Verkeersveiligheidsplan Vlaanderen - Mobiel Vlaanderen

vermeden worden. De Vlaamse fi etsmanager (eventueel de Stuurgroep Fietsbeleid)
ziet toe op een optimale afstemming van de verschillende projecten.
EFFECTEN OP VERKEERSVEILIGHEID
• Betrokken ongevallen
De maatregel beoogt een verbetering van de verkeersveiligheid voor fi etsers op
het bovenlokale fi etsroutenetwerk. In 20 % van de letselongevallen is minstens één
fi etser betrokken. Van alle verkeersdoden in Vlaanderen maken fi etsers 13 % uit.
Het aandeel zwaar- en lichtgewonde fi etsers ligt nog iets hoger. In 2005 vielen
in Vlaanderen nog 65 fi etsdoden te betreuren. Vooral op kruispunten zijn fi etsers
bovenmatig betrokken. Zo zijn 23 % van de doden in kruispuntongevallen fi etsers
terwijl op wegvakken dit aandeel 7 % bedraagt (cijfers 2005). Algemeen gebeuren
ongeveer 50 % van de fi etsongevallen op kruispunten. De andere helft gebeurt op
wegvakken. Bijzondere aandacht is dus nodig voor de kruispuntoplossingen.
Er gebeuren meer fi etsongevallen binnen de bebouwde kom, maar de ongevallen
buiten de bebouwde kom zijn gemiddeld heel wat ernstiger. Ten slotte valt op dat
60 % van de fi etsdoden te betreuren valt op genummerde wegen (die bijna alle tot
het fi etsroutenetwerk behoren), terwijl 2/3e van het aantal lichtgewonde fi etsers op
gemeentewegen valt. We kunnen dus stellen dat een zeer groot aandeel (geschat
op 85 %) van de fi etsdoden op het uitgetekende fi etsroutenetwerk te betreuren valt.
Walter et al. (2005) schatten de effectiviteit van de maatregel op 50 %. Dit betekent
dat op de gedeelten waar het fi etsroutenetwerk nog moet worden gerealiseerd,
50 % minder fi etsdoden kan worden verwacht na realisatie. We weten vooralsnog
echter niet waar de fi etsdoden vallen. Een berekening van de verwachte daling van
het aantal fi etsdoden is dus niet mogelijk. Verder onderzoek naar de effectiviteit van
specifi eke maatregelen blijft nodig.
De verhoogde blootstelling verhoogt de kans dat een fi etser betrokken raakt in een
ongeval. Het aantal fi etsongevallen zal evenwel minder snel stijgen dan het fi etsgebruik
zodat het individuele risico daalt.
Een tweede effect van de uitbouw van het fi etsroutenetwerk zou een concentratie
van fi etsersstromen kunnen zijn op de uitgebouwde routes. Dit is globaal gunstig
voor de veiligheid.
Het uiteindelijke effect op het aantal ongevallen en slachtoffers is bijgevolg niet
eenduidig te bepalen. Het risico voor de fi etser zal evenwel afnemen.
SECUNDAIRE EFFECTEN
Door de uitbouw van het fi etsroutenetwerk hoopt men mensen die voordien de auto
gebruikten meer op de fi ets te krijgen. Uit een studie (Nuyts, 2005) blijkt dat ongeveer
17 % van alle autoverplaatsingen zonder veel problemen met de fi ets kunnen
afgelegd worden. Een lagere uitstoot is het positieve gevolg. Aangezien fi etsers minder
plaats innemen dan auto’s, komt er ook meer ruimte in de steden en worden ze
beter toegankelijk voor alle weggebruikers. Meer kansen voor de fi ets betekent ook
een grotere autonomie voor kinderen en andere groepen zonder auto, die daardoor
vlotter en veiliger kunnen deelnemen aan het sociale leven. Bovendien verbetert
- 178 - Verkeersveiligheidsplan Vlaanderen
Deel 2 - Beleidsvisie en maatregelenpakket