8 Focusing en de experiëntiële aspecten van psychotherapie

More documents

Recommendations

Info

202 deel 1 kerndimensies de focusingprocedure in stricte zin, met bijzondere aandacht voor de publicaties vanaf 1990. Onze voornaamste bronnen hierbij zijn de overzichtspublicaties van Elliott, Greenberg & Lietaer (2004), Greenberg, Elliott & Lietaer (1994), Jaison & Lawlor (1996-97), Hendricks (2002) en Purton (2004, pp. 155-162). Een overzicht van het bredere onderzoek over ervaringsgerichte aspecten van het zelfexploratieproces vindt u in hoofdstuk 7. Grosso modo wordt in deze overzichten – met als voornaamste studies deze van Durak, Bernstein & Gendlin (1996-97), Leijssen (1996) en Sachse, Atrops, Wilke & Maus (1992) – bevestigd dat in succesvolle therapieën en therapiesessies het aantal episodes met focusingkenmerken duidelijk hoger ligt dan in niet-succesvolle therapieën en sessies. Focusingprocessen blijken echter niet ‘het enige goud’ te zijn van een vruchtbaar therapieproces. Zo wordt er ook soms vooruitgang vastgesteld bij cliënten die geen focusinggedrag vertonen en zijn er cliënten met een hoog focusingniveau die in hun interpersoonlijke problemen van elke dag toch weinig vooruitgang maken. Wat betreft het outcome-onderzoek inzake specifieke problematieken vermeldt Hendricks (2002) studies waaruit blijkt dat focusing – op zich of als bijkomende procedure – met succes wordt toegepast bij de behandeling van zwaarlijvigheidsproblemen, stress, intrapsychische conflicten, psychose, gewelddadige mannen, kankerpatiënten tijdens een herstelfase en ouderen; we kunnen hieraan een nog lopende studie toevoegen van Müller (2007; Müller & Feuerstein, 1999) die een focusingprotocol heeft uitgewerkt voor de behandeling van pijnpatiënten en dit op zijn effectiviteit toetst. In verband met het aanleren van de ‘focusingvaardigheid’ blijkt dat afzonderlijke leersessies effect hebben, maar dat dit effect verloren gaat wanneer cliënten het geleerde niet in praktijk brengen tijdens hun therapie. In dat geval dient de therapeut met focusinggeoriënteerde interventies de cliënt te herinneren aan wat hij geleerd heeft. Verder blijkt ook dat problemen in de werkrelatie in de weg kunnen staan van het zich engageren in een focusingproces (Leijssen, 1996). Schalen voor het meten van de mate waarin focusing heeft plaatsgevonden in een sessie, werden – zowel voor cliënt als voor therapeut – uitgewerkt door Iberg (1991, 1996b, 2002). Aanbevolen lectuur Voor hen die niet bekend zijn met focussen, is Gendlin’s boek Focussen (1981) een goede inleiding. Didactische aspecten komen aan bod in het boek De kracht van focussen (1998) van Weiser. Psychotherapeuten krijgen handreikingen in het boek Focusing-oriented psychotherapy (1996) van Gendlin en ook in het boek van Leijssen, Gids voor gesprekstherapie (1995a). Purton benadert dit onderwerp meer filosofisch in zijn boek Person-centred therapy, the focusing-oriented approach (2004). Verder verwijzen we naar de website van het Focusing Institute, www.focusing.org, waar allerlei documentatie verkrijgbaar is, zoals het tijdschrift The Folio, handleidingen, diverse publicaties (waaronder het hele oeuvre van Gendlin), audio-/videobanden en dvd’s. Ook is er informatie over cursussen, focusingcentra en contactpersonen. In Europa is er onder meer het DAF-centrum van Wiltschko (Würzburg), dat zeer leesbare boekjes uitgeeft: www.daf-focusing.de. Heel wat artikelen over focussen met kinderen zijn te vinden in de ‘children’s corner’ van de website van het Focusing Institute (www.focusing.org/chfc); meerdere artikelen ervan behandelen het ‘ruimte maken’ in bijvoorbeeld een schoolcontext. In een casus van een 10-jarige
Hoofdstuk 8 Focusing en de experiëntiële aspecten van psychotherapie jongen worden de drie fasen van focusing volgens Iberg toegelicht (Iberg, 1997). Santen (1999) geeft een mooi overzicht van focussen met kinderen vanuit een therapeutische context. Ook voor het gebruik van focusing bij getraumatiseerde kinderen en adolescenten verwijzen we naar Santen (1988, 1990, 1995, 2007). Verliefde & Stapert (2003) schreven een laagdrempelige Nederlandstalige handleiding voor het focussend luisteren naar kinderen. Voor een voorbeeld van een focusingtraining in een groep voor adolescenten met een negatief zelfbeeld, verwijzen we naar Vlerick (2008). 203
Page 1 and 2: 8 Focusing en de experiëntiële as
Page 3 and 4: Hoofdstuk 8 Focusing en de experië
Page 21: Hoofdstuk 8 Focusing en de experië
Page 26 and 27: 588 Literatuur Appelo, M. (1997). D
Page 28 and 29: 590 Literatuur Berk, T. (2005). Lee
Page 30 and 31: 592 Literatuur Bolten, M.P. (1990).
Page 32 and 33: 594 Literatuur Cain, D.J. (2002). D
Page 34 and 35: 596 Literatuur Cook, J., Schurr, P.
Page 36 and 37: 598 Literatuur Depestele, F., & Her
Page 38 and 39: 600 Literatuur Elliott, R., Filipov
Page 40 and 41: 602 Literatuur Fröhlich-Gildhoff,
Page 42 and 43: 604 Literatuur Gendlin, E.T., & Lie
Page 44 and 45: 606 Literatuur Greenberg, L.S., & L
Page 46 and 47: 608 Literatuur Hamelinck, L., & van
Page 48 and 49: 610 Literatuur Huygevoort, J. van (
Page 50 and 51: 612 Literatuur Kalmthout, M. van (2
Page 52 and 53: 614 Literatuur Krips, F.A. (1996).
Page 54 and 55: 616 Literatuur Leijssen, M., & Adri
Page 56 and 57: 618 Literatuur Linehan, M.M. (1997)
Page 58 and 59: 620 Literatuur Mearns, D., & Cooper
Page 60 and 61: 622 Literatuur O’Leary, C., & Joh
Page 62 and 63: 624 Literatuur Prouty, G. (1976). P
Page 64 and 65: 626 Literatuur Rogers, C.R. (1951).
Page 66 and 67: 628 Literatuur Sachse, R. (2001). P
Page 68 and 69: 630 Literatuur Schmid, P.F. (2007).
Page 70 and 71: 632 Literatuur Spaans, J., & Meeker
Page 72 and 73:
634 Literatuur Süle, A. (2007). Th
Page 74 and 75:
636 Literatuur Tillich, P. (1967).
Page 76 and 77:
638 Literatuur Van Werde, D., & Pro
Page 78 and 79:
640 Literatuur Verhofstadt-Denève,
Page 80 and 81:
642 Literatuur Wauters, S. (2004).
Page 82:
644 Literatuur Young, J.E., Klosko,
show all

8 Focusing en de experiëntiële aspecten van psychotherapie

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?