Verkeersveiligheidsplan Vlaanderen - Mobiel Vlaanderen

Verkeersveiligheidsplan Vlaanderen - Mobiel Vlaanderen Verkeersveiligheidsplan Vlaanderen - Mobiel Vlaanderen

mobielvlaanderen.be
from mobielvlaanderen.be More from this publisher
29.08.2013 Views

De zes geselecteerde maatregelengroepen zijn: 1. Opleiding en ervaring als solide basis voor elke verkeersdeelnemer. 2. Bevorderen en afdwingen van intrinsiek veilig verkeersgedrag. 3. Een hoogwaardig verkeerssysteem ingebed in een duurzame ruimtelijke ordening. 4. Een doeltreffend juridisch en organisatorisch kader. 5. Aandacht voor bijzondere doelgroepen. 6. Onderzoek en betrouwbare data als basis voor een doeltreffend beleid. In deze maatregelengroepen past een hele reeks afzonderlijke maatregelen die vaak een belangrijke onderlinge samenhang vertonen. We lichten deze maatregelengroepen toe en beschrijven een aantal maatregelen in detail. Voor elk van deze maatregelengroepen wordt aangegeven welke problemen primeren en wat mogelijke maatregelen zijn. Ter illustratie worden een aantal veelbelovende maatregelen of interessante voorbeeldprojecten behandeld in kaderstukken. Bij de uitwerking van de verschillende maatregelengroepen is de klemtoon gelegd op domeinen waarvoor de Vlaamse overheid beleidsverantwoordelijkheid draagt. In het belang van een geïntegreerde visie op verkeersveiligheid worden echter ook maatregelen besproken die niet of slechts gedeeltelijk door toedoen van de Vlaamse overheid kunnen genomen worden. Als bijlage bij dit Verkeersveiligheidsplan wordt een aantal te nemen maatregelen verder in detail uitgewerkt in de vorm van maatregelfi ches. Behalve een gedetailleerde beschrijving van de te nemen maatregel geven de fi ches bijkomende informatie over een aantal aspecten zoals de verwachte effecten van de maatregel, de doelgroep, de benodigde inzet van middelen, de verantwoordelijken voor de uitvoering en de verwachte uitvoeringstermijn. 4.1 Opleiding en ervaring als solide basis voor elke verkeersdeelnemer Elke weggebruiker dient over een hoeveelheid kennis en een aantal vaardigheden te beschikken om volwaardig aan het verkeer deel te nemen. Die kennis en vaardigheden moeten op één of andere manier aangeleerd worden. Verkeerseducatie laat zich defi niëren als enerzijds het bevorderen van kennis, bijvoorbeeld kennis van de wegcode en anderzijds het aanleren van vaardigheden – zoals het besturen van een auto of het beoordelen van risico’s – die nodig zijn om aan het verkeer deel te nemen. Het ontwikkelen van kennis en vaardigheden is een noodzakelijke, maar nog steeds onvoldoende voorwaarde, om op een veilige manier aan het verkeer te kunnen deelnemen. Behalve de componenten ‘kennen’ en ‘kunnen’ is immers ook de component ‘willen’ van belang. Deze component slaat vooral op de attitude die mensen ontwikkelen ten aanzien van bepaalde gedragingen in het verkeer. Verkeers- en mobiliteitseducatie zijn opgenomen in de ontwikkelingsdoelen en eindtermen van het onderwijs in Vlaanderen. Voor kleuters houden deze ontwikke- - 96 - Verkeersveiligheidsplan Vlaanderen Deel 2 - Beleidsvisie en maatregelenpakket

lingsdoelen in dat ze leren op welke plaatsen ze veilig kunnen spelen en op welke niet, dat hen het besef wordt bijgebracht dat het verkeer risico’s inhoudt en dat ze leren onder begeleiding elementaire verkeersregels toe te passen, zoals stoppen bij verkeerslichten, veilig oversteken, aan de kant van het voetpad uit een auto stappen en op het voetpad blijven. De eindtermen voor lagereschoolkinderen geven aan dat deze kinderen gevaarlijke verkeerssituaties in de ruimere schoolomgeving moeten kunnen lokaliseren, over voldoende vaardigheden en kennis moeten beschikken om zich zelfstandig en veilig te kunnen verplaatsen langs een vertrouwde route, zich bereid moeten tonen in hun gedrag rekening te houden met andere weggebruikers, de belangrijkste gevolgen moeten kennen van het groeiende autogebruik, mogelijke alternatieven voor de auto moeten kennen en een eenvoudige route moeten kunnen uitstippelen met het openbaar vervoer. In het secundair onderwijs ten slotte zijn er vakoverschrijdende eindtermen verkeer en mobiliteit. Op het einde van het secundair onderwijs moeten jongeren onder andere veilig gebruik kunnen maken van eigen en openbaar vervoer, de voor- en nadelen van verschillende vervoerswijzen kunnen afwegen en motiveren, standpunten innemen over ruimtelijke inrichting en vervoersplannen en het beleid ter zake kennen. Aan het eind van het secundair onderwijs dienen jongeren ook over de kennis te beschikken die moet volstaan als voorbereiding op het theoretisch rijexamen categorie B. Een steekproef van de Vlaamse Automobilistenbond (VAB) wees uit dat de kennis van de wegcode bij middelbare scholieren matig is en vooral werd verworven tijdens de lagereschoolperiode (VAB, 2006). Een andere steekproef van de VAB en de Vlaamse Stichting Verkeerskunde toonde aan dat de meeste secundaire scholen onvoldoende aandacht besteden aan verkeers- en mobiliteitseducatie (Henau, 2007). De Vlaamse regering stelt via de Vlaamse Stichting Verkeerskunde lespakketten ter beschikking aan leerkrachten om hun lessen af te stemmen op de ontwikkelingsdoelen en eindtermen. Een permanente evaluatie en aanvulling van het aanbod is noodzakelijk. Specifi ek voor het secundair onderwijs zal nagegaan worden op welke wijze de eindtermen invulbaar zijn en welke knelpunten momenteel nog bestaan in het aanbod van lesmateriaal en de overname ervan door de scholen. De Vlaamse Stichting Verkeerskunde heeft de taak om met de fi nanciële steun van de Vlaamse overheid opleidingen en educatieve projecten aan te bieden aan verschillende doelgroepen: van kleuters over scholieren en studenten tot ouders, maar ook aan professionelen bij de politie, bij gemeentebesturen, bij ambtenaren van de Vlaamse overheid en de provinciebesturen. De meeste jongeren komen op een nieuwe manier in contact met verkeerseducatie als ze het theoretisch en praktisch examen moeten afl eggen voor het behalen van een rijbewijs voor bromfi ets, motorfi ets of auto. Veilig zelf een motorvoertuig besturen vereist een goede kennis, goede vaardigheden, een goed begrip van risico en de juiste denkprocessen. Kennis wordt opgedaan door het leren van de verkeersregels waaraan bestuurders van motorvoertuigen zich moeten houden en van elementaire technische eigenschappen van het voertuig. De vaardigheden en denkprocessen kunnen evenwel niet uitsluitend verworven worden door opleiding, Verkeersveiligheidsplan Vlaanderen - 97 - Deel 2 - Beleidsvisie en maatregelenpakket

De zes geselecteerde maatregelengroepen zijn:<br />

1. Opleiding en ervaring als solide basis voor elke verkeersdeelnemer.<br />

2. Bevorderen en afdwingen van intrinsiek veilig verkeersgedrag.<br />

3. Een hoogwaardig verkeerssysteem ingebed in een duurzame ruimtelijke<br />

ordening.<br />

4. Een doeltreffend juridisch en organisatorisch kader.<br />

5. Aandacht voor bijzondere doelgroepen.<br />

6. Onderzoek en betrouwbare data als basis voor een doeltreffend beleid.<br />

In deze maatregelengroepen past een hele reeks afzonderlijke maatregelen die<br />

vaak een belangrijke onderlinge samenhang vertonen. We lichten deze maatregelengroepen<br />

toe en beschrijven een aantal maatregelen in detail. Voor elk van deze<br />

maatregelengroepen wordt aangegeven welke problemen primeren en wat mogelijke<br />

maatregelen zijn. Ter illustratie worden een aantal veelbelovende maatregelen<br />

of interessante voorbeeldprojecten behandeld in kaderstukken.<br />

Bij de uitwerking van de verschillende maatregelengroepen is de klemtoon gelegd<br />

op domeinen waarvoor de Vlaamse overheid beleidsverantwoordelijkheid draagt.<br />

In het belang van een geïntegreerde visie op verkeersveiligheid worden echter ook<br />

maatregelen besproken die niet of slechts gedeeltelijk door toedoen van de Vlaamse<br />

overheid kunnen genomen worden.<br />

Als bijlage bij dit <strong>Verkeersveiligheidsplan</strong> wordt een aantal te nemen maatregelen<br />

verder in detail uitgewerkt in de vorm van maatregelfi ches. Behalve een gedetailleerde<br />

beschrijving van de te nemen maatregel geven de fi ches bijkomende informatie<br />

over een aantal aspecten zoals de verwachte effecten van de maatregel, de doelgroep,<br />

de benodigde inzet van middelen, de verantwoordelijken voor de uitvoering<br />

en de verwachte uitvoeringstermijn.<br />

4.1 Opleiding en ervaring als solide basis voor elke<br />

verkeersdeelnemer<br />

Elke weggebruiker dient over een hoeveelheid kennis en een aantal vaardigheden<br />

te beschikken om volwaardig aan het verkeer deel te nemen. Die kennis en vaardigheden<br />

moeten op één of andere manier aangeleerd worden. Verkeerseducatie laat<br />

zich defi niëren als enerzijds het bevorderen van kennis, bijvoorbeeld kennis van<br />

de wegcode en anderzijds het aanleren van vaardigheden – zoals het besturen<br />

van een auto of het beoordelen van risico’s – die nodig zijn om aan het verkeer deel<br />

te nemen. Het ontwikkelen van kennis en vaardigheden is een noodzakelijke, maar<br />

nog steeds onvoldoende voorwaarde, om op een veilige manier aan het verkeer te<br />

kunnen deelnemen. Behalve de componenten ‘kennen’ en ‘kunnen’ is immers ook de<br />

component ‘willen’ van belang. Deze component slaat vooral op de attitude die<br />

mensen ontwikkelen ten aanzien van bepaalde gedragingen in het verkeer.<br />

Verkeers- en mobiliteitseducatie zijn opgenomen in de ontwikkelingsdoelen en<br />

eindtermen van het onderwijs in <strong>Vlaanderen</strong>. Voor kleuters houden deze ontwikke-<br />

- 96 - <strong>Verkeersveiligheidsplan</strong> <strong>Vlaanderen</strong><br />

Deel 2 - Beleidsvisie en maatregelenpakket

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!