Zonnestraling in Nederland - Knmi

102 plaatsen in Europa de gemiddelde dagelijkse globale en diffuse straling (kWh nr 2 ) per
maand voor twaalf vlakken gegeven. Verder zijn er rekenresultaten vermeld van de gemiddelde
dagelijkse zonnestraling per maand, die door enkele en dubbele beglazing valt in 16
verschillend georiënteerde wanden.
5.4 Spectrale verdeling van de globale straling
In sommige kringen bestaat behoefte aan informatie over de spectrale verdeling van de
globale straling. Deze interesse houdt soms verband met de veranderingen die materialen
ondergaan als ze worden blootgesteld aan de buitenlucht. Voor deze veranderingen is het
ultraviolette deel van de globale straling (X < 0,4 \xm) hoofdzakelijk verantwoordelijk vanwege
de oxidantenvorming. In het algemeen is de laatste tijd vanwege veranderingen in de
hoeveelheid stratosferisch ozon de belangstelling voor het voor de mens gevaarlijke UV-B
(0,28-0,32 jim) enorm toegenomen. De fotosynthese bij planten wordt bepaald door het
zichtbare deel van de globale straling.
De spectrale verdeling wordt gemeten door één van de halve bollen van de pyranometer (zie
3.1.2) te vervangen door een materiaal dat slechts een gedeelte van het zonnespectrum doorlaat:
een filter. Een pyranometer met een RG-8 filter - doorlaatbaarheidsgrenzen van 0,7-3,0
|im - meet dus alleen het infrarode deel van het spectrum. Verder is op het KNMI gemeten
met een filter dat slechts het spectrum 0,3-0,38 jim (het ultraviolet) doorlaat. De derde component,
het zichtbare gebied (0,38-0,70 jim) wordt gevonden door de totale globale straling te
verminderen met de infrarode en ultraviolette straling.
Met zo'n opstelling zijn door het KNMI in het tijdvak augustus 1971-juli 1974 de fracties
gemeten van de totale globale straling in de drie spectrale gebieden ultraviolet, zichtbaar licht
en infrarood.
Tabel 5.4 Gemeten percentages van ultraviolet, zichtbaar licht en infrarood in de
globale straling te De Bilt
kwartaal
winter, helder
winter, bewolkt
zomer, helder
zomer, bewolkt
ultraviolet
0,3 - 0,38 jim
3,4%
4,7%
4,0%
5,4%
zichtbaar
0,38 - 0,70 |im
40,9%
53,5%
45,7%
46,4%
infrarood
0,7 - 3,0 urn
• 55,7%
41,8%
50,3%
48,2%
In tabel 5.4 zijn de resultaten gegeven voor de drie winter- en de drie zomermaanden,
verdeeld in heldere (S/So > 80%) en bewolkte (S/So < 20%) dagen. Uit deze tabel blijkt, dat
op een heldere dag in de winter de fractie van het infrarood ca. 5% hoger is dan op een heldere
dag in de zomer. Deze verschuiving gaat ten koste van de straling in het zichtbare gebied.
Heldere dagen in de winter komen meestal voor bij oostenwind. In deze lucht, welke
weinig waterdamp bezit, wordt minder infrarode straling geabsorbeerd. Op een bewolkte dag
in de winter zal meer infrarode straling worden geabsorbeerd vanwege de lage zonnestand en
het over het algemeen grotere waterdampgehalte van de lucht. Verder blijkt de bijdrage van
het ultraviolet aan de globale straling op een bewolkte dag, zowel in de zomer als in de
winter, ca. 1 % hoger te zijn dan op een heldere dag. Op zonnige dagen heeft de directe straling
nl. een relatief groot aandeel in de globale straling. De kortgolvige directe straling wordt
120