NOx-heffing - Lne.be

ARCADIS Belgium – LDR Milieu-advocaten
Operationalisering van een emissieheffing op NOx emissies naar de lucht met terugsluizing van de inkomsten –
eindrapport
Dit wordt geïllustreerd in onderstaande figuur: door de investering dalen de marginale reductiekosten van MRK tot MRK’.
Bij het heffingstarief t0 dalen de emissies van e0 tot (e0)’. De reductiekosten veranderen (met ABC-ADE), en te betalen
heffingen dalen van t0. e0 tot t0.(e0)’ .
t0
MRK
MRK’
D
E
(e0)’
Figuur 7: De dynamische efficiëntie van emissieheffingen
Indien een bedrijf zich bevindt in de situatie waarbij α.e’ > e0 (zie Figuur 5), dan blijft de stimulans bestaan om de
reductiekosten te verminderen, maar deze zal niet leiden tot een verdere afname van de emissies: de marginale
reductiekost is immers nu al zo laag ten opzichte van de heffing dat het bedrijf zijn vervuiling niet verder terugdringt dan
de vrijstellingsdrempel, en verdere verlagingen van de marginale reductiekosten zullen hier niets aan veranderen. Een
deel van de dynamische voordelen van een emissieheffing gaat dan verloren.
Een vierde nadeel is dat dit systeem geen rekening houdt met lange termijn evoluties in de sectoren onderworpen aan
de heffing: inkrimpende bedrijven zullen gemakkelijker de vrijstellingsdrempel bereiken dan bedrijven in groeisectoren.
We moeten ook hier voor ogen houden dat een heffing altijd twee effecten heeft. Er is het effect op de
productiebeslissingen van individuele bedrijven die op de markt aanwezig zijn, en er is de impact op uittrede en intrede
op de markt. Indien een bedrijf besluit om op een markt aanwezig te zijn, maximaliseert ze haar winsten door haar
emissies te reduceren tot het punt waar de marginale reductiekosten gelijk zijn aan de heffing of tot aan de
vrijstellingsdrempel (dat is de marginale beslissingsregel). Maar daarnaast is er ook de beslissing om al dan niet op een
markt aanwezig te zijn, en deze wordt genomen door de totale kosten te vergelijken met de totale opbrengsten. Een
hogere vrijstellingsdrempel betekent in elk geval hogere winsten, en verhoogt dus de kans dat een bedrijf op een markt
aanwezig zal blijven. De paradox is dus dat bedrijven die groeien (omdat ze tegen een lagere kost kunnen inspelen op
een maatschappelijke behoefte zoals deze wordt uitgedrukt in de vraag naar een product, of omdat de maatschappelijke
behoefte naar hun product is toegenomen) worden geconfronteerd met een vrijstellingsdrempel die relatief strenger zal
liggen dan indien ze zouden inkrimpen (bijvoorbeeld omdat hun productiekosten stijgen of omdat de vraag naar hun
producten daalt)… Dus, zelfs indien er aan de marge een juiste afweging plaatsvindt tussen de baten die de
maatschappij haalt uit een bepaald product (en die wordt uitgedrukt door de vraag naar dat product) en de aan dat
B
e0
C
A
38/167 07/13045/LF
e*
e