Verkeersveiligheidsplan Vlaanderen - Mobiel Vlaanderen

Een voorbeeld: een aangepaste wegencategorisering en routering kunnen
belangrijke gevolgen hebben voor de verkeersveiligheid. Een vergelijking tussen
Vlaamse autosnelwegen en gewestwegen leert dat autosnelwegen een veel lager
aantal ongevallen per afgelegde voertuigkilometer kennen dan gewestwegen
of gemeentewegen. Het ongevalsrisico (aantal ongevallen per miljard voertuigkilometer)
is op genummerde wegen ruim drie keer zo hoog als op autosnelwegen.
Het ongevalsrisico op gemeentewegen ligt zelfs 15 keer zo hoog.
Op wegvakken waar de gewenste monofunctionaliteit en homogeniteit van de
verkeersstromen niet op korte termijn kunnen gerealiseerd worden, zijn bijkomende
maatregelen noodzakelijk. In vele gevallen betekent dit dat de toegelaten snelheid
voldoende laag dient te zijn zodat het verhoogde risico ten gevolge van het diffuse
wegbeeld wordt gecompenseerd door een lagere snelheid.
4.3.3 VEILIGE VOERTUIGEN EN TELEMATICA
Hoewel mankementen aan het voertuig slechts in ongeveer 5 % van de ongevallen
oorzaak of medeoorzaak van een verkeersongeval (Hillier, 2002) zijn, kan een
aantal kenmerken van voertuigen in het verkeer een belangrijke rol spelen in de
verkeersveiligheid. Zo is de massa en de omvang van een voertuig de factor die de
grootste invloed heeft op het dodelijke risico wanneer een ongeval gebeurt (Evans,
2004).
Een aantal voertuigtechnologische ontwikkelingen bieden perspectieven om het
ongevallenrisico en vooral de letselernst bij aanrijdingen te verkleinen. Voertuigtechnologie
kan op twee manieren de verkeersveiligheid vergroten: enerzijds kan de
actieve veiligheid verbeterd worden, en anderzijds kunnen technische ingrepen de
passieve veiligheid verhogen. Actieve veiligheid is gericht op het voorkomen van
een ongeval. Eén van de meest bekende voorbeelden van een dergelijke technologie
is ABS, het antiblokkeersysteem voor de remmen. Tegenwoordig zijn bijna alle
voertuigen standaard hiermee uitgerust. Passieve veiligheid daarentegen heeft tot
doel de gevolgen van een ongeval voor de betrokkenen te verminderen. De bekendste
voorbeelden hiervan zijn de gordel en de airbag.
Voertuigtechniek is zeer sterk gereglementeerd. De reglementering legt enerzijds
minimale kwaliteits- en veiligheidseisen op, en zorgt daarnaast voor een vergaande
harmonisering van de nationale vereisten. Actueel situeert de voertuigreglementering
zich op Europese schaal (EU-richtlijnen) of zelfs nog ruimer (UN/ECE-reglementen
15 ). De nationale overheden hebben in deze materie sedert lang bevoegdheden
afgestaan. Deze tendens gaat ook vandaag nog verder en is bovendien onomkeerbaar.
Het is bijgevolg noodzakelijk om verdere evoluties van de technologie en
reglementering in dit Europese of zelfs internationale kader te blijven zien.
De sterke toename van de passieve veiligheid van personenwagens heeft mee
gezorgd voor een spectaculaire daling van het aantal doden en gewonden uitgedrukt
per afgelegde kilometer of per ongeval. Met name de veiligheidsgordel is een
15 UN/ECE (United Nations Economic Commission for Europe) is een deelorganisatie van de Verenigde Naties die zetelt in Genève en waarin
de meer technische aspecten van voertuigregelgeving worden overeengekomen tussen 56 lidstaten, waaronder de meeste Europese landen
en de Verenigde Staten.
- 110 - Verkeersveiligheidsplan Vlaanderen
Deel 2 - Beleidsvisie en maatregelenpakket