen weggelopen slaven tussen de boven-
loop van de Suriname- en de Saramaccarivier.
Bij het verzamelen van gegevens voor zijn generale kaart ondervond De La-
vaux niet overal medewerking. Vele eigenaren en direkteuren van plantages
weigerden de kaarten en wattanden van hun grond te tonen, uit vrees dat
zou blijken dat zij wel gronden in naam bezaten, doch niet in cultuur
hadden gebracht en deze weer aan de Sociëteit zouden vervallen. Zonder
deze gegevens was het niet mogelijk de generale kaart in korte tijd te
voltooien.
De Lavaux ging in juli 1735 scheep naar Nederland; het schip waarmee hij
reisde, bleek niet zeewaardig en op het eiland Martinique ging hij over op
een Frans schip naar Le Havre - de Grace. Op deze overtocht leden zijn do-
kumenten van het water, zodat hij, voor de direkteuren van de Sociëteit
verschenen, moest mededelen dat hij met de meeste spoed met behulp van
zijn aantekeningen de beschadigde kaart zou herstellen en perfektioneren.
Na enkele maanden werken werd de kaart op koper gebracht.
De kosten tot eind 1737 bedroegen 1250 gulden. Op 3 januari 1738 werd De
Lavaux bij voltooiing van het werk bevorderd tot Kapitein bij de militie in
Suriname en kreeg tevens de aanstelling van Ingenieur.
Voor de moeite van het karteren en bemoeienis met het drukken kreeg De
Lavaux de keuze tussen de koperen plaat of f 1.000,--; hij koos voor het
geld. In 1740 keerde De Lavaux naar Suriname terug. Het Hof van Justitie
keurde zijn verzoek tot uitbetaling van zijn achterstallige gage als land-
meter goed met uitzondering van de periode van zijn terugreis waarover hij
één jaar had gedaan.
59) Bijlsma R. 1921: Alexander de Lavaux en zijn generale kaart van
Suriname 1737. W.I.G. Deel I1 blz. 397 e.v.