Zonnestraling in Nederland - Knmi

In het onderste deel van tabel 4.1 staan de dagsommen van de globale straling gemiddeld
per seizoen en per jaar. Voor het seizoen neemt men bij stralings- en temperatuurmetingen:
winter (W) de maanden december, januari en februari,
lente (L) de maanden maart, april en mei,
zomer (Z) de maanden juni, juli en augustus,
herfst (H) de maanden september, oktober, november.
Onder jaar wordt het kalenderjaar verstaan.
In hoeverre zijn de resultaten van De Bilt nu representatief voor het hele land? Daartoe
vergelijken we de resultaten van De Bilt met die van de andere stations. We lezen in tabel 4.1
af, dat Eelde in de eerste tien dagen van december een gemiddelde dagsom van 1,78 MJ m 2
heeft, die 14% minder is dan de dagsom in De Bilt (2,07 MJ nv 2 ). De dagsom in De Kooy,
eind maart (10,65 MJ nr 2 ) is 17,5% hoger dan die van De Bilt (9,06 MJ nv 2 ) in dezelfde
decade. De spreiding over de stations in de seizoensommen is kleiner. Eelde heeft in de
winter 8% minder straling en De Kooy in de lente 11,6% meer dan De Bilt.
Van september tot half maart is Eelde het station met de minste globale straling, in de
andere maanden geldt dit voor De Bilt of Zuid-Limburg. In het voorjaar en de zomer ontstaat
er door de hogere temperatuur boven land vaak meer bewolking dan boven zee, waardoor de
landstations minder straling ontvangen dan de kuststations.
Van maart tot september wordt de meeste globale straling gemeten in De Kooy of
Vlissingen, in de andere maanden is dat in Zuid-Limburg of Vlissingen. In het najaar en de
winter speelt ook de daglengte een grote rol: midden december duurt de dag in Zuid-Limburg
bijna een half uur langer dan in het noorden van het land, zie 6.2.2.
Wat is nu de betekenis van b.v. het gegeven dat de gemiddelde dagsom van de globale
straling te De Bilt in januari 2,25 MJ m 2 is? Met andere woorden wat zijn de afwijkingen
daarvan, die we vanjaar tot jaar kunnen verwachten? Daartoe beschouwen we de standaarddeviatie
van de gemiddelde dagsommen per maand van de jaren 1961 t/m 1980. In tabel 4.2
Tabel 42 De gemiddelde dagsom per maand van de globale straling in De Bilt in MJ m 2
(tijdvak 1961-1980), de standaarddeviatie en de standaarddeviatie gedeeld
door het gemiddelde
maand
jan
feb
mrt
apr
mei
jun
jul
aug
sep
okt
nov
dec
55
gem. dagsom
[MJ nv 2 ]
2,26
4,63
7,92
12,51
16,51
18,05
16,07
14,43
10,29
6,06
2,74
1,82
stand.dev.
[MJ nv 2 ]
0,45
0,71
1,06
1,76
1,63
2,03
1,60
1,83
1,02
0,75
0,34
0,28
stand.dev. gedeeld
door gem.
19,8%
15,4%
13,4%
14,1%
9,9%
11,3%
10,0%
12,7%
9,9%
12,4%
12,5%
15,7%