Drie opvallenDe mountainbikes van innoverenDe merken ... - Fiets

Drie opvallenDe mountainbikes van
innoverenDe merken getest
trendsetters
In iedere industrie heb je merken nodig die innoverend
zijn. Daar komen nieuwe ideeën en originele oplossingen
vandaan. Drie van zulke merken leveren pas sinds
kort al eerder aangekondigde mountainbikes. Of ze
werkelijk het wachten waard waren, bepalen we in
deze test.
Tekst: Lars van der Wansem / Foto’s: Edwin Haan
Cannondale, Scott en Specialized. Dat zijn de
grote MTB-merken met veel ontwikkelingskracht
en een doordacht marketingplan. Zij
brengen ieder jaar met veel tamtam nieuwe
modellen: meer veerweg, minder gewicht, nog
veelzijdiger. De concurrentie kijkt er jaloers
naar hoe zij de aandacht trekken. In een enkel
geval is het vooral de marketingkracht van
deze drie bedrijven die doet geloven dat ze
beter zijn in het ontwerpen van nieuwe producten.
Maar meestal gaan de genoemde drie
echt ver met het brengen van nieuwe modellen.
Daarnaast zijn ook andere merken innovatief
bezig. Merida en Giant zijn niet alleen productiebedrijven
voor bijvoorbeeld Specialized en
Scott – die de fietsen wel zelf ontwikkelen,
maar ergens anders laten bouwen – maar
hebben ook enorm veel kennis en ontwikkelingskracht
voor hun eigen merken. Ze weten
het echter minder sexy te brengen. Het Duitse
Canyon doet het zelfs nog beter, maar heeft
de naam ‘slechts’ een internetbedrijf te zijn. Er
zijn echter maar weinig fabrikanten die zoveel
eigen ontwikkeling doen en met innoverende
producten komen. Dat Canyon alleen via internet
verkoopt heeft er verder niets mee te
maken, behalve dat de fietsen goedkoper
zijn.
Ook een aantal Nederlandse merken heeft
enorm veel kennis in huis, zoals Koga-Miyata
en Gazelle. Die kennis wordt echter slechts
beperkt toegepast voor hun mountainbikes.
Deze merken zijn vooral in stads- en trekkingfietsen
vernieuwend bezig. Verder heeft Nederland
het kleine Santos, dat met gewaagdere
fietsen durft te komen. Vanwege de
kleinschaligheid – en dus het ontbreken van
een groot budget – zijn het geen revoluties,
maar wel verbeteringen waar anderen niet
mee durven te komen of niet aan gedacht
hebben. Santos is daardoor de afgelopen tien
jaar uitgegroeid tot een belangrijke innoveerder
op detailniveau.
Terug naar deze test. Daarin geen Scott en
Cannondale. Scott heeft dit jaar namelijk geen
nieuwe crosscountry-mountainbike geïntroduceerd.
En Cannondale was druk met het
oplossen van de problemen met de Scalpel.
Die zijn inmiddels opgelost en de Scalpel is
naar verwachting weer goed leverbaar. Wel
testen we hier de Canyon Lux MR 8.0, de
Santos Marathon Carbon en de Specialized
Stumpjumper FSR Expert. Drie heel verschillende
modellen, maar wél trendsetters voor
dit jaar.
Canyon Lux MR 8.0
De Canyon Lux MR is een wedstrijdgerichte
volgeveerde mountainbike. Wedstrijdgericht
betekent tegenwoordig tien centimeter veerweg
aan de voor- en achterkant. Het frame
van de Lux MR is geheel van carbon. Hij lijkt
op de Scott Spark, maar dat gebeurt al snel
als een fabrikant voor een zo licht mogelijk
frame gaat. Het gewicht van het frame met
demper is circa 2,0 kg, wat net iets zwaarder
is dan het Scott-frame. Per maat past Canyon
de constructie aan, zodat ook de grotere maten
stijf genoeg zijn. Daardoor zijn de grotere
maten naar verhouding een tiental grammen
zwaarder. Verdere heeft de Lux MR mooie
ontwerpdetails; zo is de aluminium trapas hol
om nog meer gewicht te besparen. Op degelijkheid
is niet bezuinigd, want alle draaipunten
maken gebruik van hoogwaardige lagers.
Het verschil in gewicht met de Scott zit voor
een groot deel in de aluminium uitvalpatten.
Bij Scott zijn die van lichter carbon.
Het veersysteem wijkt in zoverre af van de
Scott Spark dat de Lux MR gebruikmaakt van
een Horst-link, dat is een extra draaipunt op
de liggende vork, en Scott niet. Met zo’n link
valt nog preciezer te bepalen hoe de achtervering
moet werken. Die van de Canyon werkt
goed. Het eerste gedeelte van de veerweg is
extreem soepel. Werkelijk alle oneffenheden
worden weggefilterd. Naar het einde toe verhardt
de vering duidelijk. Dit voorkomt dat de
achterkant doorslaat bij een grote klap. In de
praktijk gebruik je daardoor echter niet de gehele
veerweg. Dit lijkt een kenmerk van alle
dubbelgeveerde Canyons. Aan de voorkant
zorgt een FOX F32 RLC voor de vering en die
hebben we al vaker de beste 10-centimetervoorvork
genoemd. Dankzij deze voorvork
62 WWW.FIETS.NL 05-2008 05-2008 WWW.FIETS.NL 63

Een veel te breed stuur op de Canyon
Keurige afwerking van Canyon
kun je de snelheid heel hoog op laten lopen.
De vering komt pas op zeer hoge snelheid aan
zijn limiet. Veel rijders hebben voor die tijd al
lang in de remmen geknepen.
De onderdelen zijn prima in orde. De Lux MR
8.0 kost € 2999,-, en is daarmee een zeer
sterke aanbieding. Dit vooral in vergelijking
met de eerder genoemde Scott. Hoewel er
meer moois voor dit geld te koop is, heeft
Canyon toch net iets beter over de afmontage
nagedacht. Geschakeld wordt met een mix
van Shimano Deore XT en SRAM X.0 en X-9.
Canyon Lux MR 8.0
De schijfremmen zijn de
lichte en zeer krachtige
Formula ORO K24. Het
grootste verschil zit in de
details, zoals de lichte DT-
Swiss-wielen met de lichte
en lichtrollende Schwalbe
Nobby Nic/Racing Ralphcombinatie.
Ook de overige
onderdelen zijn licht,
wat het gewicht voor de
complete fiets op een zeer
aangename 10,5 kilogram
brengt.
De zithouding is sportief,
maar niet extreem wedstrijdgericht
zoals sommige
andere bikes. Daardoor
heb je veel controle over
de fiets en maak je misschien
ietsje minder snelheid.
De Lux MR is ook
prima in te zetten voor
marathons en gewone ritten.
Een minpunt van de
Geometrie
zithouding is het brede carbon stuur van Easton.
Met een breedte van 66 centimeter hoort
dit alleen thuis op een downhillfiets. En je mag
het niet eens inkorten van Easton. Dit is een
vreemde keuze van Canyon.
Het stuurgedrag wijkt af van de gemiddelde
wedstrijdgerichte MTB. De balhoofdbuishoek
is behoorlijk vlak, waardoor de Lux MR rustig
stuurt als je op snelheid bent. Door de kortere
zithouding heb je genoeg controle over de
fiets om ook op bochtige trajecten goed mee
te kunnen, maar het is zeker niet de beste
64 WWW.FIETS.NL 05-2008
Model
Prijs
Frame
Demper
Vork
Derailleurs
Schakelaars
Crank
Cassette
Remmen
Naven
Velgen
Banden
Gewicht
Info
Canyon Lux MR 8.0
€ 2999,-
Carbon
FOX Float RP23
FOX F32 RLC 100
v. Deore XT a. SRAM X.0
SRAM X-9 Trigger
Shimano Deore XT HT-II
Shimano Deore XT 11-34
Formula ORO K24
DT-Swiss 240d
DT-Swiss XR4.2d
Schwalbe Racing Ralph/Nobby Nic 2.25
10,5 kg
Canyon, (NL) 045-5412017
www.canyon.com

ochtenridder. Voor marathons is dit gedrag
juist weer wenselijk, maar op veel crosscountry-parcoursen
is het zeker ook bruikbaar.
Het veergedrag past bij het allroundkarakter
van de Canyon. En de vering werkt subliem.
Alleen als je de fiets gaat inzetten waarvoor
deze eigenlijk niet bedoeld is, dan wens je
soms iets meer veerweg. Maar dat is dan gewoon
omdat het zo’n lekkere bike is waar je
bijna alles mee kunt doen.
Santos Marathon Carbon
Iedere generatie Santos-frames is specialer
en wijkt meer af van de gewone hardtail. En
dat is best knap, want heel veel onderscheid
kun je niet aanbrengen bij een hardtail. Veel
onderscheid zit in de details, zoals het hoogwaardige
Chris King-balhoofdstel dat standaard
wordt gemonteerd. De Marathon Carbon
gaat ook wat uiterlijk verder: de carbon
zitbuis in het aluminium frame trekt de aandacht.
Ook de tegen elkaar gelaste buizen van
de staande achtervork vallen meteen op. Santos
levert de Marathon in drie uitvoeringen:
met schijfremmen, met hydraulische velgremmen,
de Magura FIRM-Tech, en met een
Rohloff-naaf met een speciale verstelbare
trapas. Ieder model krijgt specifieke kabelgeleiding
mee en de achtervork groeit mee met
de hoogte van het frame. Geen enkele fabrikant
van standaardfietsen gaat zo ver met één
frame. Ten opzichte van de flitsend sturende
Santos SCC02 en SCC03 heeft Santos de
geometrie ook nog eens goed gewijzigd.
Santos werkt voor vrijwel alle modellen met
een opbouwsysteem. Je kiest een frame en
een bepaalde afmontage, maar daar kun je
dan ook weer van afwijken. De Marathon begint
bij € 1849,- met vaste vork, wat zeker niet
goedkoop is. Het zijn vooral de details waar je
voor betaalt en waar je op langere termijn de
voordelen van geniet. De fiets is het waard.
Onze Marathon Carbon kost bijna € 3300,-.
Voor die prijs is de fiets helemaal af, met een
mix van Shimano Deore XT en XTR, Formula
ORO Bianco-schijfremmen en ook hier lichte
Geometrie
DT-Swiss-wielen met Schwalbe-banden. Op
de vernieuwde website van Santos kun je zelf
spelen met alle afmontagemogelijkheden.
De aandachttrekker van de Marathon Carbon
is de doorgetrokken zitbuis van carbon. Bovenop
vind je geen zadelpenklem, maar een
strop die over de carbon buis heen valt. Deze
is iets te verstellen en op verzoek kan Santos
ook nog een hogere uitvoering leveren. Wil je
lager zitten, dan moet de buis worden inge-
Santos Marathon Carbon De doorgetrokken carbon zadelpen is een blikvanger
Strakke kabelgeleiding en een
Chris King-balhoofdstel zijn
standaard
66 WWW.FIETS.NL 05-2008
Model
Prijs
Frame
Demper
Vork
Derailleurs
Schakelaars
Crank
Cassette
Remmen
Naven
Velgen
Banden
Gewicht
Info
Santos Marathon Carbon
v.a. € 1849,-
Aluminium / carbon
nvt
FOX F32 RLC 80
v. Deore XT a. XTR
Shimano Deore XT RF+
Shimano Deore XT HT-II
Shimano Deore XT 11-32
Formula ORO Bianco
DT-Swiss 340
DT-Swiss XR4.2d
Schwalbe Racing Ralph/Nobby Nic 2.25
10,6 kg
Santos Bikes, (NL) 0252-426123
www.santosbikes.com

kort. De buis is zelfs geheel af te zagen, zodat
een standaard zadelpen kan worden gemonteerd,
mocht je de fiets doorverkopen aan iemand
die echt veel hoger zit. De doorgetrokken
zadelpen heeft vooral een optisch effect:
het ziet er gewoon gaaf uit. Het is niet noemenswaardig
lichter, omdat de kop waar het
zadel op zit behoorlijk zwaar is. Het is zeker
niet praktischer, want je kunt niet even je zadel
lager zetten bij een steile afdaling of de pen
verwijderen bij vervoer. En de buis is enorm
stijf en vooral hard. Voordelen voor de trapenergie
heeft het ook niet, maar je krijgt daardoor
wel alle oneffenheden van de bodem
door.
De zithouding is iets gemoedelijker dan bij
eerdere Santos-mountainbikes, precies goed
voor langere ritten. De Marathon Carbon nodigt
uit om lang te blijven zitten. Om te knallen
op je favoriete korte rondje zijn de genoemde
SCC02 en de 03 geschikter. Maar op lange ritten
als buitenlandse marathons is de nieuwe
Santos juist veel aangenamer omdat je minder
geconcentreerd hoeft te zijn om rechtuit te
fietsen. Sturen vraagt een beetje meer inzet
van je hele lichaam, maar door de korte achtervork
is de Marathon alsnog bijna haaks de
bocht om te zetten, terwijl de vlakkere balhoofdhoek
meer rust geeft in de bochten. Afgezien
van de hardheid van de achterkant –
waar je op getraind moet zijn – is de Santos
Marathon Carbon een echte alleskunner die
juist op extreme tochten zijn sterke kanten
laat zien. En daarbij zijn er maar weinig merken
die zoveel oog voor de oh zo belangrijke
details hebben.
Stumpjumper FSR Expert
De Stumpjumper van Specialized is in de vele
vormen waarin hij geproduceerd is een ware
klassieker. Naar een nieuwe Stumpjumper
wordt dan ook halsreikend uitgekeken. In die
serie heeft Specialized in het verleden veel
vernieuwingen geïntroduceerd, zoals een mix
van titanium en carbon, één van de eerste
dubbelgeveerde mountainbikes – mét de
Horst-link – en gevormde framebuizen.
Binnen het Specialized-programma heeft de
Epic inmiddels de functie van wedstrijdgerichte
fiets overgenomen van de Stumpjumper.
De vorige serie Stumpjumpers was dan ook al
meer gericht op marathons en toerwerk. Het
geheel nieuwe model voor 2008 gaat nog
meer die kant op. Onze Stumpjumper FSR
Expert zit midden in het programma, met een
aluminium frame en de door Specialized zelf
ontwikkelde AFR-achterdemper met de Braintechnologie
op de achtervork. De modellen
onder de Expert hebben een standaard FOXdemper
en boven in het programma vinden
we de FSR’s met een carbon frame en de
Specialized Future Shock-voorvork en geïntegreerd
balhoofd. Het uiterlijk van de nieuwe
Stumpjumper heeft veel weg van de Enduro.
Zo ontstaat een ‘familiegezicht’ en is een Specialized
altijd herkenbaar in het terrein. Door
de ronde vormen ziet de Stumpjumper er echter
ook minder snel uit dan zijn voorganger. De
kleurstelling is flitsend en gewaagd, maar zeker
niet tijdloos en lang niet naar ieders smaak.
Het veersysteem is het vierpuntveersysteem
Specialized Stumpjumper FSR Expert
van Specialized met de Horst-link en staat te
boek als één van de beste systemen.
Voor € 2999,- krijg je een zeer complete fiets.
Specialized heeft de naam relatief duur te zijn,
maar ten opzichte van bijvoorbeeld de Canyon
Lux MR is het verschil vooral het carbon frame
van de Canyon, de onderdelen zijn vergelijkbaar.
Het mooie is dat Specialized onderdelen
op maat en in kleur laat maken. Bij geen enkel
ander merk zul je de bruine Avid-remhendels
en bruine DT-Swiss-velgen zien. Natuurlijk
monteert het Amerikaanse merk veel eigen
producten, zoals het BodyGeometry-zadel en
de banden.
De zithouding is en blijft een beetje een probleem
de laatste jaren bij Specialized. De fietsen
– en dat geldt voor het hele programma –
zijn enorm lang. Ook als de Stumpjumper de
juiste maat is, heb je het idee ‘in’ de fiets te zitten.
Niet alleen is de fiets lang, hij komt ook nog
eens groot over. Je moet spelen met de voorkant
– stuurpen en stuur – om tot een goede,
sportieve zithouding te komen. Is dat eenmaal
gelukt, dan komt de fiets goed tot zijn recht.
Het is een toerfiets die ook in marathons uitste-
kend mee kan. Het is nog minder dan de Santos
een bike voor korte, snelle rondjes. Met de
wendbaarheid is door de korte achtervork weinig
mis, maar door de lengte en vlakke balhoofdhoek
stuurt de Specialized wat traag.
De FOX F32 RLC-vork met 120 millimeter
veerweg doet zijn werk perfect. Dat geldt minder
voor de achterkant met het eigen veersysteem.
De AFR-demper kent geen harde lockout,
zoals bij de Epic. De achterkant kan altijd
wat bewegen of staat open. Maar hoe snel de
achterkant met de laatste
uitvoering ook reageert op
schokken, je hebt nooit
het idee dat de vering optimaal
werkt. Het is bovendien
zeer moeilijk tot een
afstelling te komen waarbij
je de volledige veerweg
gebruikt. Je merkt wel dat
de achterkant zeer goed
veert en alsnog vrijwel alle
oneffenheden wegfiltert,
maar met een standaarddemper
zal de achterkant
toch beter tot zijn recht komen.
Pas op snelle afdalingen
komt de Stumpjumper
tot heerlijke prestaties.
De fiets klimt ook erg goed
door de lange zithouding,
de korte achtervork en de
stuggere achtervering.
Daarmee is de Stumpjumper
FSR een perfecte bike
voor de bergen.
Specialized Stumpjumper FSR Expert
€ 2999,-
Aluminium
Specialized AFR
FOX F32 RLC 120
v. Deore LX a. SRAM X.0
SRAM X-9 Trigger
Shimano Deore XT HT-II
Shimano Deore 11-34
Avid Ultimate 7
Specialized/ DT-Swiss
DT-Swiss 420SL
Specialized S-Works The Captain 2.0
12,2 kg
Specialized, (NL) 0314-676600
www.specialized.com
68 WWW.FIETS.NL 05-2008 05-2008 WWW.FIETS.NL 69
Geometrie
Model
Prijs
Frame
Demper
Vork
Derailleurs
Schakelaars
Crank
Cassette
Remmen
Naven
Velgen
Banden
Gewicht
Info
De voorderailleur zit op de achtervork gemonteerd
voor een betere schakelwerking
De AFR-demper van Specialized werkt goed, maar de
Brain niet helemaal