'CAW's en vrijwillige terugkeer' - Kruispunt Migratie-Integratie

4. Netwerk: welke andere organisaties in de regio richten zich naar de doelgroepen?
Alle bevraagde CAW‟s konden een breed veld van organisaties en instanties opnoemen die met de
doelgroepen voor terugkeer in contact komen. Een overzicht in volgorde van belang (meest vermeld =
bovenaan).
1. andere sociale eerstelijnsdiensten (CAW‟s, vb: deelwerkingen opvang)
2. OCMW
3. vzw‟s met een laagdrempelig aanbod op buurtniveau (onthaal, ontmoeting, huiswerkbegeleiding,
voedselpakketten)
4. caritatieve initiatieven (vaak religieus geïnspireerd)
5. vzw‟s of religieuze congregaties die (tijdelijke) opvang organiseren (vb: ex-gedetineerden)
6. lokale opvanginitiatieven (OCMW of Caritas, in conventie met Vluchtelingenwerk)
7. lokale dienst voor vreemdelingenzaken
8. Kind en Gezin
9. sociaal verhuurkantoor
10. integratiediensten
11. politie, jeugdbrigade
12. advocaten
13. opvangcentra (Fedasil, Rode Kruis)
14. integratiecentra
15. gesloten opvangcentra
16. Artsen zonder Grenzen
17. medische instituten: Instituut voor Tropische Geneeskunde
18. onthaalbureaus
19. VDAB
20. scholen
21. zelforganisaties
De meeste CAW‟s hebben een goed zicht op de sociale kaart van hun regio met betrekking tot de
doelgroepen voor terugkeer. Zelden verloopt de samenwerking met bovenstaande organisaties en instanties
op een gestructureerde manier. Er zijn sporadische contacten, naar aanleiding van concrete vragen. Vaak
wordt ook aangegeven dat een structureel overleg niet nodig is, omdat het werkterrein overzichtelijk en
gekend is, en cliënten vlot doorverwezen kunnen worden. Een uitzondering is Oostende, waar wel
gestructureerd overleg bestaat met betrekking tot de doelgroepen (maar dan ruimer, onder de noemer
„migranten‟) 5 .
5. Toegankelijkheid: kunnen de doelgroepen voor vrijwillige terugkeer voldoende terecht
bij het CAW?
Het CAW moet er zijn voor iedereen, daar zijn alle bevraagde hulpverleners het over eens.
Er zijn te weinig CAW’s die zich met deze doelgroepen bezig houden, meestal omwille van gebrek aan
ervaring (koudwatervrees). Een aantal CAW‟s profileren zich wel naar die doelgroepen, maar het
hulpverleningsaanbod is bedroevend beperkt: „vaak kunnen we enkel een luisterend oor bieden‟. Één
CAW stelt dat „het mooi meegenomen is dat we 15 jaar geleden met vrijwillige terugkeer begonnen zijn,
want zo kunnen wij nu illegalen ook iets aanbieden‟.
Wanneer de doelgroepen misschien niet bij een CAW terecht kunnen, kunnen ze wel bij de diensten en
voorzieningen in het regionaal „netwerk‟ (zie hierboven) aankloppen. Anderzijds stelt men vast dat er vanuit
de doelgroepen tegenover een CAW minder terughoudendheid en wantrouwen (angst voor
repatriëring) bestaat, dan tegenover andere (overheidsgebonden) diensten (vb: OCMW).
5 In Oostende participeert het CAW (Adviescentrum voor Allochtonen) in het OPOM (Oostends Permanent Overleg Migranten) en de MARO
(Minderheden Adviesraad Oostende). Leden van het OPOM zijn: het OCMW, de politie, dienst vreemdelingenzaken, scholen, vrijwilligersorganisaties,
het CAW. Doel is vooral info-overdracht en overleg. De MARO adviseert het beleid en telt leden uit de 7 zelforganisaties, de stedelijke integratiedienst,
de VDAB, de Sociale Dienst voor Vreemdelingen, het CAW en individuele vreemdelingen.
8