Giftige planten Ongevallen voorkomen

G iftige planten
Giftige planten zijn planten die vergi ftigingsverschijnselen vero orzaken wanneer
kleine hoeveel heden ervan wo rden opgegeten, of planten die ontsteki ngen of
andere huidaandoeni ngen veroorzaken wanneer ze worden aangeraakt. Gi ftige
planten kunnen slaap verwekken, de huid irriteren, de slijmvliezen aantasten,
kramp o f bui kloop veroorzaken... en zel fs dodelijk zijn. Gel ukkig komt dit l aatste
maar wei nig voor.
De giftigheid betreft niet altijd de hele pl ant . Bij sommige planten zijn alleen
bladeren, bessen, wortel, tak, bloem o f sap giftig. De schadelijkheid van giftige
planten is oo k van verschillende factoren afhankelijk. De leeftijd van de persoon
speelt een rol, zijn gewicht, zijn gevoeligheid. Hoe jonger, ho e gevoeliger. Oo k
de groei- en bloeiomstandigheden en de o mvang van de i ngeno men hoeveel heid
heeft belang. Zo wo rden vele plantenstoffen als geneesmiddel gebrui kt en zijn ze
maar gi ftig wanneer ze, zoal s andere geneesmiddelen, verkeerd of in te grote
hoeveel heden wo rden ingenomen.
Vooral klei ne kinderen (0-4 jaar) worden sl achtoffer van vergi ftiging door
planten. Het nieuwsgierige ki nd onderzoekt niet alleen met zi jn ogen en zijn
handen, maar ook met zijn mond. Voorwerpen wo rden niet alleen bekeken en
betast maar ook geproefd. Kinderen kunnen geen onderscheid maken tussen
giftige en eetbare vruchten. De meeste o ngevallen gebeuren dan ook door het
eten van gi ftige bessen. En omdat kleine ki nderen doorgaans i n huis of i n de tui n
spelen is het niet verwonderlijk dat vooral ongevallen met kamer- en tui npl anten
gebeuren. Om deze reden beperken we ons hier tot deze planten.
O n g e vallen voorkomen
• De meest drasti sche vorm om vergi ftiging door planten te
voorkomen is alle gi ft ige planten uit de wo onkamer en de
tuin te verwijderen. Dit is niet altijd prettig. In sommige
omstandigheden kan het een noodzakelijke
voorzorgsmaatregel zi jn. Giftige planten wegnemen
betekent niet dat alle groen en iedere bloem moeten
verdwijnen. Er zijn meer niet-gi ftige dan gi ftige pl anten.
• Wanneer er klei ne ki nderen zijn, verwijder je toch best de
giftige pl anten. Indien je dit niet wenst te doen, zorg dan
dat kinderen niet bij giftige pl anten kunnen komen. Ho u er
rekeni ng mee dat ki nderen graag ergens o p kl auteren.
• Leer de kinderen zo vroeg mogelijk dat ze niet van kamer-
en tui nplanten mogen eten.
• Leer hen ten gepaste tijde het verschil t ussen eetbare en
niet-eetbare, gi ftige planten en vruchten kennen.
• Leer de kinderen wat er gevaarlijk i s. Laat kinderen bi j
voorbeeld nooit fl uitjes maken uit de holle stengel van de
reuzenbereklauw.
• Gebruik bij het snoeien, kappen of wieden handschoenen
en wrijf niet i n je ogen.

W a t doe je bij vergiftiging?
Algemeen
Concreet
• Blijf kalm.
• Verwittig o nmiddellijk gespecialiseerde hulp: het
Antigi fcentrum (070-245 245), de huisarts of de 112.
• Als het sl achtoffer braakt , ho u je het braaksel bij.
De aanbeveli ngen hieronder gelden enkel voor vergiftigi ng door planten bij een
slachtoffer dat bi j bewust zijn is. Voor verdere i nformatie over eerste hulp bij
vergi ftigingen (bijvoo rbeeld wat doen wanneer het sl achtoffer bewusteloos i s?)
raden we aan een eerstehulpopleidi ng te volgen. Om efficiënt eerste hulp te
kunnen toepassen moet je de technieken immers op een prakti sche manier
aanleren.
Bij vergiftigi ng door het eten van planten, o f delen ervan:
• Verwijder de plantenresten uit de mo nd en houd ze
bij.
• Doe het slachtoffer ni et braken! Neem geen enkele
maatregel zonder daarover het Antigifcentrum of
een art s te hebben geraadpleegd.
Bij aanraki ng met gi ftige pl anten die hui dirritatie veroo rzaken:
• Spoel de huid o vervlo edig met water (10 to t 15
minuten).
• Wrijf nooit hard over de huid.
• Experimenteer niet met zalfjes en lotions.
• Blijf uit de zo n.
Voor de arts of het Antigi fcentrum is het nuttig als je de volgende inlichti ngen
kan geven:
• Leeftijd en gewicht van het sl achtoffer.
• De naam van de plant .
Ken je de naam niet, neem dan een stukje van de pl ant
mee en/o f geef een nauwkeurige beschrijvi ng.
• Het deel van de pl ant dat de oorzaak kan zijn van
vergi ftiging: bes, t ak, blad, wortel , bloem...
• De (vermoedelijke) ho eveelheid: enkele bessen...
• De manier waarop het co ntact met het gi f t ot stand kwam:
eten, zuigen, aanraken, i nsli kken...
• De reacties die het sl achtoffer vertoont : buikloop, jeuk,
huiduit slag, verwijdi ng van de pupillen...
• Het tijdstip waarop het gebeurde.

• Typi sche bijzo nderheden in verband met de gezondheid
van het sl achtoffer: geneesmiddelen die ingenomen
worden, doorgemaakt e ziekten...
Hou ondertussen steeds de vitale functies van het slachto ffer in het oog:
bewust zijn, ademhaling en hartslag.
Via de telefoon een plant of een bes beschrijven is niet makkelijk. Het
Antigi fcentrum kan je dan ook vragen co ntact op te nemen met een deskundige.

Overzicht van de zeer giftige tuinplanten
Blauwe monni kskap, Doornappel, Gevlekte aronskel k, Goudenregen, Herfsttijloos,
Kardi naalsmuts, Lelietje-der-dalen (Mei klo kje), Oleander, Palmboompje, Papaver
(Slaapbol, Maankop, Blauwmaanzaad, Klaproos), Peperboompje, Taxus
(Venijnboom), Thuja (Levensboom), Vi ngerhoedskruid, Wol fskers, Wo nderboom,
Zevenboom.
Voor een foto, kli k i n onderstaande tabel op de namen van de planten.
Plant Naam Familie Giftighei d
B l a u w e
M onnikskap
A c onitum
n a pellus
Doornappel D a t u r a
G e v l e kte
a ronskelk
s t r a monium
A r u m
a u t u mnale
G oudenregen L a burnum
a n a gyroi des
H e rfsttijl oos C ol c h i c u m
a u t u mnale
R a n onkelfamil ie
R a n u n c u laceae
N a c h t s c h a de-
fami l ie
S ol a n a c e ae
A r onskelk-
fami l ie
A r a c e a e
V l i n derbl oe men-
fami l ie
Fabaceae
L e l iefami li e
L e l i ac e ae
K a rdinaalsmuts E u n onymus K a r di n a al s muts-
fami l ie
C e l a s t r a ce a e
a l le delen bij
i n n a me all e
delen bi j
a a n r a ki n g
a l le delen bij
i n n a me (zaden
z i j n zeer
gevaarlijk: 15
z a a djes kunnen
voor een ki n d
dodelijk zi j n )
a l le delen bij
i n n a me (e n kele
bessen kunnen
voor een ki n d al
dodelijk zi j n )
a l le delen bij
a a n r a ki n g
a l le delen
( vooral wortels,
bast en zaad) bi j
i n n a me (acht
z a den kunnen
r e e ds dodelijk
z i j n )
a l le delen bij
i n n a me
z a a d, bl a d, bast
bi j i n n a me
Bloei -
periode
j u n i -
a u gustus
j u n i -
s e ptember
Vergiftigi ngs-
verschijnselen
prikkeling, maagpi j n , braken,
buikl oop,
gevoellooshei d,hartverzwakki n g
h u i dontsteki n g, prikkeli ng
pupi l verwi j di n g, droge mond en
keel, dorst, rode warme huid,
h oge koorts, algemene
opwindi n g overgaand naar
ongevoelighei d, vertraagde
a demhaling en hartslag
a pril-mei maag-, darmontsteki n g,
buikl oop, pi j n i n mond en keel,
kramp
h u i dontsteki n g
mei-juni braken, brandend gevoel i n
a u gustus-
n ovember
mond en keel, buikl oop,
opwindi n g overgaand naar
verlammi n g
brandend gevoel i n mond, keel,
maag, speekselvl oed, braken,
darmkramp, buikl oop, dor s t
mei braken, buikkramp, buikl oop,
s u fheid

L e l i e t je-der-
d a l e n
(Meiklokje)
C onvallaria
majalis
O l e a n d e r N e r i u m
ol e a n der
Palmboompje Buxus
Papaver
(Slaapbol,
M a a n kop,
B l a u w m a a nz a a d ,
K l a p roos -
m e e rdere
soorten)
s e mpervi r e n s
Peperboompje D a phne
T a x u s
(Venijnboom)
T h u ja
(Levensboom)
L e l iefami li e
L i l iaceae
M a a gdenpalm-
fami l ie
A pocynaceae
P a l mboompjes-
fami l ie
Buxaceae
P a paver P a paverfami l ie
mezereum
T a xus
baccata
T h u j a
occidentali s
e n oriental i s
V i n g e rhoedskruid D i gi t al is
purpurea
P a paveraceae
P e perboompjes-
fami l ie
T h ymalaeace a e
T a xusfami l ie
T a xaceae
C i presfami li e
C u pressaceae
He l mkruid-
fami l ie
a l le delen bij
i n n a me (ook het
w a t e r i n de vaas
w a a r i n
meikl okjes
s t a a n )
a l le delen bij
i n n a me, éé n bl a d
kan voor een
ki n d dodelijk
z i j n
a l le delen bij
i n n a me sap bi j
a a n r a ki n g
mei-juni duizeli gheid, braken,
j u l i-
a u gustus
a l le delen j u n i -
a l le delen
( vooral de
bessen, een
t i e n t al bessen
kan dodelijk
z i j n ) sap van de
bast bi j
a a n r a ki n g
bl a d, schors,
z a a d (enkele
bessen zi j n voor
e e n ki n d
l e vensgevaarl ijk)
bi j i n n a me sap
van de bast bi j
a a n r a ki n g
a l le delen
( vooral de
bl a deren) bi j
i n n a me
a l le delen
( vooral bl a deren
a u gustus
maart-
a pril
maart-
a pril
mi s s el i j khei d, buikl oop,
h a r t s t oornissen
maag-, darmontsteki n g,
braken, buikl oop, hartzwakte
kol i e ken, buikl oop, braken
h u i dontsteki n g
r ood gezi c h t , vernauwde
pupi l len, moeili j ke ademha l i n g,
verzwakte hartwe r ki n g
brandend gevoel i n mond, keel,
maag, kol i e ken, buikl oop,
bl a r e n
maag-, darmontsteki n g,
duizeli gheid, verwi j di n g van de
pupi l len,
s pi e r s a mentre kki n gen,
purperen huidvl e kken,
onregelmatige pol s s l a g
maart-mei maag-, darmstoornissen,
mei-
oktober
kramp
maag-, darmontsteki n g,
braken, buikl oop,

W olfskers A t r opa
belladonna
W onderboom R i c i nu s
c ommunis
Z e v e n b oom J u n i perus
s a bi n a
S c orphularia-
c e a e
N a c h t s c h a de-
fami l ie
S ol a n a c e ae
Wol fsmelk-
fami l ie
E u phorbi a c e a e
C i presfami li e
C u pressaceae
e n zaden) bi j
i n n a me
a l le delen
( vooral de
bessen) bi j
i n n a me (3-4
bessen kunnen
voor ki n deren
dodelijk zi j n )
a l le delen
( vooral zaad en
w ortels) bi j
i n n a me, 1-3
gekauwde zaden
kunnen voor een
ki n d dodelijk
z i j n
a l le delen bij
i n n a me
j u n i -
a u gustus
h a r t s t oornissen
pupi l verwi j di n g, droge mond en
keel, dorst, warme droge huid,
h oge koorts, opwindi n g
overgaand naar
ongevoelighei d, vertraagde
a demhaling en hartslag
a pril-mei brandend gevoel i n mond en
keel, buikl oop, darmkrampen,
n i e r a a n doeni n gen
maart-mei braken, maag-,
darmontsteki n g, buikl oop,
kramp

Blauwe monnikskap

Doornappel

Gevlekte aronskelk

Goudenregen

Herfsttijloos

Kardinaalsmuts

Meiklokje

Oleander

Palmboompje

Papaver

Peperboompje

Taxus

Thuja

Vingerhoedskruid

Wolfskers

Wonderboom

Zevenboom

Adoni s, Anemoon, Azalea, Azijnboom (Fl uweelboom), Bl auwe regen, Boterbloem
(Rano nkel ), Brem, Cotoneaster, Clematis (Bo srank), Hulst , Hyacint , Kerstroos
(Nieskruid), Klimop, Laurierkers, Lis (Iris), Lupi ne, Maretak (Mi stel, Vogellijm),
Paardekast anje, Reuzenbereklauw, Rododendro n, Salomo nszegel, Sleutelbloem,
Sneeuwbes, Wilde liguster, Wildemanskruid, Witte acaci a (Gewo ne robini a),
Wolfsmelk, Zo merklokje, Zwarte nachtschade.
Plant Naam Familie Giftighei d Bloei peri ode
A d onis
(meerdere
soorten)
A n e m oon
(meerdere
soorten)
A z a l e a
( meerdere
s oorten)
A z i jnboom
(Fluweel-
b oom)
B l a u w e
regen
B oterbloem
(Ranonkel -
m e e rdere
soorten)
B rem
(meerdere
soorten)
C l e m at i s
(Bosran k -
m e e rdere
soorten)
C otoneaster
(meerdere
soorten)
A donis R a n onkelfamil ie
R a n u n c u laceae
A n e mone R a n onkelfamil ie
R a n u n c u laceae
A z a l e a He i defamil i e
R h u s
t yphina
Wi s t e r ia
s i n e n si s
E r i c a c eae
P r u i keboomfami l i e
A n a c a r di a c e ae
V l i n derbl oe men-
fami l ie
Fabaceae
R a n u n c u lus R a n onkelfamil ie
R a n u n c u laceae
C ytisus V l i n derbl oe men-
fami l ie
Fabaceae
C l e mati s R a n onkelfamil ie
R a n u n c u laceae
C otoneaster R ozenfami li e
R osaceae
alle delen
bij
inname
bl a d, sap bi j
i n n a me vers
s a p bi j
a a n r a ki n g
bl a d, bl oem
bi j i n n a me
bl a d en
vrucht bi j
i n n a me sap
bi j
a a n r a ki n g
t a k, peul,
z a den bi j
i n n a me
s a p bi j
i n n a me en
a a n r a ki n g
a l le delen
bi j i n n a me
a l le delen
bi j i n n a me
s a p bi j
a a n r a ki n g
z a a d, bl a d,
w ortels bi j
i n n a me
Vergiftigi ngs-
verschijnselen
a pril-mei h a r t s t oornissen
maart-
s e ptember
( a fhankeli j k
van de soort)
braken, branderig gevoel
i n mond en keel,
darmkl a c h t e n , buikl oop
februari-jul i s peekselvl oed, tranen,
n e u s s li j mvli e s ontste ki n g,
braken, vertraagde
h a r t w e r king
j u n i - j ul i buikl oop,
darmstoornissen
h u i di r r itaties, jeuk
mei braken, buikl oop
j u n i - se ptember maag-, darmontsteki n g,
mei-oktober
( a fhankeli j k
van de soort)
z e n u w a a n doeni n g
opwindi n g overgaand i n
vertraagde hartwerki n g
j u l i-augustus prikkeling van de
s l i j mvli e ze n , maag-,
darmontsteki n gen bl a r e n
mei-juni maag-, darmstoornissen

H u l st Il e x
a quifol i u m
H y a c i n t Hyacinthus
K e rstroos
(Ni e skruid -
m e e rdere
soorten)
orientali s
Hulstfami li e
A quifol i a c eae
L e l iefami li e
L i l iaceae
He l leborus R a n onkelfamil ie
R a n u n c u laceae
K l im op He dera heli x K l i mopfami li e
L a u ri e rkers P r u n u s
L i s (Iri s -
m e e rdere
soorten)
L u p i n e
(meerdere
soorten)
M a retak
(Mistel,
V ogellijm )
Paarde-
kastanje
(meerdere
soorten)
Reuzenbere-
klauw
l a u r ocerasus
A r a l i a ce a e
R ozenfami li e
R osaceae
Iris L i s s e n famil ie
Iridaceae
L u pi n u s V l i n derbl oe men-
V i s c u m
a l bum
fami l ie
Fabaceae
V ogellijmfami li e
L oranthaceae
A e s c u l u s P a a r dekastanje-
He r a c l e u m
mantegaz-
z i a n u m
fami l ie
Hi ppocastanaceae
S c h e r mbl oemi gen
A pi a c e a e
bessen, bl a d
bi j i n n a me
( 2 0 bessen
kunnen voor
ki n deren
dodelijk
z i j n )
a l le delen
( vooral
bol l e n ,
z a a d) bi j
i n n a me
bol l e n bi j
veelvuldi ge
a a n r a ki n g
a l le delen
bi j i n n a me
bessen en
bl a d bi j
i n n a me
a l le delen
bi j i n n a me
bl a d, wortel
bi j i n n a me
a l le delen
( vooral de
z a den) bi j
i n n a me
bl a d en
bessen bi j
i n n a me
z a den,
s c h ors, bl a d
bi j i n n a me
s a p bi j
a a n r a ki n g
mei-juni braken, buikl oop,
s l a perighe i d
a pril-mei braken, buikl oop
n ovember-
februari
s e ptember-
december
j e u k
branderig gevoel i n
mond en keel, braken,
maagpi j n , buikl oop,
h a r t verzwakki n g
braken, buikl oop, k oorts,
s t u i pen, sufhei d, coma,
h u i duitsl a g
mei opwindi n g,
s a mentrekki n gen,
a demhalingsstoornissen
mei-jul i maag-, darmontsteki n g,
buikl oop
j u n i - se ptember opwekkend overgaand i n
verlammi n g van het
c e n t r a a l zenuwste l se l
maart-mei maag-, darmontsteki n g,
buikl oop, darmkrampen
mei-juni braken, buikl oop, d orst,
r ood gelaat, angst en
onrust
j u l i-september r ode huidvl e kken, bl a r e n

Rododen-
d ron
(meerdere
soorten)
S a l omons-
z e g e l
(meerdere
soorten)
R h ododen-
dron
P ol ygona-
t u m
S n e e u w b e s S ymphori-
W i l d e
l i g u ster
W i l d e m a n s-
kruid
W i t t e a c a c i a
(Gewone
robinia)
W olfsmelk
(meerdere
soorten)
c a r pus albus
L i gustrum
vulgare
P u l s a t il la
vulgaris
R obi n i a
pseudo-
a c a c i a
Z omerklokje L e u c ojum
Z w a rte
n a c h t schade
He i defamil i e
E r i c a c eae
L e l iefami li e
L i l iaceae
K a mperfoeliefamil i e
C a prifol i a c eae
O l ijffami li e
O l eaceae
R a n onkelfamil ie
R a n u n c u laceae
V l i n derbl oe men-
fami l ie
Fabaceae
E u phorbi a Wol fsmelkfami li e
a e s t i vum
S ol a n u m
n i grum
E u phorbi a c e a e
N a r c i s s e n fami li e
A maryl l i dace a e
N a c h t s c h a defamil ie
S ol a n a c e ae
bl a d en
bl oem bi j
i n n a me
bessen bi j
i n n a me
bessen bi j
i n n a me
bessen, bl a d
e n bast bi j
i n n a me sap
bi j
a a n r a ki n g
bl a d en sap
bi j i n n a me
s a p bi j
a a n r a ki n g
a l le delen
( vooral de
bast) bi j
i n n a me
z a den en
melksap van
a l le delen
bi j i n n a me
melksap bi j
a a n r a ki n g
a l le delen
bi j i n n a me
melksap bi j
a a n r a ki n g
a l le delen
( vooral
onrijpe
bessen) bi j
i n n a me
februari-jul i s peekselvl oed, tranen,
n e u s s li j mvli e s ontste ki n g,
braken, vertraagde
h a r t w e r king
mei-juni braken, maag-,
darmontsteki n gen,
buikl oop
j u l i-augustus s l i j mvli e s ontste ki n g,
braken, buikl oop,
bewustel oosheid
j u n i - j ul i braken, buikl oop,
s t u i pen,
bl oedsoml oopstoornissen
h u i di r r itaties
maart-mei maag-, darmontsteki n g,
opwekkend overgaand i n
verlammi n g
j u n i - j ul i kramp, slaperigheid,
braken
j u n i - j ul i braken, maag-,
darmstoornissen,
buikl oop, krampen
geëtste hui d, bl a r e n ,
oogbeschadi gi n g
a pril-jun i buikl oop, braken
j u n i - oktober h u i duitsl a g, braken,
buikl oop, verlammi n g

Overzicht van de giftige kamerplanten
Christ usdoorn, Cli via, Dieffenbachia, Gat enplant, Hyaci nt, Kerstster, Klimop,
Oleander, Sleutelbloem.
Plant Naam Familie Giftighei d
C h ri stusdoorn E u phorbi a
mi l ii
C l i v i a C l i vi a
Dieffenbachia
(meerdere
soorten)
G a t e n p l a n t
mi n i a t a
Wol fsmelkfami li e
E u phorbi a c e a e
N a r c i s s e n fami li e
A maryl l i dace a e
D i e ffenbachi a A r onskelkfami l ie
M onstera
delici osa
H y a c i n t Hyacinthus
orientali s
K e rstster E u phorbi a
pulcherrima
A r a c e a e
A r onskelkfami l ie
A r a c e a e
L e l iefami li e
L i l iaceae
Wol fsmelkfami li e
E u phorbi a c e a e
z a a d e n
melksap van
a l le delen
bi j i n n a me
melksap van
a l le delen
bi j a a n -
r a ki n g
bl a d, wortel
bi j i n n a me
a l le delen
bi j i n n a me
z e e r gi ftig
s a p bi j
a a n r a ki n g
bl a d,
s t e n gel bi j
i n n a me
a l le delen
( vooral
bol l e n ,
z a a d) bi j
i n n a me
bol l e n bi j
veelvuldi ge
a a n r a ki n g
melksap van
a l le delen
bi j i n n a me
e n
a a n r a ki n g
Vergiftigi ngs-
verschijnselen
braken,
s peekselvl oed,
maag-,
darmontsteki n g,
buikl oop, kramp
geëtste hui d,
bl a r e n ,
oogbeschadi gi n g
braken, buikl oop
brandend gevoel
e n zwel li n g i n
mond en keel,
maag-,
darmontsteki n g
z w e ll i n ge n i n
mond en keel
braken, buikl oop
j e u k
braken, maag-,
darmontsteki n g,
buikl oop, kramp
geëtste hui d,
bl a r e n ,

K l im op He dera heli x K l i mopfami li e
O l e a n d e r N e r i u m
S l e u t el b l oem
(meerdere
soorten)
ol e a n der
A r a l i a ce a e
M a a gdenpalmfami li e
A pocynaceae
P r i mula S l e u t el bl oemfamil ie
P r i mulace a e
bessen en
bl a d bi j
i n n a me
a l le delen
bi j i n n a me,
é é n bl a d kan
voor een
ki n d
dodelijk zi j n
a l le delen
bi j i n n a me
oogbeschadi gi n g
braken, buikl oop,
koorts, stuipen,
s u fheid, coma,
h u i duitsl a g
maag-,
darmontsteki n g,
braken, buikl oop,
h a r t z w a kte
braken, buikl oop,
koorts jeuk

T ITEl, ONDERWERP
GIFTIGE PLANTEN :
een vermomming van de natuur
on line op 1/6/2003
M e t d e t oestemm i n g v an d e K a v a
(De illustraties zijn de onze)
D e na t u u r of “ n a tu u r li j k” is z e ker n iet alti j d s ynon iem voor veili g. Onze mooi e n a t u u r he r bergt
i mmers ee n he le re e ks gi ftige pl a n te n . G i ftige pl a nte n z ijn pl a n t en die
vergi ftigi n gsverschi j n s el en veroorzaken w a n ne er e r klei n e h oeveel he den van w orden
opgegeten, of ontstekingen of a n dere h ui daandoeningen veroorzaken w a n n ee r z e w orden
a a n g e raakt. Bi j s ommi ge pl a n te n zi j n a ll ee n bl aderen, vruchte n , w ortel, t a k, bl oem of sap
gi ftig. Bi j andere pl a n t en bevatten alle pl a n t delen gi ftige stoffen.
G i ftige pl a n te n kunnen s l a a p verwekken, de h u id i r ri t e r e n e n/ of overgevoelig maken voor
z onlicht, de s li j mvli e z en a a n t a s t e n , kramp of buikloop veroorzaken, de h a r t s l a g doen
versnell e n , de bl oeddruk l a te n
dalen... en zelfs dodeli j k zi j n .
He t A n t i gi fcentrum behandelt dageli j ks een ti e n ta l oproepen voor pl a n t e n : om de 2 dagen is er
e e n oproep a fkomstig va n i e mand met ee n e r n s tige vergi ftigi n g. D e mee st e ongevallen l open
gelukki g goed a f, w a t n iet w e gnee mt dat deskundige h u l p n odi g i s ! V a n zodr a j e vermoedt dat
bepaalde li c h a mel i j ke on gemakken i e t s t e make n kunne n h e bben met h e t opeten of h e t
a a n r a ken van pl a n te n of pl a n t delen, n ee m j e best c on t a c t op met j e hu i s a rt s , j e a potheker of
h e t Antigi fcentru m.
Antigifcentrum België
070 / 245 245
W i e l oopt h e t g rootste ri si c o ?
Bi j 6 0 % van de vergi ftigi n gen door pl a n t e n z i j n j onge ki n deren h e t s l a c h toffer: vo oral kl e i ne
ki n deren tusse n n u l e n vi e r jaar. He t n i e u w s gierige ki n d onderzoekt niet allee n met z ijn ogen
e n z ijn h a n de n , maar ook met z i jn mond. Ki n dere n kunnen gee n ondersch e i d maken t u s sen
gi ftige e n ee t bare vruch t e n . Bovendi e n r e a ge re n z i j veel s n el ler op gi ftige s t offen dan
vol w a s s e ne n omdat h u n l i c h a a msge wi c h t veel l a ge r i s. O mdat kl e i ne ki n deren doorgaans i n
h u i s of i n de t u i n s pelen is h e t n i e t verwonderli j k dat
vooral ongevallen met kamer- e n t u i n pl a nt e n gebeuren.
N a a s t de peuters e n kleuters l open ook vol w a s s enen e ni g gevaar, vooral de mensen di e aa n
z e l fmedi c a ti e doen met geneeskrachti ge pl a n te n . K r u i den u it de t u i n e n medi c i j ne n op basi s
van kruiden di e vrij in de h a n del verkrijgbaar z ijn, z i j n n iet a l ti j d z onder gevaar. V ol w a s s e ne n
moeten ook s t e e ds op h u n h oede z i j n voor pl a nt e n die ui t e rl ijk goed gelijken op e e t bare
pl a n t e n . E r bestaan he laas a n e kdotes van s oepbereidi n ge n met n a r ci s bladeren die aa n z i en
w e r den al s prei, bl oe mbol l e n die verward w e r den met u i e n of mi e ri kswor t e l die verwi s s el d
w e r d met monnikskapwortel.
W e l ke p l a n t e n zi jn g i f t ig ?

Wegens pl aa t s gebrek i s h e t onmogel i j k om e en vol l e di ge l i js t van giftige pl a n te n op te
s ommen. Bi j h e t se c r e t ar i a a t van h e t a nt i gi fcentr u m kan j e t e r e ch t voor e e n brochure over
gi ftige pl a n t en. He t i s ee n l ijst van kamer- e n tu i n pl a n te n e n w il de pl a nt e n ( T el . 0 2 / 2 6 4 9 6
3 6 ) .
D a t we n iet z omaar wi l de paddestoelen moeten eten, daar t wi j fel t n iemand n og a a n . M a a r of
onze mooi e n a r ci s se n of bekoorlijke me i kl okjes n u gi ftig of ongevaarli j k z i j n , daar moeten
s ommi ge mensen n og ov e r i n geli c h t w orden. Ze z i j n ge vaarlijk! E n z o i s h e t ook gesteld met
n og ve l e a n dere pl a n te n e n bl oeme n di e w e di kwijls i n onze t ui n of h ui s ka mer z ien pronken.
D e z e onderstaa n de t a be l gee ft e e n overzi ch t van e n ke l e ve el voorkomende t u i n - en
kamerpl a n t e n waa r voor het antigi fcentrum vaak een oproep krijgt.
12 planten
die de meeste oproepen van het Antigifcentrum veroorzaken
Plant latijnse naam Giftigheid Vergiftigingsverschijnselen
Venijnboom
Taxus
Lijsterbes
Sorbus
Goudenregen
Cytisus laburnum
Hulst
Ilex
Tuinplanten
.
Blad, schors, zaad en bessen bij
inname, sap van de bast bij
aanraking (enkele bessen zijn
voor een kind
levensgevaarlijk)
Zaden, bloemen en bladeren bij
inname
Alle delen (vooral wortels, bast
en zaad) bij inname (8 zaden
kunnen reeds dodelijk zijn).
Bessen blad bij inname (20
bessen kunnen voor
kinderen dodelijk zijn).
Maag- en darmontsteking,
duizeligheid, verwijding van de
pupillen, spiersamentrekkingen,
purperen huidvlekken,
onregelmatige polsslag,
bloeddrukdaling
Bij inname van "grote"
hoeveelheden : maag- en
darmontsteking
Braken, brandend gevoel in mond
en keel, buikloop, opwinding
overgaand naar verlamming.
Braken, buikloop, slaperigheid.

Vuurdoorn
Pyracantha
Gevlekte
aronskelk
Arum maculatum
Meiklokje
Convallaria
Narcis
Narcissus
Rubberplant
Ficus
Kerstster
Euphorbia
pulcherrima
Zaden, wortels, bladeren,
bessen bij inname (een kind
moet meer dan 20 besjes eten
om eventueel last van een
beetje buikpijn te krijgen).
Alle delen bij inname
Alle delen bij aanraking
(enkele bessen kunnen voor
een kind al dodelijk zijn).
Alle delen bij inname (ook het
water in de vaas waarin
meiklokjes staan).
Blad, narcisbol bij inname (ook
het water in de vaas waarin
narcissen staan).
Thuis Planten
.
Inname van blad.
Sap bij aanraking.
Melksap van alle delen bij
inname en aanraking.
Misselijkheid, braken en droge
mond, verwijding pupillen,
versnelde hartslag en koorts bij
inname van bessen, hete, droge
huid.
Maag- en darmontsteking,
buikloop, pijn in mond en keel,
krampen, huidontsteking.
Pvergevoeligheid voor zonlicht !
Duizeligheid, braken, misselijkheid,
buikloop, hartstoornissen.
Braken, Buikloop.
Irritatie van maag- en darmkanaal,
allergische reactie (jeukende
zwelling van de oogleden, tranende
ogen, lopende neus, niezen,
kortademigheid).
Braken, maag- en darmontsteking,
buikloop, kramp, geëtste huid,
blaren, oogbeschadiging.
Overgevoeligheid voor zonlicht.

"Dief van
Badgad"
Dieffenbachia
Clivia
Clivia
Alle delen bij inname zeer giftig.
Sap bij aanraking.
Brandend gevoel en zwelling in
mond en keel, maag- en
darmontsteking, huidirritatie,
oogbeschadiging.
Blad, wortels bij inname. Braken, Buikloop.
D e bedoeli n g van deze t a bel i s om j e a t t e n t t e maken op de m ogelijke gevaren di e j ou e r
h opelijk z u ll en t oe a a n ze t t e n om voorzi c h t i ger om t e s pringen met de na t u u r i n j e di re c te
omgevi n g. E e n goede r aa d i s ook dat je de n amen van de pl a n te n ui t je h ui s e n t ui n z ou
kennen ( i n di e n mogelijk z e l fs de L a t i jn s e n a a m). A l s e r iets gebeurt z al j e de deskundi gen de
n odi ge i n formatie kunnen geven w a a r door j e s n el ler z a l w e te n w a t de gevol gen z i jn e n daarom
ook sneller zal kunnen han delen.
Ongevallen voorkomen
De meest drastische vorm om vergiftiging door planten te voorkomen is alle giftige planten uit de
woonkamer en de tuin te verwijderen. Dit is niet altijd prettig, maar giftige planten wegnemen, betekent
niet dat alle groen en iedere bloem moeten verdwijnen. Er zijn meer niet-giftige dan giftige planten.
Wanneer er kleine kinderen zijn, verwijder je toch best de giftige planten.
Indien je dit niet wenst te doen, zorg dan dat kinderen niet bij giftige planten kunnen komen. Houd er
rekening mee dat kinderen graag ergens op klauteren.
Laat kleine kinderen niet alleen achter. Momenten van onoplettendheid (rinkelende telefoon, deurbel) geven
vaak aanleiding tot ongelukjes. Kinderhandjes zijn zeer vlug.
Leer de kinderen zo vroeg mogelijk dat ze niet van kamer- en tuinplanten mogen eten.
Leer hen ten gepaste tijde het verschil tussen eetbare en niet-eetbare, giftige planten en vruchten kennen.
Leer de kinderen wat er gevaarlijk is. Laat kinderen bijvoorbeeld nooit fluitjes maken uit de holle stengel
van de reuzenbereklauw.
Plant geen gevaarlijke planten in de nabijheid van speeltuinen, zandbakken of kindercrèches.
Gebruik tijdens het tuinieren handschoenen en wrijf niet in je ogen.
Voor de arts of het Antigifcentrum is het nuttig als je de volgende
inlichtingen kan geven :
De naam van de plant.
Ken je de naam niet, neem dan een stukje van de plant mee en/of beschrijf ze nauwkeurig.
Het deel van de plant dat de oorzaak kan zijn van vergiftiging: bes, tak, blad, wortel, bloem...
De (vermoedelijke) hoeveelheid: enkele bessen...
De manier waarop het contact met het gif tot stand kwam: eten, zuigen, aanraken, inslikken...
Het tijdstip waarop het gebeurde.
De reacties die het slachtoffer vertoont: buikloop, jeuk, huiduitslag, verwijding van de pupillen...
Leeftijd en gewicht van het slachtoffer.
Typische bijzonderheden in verband met de gezondheid van het slachtoffer: geneesmiddelen die ingenomen
worden, doorgemaakte ziekten...
Concrete hulp
Bi j vergi ftigi n g door h e t e t e n v a n p l a n t e n , of delen e r van, w a a r bi j h e t s l a c h t offer b i j
b e w u stzijn i s :

Verwijder de plantenresten uit de mond en houd ze bij.
Laat het slachtoffer veel water drinken (geen zoutwater dit zou kunnen aanleiding geven tot andere
vergiftigingsverschijnselen; geen melk toedienen, melk is geen tegengif).
Bel je huisarts of het antigifcentrum 070/245 245. Wacht zeker niet op de symptomen vooraleer je
contact opneemt !
Doe het slachtoffer enkel braken op advies van het antigifcentrum of je huisarts. Dit kan op volgende
manier: geef het slachtoffer zoveel mogelijk water, laat het hoofd voorover buigen en met een omwonden
vinger (met zuiver linnen) in de keel wrijven (de huig prikkelen).
Geef medicinale houtskool. Deze houtskool wordt ook actieve kool genoemd en is verkrijgbaar bij je
apotheker. Zorg dat je dit in huis hebt, want het gebruik van actieve houtskool kan aangeraden worden bij
alle soorten plantenvergiftigingen (vraag raad aan je apotheker). Dankzij deze sterk absorberende
houtskool zullen er minder giftige stoffen uit het maagdarmkanaal in je lichaam terechtkomen.
Bi j aanraking met gi ftige pl a n t e n die huidi r ri t a t ie veroorzaken :
De huid overvloedig spoelen met water (10 tot 15 minuten).
Het slachtoffer uit de zon houden.
Niet experimenteren met zalfjes en lotions.
Raadpleeg liever je huisarts, apotheker of het Antigifcentrum om een correcte medicatie te verkrijgen.
Dit moet je zeker doen als de irritatie ernstig is (vb. brandwonden na contact met reuzenbereklauw).
M e e r i n f o :
A n t i gi fcentrum, s e c re t a ri a a t + 3 2 ( 0 ) 2 - 2 6 4 9 6 3 6 - u r gentieli j n Belgi ë 0 7 0 - 2 4 5 2 4 5
R ode kruis : +32 (0)2- 645 44 58 - http://www.redcross.be
B i b l i ografie.
Dit a rtikel w e rd i n h e t K rant v a n d e K av a u i t g e g e v en ( K A V A D / 2 0 0 3 / 3 2 8 6 / 0 2 ) -
D r i e maa n deli j kse u i t kome n - G r a ti s i n de a potheken - Ui t gever E . Bl omme, a potheker, P l a ce
du C h a t e lai n 1 5 , B-1050 Bruxelles.
R e gi e i n f o@kava.be ( t e ru g aan de tekst)

Taxus
Taxus baccata L.
AARD: naaldboom
INPLANTING afgeplatte naalden
afzonderlijk staand
spiraalsgewijs ingeplant
VRUCHT: schijnvrucht
BLOEIWIJZE: kegel
naar menu
Geneeskundige waarde: alle delen van de Taxus zijn giftig voor mens en dier. Vooral koeien en
paarden sterven vrijwel onmiddellijk na het eten van een geringe hoeveelheid.
Ondanks dit gif bevat het een erg belangrijk kankerbestrijdende stof Taxol
Gebruik: Zeer duurzaam, sierlijk en hard hout dat gemakkelijk te bewerken is. Het is zeer geschikt
voor houtsnijwerk. In de Middeleeuwen werden de beste bogen van taxushout gemaakt. Het sap
diende bij de Galliërs als pijlgif. Taxushout wordt in Egypte speciaal ingevoerd om doodskisten van te
maken.
Links: http://users.pandora.be/educypedia/education/space.htm