Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
5.6 Kenmerken schadespoor Neerkant en Vethuizen<br />
In de zone met schade in Neerkant en Vethuizen, onder het gebied van de boogecho, zien we dat de schade<br />
in stroken is terug te vinden in het landschap waarbij zware schade wordt afgewisseld door gebieden met<br />
nauwelijks schade. De zwaarste schade wordt volgens analyse in het veldonderzoek veroorzaakt door:<br />
1. zeer zware windstoten als gevolg van valwinden,<br />
2. versterkte valwinden vanuit de rear inflow jet<br />
3. rotaties langs het windstotenfront (meso- of misovortex, of gustnado),<br />
4. combinaties van fenomenen<br />
De buienlijn heeft in een zone van Noord-België via Brabant/Limburg, Gelderland/Achterhoek tot over de Veluwe<br />
valwinden geproduceerd.<br />
5.7 Verschillen in de schadesporen van downburst en windhoos<br />
Er zijn veel aanwijzingen dat de schade in Vethuizen en Neerkant is veroorzaakt door valwind en niet door een<br />
windhoos. Een windhoos (of tornado) is een snel draaiende luchtkolom die als een trechtervormige slurf onder<br />
een onweerswolk zichtbaar is. De hoos trekt met de bui mee en laat door veel wind en grote luchtdrukverschillen<br />
een spoor van vernielingen achter, objecten worden <strong>op</strong>gezogen. De zichtbare slurf bestaat uit minieme<br />
waterdruppeltjes of eventueel uit <strong>op</strong>gezogen stof. Op beide locaties is geen slurf door ooggetuigen waargenomen,<br />
wel sterk terugl<strong>op</strong>end zicht, waarschijnlijk het gevolg van zeer snelle condensatie door afkoelende warme<br />
en vochtige lucht bij menging met de binnenvallende koele lucht. De windsnelheden bij een windhoos kunnen<br />
zeer lokaal <strong>op</strong>l<strong>op</strong>en tot enkele honderden kilometers per uur en de passage van een hoos gaat gepaard met<br />
een enorm lawaai. Een downburst en een windhoos hebben een verschillend schadeprofiel, weergegeven in<br />
de volgende tabel.<br />
Downburst Windhoos<br />
Het schadespoor is meestal vele<br />
honderden meters tot enkele kilometers<br />
breed en is minder scherp begrensd.<br />
De schade kan zich over enkele kilometers<br />
lengte uitstrekken.<br />
Het schadepatroon waaiert naar zijkanten<br />
uit (“divergent”). Materiaal wordt niet<br />
<strong>op</strong>gezogen en wordt in de nabijheid<br />
teruggevonden.<br />
Het schadespoor is slechts enkele<br />
tientallen meters tot maximaal enkele<br />
honderden meters breed en is meestal zeer<br />
scherp begrensd.<br />
Het schadespoor kan zich over een aantal<br />
kilometers uitstrekken en is, al dan niet<br />
onderbroken, over een afstand van enkele<br />
honderden tot soms tientallen kilometers te<br />
volgen.<br />
Materiaal wordt <strong>op</strong>gezogen en kan vele<br />
tientallen kilometers verder worden<br />
teruggevonden. Objecten (b.v. bomen)<br />
liggen daardoor <strong>op</strong> korte afstand onder<br />
verschillende hoeken, meestal in<br />
spiraalvormige patronen.<br />
In de VS worden downbursts ook wel "straight line winds" genoemd. Dit slaat <strong>op</strong> het schadepatroon, objecten<br />
zoals bomen liggen dan in min of meer rechte lijnen, parallel aan de windrichting. Bij een windhoos is er<br />
sprake van een indraaiende luchtstroom en dat is een aantal gevallen herkenbaar aan de spiraalvormige<br />
schadepatronen.<br />
Soms worden "uitgedraaide" boomkronen gezien als bewijs dat er sprake was van een windhoos. Dat kan<br />
echter ook door een downburst worden veroorzaakt omdat bomen meestal niet symmetrisch zijn (takken steken<br />
uit e.d.). Bij veel wind zal de winddruk daardoor niet gelijkmatig verdeeld zijn en kunnen (delen van) kronen<br />
worden uitgedraaid.<br />
26