Standpunt getuigschrift juni 2013 - GO! onderwijs van de Vlaamse ...

Standpunt
Getuigschrift basisonderwijs
Juni 2013
GO! Onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap
Emile Jacqmainlaan 20
1000 Brussel

Inhoudsopgave
Inhoudsopgave
Inhoudsopgave .................................................................................................................... 2
1 Situering ................................................................................................................. 3
1.1 Noodzaak standpunt ................................................................................................................ 3
1.2 Begripsomschrijving ................................................................................................................. 3
1.3 Probleemstelling ....................................................................................................................... 3
2 Wettelijk kader ....................................................................................................... 4
2.1 Voorwaarden ............................................................................................................................ 4
2.2 Schoolreglement ...................................................................................................................... 4
2.3 Procedure ................................................................................................................................. 4
2.4 Niet toekennen van het getuigschrift ........................................................................................ 5
3 Standpunt ‘Uitgangspunten bij het al dan niet uitreiken van het getuigschrift
basisonderwijs’ ...................................................................................................... 7
Pedagogische begeleidingsdienst GO! 2

Situering
1 Situering
1.1 Noodzaak standpunt
Scholen vragen geregeld een standpunt van de begeleidingsdienst m.b.t. het
getuigschrift basisonderwijs.
Eigen vaststellingen van pedagogisch begeleiders (o.m. bij betwistingen van de
beslissingen van de klassenraad) wijzen op een aantal knelpunten die de nood aan
een standpunt onderstrepen.
1.2 Begripsomschrijving
Kinderen die regelmatig naar school gaan in een erkende school voor
basisonderwijs of voor lager onderwijs en die in voldoende mate de leerplandoelen
behalen, krijgen op het einde van de lagere school een getuigschrift basisonderwijs.
Dit getuigschrift is een voorwaarde om in het eerste leerjaar A van het gewoon
voltijds secundair onderwijs te kunnen starten 1 .
1.3 Probleemstelling
We stellen volgende knelpunten vast:
De klassenraad wil weten welke norm ze kan hanteren bij beslissingen over het al
dan niet uitreiken van het getuigschrift.
De klassenraad is soms te weinig op de hoogte van het wettelijk kader m.b.t het
getuigschrift.
De klassenraad staat soms te weinig stil bij de validiteit en betrouwbaarheid van
de evaluatie.
De klassenraad heeft nood aan richtlijnen m.b.t. de procedure bij het al dan niet
uitreiken van een getuigschrift
De klassenraad heeft soms vragen i.v.m. het mee in rekening brengen van
STICORDI-maatregelen.
1 Een leerling die geen getuigschrift behaalt kan enkel in het eerste leerjaar A van het secundair onderwijs starten
mits gunstige beslissing van de toelatingsklassenraad, akkoord van de betrokken persoon en gunstig
advies van het CLB. Meer details vind je in Omzendbrief SO 64
http://www.ond.vlaanderen.be/edulex/database/document/document.asp?docid=9418#7
Pedagogische begeleidingsdienst GO! 3

Wettelijk kader
2 Wettelijk kader
2.1 Voorwaarden
In het decreet basisonderwijs lezen we (art 53) dat elke school op voordracht en
na beslissing van de klassenraad een getuigschrift basisonderwijs kan uitreiken
aan de regelmatige leerlingen 1 die het gewoon lager onderwijs hebben voltooid.
De klassenraad oordeelt autonoom of een regelmatige leerling in voldoende mate
de leerplandoelen heeft bereikt om een getuigschrift basisonderwijs te bekomen.
Aan leerlingen uit het buitengewoon lager onderwijs kan het getuigschrift
basisonderwijs uitgereikt worden indien de leerdoelen van het gevolgde
handelingsplan door de onderwijsinspectie als gelijkwaardig worden beschouwd
met die van het gewoon lager onderwijs (art 54).
2.2 Schoolreglement
In het schoolreglement moet de procedure opgenomen worden volgens dewelke
getuigschriften basisonderwijs worden toegekend (art 37 §3.2).
Eveneens moet de procedure opgenomen worden volgens dewelke een beroep
kan ingediend worden tegen een beslissing van de klassenraad met betrekking
tot het getuigschrift basisonderwijs (art 37 §3.2).
2.3 Procedure 2
De directie maakt vóór 20 juni een volledige lijst op van regelmatige leerlingen die
het lager onderwijs zullen voltooien op het einde van het lopende schooljaar.
Per leerling wordt een dossier aangelegd dat volgende elementen bevat:
- de voornamen, de familienaam, de geboorteplaats en geboortedatum;
- het adres van de leerling en dat van de ouders;
- de synthese van de schoolrapporten en/of evaluaties in het lopende en het
voorafgaande schooljaar;
- de schriftelijke weergave van de beoordeling door de leerkracht die tijdens het
laatste schooljaar het hoogste aantal lestijden gegeven heeft aan de leerling.
De evaluatiedocumenten (schriftelijke proeven, de opgaven van mondelinge
proeven, observatiedocumenten, …) worden bewaard tot en met 31 augustus van
het schooljaar dat volgt op het schooljaar waarop ze betrekking hebben.
Na 20 juni en vóór het einde van het schooljaar beslist de klassenraad bij
meerderheid van stemmen over de toekenning van het getuigschrift
basisonderwijs per individuele leerling op grond van alle documenten in het
leerlingendossier. De klassenraad is het team van personeelsleden dat onder
leiding van de directeur of zijn afgevaardigde samen de verantwoordelijkheid
draagt voor de begeleiding van en het onderwijs aan een bepaalde
leerlingengroep of individuele leerling.
1
Wat de wetgever verstaat onder ‘regelmatige leerling’ wordt verduidelijkt in artikel 20 van het decreet
basisonderwijs:
http://www.ond.vlaanderen.be/edulex/database/document/document.asp?docid=12254#135315
2 De info van deze rubriek komt uit de omzendbrief BaO/98/11
http://www.ond.vlaanderen.be/edulex/database/document/document.asp?docid=9287 en uit het ‘model
voor schoolreglement BaO GO!’ http://www.go.be/sites/portaal_nieuw/GOsmartweb/Basisonderwijs/toepassingregelgeving/Schoolreglement/Pages/
default.aspx
Pedagogische begeleidingsdienst GO! 4

Wettelijk kader
De beraadslaging van de klassenraad wordt schriftelijk vastgelegd. Elk lid van de
klassenraad is hierover tot geheimhouding verplicht. Deze notulen worden
ondertekend door de voorzitter en alle leden van de klassenraad en worden
gedurende 15 jaar op school bewaard, waar ze door de onderwijsinspectie
kunnen geraadpleegd worden.
De datum van uitreiking van het getuigschrift is steeds de laatste schooldag van
het schooljaar.
De getuigschriften worden ondertekend door
- de voorzitter van de klassenraad;
- tenminste de helft van de leden van de klassenraad;
- de houd(st)er van het getuigschrift;
- de directeur of algemeen directeur
Op de lijst van de leerlingen wordt naast de naam van elke leerling aangeduid of
het getuigschrift basisonderwijs al dan niet uitgereikt werd. Deze lijsten blijven
best permanent bewaard. Dit laat de school toe om bij verlies van het getuigschrift
basisonderwijs door een leerling een duplicaat uit te reiken. Daartoe is het ook
interessant om een kopie van het getuigschrift te bewaren. Het is ook aan te
raden om een lijst te bewaren van leerlingen die het getuigschrift basisonderwijs
niet behaald hebben, zodat ook van de studies van deze leerlingen nog een spoor
behouden blijft.
1 2
2.4 Niet toekennen van het getuigschrift
Het decreet basisonderwijs bepaalt dat iedere leerling die bij het voltooien van het
lager onderwijs geen getuigschrift basisonderwijs krijgt, het recht heeft op een
verklaring met de vermelding van het aantal en de soort van gevolgde schooljaren
lager onderwijs, afgeleverd door de directie (art 55).
Onmiddellijk na de deliberatie van de klassenraad wordt een overleg
georganiseerd voor ouders waarvan de kinderen geen getuigschrift
basisonderwijs behalen. Tijdens dit onderhoud zullen ouders inzage krijgen in het
dossier en worden de elementen aangegeven die geleid hebben tot de genomen
beslissing. Aan de ouders wordt tevens de geformaliseerde beslissing
overhandigd waaruit blijkt dat aan de leerling geen getuigschrift basisonderwijs
wordt uitgereikt.
De ouders worden op de hoogte gebracht van de beroepsprocedure en van de
mogelijkheden om in het secundair onderwijs het getuigschrift basisonderwijs te
behalen na het eerste leerjaar van de eerste graad. 3
Als ouders de beslissing van de klassenraad niet kunnen aanvaarden, kunnen zij
ten laatste op de derde werkdag na het overleg waarbij ze de geformaliseerde
beslissing van de klassenraad kregen, via de directeur schriftelijk beroep instellen
bij de beroepscommissie.
De algemeen directeur roept binnen de 2 werkdagen de beroepscommissie
samen. Deze bestaat uit minstens 3 leden. Met uitzondering van de directeur
kunnen de overige leden van de delibererende klassenraad er geen deel van
uitmaken.
1 Deze info komt uit het ‘model voor schoolreglement BaO GO!’ http://www.go.be/sites/portaal_nieuw/GOsmartweb/Basisonderwijs/toepassingregelgeving/Schoolreglement/Pages/
default.aspx
2 De beroepsprocedure zal eventueel aangepast moeten worden ten gevolge van de toepassing van het nieuwe
decreet betreffende de rechtspositie van leerlingen en leerlingenparticipatie
3 Leerlingen zonder getuigschrift kunnen starten in 1B. Enkel mits gunstig advies van de toelatingsklassenraad en
het CLB van de secundaire school kan een leerling zonder getuigschrift ook starten in 1A.
Pedagogische begeleidingsdienst GO! 5

Wettelijk kader
De beroepscommissie beraadslaagt geldig als ten minste drie leden aanwezig
zijn. In het belang van het onderzoek kan ze om het even wie horen. De
beroepscommissie onderzoekt de klacht grondig en adviseert de algemeen
directeur op een gemotiveerde wijze of de delibererende klassenraad wel of niet
opnieuw moet samenkomen.
De algemeen directeur beslist binnen de 2 werkdagen of de delibererende
klassenraad al dan niet opnieuw moet samenkomen.
- Moet de klassenraad niet opnieuw samenkomen, dan deelt de algemeen
directeur dit onmiddellijk schriftelijk en gemotiveerd aan de ouders mee.
- Moet de klassenraad wel opnieuw samenkomen, dan moet hij een definitieve
beslissing nemen binnen een termijn van 2 werkdagen na de beslissing van de
algemeen directeur. Deze beslissing wordt schriftelijk en gemotiveerd aan de
ouders meegedeeld.
Binnen het GO! is er geen verder beroep meer mogelijk tegen de in beroep
genomen beslissing.
Pedagogische begeleidingsdienst GO! 6

Standpunt ‘Uitgangspunten bij het al dan niet uitreiken van het getuigschrift basisonderwijs’
3 Standpunt ‘Uitgangspunten bij het al dan niet uitreiken van het
getuigschrift basisonderwijs’ 1
De klassenraad voert enkel een grondige bespreking van die leerlingen waar
‘twijfel’ is over het al dan niet behalen van het getuigschrift en stelt een
gemotiveerd dossier op.
Hierbij hanteren we volgende oriënteringsprincipes:
De uiteindelijke deliberatievraag die de klassenraad zich moet stellen is of
de leerling realistische slaagkansen heeft in het eerste leerjaar A van het
secundair onderwijs. De klassenraad oordeelt daarbij of de leerling de
leerplandoelen in voldoende mate heeft bereikt. Het spreekt voor zich dat
niet elke doelstelling in dezelfde mate zal verworven zijn.
Indien na grondige beraadslaging de twijfel blijft bestaan, gunnen we het
kind het voordeel van de twijfel
Om op een deskundige wijze te kunnen beslissen zijn volgende vragen
richtinggevend voor de klassenraad:
Beschikken we over voldoende gegevens om een gefundeerde uitspraak
te doen?
Zijn de verzamelde gegevens voldoende ruim om een zicht te hebben op
de totale ontwikkeling?
Zijn de verzamelde gegevens valide en betrouwbaar? 2
Zijn de verzamelde gegevens relevant? Differentiële doelen uit de
leerplannen mogen bijvoorbeeld geen rol spelen bij de beslissing over het
al dan niet behalen van het getuigschrift.
Waren er externe omstandigheden die tijdelijk een negatieve invloed
hadden op de resultaten (zoals bijvoorbeeld verandering in de
thuissituatie, langdurige ziekte, …)?
Het al dan niet uitreiken van het getuigschrift mag niet uitsluitend gebaseerd zijn
op de resultaten op eindtoetsen. Vorm, tijdstip, examenstress, enz. kunnen de
resultaten beïnvloeden. Eindtoetsen moeten beschouwd worden als één
informatiebron, naast vele andere.
Het al dan niet uitreiken van het getuigschrift mag niet het resultaat zijn van een
louter wiskundige optelsom van ‘de punten’ op de leergebieden van het laatste of
de laatste twee schooljaren. De klassenraad dient rekening te houden met het
proces dat tot de resultaten heeft geleid, met de totale persoonsontwikkeling en
met de mogelijkheden van het kind, niet enkel met ‘de punten’.
Daarom vinden we het belangrijk dat niet enkel de klastitularissen van de twee
laatste leerjaren en de directeur deel uitmaken van de klassenraad maar ook de
zorgcoördinator en eventuele andere betrokkenen die hebben ingestaan voor de
leerbegeleiding, socio-emotionele begeleiding en loopbaanbegeleiding van het
kind.
Het al dan niet uitreiken van het getuigschrift mag in principe voor de ouders en
het kind geen verrassing zijn. Regelmatige feedback i.v.m. het bereiken van de
leerdoelen en de algemene ontwikkeling zowel naar het kind als naar de ouders
toe is een essentieel onderdeel van een goede evaluatiepraktijk.
1 Dit standpunt geldt tot zo lang de wetgeving over het getuigschrift basisonderwijs niet verandert ten gevolge van
het politiek akkoord van juni 2013 over de hervorming van het secundair onderwijs.
2 Zie visietekst ‘Evaluatie’
Pedagogische begeleidingsdienst GO! 7

Standpunt ‘Uitgangspunten bij het al dan niet uitreiken van het getuigschrift basisonderwijs’
Daarom is het aangewezen dat de rapportering aan de ouders over de
vorderingen van het kind (rapporten, verslagen van mondelinge rapportering,…)
zorgvuldig wordt bijgehouden in het leerlingendossier.
De school moet kunnen aantonen dat ze voldoende inspanningen heeft geleverd
om alle leerlingen de leerplandoelen in voldoende mate te laten bereiken. Het is
belangrijk om interventies in het kader van leerbegeleiding bij te houden in het
leerlingendossier. 1
Het nemen van compenserende maatregelen mag geen invloed hebben op het al
dan niet uitreiken van het getuigschrift.
Bij dispenserende maatregelen kan dit eventueel wel. Dat hangt af van de
dispenserende maatregel(en) zelf: hebben ze een invloed op de realistische
slaagkansen in het eerste leerjaar A van het secundair onderwijs?
Bij een beslissing over het al dan niet toekennen van het getuigschrift voor een
leerling voor wie STICORDI-maatregelen van kracht waren, gelden dus ook de
(boven beschreven) oriënteringsprincipes.
1 Zie visietekst Leerbegeleiding
Pedagogische begeleidingsdienst GO! 8