Verkeersveiligheidsplan Vlaanderen - Mobiel Vlaanderen

TABEL 7.8:
EXPOSITIEMATEN
VOLGENS WEGTYPE,
VLAANDEREN (CIJFERS
2002).
Bron: Labeeuw,
2003
In de jaarlijkse verkeerstellingen van de FOD Mobiliteit wordt voor de verschillende
wegtypen een jaarlijkse voertuigprestatie gegeven (Labeeuw, 2003). Ook de
weglengte wordt voor de verschillende wegtypen gegeven. Voor gemeentewegen
beperken we ons tot de verharde wegen. Samen met de ongevallencijfers kunnen
we hieruit een verkeers- en een wegrisico bepalen.
SNELWEG GENUMMERD GEMEENTE
MIA. VTGKM 17,96 28,89 6,01
KM WEGLENGTE 849 6.060 52.120
Wanneer we het verkeersrisico (aantal ongevallen per miljard voertuigkm) nemen,
zien we dat het risico op genummerde wegen ruim drie keer zo hoog is als op
autosnelwegen. Het verkeersrisico op gemeentewegen ligt zelfs 18 keer hoger.
Deze verhoudingen zijn enigszins overschat omdat het onderliggende wegennet
niet alleen gemotoriseerd verkeer kent, maar ook een aanzienlijk deel verplaatsingen
te voet, met de fi ets en met de bromfi ets telt. Daardoor wordt de hoeveelheid
verkeer op de genummerde en gemeentewegen in de offi ciële tellingen onderschat
en lijkt het risico op deze wegen hoger dan het werkelijk is. Voor het dodelijk risico
zijn de verschillen kleiner (2,5 keer hoger risico op dodelijk letsel op genummerde
wegen en zeven keer hoger risico op gemeentewegen, telkens ten opzichte van de
autosnelwegen). Autosnelwegen zijn dan ook aangelegd om veel verkeer over grote
afstanden aan te kunnen, met een minimum aan potentiële confl icten. De snelheidsverschillen
zijn beperkt en er is geen kruisend verkeer.
Wanneer we daarentegen het wegrisico (ongevallen per km weglengte) nemen,
merken we dat autosnelwegen nu de gevaarlijkste wegen zijn. De kans dat er een
ongeval gebeurt op een bepaalde locatie is nu ruim tien keer groter dan op een
locatie op een gemeenteweg. Genummerde wegen zijn ruim acht keer gevaarlijker
dan gemeentewegen. De verschillen in de kans dat op een bepaalde locatie een
dode valt, zijn nog meer uitgesproken (15 keer grotere kans op genummerde wegen
en 26 keer grotere kans op autosnelwegen, telkens ten opzichte van gemeentewegen).
Wanneer we de evolutie bekijken gedurende het laatste decennium (fi g. 7.14), zien
we een daling van het aantal ongevallen op genummerde en gemeentewegen. De
daling op de genummerde wegen is groter dan de daling op de gemeentewegen (-
28 % tegenover -10 %). Het aantal ongevallen op autosnelwegen daarentegen nam
met ongeveer 30 % toe ten opzichte van 1991 (zie ook Nuyts et al., 2004).
Wanneer we ook rekening houden met de drukte op de wegen, zien we dat het
ongevalsrisico (ongevallen per mia. voertuigkm) daalt zowel op de genummerde
wegen (-39 %) als op de gemeentewegen (-26 %). Op autosnelwegen bevindt het
risico zich in 2002 op hetzelfde niveau als in 1991. Tussenin lag het risico steeds
hoger.
De evolutie van het aantal doden toont een iets afwijkend beeld. Het aantal doden
op autosnelwegen schommelde jarenlang rond de waarde van 1991. Sinds 2000
lijkt er een daling op te treden (-20 % tegenover 1991). Het dodelijk risico daalde
met zowat 30 % ten opzichte van 1991 (gemiddelde daling voor 2000-2002). Op
Verkeersveiligheidsplan Vlaanderen - 51 -
Deel 1 - Probleemanalyse