+ Download pdf (6.190 kb) - Nederlandse Commissie voor Geodesie

16 DE TWEEDE NAUWKEURIGHEIDSWATERPASSING VAN NEDERLAND
1.3 Waterpassingen tussen 1885 en 1920
Onmiddellijk na de voltooiing van de eerste nauwkeurigheidswaterpassing werden door de
,,Algemeenen Dienst van den Waterstaat" nog 5 lijnen gewaterpast in de jaren 1886 en 1887.
Deze lijnen waren aangesloten aan punten van het net der nauwkeurigheidswaterpassing en
zij vormen met deze waterpassing een min of meer gesloten geheel. De lengte van deze lijnen
bedroeg 309 km, de standaardafwijking per km was ongeveer 0.9 mm. Zowel vanwege het tijd-
stip van meting als vanwege de bereikte nauwkeurigheid hadden deze metingen gemakkelijk
in de vereffening van de eerste nauwkeurigheidswaterpassing kunnen worden opgenomen,
doch dit is destijds niet gebeurd. Ten behoeve van de evaluatie van de aansluitingen met
Duitsland werd deze berekening in 1965 alsnog uitgevoerd (zie hoofdstuk 10). De resultaten
van de metingen van de Waterstaat werden gepubliceerd in de ,,Lijst van de lijnen der nauw-
keurigheidswaterpassingen verricht in 1886 en 1887" [16]. Deze publikatie is op dezelfde
wijze ingericht als de ,,Uitkomsten der Rijkswaterpassing" [20].
Na 1887 werden de hoogten van verkenmerken regelmatig gecontroleerd en aangevuld
door secundaire waterpassingen van de Algemene Dienst van de Waterstaat. Het ging hierbij
voornamelijk om kleine plaatselijke metingen, meestal noodzakelijk wegens het verloren
gaan van verkenmerken. In het archiefvan de Meetkundige Dienst van de Rijkswaterstaat be-
vindt zich een lijst ,,Inhoudsopgave van de resumties I t/m XXXA 1887-1920". Uit deze lijst
blijkt dat er tussen 1887 en 1913 slechts weinig waterpassingen zijn uitgevoerd, bovendien
waren deze van geringe omvang. Daarna is een wat grotere aktiviteit in waterpassingen aan te
wijzen tot ongeveer 1920, doch het bleef al met al beperkt tot incidentele metingen.
Aan de publikatie van de hoogten van de verkenmerken werd in deze jaren wel veel aan-
dacht besteed. Reeds in 1892-1893 verscheen de eerste uitgave van de registers ,,Hoogte van
verkenmerken volgens N.A.P. gevonden bij de nauwkeurigheidswaterpassingen en de water-
passingen van den Algemeenen Dienst van den Waterstaat" [7]. Deze publikatie bestaat uit
11 delen, één voor elke provincie, in de volgorde:
I Groningen IV Overijssel VII Limburg X Zuid-Holland
I1 Friesland V Gelderland VIII Utrecht X1 Zeeland
111 Drenthe VI Noord-Brabant IX Noord-Holland
In deze registers zijn de verkenmerken uit de ,,Uitkomsten der Rijkswaterpassing" [20] en de
,,Lijst van de lijnen der nauwkeurigheidswaterpassingen" [l61 verenigd, samen met de gege-
vens van verkenmerken die door secundaire waterpassingen uit deze nauwkeurigheidswater-
passingen zijn afgeleid.
De inrichting van de registers ,,Hoogte van verkenmerken" [7] wijkt belangrijk af van die
van ,,Uitkomsten der Rijkswaterpassing" [20] en de ,,Lijst van de lijnen der nauwkeurigheids-
waterpassingen" [16]; zie hiervoor paragraaf 1.4. In de registers ,,Hoogte van verkenmerken"
[7] wordt voor het eerst de afkorting N.A.P. voor het vergelijkingsvlak gebruikt. De kolom
voor de hoogte is gesplitst in twee delen:
boven N.A.P.
gevonden.
Hoogte in M.
boven A.P. tot nu
aangenomen.