Noodweer op 14 juli 2010 - Knmi

8.2.4 Samenvatting Neerkant e.o.
Het schadespoor in de omgeving van Neerkant lijkt in noordoostelijke richting steeds breder te worden. Zuid
van Neerkant beslaat het een breedte van hooguit 150 meter tot een breedte van enkele kilometers ten noorden
van de A-67. Daarbij wordt aangetekend dat we geen schadeonderzoek in de zuidwestelijker gelegen Groote
Peel hebben verricht.
De kassen op de locaties 3a en 8a lijken goed op een lijn te liggen in het verlengde van de punten met meeste
schade in de bebouwde kom van Neerkant. Het kassencomplex bij 5 en het bosperceel bij 7a liggen ver buiten
die lijn. Dit geeft de onderzoekers de indruk dat hier meerdere meteorologische fenomenen vrijwel gelijktijdig
zijn opgetreden, ieder in een verschillend pad schade aanrichtend.
De schadepatronen in de betreffende locaties zijn qua detail ook verschillend. De lijn tussen punten 3a en 8a
geven sterke aanwijzingen voor schade veroorzaakt door valwinden. De schade langs de punten 5 en 7a duidt
ook op roterende wervels om verticale as.
Uit de vakliteratuur blijkt dat in gebieden met valwinden aan de randen verticaal roterende wervels, de zogenaamde
mesovortices, kunnen ontstaan. Een mesovortex levert extra schade op zeer lokale schaal. De
getordeerde boomkruinen, de scherpe verschillen in boom-valrichtingen en de zuigende werking van de wind
op kascomplex locatie 5, leveren aanwijzingen voor het optreden van een mogelijke gustnado en misovortex.
8.3 Analyse van de waargenomen zichtvermindering
Zowel in Vethuizen als in Neerkant zijn meerdere ooggetuigen gevonden die tijdens het passeren van de
zone met buien een zeer sterke zichtvermindering rapporteerden. Zichtvermindering die soms zo sterk was
dat voorwerpen op slechts enkele meters afstand of soms nog minder niet konden worden waargenomen.
Dergelijke geringe zichtwaarden kunnen moeilijk door zware regen worden gehaald, maar een dichte wolk
mistdruppeltjes is hier wel toe in staat.
Mist ontstaat wanneer de temperatuur van de lucht zodanig wordt verlaagd dat de daarin aanwezige waterdamp
niet meer volledig in gasvorm kan verblijven, maar voor een deel condenseert. De afkoeling van de
lucht kan op diverse manieren gebeuren, onder andere door uitstraling in de avond en nacht of door acute
drukverlaging. Ook kan een extra toevoer van waterdamp ervoor zorgen dat lucht die eerder te droog was voor
mistvorming, plotseling toch verzadigd raakt.
Bij zware onweersbuien zijn er twee verschijnselen die aanleiding kunnen geven tot melding van “mist”:
1. Bij de vorming van een hoos kan de uit de wolk reikende slurf zich soms tot aan het aardoppervlak
uitbreiden. De slurf bestaat uit een nevel van fijne waterdruppeltjes en wordt soms door waarnemers als
een snel verplaatsende mistwolk gezien.
2. Bij menging van zeer koude en vochtige lucht die uit een bui omlaag stort, met de aangrenzende warme
lucht die voor de bui aanwezig is, kan lucht acuut verzadigd raken met waterdamp en mist opleveren.
Uit de meeste waarnemingen in Vethuizen en Neerkant lijkt de verklaring bij punt 2 het meest voor de hand
te liggen. Met name de ooggetuige die in Neerkant met zijn auto een ‘mistgordijn’ binnen reed en pas enkele
seconden daarna in de zware neerslag terecht kwam, is een goed voorbeeld hiervan. Mistvorming als gevolg
van het aan de grond passeren van de zichtbare condensatie van een slurf lijkt voor de meeste waarnemingen
in dit geval niet waarschijnlijk.
8.4 Synoptische situatie
8.4.1 Aan de grond
60