Basisvoorschriften huisstijl Rapport extern - LNE.be

16
Een tweede indeling is deze volgens het gebruikte koudemiddel. Bij de verdere bespreking
van de verschillende types koel- en airco-installaties volgens het toepassingsgebied,
vermelden we telkens welke koudemiddelen hiervoor worden gebruikt. Verder in dit
hoofdstuk wordt een globaal overzicht gegeven van het gebruik van de verschillende
koudemiddelen per uitvoeringstype.
Tenslotte is er ook een indeling mogelijk volgens de wijze waarop het koudemiddel wordt
aangewend. Het koudemiddel kan direct of indirect koelen.
In een direct systeem wordt het koudemiddel direct naar de te koelen objecten gebracht.
Hierbij kan er verder nog een onderscheid gemaakt worden tussen systemen met directe
expansie of droge systemen, en natte systemen die op hun beurt werken op basis van
natuurlijke circulatie of met behulp van pompcirculatie.
Indien de koude-overdracht naar de te koelen locaties onrechtstreeks gebeurt via een
secundair fluïdum (koudedrager), al dan niet met koudeopslag, wordt gesproken van
indirecte koeling.
Bij droge verdamping wordt zoveel vloeibaar koudemiddel aan de verdamper toegevoerd,
dat het koudemiddel na het passeren van de verdamper volledig in dampvorm is
overgegaan.
De verdamping gebeurt na injectie van het koudemiddel in de verdamperpijpen van de
verdamper-luchtkoeler. Er is dus slechts één enkel warmtewisseling, namelijk deze tussen
het koudemiddel en de af te koelen lucht. Deze lucht kan zich zowel in natuurlijke circulatie
als in geforceerde ventilatie bevinden (ventilator). DX (directe expansie) verdampers
worden wel eens droge verdampers genoemd omdat het koudemiddel zich nergens
gelijktijdig in rust en in vloeibare toestand bevindt. DX verdampers zijn meestal opgebouwd
uit een aluminium lamellenblok met koperen pijpen, waarbinnen het koudemiddel zich
bevindt. De warmtewisseling naar het te koelen medium (water of lucht) gebeurt door het
opwarmen, zowel door convectie en straling als door contact en het uiteindelijk verdampen
van druppeltjes ingespoten koudemiddel tegen de pijpwand.
Bij “flooded” of natte verdampers is de verdamper gevuld met vloeibaar koudemiddel. Hier
gebeurt de warmtewisseling door het ontstaan van bellen op de warmtewisselende wand. Na
het verlaten van de verdamper is een mengsel van vloeistof en damp aanwezig. Er bestaan
systemen met natuurlijke circulatie van het koudemiddel en systemen met pompcirculatie.
Bij verdampers met natuurlijke circulatie stromen vloeistof en zuiggas door verschillen in
soortelijke massa door de koeler. De vloeistof zakt in de koeler vanuit een boven de koeler
liggende afscheider. Het ontstane zuiggas stijgt uit de verdamper en wordt naar de
afscheider geleid. De zich in het zuiggas bevindende restvloeistof scheidt zich af in de
afscheider en neemt opnieuw deel aan het verdampingsproces in de koeler.
Van pompcirculatie is sprake als een vloeistofpomp het koudemiddel naar de koelers
transporteert waar het verdampt. Bij deze zogeheten natte verdamping is de
warmteoverdracht aan de koudemiddelzijde veel hoger omdat overal een dampvloeistofmengsel
aanwezig is. De koudemiddelcirculatiepomp pompt zoveel vloeistof naar
de verdampers, dat maar een gedeelte daarvan verdampt. De rest circuleert via de
vloeistofafscheider.