Elke seconde telt. Presentatie - KpVV
Elke seconde telt. Presentatie - KpVV
Elke seconde telt. Presentatie - KpVV
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Doorstroming en betrouwbaarheid in het<br />
OV<br />
Meer kwaliteit met een hogere kostendekkingsgraad<br />
Niels van Oort<br />
Senior OV Adviseur Goudappel<br />
Assistant professor TU Delft<br />
1
Inhoud<br />
• Wat is betrouwbaarheid?<br />
• Effecten betrouwbaarheid<br />
• Meten = weten<br />
• Verbetermaatregelen<br />
• Organisatie<br />
• Netwerk<br />
• Dienstregeling<br />
2
Aandacht voor betrouwbaarheid<br />
• Meer aandacht voor kwaliteit<br />
• Meer aandacht voor kostenbewustzijn<br />
• Naast reistijd wordt betrouwbaarheid steeds<br />
belangrijker<br />
• Meer kennis vanuit wetenschap en praktijk<br />
• Meer data<br />
3
Aandacht voor betrouwbaarheid<br />
Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte<br />
(Regionale) OV visies<br />
• Voorspellen betrouwbaarheidseffecten projecten<br />
• Onbetrouwbaarheid vanuit reizigersperspectief<br />
• Beoordelingskader robuust spoornetwerk<br />
• Betrouwbare reistijden<br />
4
Veel te doen…<br />
• Focus op voertuig in plaats van klant<br />
• Definities en eisen vwb betrouwbaarheid<br />
• Focus op uitvoering in plaats van planning<br />
5
Introductie: betrouwbaarheid<br />
• Werkelijkheid = verwachting<br />
• Onbetrouwbaarheid heeft invloed op:<br />
- Reistijd (met name wachten)<br />
- Spreiding aankomst<br />
- Comfort<br />
• Reiziger waardeert betrouwbaarheid<br />
40% hoger dan snelheid!<br />
• Betrouwbaarheid is belangrijk voor<br />
reiziger, maar niet voldoende<br />
6
Belang betrouwbaarheid<br />
Van Hagen & Peek, 2006<br />
Brons & Rietveld, 2007<br />
7
Keten van de reiziger<br />
8
Planning vs. uitvoering<br />
• Betrouwbaarheid wordt bepaald door<br />
• Dienstregeling<br />
• Uitvoering<br />
• Knelpunten doen zich voor op 3 vlakken:<br />
• Rijden (o.a. infra-ontwerp, snelheid)<br />
• Stilstaan (o.a. VRI’s, voorrangsregeling, congestie)<br />
• Halteren (o.a. halteontwerp, aantal halterende voertuigen)<br />
• Zowel gemiddelde omvang als voorspelbaarheid<br />
(spreiding) relevant<br />
9
Toegevoegde waarde betere<br />
doorstroming en betrouwbaarheid<br />
Betrouwbaarder OV leidt tot:<br />
- Lagere exploitatiekosten<br />
- Betere concurrentiepositie OV, waardoor meer reizigers en dus meer inkomsten<br />
- Minder tijdverlies voor reizigers<br />
- Minder onzekerheid voor reizigers<br />
- Kortom hogere kostendekkingsgraad en hogere modal share<br />
- Case Den Haag<br />
- 5-15% meer OV reizigers<br />
- € 10-20 miljoen lagere (maatschappelijke) kosten per jaar<br />
- Reizigerswaardering van 6,5 naar 7,5<br />
- Case Utrecht<br />
- Schatting: Ca € 15 miljoen door stilstand OV<br />
- 20% van de tijd staan bussen en trams stil (excl halteren)!<br />
- Bezuinigen door verbeteringen!<br />
11
Meten van betrouwbaarheid<br />
Huidig<br />
- Voertuig op tijd<br />
- Stiptheid en regelmaat<br />
- Reiziger op tijd?<br />
Meer zicht nodig op reizigerseffecten<br />
• Nieuwe indicator<br />
• Gemiddelde extra reistijd per reiziger en spreiding<br />
• Maakt betrouwbaarheid kwantificeerbaar in tijd en geld<br />
12
Van voertuig-> reiziger<br />
GOVI<br />
Chipkrt<br />
13
Maatregelen<br />
Maatregelen<br />
op:<br />
op:<br />
-<br />
-<br />
netwerk<br />
netwerk<br />
-<br />
-<br />
infrastructuur<br />
infrastructuur<br />
-<br />
-<br />
organisatie<br />
organisatie<br />
-<br />
-<br />
exploitatie<br />
exploitatie<br />
Optimalisatie<br />
Optimalisatie<br />
Govi<br />
Govi<br />
data<br />
data<br />
Chipkaart<br />
Chipkaart<br />
data<br />
data<br />
Betrouwbaarheid/doorstroming Betrouwbaarheid/doorstroming<br />
Betrouwbaarheid/doorstroming Huidig<br />
Betrouwbaarheid/doorstroming Huidig<br />
Betrouwbaarheid/doorstroming<br />
Betrouwbaarheid/doorstroming<br />
Toekomstig<br />
Toekomstig<br />
InvesteringsInvesteringskostenkosten<br />
Verkeersmodel/<br />
Verkeersmodel/<br />
Quick<br />
Quick<br />
Scan<br />
Scan<br />
Exploitatie<br />
Exploitatie<br />
kosten<br />
kosten<br />
Kosten-batenanalyse<br />
Kosten-batenanalyse<br />
Veranderingen<br />
Veranderingen<br />
in:<br />
in:<br />
-<br />
-<br />
reizigersstromen<br />
reizigersstromen<br />
-<br />
-<br />
reizigersaantallen<br />
reizigersaantallen<br />
Reizigersbaten<br />
Reizigersbaten<br />
Inzichten<br />
Inzichten<br />
in:<br />
in:<br />
-<br />
-<br />
knelpunten<br />
knelpunten<br />
-<br />
-<br />
verbetermogelijkheden<br />
verbetermogelijkheden<br />
Vooraf<br />
Vooraf<br />
inzichten<br />
inzichten<br />
in:<br />
in:<br />
-<br />
-<br />
toekomstige<br />
toekomstige<br />
betrouwbaarheid<br />
betrouwbaarheid<br />
-<br />
-<br />
toekomstige<br />
toekomstige<br />
knelpunten<br />
knelpunten<br />
-<br />
-<br />
verbetermogelijkheden<br />
verbetermogelijkheden<br />
14
Stiptheid-wegdiagram (16-18u)<br />
veel ritten te vroeg<br />
wachthalte CS: daar wordt niet te vroeg vertrokken<br />
15% v.d. ritten bijna 7 min of meer te vroeg op eindpunt (!)<br />
15
Halteertijd (16-18u)<br />
Haltes voor CS lijken drukker dan na CS<br />
Voor eindpunt regelmatig geen in-/uitstappende reizigers<br />
16
Rendement maatregelen<br />
• Data brengt potentie verbetermaatregelen in beeld<br />
• Tientallen miljoenen per jaar door slechte doorstroming<br />
• Extra DRU’s<br />
• Extra reistijd<br />
• Spreiding in reistijd<br />
• Uithoflijn: 65% van baten door verbeterde betrouwbaarheid<br />
• Amstelveenlijn: > €10 Miljoen per jaar door<br />
onbetrouwbaarheid en matige doorstroming<br />
• Maastricht: ca €4 miljoen baten door betrouwbaardere tram<br />
• Utrecht: 30 s. tijdswinst: € 100.000-400.000 besparing op<br />
exploitatiekosten per jaar<br />
17
Verbeteren betrouwbaarheid:<br />
2 benaderingen<br />
Exploitatie<br />
Betrouwbaarheid<br />
Betrouwbaarheid<br />
Planning<br />
18
Verbeteren van planning<br />
Netwerk<br />
Prioriteit<br />
Vrije baan<br />
Halteligging, -afstand en -ontwerp<br />
Capaciteit rail<br />
Lijnlengte<br />
Dienstregeling<br />
Buffers inplannen<br />
Wachtregime<br />
Organisatie<br />
19
Organisatie<br />
20
In totaal 22<br />
pve’s/bestekken<br />
doorgenomen<br />
Onderzoek KPVV<br />
21
Eisen in het bestek<br />
• Wat eis je?<br />
• DRU’s, KM’s?<br />
• Stiptheid, Regelmaat?<br />
• Waar?<br />
• Reiziger: Weging naar reizigers, Gehaalde overstap, Link met klanttevredenheid<br />
• Wie is verantwoordelijk?<br />
• Partnership gewenst; samenwerken én aanspreken<br />
• Wat meet je en hoe vaak?<br />
• 1x/jaar rapporteren is te weinig en leidt tot verassingen en te weinig bijsturing -><br />
periodiek rapporteren en analyseren (samen)<br />
• Malus?<br />
• Relatief weinig aandacht voor rijtijden<br />
• Weinig relatie met dienstregeling en mogelijkheden tot verbeteren op planningsniveau<br />
22
Opzet en uitvoering dienstregeling<br />
23
Definitie ‘op tijd’<br />
1<br />
2<br />
3<br />
4<br />
5<br />
6<br />
7<br />
8<br />
9<br />
10<br />
11<br />
12<br />
13<br />
14<br />
15<br />
16<br />
17<br />
18<br />
19<br />
20<br />
21<br />
22<br />
23<br />
24<br />
Tijdspanne 'op tijd'<br />
-2 0 2 4 6 8 10<br />
24
Consequenties niet op tijd rijden<br />
26
Locatie stiptheidsmeting<br />
27
Vertrekdiscipline<br />
28
Vertrekeisen beginpunt<br />
29
Eisen knooppunt/tijdhalte<br />
30
Aankomsteisen eindpunt<br />
31
Opvallende bevindingen<br />
• Weinig consistentie tussen bestekken onderling: Diffuus beeld over doorgenomen<br />
pve’s/bestekken<br />
• Er moeten veelal reële c.q. realistische rijtijden worden aangeboden. In slechts<br />
enkele gevallen worden dergelijke termen nader geoperationaliseerd:<br />
Beperkt aantal SMART-eisen rijtijden<br />
• Meetpunten punctualiteit variëren per pve/bestek (beginpunt, eindpunt, knooppunt,<br />
tijdhaltes)<br />
• Beperkte focus op reiziger<br />
• Weging belangrijke stromen/haltes<br />
• Aansluiteisen worden in veel pve’s/bestekken niet genoemd<br />
• Regelmaat bij hoge frequenties<br />
32
Netwerkplanning<br />
33
Lijnlengte<br />
- Tradeoff: directe verbindingen vs. lagere<br />
betrouwbaarheid<br />
- Kortere lijnen kunnen<br />
gemiddelde reistijd<br />
verkorten<br />
Quick scan MKBA Den Haag<br />
Kosten: €1.5 miljoen<br />
Baten: €2.5 miljoen<br />
5% reizigersgroei<br />
34
Impact van dienstregeling<br />
• Rijtijdbepaling<br />
• Te weinig rijtijd = vaak te laat<br />
• Te veel rijtijd = vaak te vroeg<br />
• Of vaak wachten op vertrektijd<br />
• Onderzoek<br />
• Optimum rijtijdbepaling om reistijd te optimaliseren<br />
• Instappende vs. doorgaande reiziger<br />
• Inzicht in optimum aantal en locatie wachthaltes<br />
35
16%<br />
14%<br />
12%<br />
10%<br />
8%<br />
6%<br />
4%<br />
2%<br />
0%<br />
Impact van dienstregeling<br />
• Resultaten rijtijdbepaling<br />
15%<br />
50%<br />
85%<br />
51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71<br />
Rijtijd [min]<br />
Grofweg<br />
Laagfrequent /geen holding<br />
35%<br />
Laagfrequent/holding<br />
50-65%<br />
Hoogfrequent/holding<br />
65%<br />
Quick scan MKBA Den Haag<br />
Kosten: beperkt<br />
Baten: €5- €10 miljoen<br />
5-10% reizigersgroei<br />
36
Toepassing in MKBA’s<br />
•Toegevoegde van veel projecten is verbetering betrouwbaarheid<br />
•Niet goed mogelijk om effect in te schatten (vaak PM of expert<br />
judgement)<br />
•OEI-leidraad geeft geen handvat<br />
•Nu rekenmethode beschikbaar obv voertuig- en reizigersdata<br />
•Effecten: extra reistijd en spreiding<br />
•Via VOT en VORR te kwantificeren<br />
•Case Uithoflijn<br />
Niet<br />
60%<br />
Berekend<br />
0%<br />
Expertjudgement<br />
13%<br />
Kwalitatief<br />
27%<br />
37
Tools voor inzicht en prognose<br />
• Van data naar beleid<br />
• GOVI tool<br />
• Knelpunten in dienstregeling en exploitatie<br />
• Prioritering knelpunten (koppeling reizigersaantallen)<br />
• Besparingspotentie<br />
• Betrouwbaarheidstool<br />
• Effecten van variatie in exploitatie op reizigers<br />
• Extra wachttijd + spreiding<br />
• Extra reistijd + spreiding<br />
• Verkeersmodel<br />
• Verandering reizigersstromen door maatregelen<br />
• Zicht op toekomstige kostendekkingsgraad<br />
38
Conclusies<br />
• Betrouwbaarheid hele keten is belangrijk voor reiziger<br />
• Betrouwbaarheid moeilijk te operationaliseren<br />
• Reiziger wordt nu vaak vergeten<br />
• Nieuwe indicator en rekenmethode biedt inzicht in reizigerseffecten en<br />
helpt bij betere planning en projecten<br />
• “Big Data” (GOVI en Chipkaart) geven “Big inzichten”<br />
• Veel verscheidenheid in aansturing vanuit bestekken<br />
• Aanbevelingen<br />
• Aandacht voor betrouwbaarheid in bestek<br />
• Betrouwbaarheid meenemen in planning afwegingen: optimaliseren<br />
vanuit kosten én baten (reiziger)<br />
• Breng alle (reizigers)effecten expliciet in kaart<br />
• Maak gebruik van nieuwe “big” databronnen<br />
39
Discussie en vragen<br />
N.vanOort@TUDelft.nl/<br />
NvOort@Goudappel.nl<br />
Proefschrift en artikelen op<br />
www.Goudappel.nl<br />
40
Change language