+ Download pdf (6.190 kb) - Nederlandse Commissie voor Geodesie

More documents

Recommendations

Info

12 DE TWEEDE NAUWKEURIGHEIDSWATERPASSING VAN NEDERLAND Van deze (vermoedelijk acht) stenen waren er na bijna twee eeuwen in 1876 nog vijf over, in 1928 nog slechts drie. De laatste dijkpeilsteen werd in 1955 tengevolge van reconstructiewerkzaamheden aan de Nieuwe Brugsluis verplaatst. Zie verder hoofdstuk 4. KRAYENHOFF heeft van 1797 tot 1812 een uitgebreide waterpassing over een groot deel van Nederland uitgevoerd, waarbij hij het bovengenoemde Stadtspeyl onder de naam Amsterdamsche Peil (afgekort A.P.) als nulvlak gebruikte. KRAYENHOFF legde de resultaten van deze waterpassingen vast in zijn ,,Verzameling van hydrographische en topografische waarnemingen in Holland" [14]. De lijnen van deze waterpassing lopen voornamelijk langs de grote rivieren en langs de kust van de voormalige Zuiderzee. De metingen werden in hoofdzaak verricht door KRAYENHOFF en de hem toegevoegde geografische ingenieurs, met uitzondering van de lijnen XII, X111 en XIV langs de Zuiderzee, die door de Waterstaat zijn gemeten. Een aantal verkenmerken* in de waterschappen Amstelland, Rijnland en Woerden werden met het A.P. vergeleken door middel van de waterstand in de met ijs bedekte wateren op 5,6 en 7 januari 1813. Fig. 2 toont een reconstructie van het net aan de hand van de beschrijvingen door KRAYENHOFF [14]. In de loop van de 19e eeuw werd het Amsterdams Peil door waterpassingen ten behoeve van de Waterstaat en de Spoorwegen over bijna geheel Nederland verspreid. Blijkens een mededeling van JORDAN in het Zeitschrift fur Vermessungswesen [l l] was het Amsterdams Peil vóór 1880 in Pruisen één van de meest gebruikte peilen. Volgens VON MOROZOWICZ [l71 werd in Pruisen westelijk van Hannover en Kurhessen met Amsterdams Peil gebruikt, oostelijk daarvan werden de hoogten ontleend aan de peilschaal van Swinemunde. 1.2 De eerste nauwkeurigheidswaterpassing 1875-1885 De eerste nauwkeurigheidswaterpassing in Nederland werd uitgevoerd in de jaren 1875-1885. Tijdens deze meting werden jaarlijks de voorlopige uitkomsten gepubliceerd in [28] en [l91 waarna de definitieve resultaten werden neergelegd in ,,Uitkomsten der Rijkswaterpassing" [20]. Dit werk geeft een beknopt overzicht van de methoden en hulpmiddelen bij de waterpassing gebruikt. Nadere bijzonderheden zijn te vinden in het verslag van een voordracht in 1877 door COHEN STUART gehouden voor het Koninklijk Instituut van Ingenieurs [2]. De directe aanleiding tot deze waterpassing was een verzoek van het Pruisisch Geodetisch Instituut om een zo nauwkeurig mogelijke verbinding tussen Amsterdam en de Duitse waterpassing bij Salzbergen tot stand te brengen. De Nederlandse regering besloot toen met spoed om deze meting zelf te doen uitvoeren, omdat anders. .. ,,de Regering, zonder aanstoot te geven, niet zou kunnen verhoeden dat Pruisische officieren ofambtenaren in ons land de waterpassingen kwamen verrichten9'(Briefdd. dec. 1878 van de Koninklijke Akademie voor Wetenschappen aan de Minister van Binnenlandse Zaken). De Nederlandse regering besloot tevens om behalve deze verbindingslijn een net van nauwkeurigheidswaterpassingen over geheel Nederland aan te leggen zodanig dat er, ,,met enkele uitzonderingen, geen punt in ons land is aan te wijzen dat meer dan 25 kilometers van een merk der waterpassing verwijderd is". Dit besluit berustte op de overweging dat alle hoogtegegevens in Nederland gebaseerd waren op de inmiddels meer dan 60 jaar oude waterpassing van Krayenhoff, uitgevoerd met hulpmid- * de benaming peilmerk werd in 1942 ingevoerd (4 3.1).
DE TWEEDE NAUWKEURIGHEIDSWATERPASSING VAN NEDERLAND Fig. 2 Reconstructie van het net van de waterpassing van Krayenhoff. (ijswaarnemingen schematisch aangegeven met*). Reconstruction of Krayenhoffs levelling network. (hydrostatic measurements taken under ice conditions indicated by *).
Page 1 and 2: PUBLICATION OF THE NETHERLANDS GEOD
Page 3: VOORWOORD Met de publicatie van dit
Page 6 and 7: 6.5 De boekhouding ................
Page 8 and 9: n N.A.P. N.N. N.T. O. M. PI t/m P67
Page 11: DE TWEEDE NAUWKEURIGHEIDSWATERPASSI
Page 15 and 16: DE TWEEDE NAUWKEURIGHEIDSWATERPASSI
Page 39 and 40: I P 'I W a 10 z z w 20 DE TWEEDE NA
Page 47 and 48: 5.1 Waterpasinstrumenten DE TWEEDE
Page 51 and 52: 5.2 Baken DE TWEEDE NAUWKEURIGHEIDS
Page 63 and 64:
6.1 Algemeen DE TWEEDE NAUWKEURIGHE
Page 65 and 66:
DE TWEEDE NAUWKEURIGHEIDSWATERPASSI
Page 67 and 68:
Page 69 and 70:
Page 71 and 72:
Y20 DE TWEEDE NAUWKEURIGHEIDSWATERP
Page 73 and 74:
Page 75 and 76:
Page 77 and 78:
Page 79 and 80:
Page 81 and 82:
Page 83 and 84:
Page 85 and 86:
Page 87 and 88:
Page 89 and 90:
Page 91 and 92:
Page 93 and 94:
Page 95 and 96:
Page 97 and 98:
HOOFDSTUK 10 NAUWKEURIGHEID VAN MET
Page 99 and 100:
Page 101 and 102:
Page 103 and 104:
Page 105 and 106:
Page 107 and 108:
Page 109 and 110:
Page 111 and 112:
Page 113 and 114:
Page 115 and 116:
Page 117 and 118:
punt nr. jr. Drenthe C1 72 '76 C1 7
Page 119 and 120:
Page 121 and 122:
1875-1885 punt nr. jr. Noord-Braban
Page 123 and 124:
1875-1885 hoogte punt nr. jr. H, Zu
Page 125 and 126:
Page 127 and 128:
Page 129 and 130:
Page 131 and 132:
Page 133 and 134:
Page 135 and 136:
Page 137 and 138:
Page 139 and 140:
Page 141 and 142:
Page 143 and 144:
Page 145 and 146:
Page 147 and 148:
Page 149 and 150:
Page 151 and 152:
Page 153 and 154:
Page 155 and 156:
Page 157 and 158:
DE TWEEDE NAUWKEURlGHEIDSWATERPASSl
Page 159 and 160:
Page 161 and 162:
Page 163 and 164:
Page 165:
show all

+ Download pdf (6.190 kb) - Nederlandse Commissie voor Geodesie

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?