Persmap Jan Fabre - M HKA

persdossier
18.03.10
ART KEPT ME OUT OF JAIL
Performance Installations
by Jan Fabre
2001−2004−2008

ART KEPT ME OUT OF JAIL
Performance installations
by Jan Fabre 001- 004- 008
19.0319.09.10
Jan Fabre katapulteerde zichzelf in 198 uit de
marge meteen internationaal in de schijnwerpers
met zijn Het is theater zoals te verwachten en te
voorzien was en bestendigde dit beeld twee jaar
later met De macht der theaterlijke dwaasheden.
In het verlengde daarvan werd hij ook in de
beeldende kunstscène een gewaardeerd kunstenaar
die in prestigieuze galerijen en musea zijn
opwachting maakte.
Waar zijn theaterwerk en ook het latere beeldende
werk sindsdien uitputtend bestudeerd werd, bleef
alles wat Fabre voordien gedaan had, onbelicht.
Hier en daar werden wel een paar oude werken
opnieuw onder de aandacht gebracht, zoals de
Theezakjeskamer (1978, uitgevoerd in Watou in 1995),
de reeks 8mm kortfilmpjes (1980-8 ) in een editie
voor de VMHK in Gent, het Neuslaboratorium (1978-79)
in de tuin van zijn ouders, of de Wetskamer (1979) en
Wetskelder (1979) met zijn weckpotten in Fondation
Claudine et Jean-Marc Salomon, château d’Arenthon,
Alex (F) en het MAMAC in Nice.
Amper gedocumenteerd vielen de eerste tien jaar
van een enorme beeldende kunstactiviteit weg.
Zo ontstond een beeld van theater, dans en opera
enerzijds, en tekeningen, sculpturen, films en
installaties anderzijds, die onderling moeilijk met
elkaar te rijmen leken. Het M HKA ging in 006 dan
ook de uitdaging aan om een beeld te scheppen van
de eerste jaren van Fabres kunstpraktijk.
Dit vanuit het geloof dat het belang en de
eigenheid van Fabre als kunstenaar primair in zijn
voortdurende beweging ligt. Wij zien Fabre als
een oeuvrekunstenaar, een kunstenaar van wie het
werk belangrijk is als één samenhangend geheel.
De afzonderlijke werken krijgen hun energie en
samenhang uit die bredere beweging met zijn
vele inzetten. Het M HKA zocht in 006 samen met
Fabre een presentatievorm om hieraan uitdrukking
te geven. Met aandacht voor beelden die geen
kunstwerk zijn geworden maar wel kunst zijn, voor
documentatie als enige overblijvende toegang zijn
tot handelingen, voor klank en tekstflarden … Omdat
Jan Fabre een ‘homo faber’ is, een doende mens,
werd teruggegrepen naar een titel van de vroege
tentoonstelling Homo Fabere (1981).
De kunst van Fabre is kunst die ontstaat uit
handelen en die daar verder toe wil aanzetten.
Door deze benadering wordt het schijnbare schisma
tussen de theatermaker en de beeldende kunstenaar
opgeheven. Dat wordt pas goed duidelijk bij een
meer aandachtige benadering van Jan Fabres vroege
artistieke praktijk, voorafgaand aan Het is
theater … Parallel aan deze performanceactiviteit
ontwikkelde Fabre werken die men installaties kan
noemen maar die volledig verweven zijn met deze
performance-inzet.
Het project Homo Faber bestond naast de M HKA
tentoonstelling ook uit de gelijknamige presentatie
in het Koninklijk Museum van Schone Kunsten
(KMSKA), waar hij zijn werk op schitterende wijze in
relatie bracht met de collectie van dit instituut.
In 008 kreeg dit dubbelproject twee verlengstukken
in Parijs: de veelbesproken tentoonstelling L’Ange
de la métamorphose in het Louvre en de vijf uur
durende performance Art kept me out of jail!,
rond de Franse gangster Jacques Mesrine. Deze
grootmeester van de vermomming ontsnapte keer op
keer uit de gevangenis, tot hij in 1979 zonder enige
vorm van proces werd neergeschoten door de Franse
politie. De figuur van Mesrine, als metafoor voor de
kunstenaar als luis in de pels van de samenleving,
houdt Fabre al lang bezig. In het Louvre, museum
der musea, in de galerie Daru, tussen de antieke
sculpturen en sarcofagen, vermomde Fabre zich
– net als zijn ‘gangsteridool’ - telkens weer in
andere gedaantes, om uiteindelijk onder een lang
kogelsalvo te bezwijken aan de voet van de Nikè van
Samothrake.
/

Fabre houdt van het medium performance omdat het
zich onttrekt aan alle regels van de beeldende
kunst en van het theater. In het Louvre keerde
hij terug naar zijn artistieke roots. Bij zijn
terugkeer uit Parijs besloot de kunstenaar om de
video-opnames van deze spraakmakende performance
te schenken aan het M HKA, dat reeds zorg draagt
voor zijn vroege performance-video’s. Naar
aanleiding van de schenking en het verschijnen van
de bijhorende publicatie tonen we deze opnames
voor het eerst, onder andere in combinatie met die
van twee andere belangrijke performances Sanguis/
Mantis (Polysonneries Festival, Lyon 001) – waarin
hij gehuld in een loodzwaar harnas tekeningen
maakte en teksten schreef met zijn eigen bloed
- en Virgin/Warrior (Palais de Tokyo, Parijs 004)
– een performance met Marina Abramović die onder
andere ging over het idee van vergiffenis en van
de kunstenaar-krijger. Ook de registratie van deze
twee performances schonk Jan Fabre aan het M HKA.
Donderdag 18.03
Jan Fabre, Art kept me out of jail!
De publicatie Art kept me out of jail!, uitgegeven
bij Editions Dilecta, doet verslag van de
metamorfose van de kunstenaar als gangster in de
performance Art kept me out of jail in het Musée du
Louvre (Galerie Daru en Cour Napoléon) op april
008.
Het boek bestaat uit een 30-tal tekeningen uit
de serie The Escape of the Artist I-II-III – die
Fabre maakte rond deze performance – en foto's
en tekstquotes uit de performanceact zelf. De
erg beeldende dramaturgie neemt de lezer mee in
de uiteenlopende werelden van de faits-divers,
de beklemmende mensenjacht, het museum, maar
ook in de sfeer van het tragikomisch theater. In
de wonderlijke setting van het Louvre vermomt,
verleidt, valt en biedt Jan Fabre / Jacques Mesrine
weerstand tot het laatste salvo van kogels....
Verder zijn in het boek essays opgenomen van
Marcella Lista, Bart De Baere, Bernard Marcadé,
Giacinto Di Pietrantonio, Philippe Van Cauteren en
Achille Bonita Oliva en is de dvd van de performance
bijgesloten.
> Jan Fabre signeert vanaf 0:30
> Jan Fabre, Art kept me out of jail!, édition
Dilecta, 16,5 x 4 cm, 100 kleuren- en zwartwitfoto’s
en 37 tekeningen door de kunstenaar, 160
pp. ISBN: 978- -916 75-65-9 (EN) / 978- -916 75-61-1
(FR) + dvd
3 /

Lijst met werken
Sanguis / Mantis ( 001)
Video: performance van Jan Fabre, Festival
Polysonneries Lyon, mei 001
Harnas-sculptuur: Jan Fabre
PAL 4:3 stereo, 1 scherm, ca. 6 minuten
Met: Jan Fabre
Camera: Tijs Visser
Montage: Jan De Coster
Producent: Festival Polysonneries, Lyon (F)
Gefilmd in: Les Subsistances Laboratoire
International de création artistique, Lyon (F)
collectie M HKA, schenking van de kunstenaar
Virgin / Warrior ( 005)
Video: performance van Marina Abramović en Jan
Fabre, Palais de Tokyo, Parijs, 14 december 004
Harnas-sculpturen: Jan Fabre
Kleur, DVcam. schermen, 34 minuten
Met: Marina Abramovic, Jan Fabre
Camera: Oliver Imfeld, Karsten de Vilder
Montage: Jan De Coster
Geluid: Tom Buys
Architect: Jan Dekeyser
Harnassen: Gaiska Torrealba
Producent: Angelos, Antwerpen; Festival d'Avignon
Gefilmd in: Palais de Tokyo, Parijs
collectie M HKA, schenking van de kunstenaar
Art kept me out of jail
(Louvre, Galerie Daru, april 008)( 008)
Kunstenaar /performer: Jan Fabre
Assistenten: Katrien Bruyneel, Barbara De Coninck
Make up, kostuums, pruiken: Gerda Van Hoof
Assistent: Elisabeth Van Dam
Speciale effecten: Olivier Delaveleye, Marie-Pierre
Franckx
Sound research: Maarten Buyl
Fotografie: Attilio Maranzano, Maarten Van den
Abeele
Producent: Musée du Louvre, Parijs
Video: performance van Jan Fabre, Galerie Daru /
Musée du Louvre, Parijs, april 008
Kleur, DVD. Engels gesproken. 3 schermen, 4 uur 8
minuten
Met: Jan Fabre
Chef operateur: Guillaume Le Grontec
Camera: Christophe Beaucourt, Thierry Gontan,
Marilyne Quelin, Guillaume Teysseire
Producer: Musée du Louvre, Parijs
Locatie: Musée du Louvre, Galerie Daru
collectie M HKA, schenking van de kunstenaar
On ne s’habitue pas à l’art (Sanguis / Mantis) ( 001)
bloed op papier
3 x 4 cm
Editie: oplage 60 exemplaren
There’s no getting used to art (Sanguis / Mantis)
( 001)
bloed op papier
3 x 4 cm
Editie : oplage 60 exemplaren
Hommage aan Jacques Mesrine (buste) ( 008)
Was, metaal, graniet
50 x 60 x 55 (H) cm
1/1
privécollectie, België
Art kept me out of jail (Louvre, 008)
8 zwart-wit prints
96,5 x 66,6 x 3,3 cm
Edition 1/3
privécollectie, België
The escape of the artist I ( 008)
10 tekeningen
10,4 x 14,7 cm
potlood H/B en kleurpotlood op fotopapier
privécollectie
The escape of the artist II ( 008)
10 tekeningen
13,3 x 9,45 cm
potlood H/B en kleurpotlood op fotopapier
privécollectie
The escape of the artist III ( 008)
10 tekeningen
17,9 x ,3 cm
potlood H/B en kleurpotlood op fotopapier
privécollectie
Jacques Mesrine (reeks: De vrienden) (1983)
150 x 00 cm
balpen op papier
collectie Ann en Dorian Van der Brempt
De dood van Mesrine I & II (reeks: Vervalsing van
het geheime feest I) (1985)
tekeningen
crystal balpen en klassieke balpen op een gedrukt
beeld
privécollectie, Leuven
4 /

Solo- en groepstentoonstellingen
met werk van Jan Fabre in 010
Jan Fabre. Hoofdstukken I-XVIII
Was & Brons
Guy Pieters Gallery Paris
14.03-0 .05. 010
www.guypietersgallery.com
Isole mai trovate / Islands never found
Palazzo Ducale, Appartamento del Doge, Genova
13.03-13.06. 010
www.palazzoducale.genova.it
10 ans: un musée, un Frac, une collection
Les Abattoires, Art moderne et contemporain
Toulouse & région Midi-Pyrénées
0 .04- .08. 010
www.lesabattoirs.org
Alternative Humanities:
Jan Fabre x Katsura Funakoshi
1st Century Museum of Contemporary Art, Kanazawa
9.04-31.08. 010
www.kanazawa 1.jp
Sexuality and Transcendence
Pinchuk Art Center, Kiev
4.04-19.09. 010
www.pinchukartcentre.org
Dead or alive
Museum of Arts and Design, New York
7.04- 4.10. 010
www.madmuseum.org
FANTASMAGORIA, LE MONDE MYTHIQUE
Les Abattoirs, Toulouse - Grotte du Mas d'Azil, ...
.05-04.11. 010
Transformation – animals and humans
Museum of Contemporary Art (MOT), Tokyo
Autumn 010 (Nog te bevestigen)
5 /

Beeldmateriaal
Jan Fabre as Jacques Mesrine,
foto Malou Swinnen, copyright
Angelos
Jan Fabre, Sanguis/Mantis,
performance, copyright Angelos
> Meer persbeelden vind je op www.muhka.be (bij pers)
of kan je op cd aanvragen. Gelieve altijd de juiste
vermeldingen (zoals kunstenaar, titel, fotograaf en
copyright) bij de beelden te plaatsen.
Virgin Warrior, Performance van Marina Abramovic en Jan
Fabre, Parijs, Palais de Tokyo, 14 december 004, foto
Attilio Maranzano, copyright Angelos
Jan Fabre, The Escape of the Arist II (series II-14), foto
Pat Verbruggen, copyright Angelos
6 /

M HKApraktisch
PERSCONTACTEN
Rita Compère / Kathleen Weyts
> T +3 (0)3 60 99 91 of +3 (0)3 60 80 97
> pers@muhka.be
Gerrie Soetaert
T: +3 (0)475 47 98 69
E: Gerrie.Soetaert@skynet.be
Persteksten en beeldmateriaal kan je downloaden
op www.muhka.be/press
Dank bij voorbaat om bij publicatie ook telkens
onze website te vermelden: www.muhka.be
M HKA
Museum van Hedendaagse Kunst Antwerpen
Leuvenstraat 3 000 Antwerpen
> DI→WO en VR→ZO 10:00→18:00, DO 11:00→ 1:00
> T +3 (0)3 60 99 99
> info@muhka.be
TOEGANG
> €6 > €4 (- 6 / 60+ / groepen vanaf 10 pers. /
werkzoekenden / andersvaliden en hun begeleiders
/ leden NICC / Antwerpenaren / lerarenkaart
Klasse / Knack Club)
> gratis (-13 / BIG-kaart / Vrienden van het M HKA
/ ICOM /VMV)
INLICHTINGEN EN RESERVATIES
> MA→VR 09:00→1 :00 en 13:00→17.00
> T + 3 (0)3 60 99 90
> ontvangt@muhka.be
> www.muhka.be/ontvangt
M HKAFE
> DI→WO 11:00→18:00, DO 11:00→ 1:00
> gratis toegang tot het M HKAFE en de 5de en 6de
verdieping
M HKAbibliotheek
> MA→VR 11:00→17:00
> T +3 (0)3 60 99 98
> gratis toegang
OPENBAAR VERVOER
> Station Antwerpen-Berchem: tram 8
> Station Antwerpen-Centraal: bus 3
> Station Antwerpen-Zuid: tram 4 of tram 4
> www.delijn.be / www.nmbs.be
EIGEN VERVOER
> www.antwerken.be
> gratis parkeergelegenheid
CINEMA ZUID
Lakenstraat 14 000 Antwerpen
> T +3 (0)475 45 77 05
> info@cinemazuid.be
> www.cinemazuid.be
M HKApartners
Het M HKA is een initiatief van de Vlaamse
Gemeenschap en wordt gesteund door
Provinciebestuur Antwerpen, Stad Antwerpen,
Nationale Loterij, Akzo Nobel Decorative
Coatings-Levis, Ethias, Evens Foundation en Klara
7 /