NOx-heffing - Lne.be

ARCADIS Belgium – LDR Milieu-advocaten
Operationalisering van een emissieheffing op NOx emissies naar de lucht met terugsluizing van de inkomsten –
eindrapport
Een dergelijk systeem zal onvermijdelijk ook de invoering van dure maatregelen met een korte implementatietijd
vertragen. Indien het hier gaat om maatregelen met een hoog reductiepotentieel, zal dit systeem dus leiden tot een
tragere afname van de NOx emissies.
Zoals reeds uiteengezet in sectie 4.4 is het niet mogelijk om aan de hand van het MKM een kwantitatieve evaluatie te
maken deze voor- en nadelen, vermits het MKM uitgaat van het halen van de NEC plafonds in 2010. Hoogstens zou een
schatting kunnen gemaakt worden van de minimale heffing die nodig is om de nodige subsidies te financieren.
5.3.2. Heffing met absoluut gemaakte relatieve drempel
In Sectie 4.2.6 hebben we er op gewezen dat in een dergelijk systeem niet kan vermeden worden dat bepaalde
bedrijven hun emissies niet zullen terugdringen tot het punt waar de marginale reductiekost gelijk is aan de
eenheidsheffing – in tegenstelling tot een “eenvoudige” heffing zal dit systeem niet kostenefficiënt zijn. Hoe belangrijk dit
verlies in kostenefficiëntie is, hangt af van de vrijstellingsdrempel.
Het grote voordeel ten opzichte van een “eenvoudige” heffing is dan weer de grotere maatschappelijke
aanvaardbaarheid, omdat de totale kosten voor de bedrijven zullen dalen.
Het is daarom belangrijk dat we een idee hebben van het verlies in kostenefficiëntie ten opzichte van een “eenvoudige”
heffing, zodat we weten welke prijs we betalen voor de grotere aanvaardbaarheid.
In Sectie 4.4 hebben we er echter op gewezen dat een heffing met absoluut gemaakte relatieve drempel moeilijk kan
gesimuleerd worden aan de hand van de modellen en de data die momenteel beschikbaar zijn (zeker niet indien men
zou opteren voor een glijdend basisjaar).
5.3.3. Heffing op basis van een prestatienorm
Omwille van redenen die compleet analoog zijn aan deze die uiteengezet werden in Sectie 4.2.7, zou een dergelijk
systeem in principe kunnen leiden tot een oplossing die niet kostenefficiënt zal zijn.
Indien de prestatienorm gebaseerd is op energieverbruik, dan leidt een toename van het energieverbruik ten opzichte
van de NOx emissies tot een afname van de emissieheffing. In principe zouden sommige bedrijven er dus bij kunnen
winnen als ze hun netto energieverbruik opdrijven. Hoe belangrijk dit effect in de praktijk zal zijn is een empirische vraag.
In het geval van de Zweedse NOx heffing zijn er bijvoorbeeld geen aanwijzingen dat bedrijven meer energie hebben
geproduceerd met de bedoeling om de belasting te ontwijken 54 . Met een heffing die in Vlaanderen hoogstens een paar
EUR per kg NOx bedraagt, kan betwijfeld worden of het opdrijven van het energieverbruik inderdaad tot significante
voordelen zou leiden, zeker indien men rekening houdt met de prijzen van brandstof.
Net zoals een systeem met vrijstellingsdrempels, zou een dergelijk systeem toelaten om de heffingsinkomsten te
beperken. In tegenstelling tot een systeem met “absoluut gemaakte relatieve drempels” zou dit systeem echter de
voorlopers niet benadelen die volgens de Europese regels geen steun kunnen krijgen voor maatregelen die reeds
genomen zijn voor de invoering van de heffing 55 (zie Sectie 4.2.6).
Daar tegenover staat dan wel dat bedrijven die bepaalde maatregelen hebben genomen in het verleden (zoals
bijvoorbeeld toepassing van de BBT) reeds worden beloond omdat ze minder heffingen moeten betalen (tenminste,
indien de toepassing van de BBT inderdaad tot lagere NOx emissies leidt).
54 Zie ECOTEC Research and Consulting (in collaboration with CESAM, CLM, University of Gothenburg, UCD and IEEP), Study on
the Economic and Environmental Implications of the Use of Environmental Taxes and Charges in the European Union and its
Member States, April 2001, p. 56.
55 Bijvoorbeeld, omdat ze investeren in functie van aangekondigde beleidsmaatregelen.
92/167 07/13045/LF