Eilandhoppen voor de kust van Kroatië - Fiets

Eilandhoppen voor de kust van Kroatië
Pittig fietsen, rustig zeilen
Op de eilanden van Dalmatië moet je als fietser vrij sportief aangelegd
zijn. De venijnig hellende kustwegen zorgen soms voor het
zuur in je benen. Voordeel: het is er stiller, minder wegverkeer
en het water is nooit ver weg. Al zeilend ontdekte FietsActief
de ideale combinatie van fietsen en lekker uitwaaien.
TEKST EN FOTO’S: SASCHA ROSENTHAL
18

◗Snorrend en ronkend komt diep in het ruim de motor tot leven, de stilte en
daarmee de nachtrust verdrijvend. Het duurt even voor het besef van plaats
en tijd komt. Maar pas op met aan nieuwsgierigheid toegeven! De stapelbedden
zijn verrassend laag in het ruim van ’t schip. Slechts een meter scheid je
van het bovenliggende bed, dus ondernemingen als rechtop gaan zitten en
uit bed klauteren moet je met beleid uitvoeren. Door het patrijspoortje zie je
hoe de diepblauwe Adriatische Zee steeds sneller voorbij glijdt. Op weg naar
een nieuw avontuur, een nieuw eiland, een nieuwe fietsroute. De benen zijn
nog wat stram van de fietstocht van gisteren maar ach, dat gaat ook weer over.
De ochtend verblijf je op het bovendek, luierend in de zon, speurend naar
dolfijnen en mooie eilanden. Zeer ontspannen gedachte zodat alle spier en
eventuele zadelpijn onmiddellijk vergeet.
De geur van geroosterd brood en gebakken eieren kondigt definitief een nieuwe
dag aan. Fietsen maakt hongerig. Zeilen ook, al wordt er niets anders van
de passagiers verwacht dan ontspannen toekijken hoe gebruinde en gespierde
armen de touwen lossen en het schip tussen de dromerige eilandjes door van
haventje naar haventje navigeren. En hoe af en toe, als de wind straf genoeg
is, de witte zeilen zich in hun volle glorie tonen. Rond het middaguur vormt
steeds een ander, eeuwenoud havenstadje het decor voor de lunch. Tijdens
deze vullende maaltijd worden de fietsen van de boot getakeld. Het is een vrolijk
gezicht, al die glanzende fietsen op de kade. De lunch laat zich goed smaken,
zoals de in olie gegaarde spinazie, bieten en koolsoorten, kaasgerechten,
varkensvlees en brood. Het trekt nogal wat bekijks van de eilandbewoners en
nodigt uit tot kleine gesprekjes en trotse verhalen. Inderdaad, het is prachtig
fietsen op ons eiland, klinkt het fier, maar de auto is veel sneller. De ervaren
vakantiefietser weet dat haast en fietsen geen goede combinatie is. Bovendien
is er veel te veel te zien om te willen racen.
Marco Polo
Hvar en Mljet zijn zonder twijfel de mooiste eilanden van Dalmatië. Beide
bestaan voor een groot deel uit natuurpark met een uitbundige flora en
fauna, maar ook de kleine dorpjes met fraaie kerken, gezellige dorpspleintjes
20 FietsActief
Taaltips
Het Kroatisch is een mooie, intrigerende taal en minder lastig dan ze
op het eerste gezicht lijkt. Op papier komen de ingewikkelde combinaties
van medeklinkers en de vreemde letters lastig over maar het
tegendeel is waar. Het Kroatisch volgt het principe: ‘schrijven zoals je
spreekt en spreken zoals je schrijft’ en dat maakt het erg toegankelijk.
Woorden worden fonetisch benaderd en letters hebben altijd dezelfde
uitspraak. Met een beetje durf kom je er wel. Bovendien zijn de menu’s
vaak meertalig, zelfs in kleinere dorpjes en spreekt de bevolking Duits,
Engels en soms zelfs Nederlands.
Ja - Da
Nee - Ne
Goedendag - Dobar dan
Hallo - Bog
Tot ziens - Dovidenja
Bedankt - Hvala
Klimaat
De beste maanden om Kroatië te bezoeken voor een fietsvakantie zijn
van april tot oktober. De zon schijnt veel en een zachte zeebries zorgt
voor verkoeling. Vermijd juli en augustus, deze maanden kan het drukkend
heet zijn. Bovendien worden veel kustplaatsen en eilandjes dan
overspoeld met toeristen wat een bezoek en ook het fietsen een stuk
minder aangenaam maakt. Bedenk je wel dat het in het vroege voorjaar
en in het najaar vrij fris kan zijn, vooral voor de kampeerders. Ook
de zee heeft wat tijd nodig om op te warmen. Vooral in april en mei
kan het koude water zwemmen onaangenaam maken. Zorg overigens
dat je je altijd insmeert met een hoge factor en drink voldoende water.
De droge warmte moet bestreden worden met veel vocht.
Dubrovnik
Het prachtige Dubrovnik heeft tien jaar na dato de oorlog wonderwel
achter zich gelaten. De stad werd tussen 1991 en 1992 zwaar onder
vuur genomen en de karakteristieke lichtgekleurde, gladde stenen
waaruit de stad is opgebouwd vertonen hier en daar nog de inslag
van een explosief. Maar de kapotgeschoten daken zijn vervangen
door fel oranje nieuwe pannen en nog tijdens de oorlog begonnen de
bewoners hun huizen eigenhandig op te lappen. Resultaat is een bijzonder
mooie, aantrekkelijke stad vol gezellige terrasjes, interessante
musea, lieve pleintjes met fontein en een doolhof van steile kronkelsteegjes
vol kleine winkeltjes en mooie doorkijkjes. Hoogtepunt is een
wandeling over de ruim zeshonderd jaar oude stadsmuur die zowel
oorlogen als de tand des tijds wonderwel heeft doorstaan. Al wandelend
over de 25 meter hoge muren heb je de beste uitzichten op
de oude binnenstad, het heuvelachtige achterland en de diepblauwe
baai.
Split
Het kloppende hart van Dalmatië is ongetwijfeld Split. De grootste
stad aan de Adriatische kust heeft een jong, internationaal gevoel
door de aanwezigheid van een grote universiteit. In het hart van het
centrum torent het paleis van de Romeinse keizer Diocletius, die hier
tijdelijk zijn onderkomen had. De omliggende straten en pleinen zijn
een gezellige drukte van levendige cafeetjes en restaurants, winkelstraten
en prachtige oude gebouwen en bezienswaardigheden.
De regio rond Split is groen en nodigt uit voor lange wandelingen. Het
ten noordoosten van Split gelegen Solin (Salona), in de Romeinse tijd
hoofdstad van Dalmatië, neemt je mee naar vervlogen tijden. Wandel
rustig rond. Hier liggen namelijk nog verschillende ruïnes, zoals de resten
van het enorme amfitheater.
Cuisine
Elke regio van Kroatië heeft haar eigen bereidingsmethodes van voedsel.
De eilanden verschillen overigens nogal wat in kookkunsten van
het vaste land. Een aantal heeft niet al te smakelijk klinkende gerechten.
Neem bijvoorbeeld het van het eiland Brac afkomstige vitalac, een
gerecht gemaakt van het slachtafval van lam, gewikkeld in een darm
van een lam en geroosterd aan een spies. Maar over het algemeen
toont de Dalmatische menukaart een aantrekkelijke en afwisselende
combinatie van grilgerechten, stoofpotten en salades met groenten,
kruiden, olijfolie, lam en vis. Veel gebruikte vis en zeevruchten zijn
sardientjes, zeebaars, (pijl)inktvis, octopus, sepia, makreel, garnalen,
kreeften, oesters en mosselen. Deze worden gegrild, al dan niet aan
een spies, belegd op platte pizza-achtige bodems, gewikkeld in bladerdeeg,
verwerkt in een risotto of een kruidige stoofschotel.
Een ander smakelijk en veelvoorkomend gerecht is bijvoorbeeld pasticada.
Dit is een stoofpot van lamsvlees of vis en wordt geserveerd met
gnocchi of brodet. Probeer ook de arambasici (gevulde wijnbladeren),
de kastradina (gedroogd schapenvlees), rozata (peperkoek van Hvar)
en de vele kazen die Dalmatië rijk is. Lekker met streekolijven en wijn,
een andere specialiteit van Dalmatië. Bekende en goed aangeschreven
wijnen zijn onder andere Vugava en Plancic van Hvar, Posip en Grk van
Korcula, en Malmsey uit Dubrovnik. Ook een aanrader zijn de zeer sterke,
kruidig zoete brandy’s en likeuren (travarica gemaakt van druiven
en medicinale kruiden en de wat bekendere maraschino).
en nodigt uit tot kleine gesprekjes en trotse verhalen. Inderdaad, het is
Onder: Tijdens de fietstocht tref je in de kleine dorpjes veel
felgekleurde bloemen in potten aan. Een eindje verderop zorgt een
ruïne voor een verrassend mooi doorkijkje. Even afstappen en genie-
ten is ons advies.

Zirje ø
Sibenik
E65
Drevenik
22 FietsActief
K R O A T I Ł
A D R I A T I S C H E
Z E E
Vis
Bisevo ø
SPLIT SP IT
Bracø
Susacø
Omis
Scedro ø«
Hvar
Lastovo
Makarska
Korcula ø
ZAGREB ZA
Ploce
ø
Peljesac ø
BOSNIE HERCEGOVINA
Miljet
en levendige markten
maken de eilanden tot d e
trekpleisters van de streek.
Korcula heeft met haar, nogal omstreden, bewering het geboorte-eiland
van Marco Polo te zijn haar eigen attractie gecreëerd. In elk
steegje van het pittoreske eilandje is wel een Marco Polo bar, restaurant,
kunstgalerie of museum te vinden en over de tegenwerping van de inwoners
E65
A D R I A T I S C H E
Z E E
FIETS ACTIEF / GEREED
van Venetië, dat zij de bakermat van de ontdekkingsreiziger zijn, wordt in alle
talen gezwegen. En totdat er definitieve bewijzen zijn over de precieze locatie
van de wieg van Polo, 04-Kro-FIA-05n06-Eilandhoppen
is het eigenlijk net zo leuk om weg te mijmeren bij
het smalle, hoge huis met de groene OPMERKING: luiken waar de avonturier GEEN zou hebben
gewoond. Qua fietsplezier zijn de eilanden een waar genot. Brede wegen en
stille, verscholen paden geven alle ruimte aan de fietsfanaat.
Met de wind in de haren, een blauwe zee aan je rechterhand en begeleid door
het gezang van de talloze vogels, zoef je door oeroude bossen vol pijnbomen en
cipressen. Af en toe gaat het koele bos over in velden vol vogelwikke, lavendel,
ridderspoor, muizenoortjes, anjeliertjes, klaprozen en knoestige knotwilgen.
Dan weer rijd je een piepklein dorpje binnen waar je verwelkomd wordt door
de onweerstaanbare geur van versgebakken brood en pasticada, een kruidige
Dalmatische stoofpot. Het zwart van de rokken van het kromme vrouwtje,
dat de sliert fietsers gadeslaat, steekt hard af tegen het felgeel, roze en rood van
de bloemen die in de tuinen van het kleine gehucht bloeien. Haar dorpsgenoten
hebben de verkoeling van de schaduw opgezocht. Vanachter het wasgoed
rinkelen de glazen en klinkt het bijzondere keelgeluid van het Kroaats.
Met een hoofdknik als laatste groet, neemt de oude vrouw afscheid van de
zwetende fietstoeristen die kortstondig wat leven in het slaapstadje kwamen
-> ©