NOx-heffing - Lne.be

ARCADIS Belgium – LDR Milieu-advocaten
Operationalisering van een emissieheffing op NOx emissies naar de lucht met terugsluizing van de inkomsten –
eindrapport
Pearle). Wel zal dan steeds moeten worden aangetoond dat de betrokken steunmaatregelen voldoen aan de
voorwaarden uit de richtsnoeren inzake milieusteun teneinde geen aanleiding te geven tot ongerechtvaardigde
milieusteun. De principiële kwalificatie als staatssteun (enkel de vierde en vijfde optie lijken niet kwalificeerbaar als
staatssteun) brengt in beginsel een hele reeks verplichtingen met zich mee, die nauwgezet moeten worden nageleefd
alvorens de steun ook effectief kan worden toegekend.
Bij het verlenen van nieuwe staatssteun hebben lidstaten een dubbele verplichting, met name een verplichting om een
voorgenomen nieuwe steunmaatregel aan te melden en een standstill- of opschortingsverplichting die impliceert dat men
een steunmaatregel niet zal uitvoeren vooraleer de Commissie de staatssteun heeft goedgekeurd. Op de verplichting tot
aanmelding bestaan er evenwel een aantal uitzonderingen.Indien een bepaalde steunregeling voldoet aan de diverse
voorwaarden uit de algemene Groepsvrijstellingsverordening, wordt aangenomen dat deze regeling verenigbaar is met
de gemeenschappelijke markt en hoeft de regeling niet meer te worden aangemeld bij de Commissie. Op de
modaliteiten van deze groepsvrijstelling wordt verder nader ingegaan. In deze fase wordt enkel benadrukt dat het nieuwe
vrijstellingsregime – onder bepaalde voorwaarden - van toepassing is op een ruim scala aan milieumaatregelen:
investeringssteun die ondernemingen in staat stelt communautaire normen te overtreffen of om, bij ontstentenis van
communautaire normen, het niveau van de milieubescherming te doen toenemen, steun voor de aanschaf van nieuwe
vervoersmiddelen die verder gaan dan communautaire normen of die, bij ontstentenis van communautaire normen, het
niveau van milieubescherming doen toenemen, steun voor vroege aanpassing door kmo’s aan toekomstige
communautaire normen, milieu-investeringssteun ten behoeve van energiebesparing, milieu-investeringssteun ten
behoeve van hoogrenderende warmtekrachtkoppeling, milieu-investeringssteun ter stimulering van hernieuwbare
energiebronnen, daaronder begrepen investeringssteun ten behoeve van duurzame biobrandstoffen, steun voor
milieustudies en bepaalde steun in de vorm van verlagingen van milieubelastingen.
Tussen deze algemene Groepsvrijstellingsverordening en de nieuwe richtsnoeren (Bijlage 3) die op 2 april 2008 in
werking zijn getreden bestaat een duidelijk verband. De groepsvrijstellingsverordening zal de lidstaten immers ontheffen
van de verplichting om bepaalde steunmaatregelen aan te melden aan de Commissie .
Meer specifiek met betrekking de voorgestelde terugsluisopties heeft de juridische analyse uitgewezen dat het
aanwenden volgens de modaliteiten van de algemene Groepsvrijstellingsverordening van 29 augustus 2008 dan wel de
nieuwe richtsnoeren inzake milieu van de inkomsten uit de NOx-heffing binnen bepaalde marges mogelijk is ter
ondersteuning van NOx-reductiemaatregelen, resp. algemene milieu- en/of energiemaatregelen. Er wordt – zowel in de
algemene Groepsvrijstellingsverordening als in de richtsnoeren - steeds een onderscheid gemaakt tussen directe en
indirecte steun. Voor zover wordt voldaan aan de voorwaarden uit de algemene Groepsvrijstellingsverordening zal de
steunregeling niet moeten worden aangemeld. In wat volgt wordt aangegeven welke voorwaarden zullen spelen inzake
meldingsplichtige milieusteun.
• Het terugsluizen van de inkomsten in de vorm van subsidies naar de heffingsplichtige bedrijven toe
(directe steun) is enkel mogelijk binnen bepaalde percentages (50 tot 60, 70 en zelfs 80 % voor kleine KMO’s
bij het verwerven van eco-innovatieve activa, en tot 100 % onder strikte voorwaarden, zie Sectie 3.3.2., onder
A) voor NOx-reductiemaatregelen die de onderneming toelaten de communautaire normen te overtreffen of bij
ontstentenis daarvan het niveau van milieubescherming doen toenemen. Steeds zal ook het stimulerend effect
en de noodzaak van de steun aantoonbaar moeten zijn. Cruciaal is natuurlijk de vereiste dat de ondersteunde
maatregelen alleszins verder moeten gaan dan hetgeen waartoe zij door Vlarem II tot op heden worden
verplicht. Ook steun voor algemene milieu- en/of energiemaatregelen, die immers een indirect effect kunnen
hebben op de NOx-uitstoot van ondernemingen, is mogelijk voor zover steeds wordt voldaan aan de strikte
voorwaarden uit de richtsnoeren. Naast extra investeringssteun komen exploitatiekosten enkel in aanmerking
24/167 07/13045/LF