NOx-heffing - Lne.be

ARCADIS Belgium – LDR Milieu-advocaten
Operationalisering van een emissieheffing op NOx emissies naar de lucht met terugsluizing van de inkomsten –
eindrapport
samenwerking, dit op grond van artikel 10 EG-Verdrag en op grond van specifieke bepalingen in de
Procedureverordening, aan het onderzoek dat de Commissie voert naar vermeend misbruik van steun.
D.3. CONCLUSIE
Concurrerende ondernemingen hebben tal van mogelijkheden om op te treden in geval van onrechtmatige steun,
misbruik ervan of om op te treden tegen een onwettig steunbesluit. Desondanks dient te worden vastgesteld dat het de
toegang tot de Europese instanties relatief beperkt is, behoudens in de hypothese van een vernietigingsberoep tegen
een beschikking op basis van art. 230 EG-Verdrag. Ook indien men via een klacht bij de Commissie alsnog
genoegdoening bekomt, zal dit meestal geen genoegdoening impliceren indien zij ook getroffen waren in hun
subjectieve rechten. Bijgevolg lijken nationale procedures – waarin men overigens ook steeds de nationale rechter kan
verplichten over te gaan tot het stellen van prejudiciële vragen aangaande de toepassing van het staatssteunregime –
efficiëntere middelen om bijvoorbeeld een schadevergoeding te bekomen. Desondanks dient te worden vastgesteld dat
ook deze procedures al bij al beperkt blijven, wat enerzijds kan worden verklaard door een beperkte kennis van de
diverse mogelijkheden, maar wellicht veel meer door het feit dat ondernemingen graag ‘on speaking terms’ willen blijven
met de overheid, waarbij wordt geredeneerd dat het voordeel dat vandaag aan een concurrent wordt toegekend, morgen
ook aan hen kan worden toegekend. Finaal kan worden opgemerkt dat een overheid, die enerzijds haar verplichtingen
(onder meer inzake aanmelding, standstill en loyaliteit m.b.t. terugvorderingen e.d.) naleeft, en zich anderzijds houdt
aan de voorwaarden van een goedgekeurd steunregime vooraleer steun toe te kennen, weinig kans loopt om te worden
aangesproken door een benadeelde onderneming. Uiteraard dient een overheid zich wel te hoeden voor het willekeurig
toekennen van steun, en kan zij steeds (voornamelijk administratief) worden aangesproken indien de beslissing om de
steun toe te kennen door onwettigheid of onregelmatigheid aangetast zou blijken.
E. VERFIJNING BEGRIP ‘INDIRECTE STEUN’ AAN DE HAND VAN AANTAL RECENTE
VOORBEELDEN
E.1. TEN GELEIDE
Aansluitend op de finalisering van het eerste luik van onze opdracht – namelijk het nagaan van de verenigbaarheid van
een NOx-heffing met een terugsluizing van de inkomsten met de relevante bepalingen uit de Europese, grondwettelijke
en regionale regelgeving – werd gevraagd om een verdere verduidelijking van het begrip indirecte staatssteun te geven.
Onderstaand zal dan ook worden weergegeven wat het begrip indirecte staatssteun precies inhoudt (E.2.). Daarnaast
zal het begrip indirecte staatssteun verder verfijnd worden aan de hand van de richtsnoeren inzake milieusteun (E.3.) en
ten slotte zullen een aantal steunregimes die reeds bij de Commissie werden aangemeld verder toegelicht worden
(E.4.).
E.2. INDIRECTE STAATSSTEUN
Gelet op de ruime omschrijving van artikel 87, lid 1 EG heeft het begrip staatsteun niet alleen betrekking op directe
steunmaatregelen (m.a.w. de directe transfers van fondsen van een lidstaat aan ondernemingen), maar ook op de
indirecte steun van een staat aan haar ondernemingen.
Indirecte steun kan men omschrijven als elke vorm van steun die geen betrekking heeft op een uitgave van de staat,
maar op haar verminderde inkomsten. Het kan onder andere gaan over leningen (o.a. in de vorm van een lage rente,
159/167 07/13045/LF