+ Download pdf (6.190 kb) - Nederlandse Commissie voor Geodesie

DE TWEEDE NAUWKEURIGHEIDSWATERPASSING VAN NEDERLAND
lijk is; dit constante deel zal vermoedelijk echter geëlimineerd zijn uit het gemiddelde van de
resultaten der beide waarnemers. De overeenstemming tussen u, en ui is dan in feite onlo-
gisch.
Uit het voorgaande blijkt dat het nauwkeurigheidsonderzoek van waterpassing zowel door
het samengaan van toevallige en systematische fouten, als vanwege het geringe aantal overtal-
lige waarnemingen een moeilijk begaanbaar terrein is, waarin nog veel arbeid is te verrichten.
Tabel 27 Standaardafwijking per kilometer waterpassing, berekend uit zowel de verschillen van heen-
en terugmeting (uR) als uit de verschillen van de resultaten der beide waarnemers (uh).
Standard deviation per kilometre of levelling, derived from both the differences in back and
forth measurements (uR) and the differences of the readings from the two surveyors (uh).
Pagina
resurntie Tijdvak
3 1.04-3 1 .O5
32.06
32.09-32.10
36.08-36.09
36.06-36.07
40.04-40.05
40.06-40.07
Instrument
Hildebrand
Breithaupt
Breithaupt
Hildebrand
Zeiss
Zeiss
Slaglengte
S (m)
Aantal
secties
10.4 Vergelijking van de resultaten der eerste en tweede nauwkeurigheidswaterpassing
In de eerste nauwkeurigheidswaterpassing waren 566 verkenmerken geplaatst en aangemeten;
de beschrijving en hoogte van deze verkenmerken werd gepubliceerd in de eerste afdeling
van ,,Uitkomsten der Rijkswaterpassing" [20]. Bovendien werden in de tweede afdeling
van ,,Uitkomsten der Rijkswaterpassing" [20] de hoogten vermeld van 336 reeds bestaande
verkenmerken en van de nulpunten van 74 peilschalen. Van deze ongeveer 900 verkenmerken
plus de ongeveer 200 verkenmerken beschreven in de ,,Lijst van de lijnen der nauwkeurigheidswaterpassingen"
[l61 waren er tijdens de tweede nauwkeurigheidswaterpassing nog
ongeveer 500 aanwezig; de meeste daarvan zijn opnieuw in de waterpassing opgenomen.
De verschillen tussen de hoogten, gevonden in de eerste en in de tweede nauwkeurigheidswaterpassing,
zijn opgenomen in tabel 28. In Fig. 38 zijn deze verschillen weergegeven door ze
op schaal uit te zetten dwars op de gewaterpaste lijnen, zodat een indruk ontstaat van de verdeling
van de berekende rijzingen en dalingen over geheel Nederland. Deze kaart werd in
1954 gepubliceerd door EDELMAN [34].
Aangezien in beide nauwkeurigheidswaterpassingen het nulpunt (N.A.P.) te Amsterdam
als uitgangspunt werd gehanteerd bedraagt het verschil te Amsterdam per definitie nul (zie
ook $4.2). In Fig. 38 kan men zien dat in het zuiden van het land overwegend rijzingen en in
het Noorden en Westen uitsluitend dalingen werden berekend. Voorts blijkt eruit dat in de gebieden
met dalingen plaatselijk grote uitschieters voorkomen (extra grote dalingen); het gebied
met rijzingen is in dit opzicht veel meer homogeen. Deze uitschieters zullen ongetwijfeld
aan plaatselijke inklinking van de bovenste bodemlagen moeten worden toegeschreven of aan
slechte fundering van de gebouwen waarin zich de verkenmerken bevinden.