30.08.2013 Views

Vrijwilligerskrant, voorjaar 2012 - Natuurmonumenten

Vrijwilligerskrant, voorjaar 2012 - Natuurmonumenten

Vrijwilligerskrant, voorjaar 2012 - Natuurmonumenten

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

<strong>Vrijwilligerskrant</strong><strong>voorjaar</strong><br />

<strong>2012</strong><br />

<strong>voorjaar</strong> <strong>2012</strong><br />

‘Massers doen ertoe’<br />

‘Massers’ zijn scholieren die vanuit het<br />

voortgezet onderwijs een maatschappelijke<br />

stage (MaS) doorlopen. Dat kan<br />

onder meer bij <strong>Natuurmonumenten</strong>.<br />

Michaël Gründeman, vrijwilliger bij<br />

het bezoekerscentrum in ’s­Graveland,<br />

is nauw betrokken bij de opzet van de<br />

stages. “Heel leuk om te ervaren dat<br />

jongeren op deze manier meer affiniteit<br />

met de natuur krijgen.”<br />

Michaël Gründeman werkt ruim vijf jaar als<br />

vrijwilliger bij het bezoekerscentrum Gooi<br />

en Vechtstreek. Hij begeleidt veel jeugdgroepen<br />

en gezinsactiviteiten. “Ik vind het<br />

mooi om kinderen de natuur te laten<br />

ervaren en ze al hun zintuigen te laten<br />

gebruiken. Het is belangrijk dat kinderen<br />

die verbondenheid met de natuur voelen en<br />

vasthouden. Jonge kinderen zijn daar heel<br />

gevoelig voor.”<br />

Maar ook het werken met de oudere jeugd<br />

vindt Michaël leuk en dankbaar werk. Toen<br />

hem drie jaar geleden gevraagd werd zich in<br />

te zetten voor maatschappelijke stages,<br />

hoefde hij dan ook niet lang na te denken.<br />

“Naast het begeleiden van de stages bleek<br />

er ook heel veel regelwerk te zijn. Ik heb<br />

voor het hele project een draaiboek<br />

gemaakt.”<br />

Hondenrijbewijs<br />

Aan de maatschappelijke stages in het<br />

bezoekerscentrum Gooi en Vechtstreek<br />

doen zes tot twaalf jongeren per keer mee<br />

van rond de vijftien jaar. Om hen te boeien,<br />

moet je wel een afwisselend programma<br />

bieden. Het thema van de stage is ‘Hond aan<br />

de lijn’. “De jongeren krijgen achtergrondinformatie,<br />

maken actieborden, interviewen<br />

bezoekers en aan het eind van de stage<br />

houden ze een presentatie voor de boswachter.<br />

Het is vaak verrassend wat daar<br />

uitkomt”, vertelt Michaël. “Zo bedachten<br />

ze bijvoorbeeld een ‘hondenrijbewijs’:<br />

een diploma voor mensen die hun hond<br />

onder controle hebben. En ze kwamen met<br />

het idee om de hondenlosloopgebieden<br />

anders in te delen. Wat de massers doen,<br />

doet er echt toe. De boswachter merkt ook<br />

in het gebied dat na zo’n stage meer honden<br />

aangelijnd zijn. Als de jongeren binnen<br />

komen, hebben ze vaak geen idee wat ze<br />

gaan doen. Later herkennen ze je op straat<br />

en dan hoor je vaak dat ze een leuke stage<br />

gehad hebben.”<br />

Tips<br />

Bob Vlek, 16 jaar, is een van de massers die<br />

meedoen aan het stageproject bij <strong>Natuurmonumenten</strong>.<br />

Doordat er op de site van<br />

school ‘zorg voor reeën’ staat, dacht hij<br />

dat hij de dieren zou gaan verzorgen. Nu<br />

blijkt dat er van hem verwacht wordt dat hij<br />

onder andere actieborden maakt en mensen<br />

interviewt, vindt hij het project maar ‘saai’.<br />

Toch komt hij bij het enquêteren wel<br />

Wat houden maatschappelijke stages in?<br />

Scholieren uit het voortgezet onderwijs moeten minimaal dertig uren vrijwilligerswerk<br />

doen per schooljaar. De maatschappelijke stage (MaS) kan op diverse manieren ingevuld<br />

worden, dit is afhankelijk van de gekozen werkwijze van de school en van de stagebieder.<br />

Doel van deze stages is het opdoen van werkervaring bij maatschappelijke organisaties.<br />

Zo leren jongeren hun omgeving op een andere manier kennen en leveren ze een<br />

actieve bijdrage aan de samenleving. De stages zijn per september 2011 verplicht<br />

gesteld voor scholen.<br />

boeiende mensen tegen. De meeste hebben<br />

er soms last van als honden loslopen in<br />

gebieden waar dat niet mag, maar vinden<br />

straffen overdreven. Bob is het met hen<br />

eens. Hij gelooft dat het meer helpt als<br />

mensen beter kijken naar de borden en die<br />

borden ook duidelijker zichtbaar zijn. Ook<br />

valt hem op dat de indeling van gebieden<br />

waar je je hond wel en niet los mag laten,<br />

niet zo logisch is. “Ik heb niet veel met<br />

reeën,” zegt hij, “maar dat ze gedood<br />

worden door honden wist ik niet en vind ik<br />

wel zielig.” Tot slot heeft hij nog twee tips:<br />

“Zet volgende keer op de site ‘kom in actie<br />

voor de reeën’, dat is minder verwarrend.<br />

En om half acht aanwezig zijn (reeënexcursie,<br />

red.) is voor scholieren écht te vroeg!”<br />

- Joke Wassens, vrijwilliger<br />

Begeleider Michaël Gründeman<br />

Maatschappelijke<br />

stages bij <strong>Natuurmonumenten</strong><br />

<strong>Natuurmonumenten</strong> is voor het<br />

ontwikkelen van maatschappelijke<br />

stages een samenwerkingsverband<br />

aangegaan met groene organisaties (zie<br />

betrokkenbijbuiten.nl). Hieruit zijn de<br />

afgelopen jaren pilots voortgekomen bij<br />

<strong>Natuurmonumenten</strong>. Daarnaast zijn er<br />

in natuurgebieden en bezoekerscentra<br />

ervaringen opgedaan met individuele<br />

leerlingen en groepen. <strong>Natuurmonumenten</strong><br />

geeft de voorkeur aan<br />

groepen vanwege het grotere bereik<br />

dat je daarmee hebt onder jongeren en<br />

het feit dat hiervoor kosten in rekening<br />

gebracht kunnen worden bij de<br />

school: we worden een ondernemende<br />

organisatie! Inmiddels vinden op steeds<br />

meer locaties bij <strong>Natuurmonumenten</strong><br />

maatschappelijke stages plaats. Goed<br />

voor vergroting van het draagvlak bij<br />

jongeren voor de natuur.<br />

Tekenverwijderaar<br />

Wat is er nu meegestuurd met de<br />

<strong>Vrijwilligerskrant</strong>? Juist, een zogeheten<br />

tekenverwijderaar. Die kunt u als<br />

sleutelhanger gebruiken. Heel handig,<br />

zo heeft u de tekenverwijderaar altijd<br />

bij u! Want wanneer u ook in de natuur<br />

of tuin geweest bent, controleer uzelf<br />

naderhand altijd op teken. Dat kan veel<br />

ellende besparen; teken kunnen de<br />

ziekte van Lyme veroorzaken. Met de<br />

tekenverwijderaar kunt u ze eenvoudig<br />

verwijderen. Hoe eerder u dat doet,<br />

hoe kleiner de kans op complicaties.<br />

De veiligheidstermijn is 15 tot 20 uur.<br />

Schakel bij mogelijke ziekteverschijnselen<br />

direct de huisarts in. Voor meer<br />

informatie, zie weekvandeteek.nl of<br />

vraag het aan uw contactpersoon.


Prunus delft het onderspit<br />

Dankzij de noeste arbeid van onder meer<br />

vrijwilligers op landgoed Plantloon,<br />

is de Amerikaanse vogelkers (Prunus<br />

serotina, in natuurbeheerkringen simpel<br />

aangeduid als prunus) hier voor negentig<br />

procent verdwenen.<br />

Amerikaanse vogelkers<br />

Woekeraar<br />

Landgoed Plantloon ligt in het noordwestelijk<br />

deel van het Nationaal Park Loonse en<br />

Drunense Duinen, ten zuiden van Waalwijk.<br />

Halverwege de 20e eeuw werd hier,<br />

net als in andere grote delen van Brabant,<br />

Amerikaanse vogelkers aangeplant om de<br />

arme grond voor de bosbouw te verrijken.<br />

Achteraf geen goed plan vanwege de woekerende<br />

eigenschappen van deze soort, die<br />

de oorspronkelijke vegetatie verdringt.<br />

Gewapend met zaag, spade en thermosfles<br />

Zo’n acht jaar geleden is begonnen om de<br />

alom aanwezige prunus in het nationale<br />

Verwondering<br />

Wat is uw favoriete verwondermoment?<br />

Veel vrijwilligers verwonderen zich over<br />

de natuur. Zo had Catharina Mulder een<br />

bijzondere ontmoeting met goudhaantjes.<br />

De lucht was helder blauw. De zon stond<br />

laag. Opeens ontdekte ik in een dennenboom<br />

heel kleine vogeltjes. Ze dartelden<br />

en buitelden door de takken. Ik liep er<br />

voorzichtig naar toe om ze beter te kunnen<br />

zien. Het waren goudhaantjes. Achter<br />

me hoorde ik zacht getjilp. Ik draaide me<br />

langzaam om en zag tot mijn verrassing<br />

één goudhaantje vlak naast me in een<br />

conifeer zitten. Ik zag zijn ranke lijfje, de<br />

gouden veertjes op z’n kop en heel dunne<br />

pootjes. Hij bleef gewoon doortjilpen en<br />

keek me met belangstelling aan. Op nog<br />

geen halve meter afstand namen we elkaar<br />

verwonderd op.<br />

‘Moet jij niet wegvliegen, kleine vogel?’<br />

vroeg ik zacht. Hij hield zijn kopje schuin,<br />

maar vloog niet weg. We keken elkaar<br />

nog steeds aan. Ik waande mij even in<br />

het paradijs. Het vogeltje fladderde naar<br />

de den. De hele groep had mij inmiddels<br />

opgemerkt en vloog weg.<br />

- Catharina Mulder, vrijwilliger inventarisatie<br />

Oldenaller en Oud-Groevenbeek<br />

park te bestrijden met hulp van vrijwilligers.<br />

Vier Waalwijkers kregen landgoed Plantloon<br />

als werkgebied toegewezen. Inmiddels<br />

is deze groep gegroeid tot achttien vrijwilligers.<br />

Contactpersoon Anton Kuysten<br />

onderhoudt de noodzakelijke contacten<br />

met boswachter Gerard van den Burg van<br />

<strong>Natuurmonumenten</strong>. Elke maandag­ en<br />

donderdagochtend gaan acht tot tien<br />

personen, gewapend met zaag, spade en<br />

thermosfles, het bos in. De afgelopen jaren<br />

zijn vrijwel alle grotere prunussen uit het<br />

Werken aan water<br />

Annette van der Vliet is sinds twee jaar<br />

vrijwilliger bij de afdeling Extern Beleid<br />

in ’s­Graveland. Een plek waar haar<br />

kennis verrassend goed van pas komt<br />

bij het verbeteren van de kwaliteit van<br />

natuurgebieden.<br />

“Na mijn opleiding in Wageningen (onder<br />

andere irrigatie) ben ik via omzwervingen<br />

bij <strong>Natuurmonumenten</strong> op deze afdeling<br />

terechtgekomen”, licht Annette toe. “Een<br />

leuke afdeling, met betrokken collega’s<br />

en heel leerzaam. Ik houd me vooral bezig<br />

met het ‘waterdossier’. Dat gaat over de<br />

waterkwaliteit. Wij willen uitdroging van<br />

natuurgebied voorkomen en de waterkwaliteit<br />

verbeteren.”<br />

De Kier<br />

Enthousiast vertelt ze over haar dossier,<br />

zoals bijvoorbeeld over klimaatbuffers.<br />

“Dat zijn ingrepen in de natuur om regenwater<br />

op te vangen en vast te houden<br />

bij wateroverlast. Hier ben ik al enkele<br />

maanden mee bezig. Maar ook zijn we aan<br />

het lobbyen om een zogeheten zalmpassage<br />

­De Kier­ in het Haringvliet te realiseren,<br />

zodat deze vis weer de Rijn op kan.”<br />

Ter plekke kijken<br />

Saai werk? “Nee, echt niet. Schrijven is<br />

mijn werk en ik heb veel contact met<br />

collega’s die in de regio lobbyen en ook<br />

met collega’s die lobbyen in politiek Den<br />

Haag en het bedrijfsleven. Leuk is dat bij<br />

deze afdeling een vrijwilliger als volwaardige<br />

collega beschouwd wordt. Ik heb het hier<br />

enorm naar mijn zin”, aldus Annette. Het<br />

leukste om te doen? “Dat vind ik ter plaatse<br />

bij een project kijken. We zijn bijvoorbeeld<br />

in Groningen geweest bij de Onlanden, een<br />

polder die deels onder water wordt gezet.<br />

Ook hebben we de uiterwaarden van de<br />

gebied verwijderd. Om de prunus de baas te<br />

blijven, wordt elk perceel periodiek uitgekamd<br />

en worden zaailingen uitgestoken. Er<br />

wordt fanatiek gewerkt. In de wintermaanden<br />

ontdoen vrijwilligers de heidevelden<br />

van allerlei opslag. Het resultaat mag er zijn:<br />

prunus is op Plantloon geen overheersende<br />

plant meer.<br />

- Tiny Pulles, Anton Kuysten en Lau Snels,<br />

vrijwilligers<br />

Onlangs kreeg de vrijwilligersgroep op Plantloon hulp van de kinderen uit groep 7 van de Scalaschool<br />

uit Drunen. In het kader van de natuurwerkdag maakten de scholieren kennis met het werken in de<br />

natuur. Voor zowel de kinderen als de vrijwilligers is die actie voor herhaling vatbaar.<br />

IJssel bezocht waar een klimaatbuffer in de<br />

planfase zit.”<br />

Versterking<br />

Hoe ervaart de leiding de inzet van vrijwilligers<br />

op de afdeling Extern Beleid? Afdelingshoofd<br />

Tino Wallaart geeft antwoord.<br />

“Misschien is dit een onverwachte plek voor<br />

vrijwilligers, maar naast Annette werken<br />

hier wel vaker vrijwilligers en ook stagiairs.<br />

Iemand met een artistieke achtergrond<br />

heeft bijvoorbeeld onlangs de tentoonstelling<br />

‘Puur Natuur’ gerealiseerd, en we hebben<br />

een oud­directeur van Staatsbosbeheer<br />

die hier regelmatig komt om ons te coachen.<br />

Vrijwilligers doen vaak zaken waar we<br />

anders niet aan toe komen. We merken ook<br />

dat met de pensionering van de babyboomgeneratie,<br />

goed opgeleide en gemotiveerde<br />

vrijwilligers beschikbaar komen. Die passen<br />

goed in de huidige professionalisering.<br />

Men is van harte welkom. We zien dit als<br />

een kans om ons werk en onze afdeling te<br />

versterken”, aldus Tino Wallaart.<br />

- John van Kasbergen, vrijwilliger<br />

Annette van der Vliet langs de IJssel.<br />

Combatteam<br />

in actie<br />

Ook in de overige delen van Nationaal<br />

Park Loonse en Drunense Duinen<br />

en het aansluitende landgoed Huis ter<br />

Heide lopen prunusbestrijders rond.<br />

Zo’n 120 fanatieke vrijwilligers in<br />

allerlei soorten en maten. De oudste<br />

is tachtig, maar er zijn ook scholieren<br />

die na hun maatschappelijke stage<br />

zijn blijven ‘plakken’.<br />

Beklemmend gevoel<br />

Een bont gezelschap en dat is geheel<br />

niet verwonderlijk. Het is aanstekelijke<br />

arbeid, gezellig, gezond voor lijf en<br />

leden en buitengewoon nuttig! Enig<br />

zorgpunt is de geestelijke gesteldheid<br />

van onze trouwe ‘grondtroepers’. Velen<br />

blijken na enige tijd niet meer in staat<br />

ontspannen te wandelen in andere<br />

gebieden in Nederland waar de prunus<br />

steeds weliger tiert. Ze worden bevangen<br />

door een beklemmend, benauwend,<br />

ongemakkelijk gevoel dat slechts<br />

te bestrijden valt door enkele prunusjes<br />

te ontwortelen.<br />

Bewegen in de linie<br />

Het prachtige stuk natuur, totaal zo’n<br />

4500 hectare waarvan ongeveer 3500<br />

hectare bos, is opgedeeld in sectoren.<br />

Er zijn tien groepen vrijwilligers. De<br />

mannen, vrouwen en kinderen van een<br />

groep bewegen zich in linie door het<br />

bos en alle prunus die zij tegenkomen<br />

wordt met wortel en tak uitgerukt,<br />

gerooid dan wel afgezaagd.<br />

Licht, prachtig bos<br />

Het resultaat is onopvallend opvallend.<br />

De argeloze wandelaar heeft niets in de<br />

gaten. Geniet alleen van het gevarieerde,<br />

lichte, prachtige bos waar het<br />

krioelt van het leven. Daar waar eens de<br />

prunus het donkere, stille en eentonige<br />

bos domineerde.<br />

- Gerard van den Burg,<br />

boswachter Midden-Brabant<br />

Lezers-<br />

onderzoek<br />

<strong>Vrijwilligerskrant</strong><br />

De <strong>Vrijwilligerskrant</strong> bestaat ruim tien<br />

jaar. Maar wat vindt u er als vrijwilliger<br />

eigenlijk van? Om dat in kaart te<br />

brengen, vindt er een lezersonderzoek<br />

plaats. Een aantal vrijwilligers wordt per<br />

e-mail gevraagd een korte enquête in<br />

te vullen. Met de uitslag wil de redactie<br />

bekijken of en hoe we de <strong>Vrijwilligerskrant</strong><br />

kunnen verbeteren.


Bekwaam beheer van het Bergherbos<br />

Op de rand van Nederland, achter<br />

Arnhem tegen de Duitse grens aan, ligt<br />

het heuvelachtige Bergherbos. Pieterpadlopers<br />

onder u kennen het gebied<br />

wellicht: gevarieerd bos op de stuwwal;<br />

akkers en weilanden op de lagergelegen<br />

stukken. Naast de vele wandelaars en<br />

mountainbikers kom je hier ook veel<br />

vrijwilligers tegen: drie dagen per week<br />

zijn de beheervrijwilligers actief in het<br />

Bergherbos. Sinds de opening van het<br />

vrijwilligershome vorig jaar is de groep<br />

in aantal en inzet flink gegroeid.<br />

Uitgelaten honden<br />

Boswachter Marcel Dellink vertelt: “In<br />

twaalf jaar tijd is hier veel veranderd op<br />

vrijwilligersgebied: niet alleen het aantal<br />

vrijwilligers maar daarmee ook de organisatie<br />

en aansturing, de faciliteiten en participatie.”<br />

Het beheervrijwilligerswerk begon<br />

met drie mensen. De kantine van de kleine<br />

beheereenheid was de thuisbasis. Maar de<br />

groep groeide, geheel volgens plan, en<br />

paste niet meer in de kantine. Bovendien gaf<br />

de dynamiek van de vrijwilligers soms wat<br />

Oud en nieuw verbinden<br />

Als je aan een monument denkt, gaan je<br />

gedachten meestal uit naar iets ouds:<br />

een kasteel, paleis of buitenhuis.<br />

Tegenwoordig kan een monument ook<br />

een landschap zijn. Een waardevol<br />

natuurgebied bijvoorbeeld.<br />

Dat bij een monument oud en nieuw heel<br />

goed samen kunnen gaan, zien we soms bij<br />

verbouw en uitbreiding van monumentale<br />

oude gebouwen. Zo wordt een kerk bijvoorbeeld<br />

uitgebreid met een hypermoderne serre<br />

of een museum met een glazen koffieruimte.<br />

te veel onrust op het aanpalende kantoor.<br />

“Het zijn soms net een stel uitgelaten jonge<br />

honden, die club van ons!”<br />

Passie en ijzeren vuist<br />

De oplossing lag in de verbouwing van een<br />

paar oude schuren die bij de aankoop van<br />

een natuurgebied aan de rand van het<br />

Bergherbos meekwamen. Samen met de<br />

vrijwilligers is één schuur gesloopt en zijn<br />

twee andere getransformeerd tot een<br />

praktisch en fijn vrijwilligersonderkomen,<br />

compleet met kantine/instructieruimte,<br />

werkplaats en opslag.<br />

Het museum De Fundatie in Zwolle wordt<br />

zelfs uitgebreid met een moderne glazen verdieping<br />

die nu al het Ei wordt genoemd.<br />

Het bezoekerscentrum van <strong>Natuurmonumenten</strong><br />

in Sint Jansklooster heeft ook een<br />

uitbreiding ondergaan. Van buiten is het<br />

gedeeltelijk een oud vervenershuisje gebleven.<br />

De uitbreiding bestaat uit een glazen<br />

serre van waaruit je een prachtig overzicht<br />

hebt over De Wieden. Ook van binnen is<br />

het centrum heel modern geworden: veel<br />

licht en heldere frisse kleuren. Voor de<br />

Schuur omgetoverd tot modern infocentrum<br />

Stel, je bent op een feestje en de vraag<br />

wordt gesteld wat je als post­actieve<br />

medemens zoal doet. Als je zegt dat je als<br />

vrijwilliger bij <strong>Natuurmonumenten</strong> werkt,<br />

dan zie je enkelen de wenkbrauwen<br />

fronsen. Vertel je dat je regelmatig prunussen<br />

uitsteekt, rasters herstelt, Schotse<br />

hooglanders opdrijft naar de kraal, dan<br />

word je meelijwekkend aangestaard. Maar<br />

als je opmerkt dat het nieuwe infocentrum<br />

van beheereenheid Twente­Zuid bij<br />

Haaksbergen door de inzet van vrijwilligers<br />

tot stand is gekomen, gelooft bijna niemand<br />

dat. Toch is het zo! De oude werkschuur is<br />

Vrijwilligers van beheereenheid Twente-Zuid, van links naar rechts:<br />

Gerard Lansink, Albert Veensma, Boet Engbersen, Thijs Gerritsen, Dik Ellerbroek, Geerhard Pol, Paco Calbo, Herman Jansen<br />

“Wij werden vanaf het begin betrokken<br />

bij de inrichtingsplannen”, aldus vrijwilliger<br />

Casper Arends. “Het was leuk om mee te<br />

denken en te werken aan ons eigen vrijwilligershome.”<br />

De werkervaringen uit ieders<br />

pre­VUT­tijd en andere werkzaamheden zijn<br />

goed benut bij de inrichting van de gebouwen<br />

en de buitenruimte. Vrijwilliger Henk<br />

Hanskamp, die in zijn ‘werkende leven’<br />

schilder was, heeft het schilderwerk<br />

verzorgd. Eef van der Brink heeft het<br />

magazijn ingericht en beheert het met<br />

passie en ijzeren vuist. Rieny Putmans en<br />

Fred Steens maakten de plannen voor de<br />

Deel van de Bergherbos-donderdaggroep,<br />

v.l.n.r.: Hennie Jansen, Peter<br />

Kolsema, Theo Steens, Ben Peters, Sjaak<br />

Conneman, Huub Kaak, Johan de Gier,<br />

Bert Jonker en Herman Straub.<br />

vrijwilligers fijn om er te werken en om de<br />

opmerkingen van de bezoekers over het<br />

vernieuwde centrum te horen: eerst even<br />

wennen en dan meestal zeer positief.<br />

Het getuigt van moed van <strong>Natuurmonumenten</strong><br />

om oud met nieuw te verbinden.<br />

Net als met gebouwen gebeurt dat gelukkig<br />

ook steeds meer met natuurgebieden.<br />

Het mooie en belangrijke voor de natuur<br />

beschermen en een toevoeging voor de<br />

mensen van vandaag de dag: wandel­ en<br />

fietspaden, atb­ en kanoroutes.<br />

omgetoverd tot modern infocentrum,<br />

dankzij de tomeloze inzet van vrijwilligers<br />

en vaste medewerkers.<br />

Gedaantewisseling<br />

Vooral het interieur heeft een gedaantewisseling<br />

ondergaan. En dan praten we nog<br />

inrichting van de fruitboomgaard met oude<br />

rassen. En een paar vrijwilligers, tevens lid<br />

van de vogelwerkgroep Zevenaar, maakten<br />

in en rond de gebouwen nestvoorzieningen<br />

voor vogels. Compleet met randvoorwaarden,<br />

zoals een vijvertje met leem, speciaal<br />

voor de boerenzwaluwen.<br />

Planning en plezier<br />

Drie dagen per week bereidt Marcel de<br />

vrijwilligers voor met een powerpointpresentatie.<br />

Daarin staat de werkplanning<br />

van die dag, de verdeling in groepjes en<br />

aandachtspunten zoals veiligheid. Een<br />

groepscoördinator regelt de zaken gedurende<br />

de dag en koppelt de vorderingen<br />

terug. Als een klus niet is afgekomen,<br />

komt het in de presentatie van de volgende<br />

dag en maakt een andere groep het af.<br />

“Deze manier van werken geeft helderheid<br />

en informatie. Zo werkt iedereen met<br />

veel plezier en daar gaat het ook om!”,<br />

aldus een glunderende Marcel.<br />

- Jolanda Ritter, coördinator vrijwilligerswerk<br />

Voor mij als vrijwilliger is het fijn om mee<br />

te werken aan het behoud van de natuur,<br />

bijvoorbeeld door broedvlotjes uit te zetten<br />

voor zwarte sterns en vlinders en vogels te<br />

monitoren. Aan de andere kant is het werken<br />

in het moderne bezoekerscentrum een<br />

feest. De werkzaamheden verenigen wat<br />

ik zo graag zie bij <strong>Natuurmonumenten</strong>: een<br />

verbinding van oud, vertrouwd en gedegen<br />

met modern, verfrissend en uitnodigend.<br />

- Jannie Appelo, vrijwilliger<br />

niet eens over de twee nieuwe bijgebouwen<br />

voor materiaal en materieel. Hiervoor was<br />

er de werkschuur met twee beperkte<br />

kantoorruimtes, waarvan de kleinste ook als<br />

kantine werd gebruikt. Veel te krap voor al<br />

die medewerkers en vrijwilligers. Was je<br />

wat laat, dan zat je bij de koffie tweederangs.<br />

Nu kunnen de boswachters rustig<br />

binnen werken aan hun riante bureaus en de<br />

kantine (die ooit werk­ en opslagruimte<br />

was) lijkt nu bijna een groen café (uiteraard<br />

zonder alcohol). Dat allemaal dankzij de<br />

inzet en deskundigheid van eenieder.<br />

Vergader­ en inspiratieplek<br />

Vier middagen per week is het infocentrum<br />

voor bezoekers geopend voor koffie,<br />

informatie over rondwandelingen en<br />

het kopen van (natuur)producten, onder<br />

andere het Bommels bittertje, een aanrader.<br />

Op zolder bevindt zich een af te huren<br />

vergader ruimte met uitzicht op een heel<br />

mooi stukje Nederland met jeneverbessen.<br />

Eigenlijk kun je deze ruimte zien als dé<br />

vergader­ en inspiratieplek van het oosten.<br />

Het totale resultaat: eigenlijk perfect.<br />

Conclusie: op vrijwilligers kun je bouwen.<br />

- Dik Ellerbroek, vrijwilliger


Bijzondere waarnemingen<br />

Een selectie van bijzondere waarnemingen van vrijwilligers in het afgelopen half jaar.<br />

Roodhalsgans<br />

Naam vrijwilliger Naam natuurgebied Naam soort /geval Waarom is het bijzonder<br />

Bart Sikkema NP Schiermonnikoog (Fr) roodhalsgans (Branta ruficollis) Op Schiermonnikoog wordt deze fraai<br />

getekende gans jaarlijks wel gezien,<br />

maar nog nooit met 7 tegelijk.<br />

Ru en Rienk­Jan Bijlsma Fochteloërveen (Fr) braamsoorten<br />

Rubus sprengelii en Rubus laevicaulis<br />

Er zijn vele soorten bramen en meestal<br />

moeilijk op naam te brengen. Deze<br />

worden opgenomen in de speciale<br />

bramenatlas.<br />

Dick Kramer Slotplaats (Fr) leemwesp (Ancistrocerus nigricornis) In Friesland zijn maar een paar<br />

vindplaatsen bekend. Elders in Nederland<br />

algemeen.<br />

Koert Scholten Slotplaats (Fr) middelste bonte specht (Dendrocopos<br />

medius)<br />

Klaas Tiemersma Lionserpolder,<br />

terrein Bears (Fr)<br />

Jacob Poortstra en<br />

Wim van Boekel<br />

Peizermaden,<br />

de Onlanden (Dr)<br />

De soort breidt in Nederland sterk uit,<br />

maar is in het noorden nog steeds zeer<br />

zeldzaam.<br />

baardmankruikje 17e­eeuws aardewerk, gevonden in<br />

opgebaggerd slib van de Jorwerdter Vaart.<br />

grutto (Limosa limosa) Wel 500 grutto’s hebben een nieuwe<br />

slaapplaats gevonden dankzij de aanleg<br />

van de waterberging (herinrichting van<br />

de Peize).<br />

Jan Pellicaan Harderbos (Fl) staafjesiepenmos (Zygodon conoideus) Een algemene mossoort in Flevoland,<br />

maar bijzonder: in het Harderbos op<br />

verschillende plekken met kapsels<br />

gevonden en dat komt weinig voor.<br />

Harm Werners Oldenaller (Gld) grote vos (Nymphalis polychloros) Zeer zeldzame vlinder, was uitgestorven<br />

in Nederland maar in 2011 en <strong>2012</strong><br />

opeens weer aanwezig.<br />

Joris Verhees Maasvallei (L) 2 zeearenden (Haliaeetus albicilla) Aan project Grensmaas (o.a. natuurontwikkeling)<br />

wordt hard gewerkt.<br />

Zijn de zeearenden het gebied alvast aan<br />

het verkennen of kwamen ze toevallig<br />

voorbij?<br />

Max Bruinooge en<br />

Jos Pluijmen<br />

Jaarverslag 2011 online<br />

De verenigingsraad van <strong>Natuurmonumenten</strong> heeft het Jaarverslag 2011 vastgesteld.<br />

Het jaarverslag geeft inzicht in het beleid en de inkomsten en uitgaven in het verslagjaar en<br />

bevat verder interactieve links, korte interviews en negen informatieve filmpjes. Sinds 2007<br />

publiceert <strong>Natuurmonumenten</strong> haar jaar verslag uitsluitend digitaal. Dat bespaart bomen en<br />

de nodige CO 2 -uitstoot.<br />

U vindt het jaarverslag op nm.nl/jaarverslag.<br />

Brunssummerheide (L) kostgangerboleet (Xerocomus parasiticus),<br />

zwarte truffelknotszwam (Cordyceps<br />

ophioglossoides)<br />

Baardmankruikje<br />

Een paddenstoel gevonden op gele<br />

aardappelbovist (Scleroderma citrinum)<br />

en een paddenstoel gevonden op de<br />

hertentruffel (Elaphomyces granulatus).<br />

Rob Burgmans Tiengemeten (ZH) middelste zaagbek (Mergus serrator) Watervogel van de rode lijst.<br />

Reiskostenvergoeding<br />

vrijwilligers<br />

In april <strong>2012</strong> heeft het bestuur van <strong>Natuurmonumenten</strong><br />

een nieuwe reiskostenvergoeding<br />

voor vrijwilligers vastgesteld.<br />

Hiermee worden het bericht in de vorige<br />

<strong>Vrijwilligerskrant</strong> (najaar 2011) en vervolgens<br />

het bericht over de opschorting van<br />

de aangepaste reiskostenvergoeding per<br />

1 januari <strong>2012</strong> ongedaan gemaakt.<br />

De reiskostenvergoedingen voor vrijwilligers<br />

zijn per 1 mei <strong>2012</strong> als volgt:<br />

­ (brom)fiets € 0,19/km<br />

­ (privé)auto/motor € 0,28/km<br />

­ openbaar vervoer werkelijke kosten<br />

op basis van<br />

vervoerbewijs<br />

Wat is anders: er is geen vergoedingenverschil<br />

meer tussen verreden kilometers<br />

om naar het vrijwilligerswerk te komen<br />

(woon­werk) en voor autogebruik tijdens<br />

het vrijwilligerswerk (zakelijk verkeer).<br />

De autokilometervergoeding is wel<br />

verlaagd van € 0,36/km naar € 0,28/km,<br />

maar is hoger dan in de aanvankelijk<br />

gecommuniceerde regeling (€ 0,19/km).<br />

Wat is gelijk gebleven: de fietsvergoeding<br />

en de vergoeding voor openbaar vervoer.<br />

En vooral de reden voor wijziging van de<br />

reiskostenregeling is gelijk gebleven.<br />

Namelijk dat de reiskostenvergoeding<br />

in deze financieel zware tijden erg op de<br />

begroting drukt en dat <strong>Natuurmonumenten</strong><br />

in vergelijking met andere (groene) organisaties<br />

een zeer riante reiskostenvergoeding<br />

hanteerde. Dat verschil is nu verminderd,<br />

al zit <strong>Natuurmonumenten</strong> nog steeds boven<br />

de kilometervergoeding bij vergelijkbare<br />

(groene) organisaties.<br />

T/m april <strong>2012</strong> zijn de oude vergoedingen<br />

en het oude declaratieformulier van kracht.<br />

Dit en het nieuwe declaratieformulier staan<br />

op natuurmonumenten.nl/vrijwilligersinfo<br />

Colofon<br />

<strong>Vrijwilligerskrant</strong> <strong>Natuurmonumenten</strong>,<br />

<strong>voorjaar</strong> <strong>2012</strong>, 7 e jaargang.<br />

De <strong>Vrijwilligerskrant</strong> verschijnt tweemaal per<br />

jaar, in het <strong>voorjaar</strong> en het najaar. Alle ingeschreven<br />

vrijwilligers van <strong>Natuurmonumenten</strong> en alle<br />

medewerkers in actieve dienst ontvangen de<br />

krant op hun huisadres. Voor actuele informatie<br />

over <strong>Natuurmonumenten</strong> en vrijwilligerswerk<br />

kunt u terecht op natuurmonumenten.nl.<br />

Reacties en suggesties zijn welkom bij Astrid<br />

de Beer, afdeling P&O, Postbus 9955, 1243 ZS,<br />

’s­Graveland. T (035) 655 92 80 of per e­mail<br />

naar a.debeer@natuurmonumenten.nl.<br />

Oplage 4300<br />

Redactie Ron Adelaar, Tim Krooneman, Joke<br />

Wassens, John van Kasbergen, Jan Verkerke,<br />

Gerry Torsing, Jolanda Ritter, Christa Philips,<br />

Astrid de Beer en Wilco Meijers.<br />

Hoofdredactie Ron Adelaar<br />

Eindredactie Wilco Meijers<br />

Fotografie o.a. Greet de Schipper, Marcel<br />

Dellink, Hans Gronert, Joke Wassens,<br />

Bart Sikkema, Klaas Tiemersma<br />

Vormgeving SjansenDesign BNO, Bunnik<br />

Druk Klomp grafische communicatie,<br />

Amersfoort<br />

Allerlei informatie voor onze trouwe<br />

vrij willigers staat nu bij elkaar op:<br />

natuurmonumenten.nl/vrijwilligersinfo

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!