Ausgabe 1/2006 - merenpoortclub

vast te stellen door de grootval strak langs de geleiderail van het grootzeil op de mast
te houden. Bij 7/8 getuide schepen wordt vaak een geringe zijdelingse buiging
aangebracht om het grootzeil in het midden vlakker te kunnen spannen. Op onze
torengetuigde schepen moet dit echter beslist vermeden worden. De zijdelingse
buiging resulteert altijd in een grotere kromming van de voorstag. Juist bij een stevige
wind wordt de fok dan boller, hetgeen we juist niet willen. Bij harde wind kan het
zelfs gevaarlijk worden; de zijdelingse buiging vermindert de hoek tussen de mast en
het topwant boven aan de mast. Als deze hoek minder dan 19 graden wordt, wordt de
zijwaartse steun van de stag te gering en kan de mast breken. Een merenpoort moet zo
getrimd worden dat de mast geen zijdelingse buiging heeft.
Tijdens de voorbereiding hebben we al uitgemeten of de verstaging aan SB en BB
gelijke lengten hebben. Om de mast recht te houden, moesten we door middel van
meten vaststellen of de stagspanners aan beide zijden evenver ingedraaid zijn. Als de
staglengten niet gelijk zijn, kan met de spanners de lengte gelijk gemaakt worden. Als
de mast staat kunnen we met de grootval op twee precies gelijke punten aan
weerskanten van het schip (punten die hopelijk ook op een merenpoort voorkomen)
kontroleren of de mast echt rechtop in het midden staat. De grootval wordt zover
gevierd tot de zeilhaak precies bij de putting van het topwant aan SB komt. Daarna
wordt deze lengte ook aan de tegenovergestelde zijde op gelijke wijze getest.
Masthoek bepalen:
Iedere mast moet een lichte achterwaartse helling
hebben. De hoek ligt doorgaans tussen de 1° en 3°.
Een houten mast kan niet zoveel hebben als een
moderne aluminium mast, zoals veel
sportievelingen met doorgaans veel masthoek
zeilen. Deze masthoek wordt bepaald door de
lengte van de voorstag. Om de hellingshoek en de
daarbij behorende voorstag lengte te meten en te
bepalen, wordt er een gewicht aan de grootval
gedaan. Dit fungeert dan als schietlood. Op de
hoogte van de giekbevestiging (lummel) wordt de
afstand van de val t.o.v. de mast gemeten. Deze
afstand moet bij een torentuig (merenpoort) tussen
de 1 à 2 % van de hoogte v het voorzeil driehoek
bedragen.
De hoogte van de voorzeil driehoek is de afstand van de mastvoet tot de tophoek van de
fok. Bij een merenpoort is dit ongeveer de lengte van de mast zelf. Bij een verlenging
van de voorstag verplaatst het zeilzwaartepunt zich naar achteren (het schip wordt dan
meer loefgierig). Voor onze merenpoorten gebruiken we een gemiddelde
masthellingshoek (8 à 10 cm).
Aldus is de basis trim instelling van de mast een feit.
23