Verkeersveiligheidsplan Vlaanderen - Mobiel Vlaanderen

ging voor andere verkeersdeelnemers. Daarom worden ze ook wel vaak zwakke
weggebruikers genoemd.
13 % van alle doden en zwaargewonden in het verkeer in Vlaanderen zijn fi etsers,
6 % is voetganger, 11 % bromfi etser, samen 30 % van alle verkeersdoden. Deze
percentages zijn in verhouding veel hoger dan de deelname van fi etsers, bromfi etsers
en voetgangers in het verkeer. Het risico op een dodelijk verkeersongeval als
fi etser in Vlaanderen is nog steeds drie keer hoger dan voor een autobestuurder of
auto-inzittende die dezelfde afstand afl egt. Voor voetgangers en bromfi etser is dit
een factor 8 (zie deel 1).
Een belangrijke component van een beleid dat gericht is op zwakke en kwetsbare
weggebruikers is het veralgemeend toepassen van het Design for All-principe.
Design for All is een benadering waarbij de omgeving zodanig wordt ontworpen
dat zo weinig mogelijk mensen uitgesloten worden van het gebruik ervan. Dit
voorkomt verkeersconfl icten, verhoogt het gebruiksgemak en de mogelijkheid tot
maatschappelijke participatie voor iedereen. Een operationele defi nitie zou kunnen
inhouden dat minstens 95 % van de bevolking probleemloos kan functioneren in een
bepaalde omgeving. Het gaat daarbij niet alleen om het ontwerp van de tastbare
omgeving, maar ook om de sociale en juridische omgeving. Design for All betreft
zowel de loutere weginrichting als alle ontwerpactiviteiten zoals industrieel ontwerp,
ruimtelijke ordening, landschapsarchitectuur en voertuigontwerp (KPVV, 2006).
Concrete toepassingen van dit principe zijn heldere bewegwijzering op wegen,
eenvoudige besturing van voertuigen en bediening van comfortfuncties, eenvoudige
en gekende snelheids- en parkeerreglementeringen.
Bij de uitvoering van een beleid voor zwakke weggebruikers is het belangrijk niet
alleen te kijken naar verkeersveiligheid. Ook sociale veiligheid, bereikbaarheid van
bestemmingen, keuze van vervoerswijze en toegankelijkheid tot vervoermiddelen
spelen een belangrijke rol. Al deze factoren zorgen ervoor dat aan een doeltreffend
beleid een belangrijke kostencomponent hangt. Dat betekent ook dat een dergelijk
beleid een proces is van vele jaren, waarbij echter ook op korte termijn bevredigende
oplossingen moeten kunnen geboden worden.
Het fi etsbeleid is de jongste jaren uitgegroeid tot een volwaardig onderdeel van
het mobiliteitsbeleid van de Vlaamse overheid. Het totaalplan Fiets (MVG, 2002)
blijft in de volgende jaren het geldende beleidskader voor het fi etsbeleid. Samen
met het Vademecum Fietsvoorzieningen (MVG, 2006) heeft het de basis gelegd
voor een planmatige aanpak en een gecoördineerde strategie inzake fi etsbeleid.
Het Vlaamse fi etsbeleid vertrekt vanuit de expliciete premisse dat investeren in veiligheid
de belangrijkste voorwaarde is voor een verhoogd fi etsgebruik (MVG, 2002).
Strategische elementen met betrekking tot veiligheid zijn de aanpak van gevaarlijke
punten, snelheidsvermindering en verkeersmanagement, het verhogen van de passieve
veiligheid van voertuigen (auto’s en fi etsen), scheiden van verkeersstromen en
verkeershandhaving. Om deze doelstellingen te bereiken is het wenselijk de inspanningen
voor de aanleg van kwalitatief hoogstaande fi etsvoorzieningen minstens te
behouden en zelfs op te voeren. Bovendien dienen een aantal organisatorische en
juridische knelpunten weggewerkt te worden (bv. in verband met onteigeningen)
- 114 - Verkeersveiligheidsplan Vlaanderen
Deel 2 - Beleidsvisie en maatregelenpakket