VNSG Magazine: editie mei 2010 - Every Angle
VNSG Magazine: editie mei 2010 - Every Angle
VNSG Magazine: editie mei 2010 - Every Angle
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
magazine<br />
Hét vakblad voor<br />
SAP-gebruikend<br />
Nederland •<br />
<strong>mei</strong> <strong>2010</strong> • jaargang 14 • nummer 2<br />
www.vnsg.nl<br />
Van Riel kiest voor<br />
zekerheid en continuïteit<br />
pagina 8<br />
SOA en beheer in 10 vragen • SAP NetWeaver MDM bij TNT Post • Tips & Tricks<br />
Novoferm maakt precies de deur die de klant bestelt • Fotoreportage bij Aldipress<br />
<strong>VNSG</strong> <strong>Magazine</strong> <strong>mei</strong>/10 1
SAP Business All-in-One<br />
ProTrade brengt groothandelsbedrijven<br />
in balans<br />
Bij breakdance draait alles om fl exibiliteit, kracht en balans. Voor groothandelsbedrijven is dat niet<br />
anders. Daarom ontwikkelde Ctac-dochter mYuice SAP Business All-in-One ProTrade, een krachtige,<br />
fl exibele oplossing voor de groothandel op basis van standaard SAP software. Met deze geïntegreerde<br />
oplossing slaat mYuice de brug tussen Mens en Techniek. Deze software wordt algemeen beschouwd<br />
als de meest innovatieve groothandelspecifi eke standaard ERP-oplossing in de markt. Sinds kort<br />
werkt ook Van Riel Distripet met SAP Business All-in-One ProTrade. Van Riel is nu op elk gebied in<br />
balans. Van administratie, logistiek en warehouse management, tot personeel, RF-scanning, EDI en<br />
spaarpuntensystemen. Meer weten? Lees het interview met de heer van Riel en mevrouw Zijlmans in<br />
dit blad of kijk voor meer informatie op www.myuice.nl<br />
GOUDSBLOEMVALLEI 30 5237 MJ ’S-HERTOGENBOSCH POSTBUS 773 5201 AT ’S-HERTOGENBOSCH<br />
T. +31 (0)73 692 06 92 F. +31 (0)73 692 06 88 E. INFO@CTAC.NL<br />
2 <strong>VNSG</strong> MAGAZINE 06/07<br />
www.myuice.nl
COLOFON.<br />
<strong>VNSG</strong> <strong>Magazine</strong> is het magazine van<br />
de Vereniging Nederlandstalige SAP-<br />
Gebruikers. Het blad biedt een platform<br />
voor meningen en ervaringen van SAP-<br />
gebruikers.<br />
• HoofdrEdActIE<br />
rob van der Marck<br />
• EINdrEdActIE<br />
Sharon tijssen<br />
• rEdActIErAAd<br />
Martin Putters, capgemini<br />
Willy Koppens, ctAc<br />
dirk-Jan Schenk, HES<br />
Maurice de feijter, hmb<br />
claire Monen, NorthgateArinso<br />
Monique van Haeren, Perfect for People<br />
djoekie Klein, SAP Nederland<br />
ton Siebelink, SAP Nederland<br />
frank van Heel, SAP Nederland<br />
ron Apeldoorn, Sogeti<br />
Bas van der Poel, Uphantis<br />
Hans de Labije, <strong>VNSG</strong><br />
VrAGEN oVEr AdVErtErEN?<br />
Kijk op www.VNSg.nl of neem<br />
contact op met het <strong>VNSG</strong> Bureau.<br />
tel: (073) 641 02 00<br />
fax: (073) 644 45 32<br />
sharon.tijssen@vnsg.nl<br />
• VorMGEVING<br />
HSP reclame & communicatie,<br />
rosmalen<br />
• PLANNING EN coördINAtIE<br />
Sharon tijssen<br />
• drUK<br />
drukkerij delabie, Moeskroen<br />
• oPLAGE<br />
5.000 exemplaren<br />
• coVErfoto<br />
frank van dam<br />
Artikelen geven niet noodzakelijkerwijs de<br />
mening van het bestuur weer. de redactie<br />
behoudt zich het recht voor ingezonden<br />
stukken niet te plaatsen of in te korten.<br />
Artikelen, of gedeelten daarvan, mogen alleen<br />
worden overgenomen na toestemming van<br />
de redactie en met bronvermelding.<br />
SAP + …<br />
Voor u ligt alweer de <strong>mei</strong>-<strong>editie</strong> van het <strong>VNSG</strong> <strong>Magazine</strong>. ditmaal met als thema<br />
‘SAP + ….’. Een thema dat mede aandacht schenkt aan de periferie van de ons<br />
zo vertrouwde SAP-omgevingen.<br />
SAP heeft een aantal jaren geleden het roer omgegooid door niet langer als leverancier<br />
van bedrijfseigen – ‘proprietary’ – software te boek te willen staan, maar eerst en vooral<br />
als ‘platformleverancier’.<br />
Waar tot zo ongeveer rond de eeuwwisseling koortsachtig door SAP werd geprobeerd<br />
om functionaliteit toch maar vooral zelf te bouwen – en daarmee ontegenzeglijk te<br />
incorporeren binnen de geïntegreerde omgeving van SAP zelf – is dat beleid met de<br />
komst van het NetWeaver-platform terzijde gezet. daarmee werd de weg geopend voor<br />
het mogelijk maken van de ommezwaai naar ‘SoA-denken’. derde partijen worden<br />
nadrukkelijk uitgenodigd om additionele ‘Services’ te ontwikkelen en deze via de<br />
‘Service Marketplace’ aan te bieden. Voor het SAP Ecosysteem (waarbinnen klant,<br />
SAP en derde partijen samenkomen) is hierbij een cruciale rol weggelegd.<br />
Kort gezegd: de oester SAP opende zich! Hierdoor wordt er meer dan voorheen aan<br />
derde partij leveranciers de mogelijkheid geboden om aanvullingen op het standaard<br />
SAP-aanbod te ontwikkelen. deze aanvullingen verruimen het keuzeaanbod voor de<br />
klanten. dat wordt overigens niet door alle klanten als positief ervaren; kiezen is nou<br />
eenmaal in essentie moeilijk en dat geldt zeker voor klanten die nog maar aan het begin<br />
van de leercurve staan. Maar per saldo kunnen wij stellen dat deze benadering gunstige<br />
effecten heeft. Zeker in een wereld waarin zaken als ‘time-to-market’ e.d. nou eenmaal<br />
hogere snelheden en meer beweeglijkheid van ons verlangen dan wij in het verleden<br />
gewend waren.<br />
In dit nummer leest u o.a. over enkele concrete klantervaringen met een aantal van<br />
deze aanvullende producten van derde partijen. daarnaast komen er een aantal<br />
andere wetenswaardige onderwerpen aan de orde. deze reiken van relatief kleine tot<br />
omvangrijke omgevingen en liggen buiten de kern van de grote transactiegebaseerde<br />
SAP-systemen welke deel uitmaken van de SAP Business Suite.<br />
Het volgende nummer van <strong>VNSG</strong> <strong>Magazine</strong> verschijnt eind augustus en zal aandacht<br />
schenken aan het thema ‘Alles buiten de deur’. rest mij u namens de <strong>VNSG</strong> alvast een<br />
prettige zomervakantie toe te wensen en voor nu: veel leesplezier met het voor<br />
u liggende <strong>VNSG</strong> <strong>Magazine</strong>.<br />
Henny claessens<br />
Bestuurslid Internationale contacten en Belangenbehartiging<br />
<strong>VNSG</strong> <strong>Magazine</strong> <strong>mei</strong>/10 3
4 <strong>VNSG</strong> <strong>Magazine</strong> <strong>mei</strong>/10<br />
Spiekbriefje<br />
voor SAP<br />
iCT opent de deur<br />
naar perfectie<br />
Novoferm maakt enkele tienduizenden<br />
industriële producten per jaar, allemaal<br />
volgens specifi caties die door de<br />
klant zijn opgegeven. Met zoveel<br />
verschillende confi guraties wil er wel<br />
eens wat misgaan. Bij Novoferm<br />
gebeurt dat niet meer.<br />
Rubrieken<br />
10<br />
Het Project 8<br />
Met All-in-one kiest Van Riel Distripet<br />
voor zekerheid en continuïteit<br />
column Paul ostendorf 13<br />
focus 14<br />
Dashboards zijn hot!<br />
Zoom 19<br />
Dockwise<br />
Er is geen betere<br />
factuur<br />
Miele Nederland heeft succesvol<br />
een geïntegreerde totaaloplossing<br />
ingevoerd voor het elektronisch<br />
verzenden van de verkoopfacturen.<br />
daarbij is niet alleen aandacht besteed<br />
aan het digitaliseren van de<br />
documenten en het elektronisch<br />
verzenden daarvan, maar bovenal is<br />
het gehele proces geoptimaliseerd.<br />
20<br />
tips & tricks 25<br />
10 vragen over… 28<br />
SOA en Beheer<br />
<strong>VNSG</strong>.nl 31<br />
reportage bij Aldipress 34<br />
Vandaag ingepakt, morgen in de winkel<br />
Voor u Gelezen 38<br />
Gratis
Ook als de lichten<br />
uitgaan, draait de<br />
SAP-fabriek door<br />
Gebruikers kennen het SAP-systeem<br />
vaak alleen van de schermen en<br />
rapportages die op de werkplek<br />
worden opgeroepen. Als de lichten<br />
bij een bedrijf uitgaan, draait de<br />
SAP-fabriek echter vaak gewoon door.<br />
We spraken met Henk Wiersema, dé<br />
specialist bij het Kadaster op het<br />
gebied van job scheduling ofwel<br />
batchverwerking.<br />
26<br />
En verder<br />
Spiekbriefje voor SAP 6<br />
DSM NeoResins+ vertrouwt op instant<br />
ondersteuning van SAP Productivity Pak<br />
Haal meer uit SAP’s Ecosysteem 22<br />
Masterdata essentieel<br />
bij TNT Post<br />
“Masterdatamanagement (MdM) is niet<br />
echt een onderwerp waar men in de<br />
organisatie snel enthousiast van wordt.<br />
de verwachting is dat masterdata<br />
gewoonweg op orde is. En daarbij<br />
komt dat een businesscase moeilijk te<br />
maken is, ook al zijn er in de praktijk<br />
genoeg voordelen.<br />
32<br />
Volgende keer in het 39<br />
<strong>VNSG</strong> <strong>Magazine</strong><br />
Augustus/september <strong>2010</strong><br />
INHOUD.<br />
<strong>VNSG</strong> <strong>Magazine</strong> <strong>mei</strong>/10 5
Bedrijven die hun<br />
personeel eenvoudig en<br />
gebruiksvriendelijk willen<br />
ondersteunen bij het<br />
dagelijks gebruik van SAP,<br />
kunnen daarvoor<br />
vertrouwen op SAP<br />
Productivity Pak by RWD<br />
(ook bekend als RWD<br />
uPerform.) DSM<br />
NeoResins+ gebruikt dit<br />
pakket sinds enkele<br />
maanden. En naar grote<br />
tevredenheid. Meer dan<br />
550 gebruikers krijgen met<br />
één druk op de knop<br />
meertalige ondersteuning<br />
in de vorm van fi lmpjes,<br />
show-me’s, documentatie<br />
en e-learnings om ze door<br />
processen te loodsen of<br />
gestrande gebruikers weer<br />
vlot te trekken.<br />
INterVIew eN fOtOGrafIe djoekie Klein<br />
tekSt Gertjan Harberink<br />
dSM Neoresins+ is een wereldwijd<br />
leider in de technologie voor acryl- en<br />
polyurethaanharsen op waterbasis voor<br />
verven, coatings, lijmen en inkten. Het in<br />
Waalwijk gevestigde dochterbedrijf van dSM<br />
maakt industriële coatings, verven en inkten<br />
die terug te vinden zijn op tal van producten,<br />
variërend van boten en chipszakken tot<br />
mobiele telefoons, auto’s en zonnecellen.<br />
daarnaast komen er ook producten als<br />
lijmen en toners uit de productielocaties<br />
van het bedrijf. dSM Neoresins+ heeft<br />
vestigingen overal ter wereld, van Zwolle en<br />
Barcelona tot Wilmington (US) en Shanghai.<br />
Michiel Zandbergen, Global It Manager<br />
bij dSM Neoresins+, werkt al bijna twintig<br />
jaar voor dSM. Hij doorliep een groot aantal<br />
functies binnen het chemiebedrijf, van<br />
logistiek en business development tot sales<br />
en It. Inmiddels werkt hij ruim vier jaar in<br />
zijn huidige rol als Global It Manager voor<br />
het veertig jaar oude dSM Neoresins+.<br />
Zandbergen is het type It Manager dat niet<br />
6 <strong>VNSG</strong> <strong>Magazine</strong> <strong>mei</strong>/10<br />
DSM NeOreSINS+ VertrOUwt OP INStaNt<br />
ONDerSteUNING VaN SaP PrODUctIVItY Pak<br />
Spiekbriefje<br />
voor SAP<br />
lijdzaam afwacht tot de business met vragen<br />
komt. “Je moet altijd maar hopen dat de<br />
business je weet te vinden als ze met een<br />
probleem rondlopen. daarom moet It ook<br />
uit eigen beweging oplossingen aandragen.”<br />
ik ben blij<br />
dat we RWD<br />
tegengekomen<br />
zijn<br />
SAP PRODuCTiViTy PAk<br />
de inzet van SAP Productivity Pak is<br />
daar een goed voorbeeld van. “Ik werd<br />
getriggerd door een belronde van SAP<br />
Education”, vertelt Zandbergen. “Ik was<br />
niet geïnteresseerd in hun trainingen.<br />
Michiel Zandbergen<br />
Wat ik wel wilde zien, waren SAP’s<br />
oplossingen op het gebied van e-learning<br />
en productiviteitsverbetering. Er moeten bij<br />
ons vaak mensen getraind worden. daar<br />
nemen we over het algemeen veel te weinig<br />
tijd voor. daarnaast kost het opstellen en<br />
up-to-date houden van instructiemateriaal<br />
zeeën van tijd. Verder zijn Business Process<br />
Experts bij elk groot project veel tijd kwijt<br />
met het trainen van mensen. daar moest<br />
verandering in komen.”<br />
Inmiddels beschikt dSM Neoresins+<br />
ook over een productielocatie in china.<br />
daar moeten mensen over exact dezelfde<br />
informatie en ondersteuning kunnen<br />
beschikken als hun collega’s in het<br />
hoofdkantoor in Waalwijk en alle andere<br />
locaties van dSM Neoresins+. “We hadden<br />
goed trainingsmateriaal nodig dat behalve<br />
accuraat en up-to-date ook ‘appealing’<br />
is.” Het gesprek met de vertegenwoordiger<br />
van SAP ging daarom al snel over SAP<br />
Productivity Pak (SPP) by rWd. rWd
verkoopt SPP zelf onder de naam rWd<br />
uPerform. Hoewel de namen anders doen<br />
vermoeden, zijn beide pakketten hetzelfde.<br />
PRAkTiSChE OPLOSSiNg<br />
SPP is een praktische oplossing<br />
waarmee gebruikers van een SAP-systeem<br />
(of om het even welk soort omgeving)<br />
op elk gewenst moment ondersteuning<br />
kunnen krijgen als ze hulp nodig hebben.<br />
die ondersteuning varieert van eenvoudige<br />
tekstuele uitleg tot uitgebreide filmpjes en<br />
handleidingen die bepaalde handelingen,<br />
schermen of processen stap-voor-stap<br />
uitleggen aan de gebruiker. Het mooie aan<br />
SAP Productivity Pak is dat de software<br />
‘weet’ in welk scherm de gebruiker zich<br />
bevindt op het moment dat er om hulp<br />
gevraagd wordt. Afhankelijk van de context<br />
biedt het systeem de juiste ondersteuning.<br />
Hierdoor kan zelfs de meest ongeoefende<br />
gebruiker rustig aan de hand genomen<br />
worden, om vervolgens doelgericht door het<br />
systeem gedirigeerd te worden. Maar ook<br />
geoefende gebruikers die even snel iets op<br />
willen zoeken, krijgen van de software een<br />
advies op maat. “Je biedt gebruikers als het<br />
ware een spiekbriefje aan waarop ze snel<br />
even iets kunnen opzoeken.”<br />
de voordelen en de productiviteitswinst<br />
van dit soort ondersteuning voor de<br />
gebruiker zijn behoorlijk. Maar zeker zo<br />
groot is de winst aan de kant van degene<br />
die al het trainingsmateriaal schrijft. Bij<br />
dSM Neoresins+ werd het opstellen van<br />
gebruikersdocumentatie tot voor kort nog<br />
volledig handmatig gedaan. Zandbergen<br />
duikelt ter illustratie een paar voorbeelden<br />
op. Het betreft lange handgeschreven<br />
instructies, boordevol screenshots.<br />
Zandbergen: “de kwaliteit van zo’n instructie<br />
hangt in belangrijke mate af van wie hem<br />
maakt.”<br />
iNTELLigENTE REVOLuTiE<br />
SPP brengt daar op intelligente<br />
wijze verandering in. Het systeem<br />
maakt het genereren en oproepen van<br />
helpdocumentatie kinderlijk eenvoudig. de<br />
oplossing werkt met een centrale server<br />
waar al het trainingsmateriaal opgeslagen is.<br />
Wie, waar ook ter wereld, een vraag stelt en<br />
het systeem aanroept, krijgt antwoord van<br />
die centrale server. Als een auteur van het<br />
trainingsmateriaal een punt of een komma<br />
wijzigt, wordt dat centraal veranderd. Er<br />
hoeven verder geen documenten aangepast<br />
te worden.<br />
Met rWd Productivity Pak zijn<br />
verschillende soorten ‘help’ te ontwikkelen.<br />
denk aan geschreven documentatie, filmpjes<br />
of zogenaamde show-me’s. daarnaast<br />
leent de software zich ook voor het bouwen<br />
van e-learnings en bijbehorende tests.<br />
dSM gebruikt het allemaal. “Wij leveren<br />
alles op wat deze tool kan maken”, lacht<br />
Zandbergen. “Het is heel eenvoudig. Eerst is<br />
het zaak de transactie die je wilt uitleggen,<br />
met het systeem op te nemen. Als je dat<br />
wilt doen, zet je ‘recording’ aan en voert de<br />
transactie uit. Als je klaar bent, stop je de<br />
opname.” de software maakt automatisch<br />
screenshots van elke verandering die je<br />
aangebracht hebt. Een deel van de teksten<br />
wordt ook automatisch gegenereerd.<br />
Vervolgens kun je het materiaal naar eigen<br />
inzicht editen. de software genereert zelf alle<br />
generieke instructieteksten. Zandbergen:<br />
SAP Productivity<br />
Pak by RWD bood<br />
‘uit de doos’<br />
de functionaliteit<br />
die wij zochten<br />
“In principe hoef je alleen de verbindende<br />
teksten tussen de verschillende passages<br />
te schrijven die specifiek zijn voor jouw<br />
proces of jouw organisatie. Vervolgens<br />
bewaar je het document op de e-learning<br />
server. daarna worden automatisch de<br />
verschillende documenten aangemaakt.<br />
Al deze informatie is in principe meteen<br />
beschikbaar. Vanuit je SAP-scherm kan<br />
iedereen overal ter wereld alle beschikbare<br />
hulpmiddelen opstarten door binnen de<br />
interface op ‘help’ te klikken.” de instructies<br />
die door het systeem aangemaakt worden,<br />
zijn meteen in meerdere talen beschikbaar.<br />
“onze mensen in china zouden de<br />
instructies in hun eigen taal kunnen lezen”,<br />
aldus Zandbergen. “We hebben echter<br />
besloten alles in het Engels te doen.”<br />
Als hij het uitlegt, klinkt het genereren<br />
van documentatie kinderlijk eenvoudig. Als<br />
hij het vervolgens laat zien aan de hand van<br />
een korte demo, blijkt dat hij niet overdrijft.<br />
dat effect sorteert de tool van rWd vaker.<br />
“toen we dit aan onze groep van Business<br />
Proces Experts voorlegden, hebben we<br />
tijdens de demo een van de BPE’s achter<br />
het systeem gezet. Er was meteen een klik.<br />
SAP Productivity Pak by rWd bood ‘uit<br />
de doos’ de functionaliteit die wij zochten.”<br />
Voor Zandbergen in zee ging met rWd,<br />
onderzocht hij voor de zekerheid nog wel<br />
of binnen dSM al ervaring met de software<br />
opgedaan was. “Ik maak graag gebruik van<br />
ervaring die er al is. In Zwitserland was rWd<br />
voor een groot project gebruikt. de rollout<br />
ging niet door, maar men was wel content<br />
met de software.”<br />
de tool heeft een extra bijkomend<br />
voordeel. omdat de software nauwkeurig<br />
vastlegt waar en wanneer een gebruiker<br />
op ‘help’ drukt, wordt heel inzichtelijk waar<br />
bepaalde bottlenecks zitten in het systeem.<br />
“Je ziet precies bij welke functies om hulp<br />
wordt gevraagd en waar mensen de meeste<br />
ondersteuning nodig hebben.”<br />
MEERWAARDE<br />
Zandbergen startte een pilotproject<br />
dat uit drie onderdelen bestond: een<br />
e-learning, het documenteren van een nog<br />
ongedocumenteerd proces en het omzetten<br />
van bestaande documentatie naar SAP<br />
Productivity Pak. “tijdens de pilot letten we<br />
vooral op de snelheid waarmee we nieuw<br />
materiaal konden genereren en updaten.<br />
daarnaast keken we naar het trainingseffect<br />
en de kwaliteit van het materiaal.” over<br />
alle aspecten van de pilot is de Global It<br />
Manager van dSM resins+ zeer te spreken.<br />
dat blijkt ook wel uit de snelheid waarmee<br />
de software is geïmplementeerd. “de pilot<br />
vond plaats in september 2009”, vertelt<br />
Zandbergen. “In december, nog geen drie<br />
maanden later, was alles in full swing.”<br />
de verantwoordelijkheid voor het<br />
genereren van de content ligt bij de al eerder<br />
genoemde BPE’ers (Business Process<br />
Experts), die gegroepeerd zijn in acht<br />
functionele gebieden (bijv. order-to-cash,<br />
finance-to-Manage, demand-to-Supply).<br />
“Elke groep kon BPE’ers voordragen, die<br />
daarna twee dagen training en vijf dagen<br />
aanvullende support kregen. Na een<br />
kick-off per stream hebben we iedereen<br />
zijn gang laten gaan. We controleerden de<br />
resultaten centraal.” Zandbergen steekt zijn<br />
enthousiasme niet onder stoelen of banken.<br />
“Het is gewoon heel makkelijk om met<br />
deze software te werken. Ik zie absoluut<br />
meerwaarde. daarom ben ik blij dat we<br />
rWd zijn tegengekomen.”<br />
<strong>VNSG</strong> <strong>Magazine</strong> <strong>mei</strong>/10 7
Met All-in-One kiest Van Riel Distripet<br />
voor zekerheid en continuïteit<br />
INterVIew Monique van Haeren en Willy Koppens • tekSt Jos fluitsma • fOtOGrafIe frank van dam<br />
Efficiency verhogen? Nee, bij Van Riel Distripet verliepen<br />
de bedrijfsprocessen al efficiënt. Functionaliteit<br />
uitbreiden? Nee, met haar oude pakket kon Van Riel<br />
Distripet alles wat het wilde. Stabiliteit verbeteren?<br />
Nee, het oude pakket gaf nooit problemen. Wat was dan<br />
de reden van Van Riel om over te stappen op een nieuw<br />
softwarepakket? “Ons oude pakket had nog maar weinig<br />
gebruikers”, vertelt directeur Job van Riel. “We wilden<br />
problemen met updaten en onderhoud voor zijn en in alle<br />
rust een nieuw pakket kunnen installeren.”<br />
Hoewel het oude pakket nog goed<br />
functioneerde, werd het wel steeds moeilijker<br />
om er extra informatie uit te halen. “We<br />
wilden overstappen op een ErP-pakket om<br />
de verwerking van onze bedrijfsprocessen<br />
voor de toekomst veilig te stellen”, vertelt<br />
Germa Zijlmans, It-manager bij Van<br />
riel distripet. “Bovendien, we zijn een<br />
8 <strong>VNSG</strong> <strong>Magazine</strong> <strong>mei</strong>/10<br />
innovatief bedrijf, ook als het gaat om ons<br />
informatiesysteem.”<br />
BuSiNESS ALS uiTgANgSPuNT<br />
dus ging Van riel distripet op zoek naar<br />
een nieuw pakket. In 2007 bezochten Job<br />
en Germa met de financieel directeur een<br />
workshop over selectie en implementatie<br />
Showroom Van Riel Distripet<br />
van een ErP-pakket. “Voor ons was het<br />
logisch dat Job erbij was”, zegt Germa.<br />
“Want voor onze It nemen wij de business<br />
als uitgangspunt.” Na de workshop zocht<br />
Van riel distripet contact met de grote<br />
softwareleveranciers Microsoft en SAP.<br />
Na onder meer een demo en enkele<br />
referentiebezoeken viel de keuze op SAP<br />
Business All-in-one. “SAP kwam met haar<br />
sterk ErP-gerichte product degelijk op ons<br />
over”, vertelt Job. “Als implementatiepartner<br />
scoorde mYuice goed. Hun aanpak paste<br />
bij ons. Geen dikke boekwerken, maar<br />
een puntsgewijze uitleg in PowerPoint.<br />
We hadden meteen een klik.<br />
iN DE kNOOP<br />
Met het oude pakket had Van riel<br />
distripet twintig jaar naar volle tevredenheid<br />
gewerkt. Voor elke vraag kon Germa<br />
een query maken. Bijvoorbeeld om een<br />
vergelijking te maken op artikelniveau per
klant tussen het vorige en het huidige jaar.<br />
Een nieuw systeem moest zeker hetzelfde<br />
kunnen doen. “Met All-in-one lukt dat<br />
ons”, zegt Job. “Bij ons oude pakket<br />
knoopten we met Excel de verschillende<br />
onderdelen aan elkaar. dat had het risico<br />
dat alles in de knoop kwam. In SAP is alles<br />
geïntegreerd, waardoor we nu dat risico kwijt<br />
zijn. Bovendien is de kans op fouten veel<br />
kleiner en werkt All-in-one sneller.” Van riel<br />
distripet implementeerde de MKB-template<br />
van All-in-one, in een variant die specifiek<br />
is afgestemd op haar eigen bedrijfsvoering.<br />
“onze processen waren uitgekristalliseerd en<br />
we zijn er tevreden mee. Bij de inrichting van<br />
All-in-one bleven we dicht bij die processen.<br />
dat heeft twee voordelen: het geeft rust in<br />
het ontwikkelproces en zorgt voor een groot<br />
draagvlak bij medewerkers.”<br />
ALLE WAARDES iNgEVuLD?<br />
Bij de implementatie liepen Germa en Job<br />
tegen de vraag aan hoe ze zeker konden<br />
weten of alle waardes in All-in-one goed<br />
waren ingevuld. “Hebben we de tabellen<br />
goed aan elkaar geknoopt?” Voor het<br />
antwoord op die vraag had <strong>Every</strong> <strong>Angle</strong><br />
Software Solutions een oplossing. Germa<br />
was daarmee in contact gekomen tijdens<br />
een bijeenkomst van de focusgroep MKB<br />
van de <strong>VNSG</strong>. “Met de add-on van <strong>Every</strong><br />
<strong>Angle</strong> kunnen we velden controleren. dat<br />
werkt perfect. Bij onze laatste conversie<br />
hadden we nul fouten. <strong>Every</strong> <strong>Angle</strong> voegde<br />
nog een aantal andere slimme dingen aan<br />
ons systeem toe, vooral op het gebied van<br />
MARkTLEiDER iN<br />
huiSDiERBENODigDhEDEN<br />
Van riel distripet is marktleider op het<br />
gebied van huisdierbenodigdheden in de<br />
Benelux. de groothandelsonderneming<br />
werd in 1969 opgericht door frank van<br />
riel. Het bedrijf levert 4500 producten en<br />
1500 private labelproducten aan 1700<br />
dierenspeciaalzaken in Nederland, België<br />
en duitsland. En via dochteronderneming<br />
International Pet trade Service (IPtS) aan<br />
grootwinkelbedrijven, warenhuizen en<br />
supermarkten in de hele wereld. In 2006<br />
namen Job en Guusje van riel het bedrijf<br />
over van hun vader. Guusje neemt de<br />
productontwikkeling voor haar rekening,<br />
Job zorgt ervoor dat de organisatie<br />
goed, snel en efficiënt werkt. Bij Van riel<br />
distripet werken bijna 100 medewerkers.<br />
procescontrole. We gaan die nog verder<br />
uitbouwen om te zorgen dat we operationeel<br />
helemaal in control zijn.”<br />
ALLES MOEST SAMENWERkEN<br />
All-in-one ging op 1 januari van dit<br />
jaar live. Job: “Januari was een van de<br />
drukste maanden, maar we hebben zonder<br />
achterstand uitgeleverd. dat hadden we niet<br />
durven hopen. Behalve Job waren richard,<br />
Pascal en rené als key-users betrokken bij<br />
de modules MM, WM, Sd, fIco en Germa<br />
deed de techniek en interfaces. dat moest<br />
in december opeens allemaal samenwerken.<br />
We wisten pas of dat goed ging toen we live<br />
gingen. Alles werkte perfect.” Het project<br />
was een forse operatie binnen Van riel. Want<br />
tegelijk met de implementatie van All-inone<br />
kwamen er nieuwe UtP6-bekabeling<br />
en een nieuwe wireless-aansluiting op SAP<br />
en werden de scanners vervangen en de<br />
servers geoutsourced. Job, Germa en de<br />
key-users zijn er twee jaar intensief mee<br />
bezig geweest. Vooral de conversie gaf veel<br />
werk. “de implementatie kostte ook wat<br />
meer inspanning omdat we onze eigen ‘Van<br />
riel doos’ wilden. Voor onze bestellingen per<br />
container hebben we bijvoorbeeld zelf een<br />
bestelmonitor ontwikkeld. die zorgt ervoor<br />
dat de containers altijd optimaal gevuld zijn.”<br />
implementatie heb je de juiste mensen nodig<br />
en die hadden we. ook de acceptatie door<br />
de eindgebruikers heeft gezorgd voor een<br />
soepele overgang naar het nieuwe systeem.<br />
de betrokkenheid van de directie heeft<br />
zeker ook bijgedragen aan het succes.” Job<br />
ziet het flexibel omgaan met de livedatum<br />
als een vierde succesfactor. “We hebben<br />
kwaliteit boven tijd gesteld. Een verstandige<br />
beslissing, want we hebben gemerkt dat<br />
een goede voorbereiding onmisbaar is.<br />
Je kunt beter vooraf wat meer tijd nemen<br />
dan achteraf met problemen worden<br />
geconfronteerd. We zorgen er nu voor dat<br />
het systeem volledig stabiel is en iedereen er<br />
goed mee kan werken. Nieuwe wensen van<br />
gebruikers verzamelen we voor fase twee<br />
van het project. Want we blijven innoveren.<br />
ook als het gaat om kleine dingen kunnen<br />
we nog een efficiencyslag maken. We willen<br />
de meest toonaangevende groothandel in<br />
de branche zijn, op het gebied van verkoop,<br />
product én organisatie. daarbij moet SAP<br />
ons ondersteunen.”<br />
DE JuiSTE MENSEN<br />
PrOject.<br />
de implementatie is succesvol verlopen.<br />
Volgens Germa is dat te danken aan het<br />
implementatieteam van mYuice en het<br />
projectteam van Van riel. “Voor zo’n<br />
V.l.n.r: Richard Rynja, Pascal vd Ven, Job van Riel,<br />
germa Zijlmans, René Leijtens<br />
Het<br />
<strong>VNSG</strong> <strong>Magazine</strong> <strong>mei</strong>/10 9
henk Speksnijder, gerard ten Dam<br />
en kenny van Sleuwen (vlnr)<br />
Ict OPeNt De<br />
INterVIew Bas van der Poel • tekSt Jos fluitsma • fOtOGrafIe Hans van Asch<br />
Sectionaaldeuren. Roldeuren. kanteldeuren. Deuren met<br />
glaspaneel. Deuren zonder glaspaneel. Elektrisch<br />
bedienbare deuren. handmatig bedienbare deuren.<br />
Deuren die zijn geschakeld met andere deuren.<br />
Dockshelters. Docklevellers. Snelroldeuren. Novoferm<br />
maakt enkele tienduizenden industriële producten per<br />
jaar, allemaal volgens specificaties die door de klant zijn<br />
opgegeven. Met zoveel verschillende configuraties wil er<br />
wel eens wat misgaan. Bij Novoferm gebeurt dat niet<br />
meer sinds het bedrijf software van Sofon en<br />
integratieoplossingen van uphantis gebruikt.<br />
10 <strong>VNSG</strong> <strong>Magazine</strong> <strong>mei</strong>/10<br />
naar perfectie<br />
We voeren nu<br />
vijf keer zo snel<br />
een order in het<br />
systeem in<br />
Voor de ondersteuning van haar<br />
productieproces gebruikte Novoferm<br />
sinds begin jaren tachtig een zelfgemaakte<br />
productconfigurator. die was alleen van<br />
toepassing op de producten uit de fabriek in
Waardenburg, andere vestigingen hadden<br />
een oplossing voor hun productieproces<br />
die gekoppeld was aan het ErP-systeem.<br />
Verder gebruikte Novoferm een verouderd,<br />
losstaand crM-systeem.<br />
ÉÉN SySTEEM<br />
“We wilden af van die complexe,<br />
verouderde situatie”, vertelt Gerard ten<br />
dam, financieel manager bij Novoferm.<br />
“Er moest een geïntegreerd systeem<br />
komen voor alle producten, alle vestigingen<br />
en alle medewerkers. Eén systeem voor<br />
crM, prijsbepaling, productconfiguratie,<br />
offerte, productie en machineaansturing.”<br />
Novoferm kwam in contact met Sofon, een<br />
softwarebedrijf dat verkoopondersteunende<br />
systemen levert. Inmiddels heeft Sofon<br />
bij Novoferm de Proposal organizer en<br />
Sales organizer geïmplementeerd ter<br />
ondersteuning van het verkoop-, offerte- en<br />
orderproces. “Wij maken altijd een product<br />
op maat voor de klant”, vertelt ten dam.<br />
“toepassing, hoogte, lengte en breedte<br />
van onze deuren zijn altijd anders. Alle<br />
mogelijkheden zitten nu in het systeem<br />
waardoor altijd de juiste configuratie eruit<br />
rolt. Sofon zorgt ook voor logica in ons<br />
productieproces. Bij elke configuratie geeft<br />
het systeem onder meer aan in welke kleuren<br />
de deur beschikbaar is en of hij wel of niet<br />
met loopdeur leverbaar is. Voor bijvoorbeeld<br />
een duitse klant stuurt het systeem<br />
automatisch algemene voorwaarden in het<br />
duits mee.”<br />
EigEN kENNiS iNgEBRAChT<br />
Met zoveel verschillende configuraties is<br />
het nodig dat kennis snel en gemakkelijk in<br />
een systeem kan worden ondergebracht.<br />
“onze software heeft daarvoor een<br />
oplossing”, vertelt Henk Speksnijder,<br />
directeur Sales bij Sofon. “Wij bieden<br />
medewerkers van het bedrijf de mogelijkheid<br />
hun eigen kennis in het systeem in te<br />
brengen. Een ander pluspunt is de visuele<br />
ondersteuning. Medewerkers zien op hun<br />
scherm welke deur ze bestellen. door deze<br />
toepassing kan ook de klant vooraf zien<br />
hoe zijn deur er uit komt te zien.” Sofon<br />
verzorgde de automatiseringsoplossing voor<br />
de frontoffice. de integratie via interfaces<br />
met achterliggende systemen werd verzorgd<br />
door Ict-dienstverlener Uphantis. “Samen<br />
met Sofon implementeerden we een<br />
uitgebreide interface om het offerteproces<br />
vanuit Sofon te koppelen met de SAPbackbone”,<br />
vertelt Kenny van Sleuwen,<br />
senior integratieconsultant bij Uphantis.<br />
“daarnaast kunnen medewerkers van<br />
Novoferm vanuit de SAP-omgeving<br />
een uitstap maken naar Sofon voor de<br />
klantspecifieke productconfiguratie om<br />
vervolgens de rest van het orderproces<br />
weer in SAP uit te voeren. We gebruiken<br />
standaard SAP-interfaces op basis van SAP<br />
NetWeaver Proces Integration. onze interface<br />
voor de koppeling tussen SAP en Sofon is<br />
gecertificeerd door SAP op basis van een<br />
grondige kwaliteitsaudit.”<br />
ALLES WAT WE NODig hEBBEN<br />
de implementatie van de nieuwe<br />
oplossing heeft tot heel wat veranderingen<br />
geleid bij Novoferm. “ons proces van<br />
orderinvoer duurde altijd lang, omdat er geen<br />
optimale koppeling was”, vertelt ten dam.<br />
“We maakten de calculatie met Excel en<br />
de offerte in Word, waarna de offerte werd<br />
ingevoerd in het oude crM-systeem om<br />
deze op te volgen. Nu is dat één geïntegreerd<br />
geheel. We maken offertes met calculatie<br />
in het Sofon-model, met teksten die in<br />
Sofon per product of productuitvoering zijn<br />
voorgedefinieerd en met klantdata die direct<br />
uit SAP komen. In het systeem zit alles wat<br />
onze medewerkers nodig hebben om snel<br />
een klantspecifieke offerte te maken.<br />
We voeren nu vijf keer zo snel een order<br />
in het systeem in.” de manier van werken<br />
binnen Novoferm is veranderd. Procedures<br />
zijn strakker geworden. Informatie zit niet<br />
meer in het geheugen van medewerkers,<br />
maar in het systeem. In een volgende fase<br />
wordt een webconfigurator geïmplementeerd<br />
waarmee dealers van Novoferm - in overleg<br />
met Verkoop Binnendienst van Novoferm -<br />
hun eigen specificaties kunnen opgeven.<br />
die worden tot en met de machineaansturing<br />
uitgevoerd zonder menselijke tussenkomst.<br />
“de klant krijgt dan precies wat hij heeft<br />
besteld”, zegt ten dam. “dat voorkomt<br />
veel ellende en klachten.”<br />
DENk VANuiT DE kLANT<br />
Novoferm werkt nog maar kort met Sofon<br />
en kan daarom nog niet exact aangeven<br />
wat de roI is. “We zien nu wel al wat<br />
bijkomende voordelen zijn”, vertelt ten dam.<br />
“Het systeem is erg gebruiksvriendelijk en<br />
kent veel mogelijkheden.” Van Sleuwen: “de<br />
kwaliteit van de Ict is verbeterd. daardoor<br />
heeft Novoferm meer inzicht in de aansturing<br />
en uitvoering van het productieproces<br />
en kan het snel bijsturen als dat nodig is.<br />
Novoferm beschikt nu over een betrouwbaar<br />
integratieplatform en is hiermee nog beter<br />
voorbereid op de toekomst.” Voor bedrijven<br />
die ook overwegen hun productieproces<br />
(verder) te automatiseren, hebben ten<br />
dam, Speksnijder en Van Sleuwen wat tips.<br />
“Betrek de verkoopafdeling erbij om te horen<br />
hoe zij met de klant willen communiceren”,<br />
adviseert Speksnijder. “denk niet vanuit het<br />
product, maar vanuit de klant. dan haal<br />
je meer rendement, want de klant betaalt<br />
graag als hij krijgt wat hij wil hebben.” Van<br />
Sleuwen: “Andere bedrijven kunnen met een<br />
beperkte investering en korte doorlooptijd<br />
hun ErP-omgeving optimaliseren met de<br />
geïntegreerde standaardoplossing die we<br />
hebben gemaakt.” En ten dam ten slotte:<br />
“Kijk bij het zoeken van een softwarepartner<br />
vooral of het klikt met de mensen in die<br />
organisatie. Bij het proces van implementatie<br />
werk je namelijk lang met elkaar samen.<br />
Beoordeel een partner daarom niet alleen op<br />
technische productkennis, maar kijk ook of<br />
je met de manier van werken van die partner<br />
samen een oplossing kunt vinden.”<br />
Novoferm Nederland BV is fabrikant<br />
en leverancier van kwaliteitsdeuren voor<br />
de industriële en particuliere markt. Vanuit<br />
vestigingen in Waardenburg, roermond<br />
en Almelo realiseert Novoferm de<br />
ontwikkeling, productie en verkoop van<br />
sectionaaldeuren, roldeuren, dockshelters<br />
en docklevellers, garagedeuren,<br />
multifunctionele loopdeuren, deurkozijnen<br />
en vlieringtrappen. Klanten van<br />
Novoferm zijn te vinden in bijna alle<br />
Europese landen. Bij Novoferm werken<br />
ongeveer 300 medewerkers. Novoferm<br />
is onderdeel van Sanwa Shutter<br />
corporation, wereldwijd dé leidende<br />
producent van deuren, garagedeuren<br />
en andere producten voor uitrusting van<br />
gebouwen.<br />
<strong>VNSG</strong> <strong>Magazine</strong> <strong>mei</strong>/10 11
12 <strong>VNSG</strong> <strong>Magazine</strong> <strong>mei</strong>/10<br />
Heeft u ons gemist op het<br />
<strong>VNSG</strong> Congres? Bel dan<br />
het SAP Expertisecentrum.<br />
Voor vragen bel naar 030 - 2193980<br />
of kijk op www.xtensional.nl/sapexpertisecentrum<br />
Herculesplein 80, 3584 AA Utrecht, 030-2193 980, info@xtensional.nl
PAuL OSTENDORF<br />
One size fits<br />
de droom van iedere ondernemer is het<br />
gat in de markt vinden. Als dat gat dan ook<br />
nog eens iets simpels is, dan is het feest.<br />
Patent aanvragen, produceren maar en<br />
binnenlopen. Maar de tijd dat je rijk werd<br />
met wasknijpers of paperclips, waarvoor<br />
overigens nooit een patentaanvraag is<br />
ingediend, ligt ver achter ons en wat mij<br />
betreft is dat een goede zaak. Ik gun iedere<br />
ondernemer een goed lopende zaak. Maar<br />
binnenlopen met iets dat iedereen op een<br />
regenachtige zondagmiddag had kunnen<br />
bedenken maar wat jij toevallig als eerste<br />
hebt bedacht, vind ik geen prestatie die<br />
binnenlopen rechtvaardigt.<br />
ondernemers denken daar wat<br />
genuanceerder over. die zijn gek op<br />
producten die eenvoudig te fabriceren<br />
zijn. Helemaal mooi zijn producten die<br />
onder de categorie ‘one size fits all’<br />
vallen. Want dat is wel zo makkelijk in het<br />
productieproces. de klant ziet het liefst<br />
maatwerk. of in marketingtaal producten of<br />
diensten die optimaal zijn afgestemd op een<br />
specifieke behoefte. Hier is sprake van een<br />
tegengesteld belang. Maatwerk is optimaal<br />
maar meestal onbetaalbaar. Massaproductie<br />
is voordelig maar voldoet niet. Wat nu?<br />
Soms is het mogelijk een oplossing te<br />
creëren met een combinatie van meerdere<br />
producten. Producten die elkaar zodanig<br />
aanvullen dat het beoogde doel toch binnen<br />
handbereik komt. dat is echter niet zo<br />
eenvoudig als het klinkt. om die producten<br />
goed te laten samenwerken moet je bij<br />
het ontwerp al rekening houden met die<br />
samenwerking. Gelukkig zijn er ondernemers<br />
die dat goed begrepen hebben. die scheutig<br />
zijn met informatie over hun product zodat<br />
anderen daarop kunnen inspelen.<br />
Er zijn zelfs steeds meer producten<br />
te vinden waarbij de samenwerking<br />
optimaal is omdat het ontwerp van de<br />
productcombinatie gezamenlijk werd<br />
opgepakt. denk maar aan de Beertender en<br />
het biervaatje. de Senseo en de koffiepad.<br />
of het strijkijzer en de speciale vloeistof<br />
die het strijken zo gemakkelijk maakt. Bij<br />
al deze producten is de samenwerking<br />
een conditio sine qua non want het één is<br />
zinloos zonder het ander. Aantrekkelijk is<br />
dat het hier gaat om een combinatie van<br />
een gebruiks- en een verbruiksproduct. dat<br />
biedt continuïteit voor de leverancier van<br />
het verbruiksproduct. En continuïteit is iets<br />
dat het hart van iedere ondernemer sneller<br />
doet kloppen. Niet voor niets zie je dan ook<br />
vaak gebruiks- en verbruikscombinaties<br />
van één en dezelfde leverancier. Berucht is<br />
de combinatie van printer en inkt- of toner<br />
cartridge. door de prijs van het gebruiksdeel<br />
kunstmatig laag te houden lok je de klant.<br />
Een eenvoudige inkjet printer kost hooguit<br />
een paar tientjes. de winstmarge is dan<br />
ook marginaal of zelfs nihil. Maar dat maak<br />
je ruimschoots goed met de winst op het<br />
verbruiksartikel. En die kan tot obscene<br />
hoogte stijgen. dan moet de fabrikant van<br />
de printer er natuurlijk wel voor zorgen dat<br />
de klant zijn cartridges gebruikt. Anders kan<br />
die fluiten naar zijn winst. Een chip in de<br />
cartridge biedt uitkomst. Want niet de inkt<br />
of toner maar de chip bepaalt of er wordt<br />
samengewerkt tussen printer en cartridge.<br />
dat heet gedwongen winkelnering en ik vind<br />
dat een slechte zaak.<br />
doorgaans houden de meeste bedrijven<br />
er een andere ondernemersethiek op na.<br />
Er zijn dan ook voldoende voorbeelden te<br />
vinden van ondernemingen met een ‘open’<br />
ondernemersmodel. Samenwerken is hen<br />
op het lijf geschreven. Met name in de<br />
Ict-sector. termen als platform, SoA, open<br />
source, partner, ISV, freeware en shareware<br />
zijn heel gewoon en hebben allemaal iets<br />
met die openheid te maken. En ook iets<br />
met het principe van één plus één is drie.<br />
Misschien is het wel de complexiteit van Ict<br />
die dat open model stimuleerde. of zou het<br />
de hoge prijs van maatwerk geweest zijn?<br />
toch is de Ict-sector ook berucht om zijn<br />
geslotenheid. Het aantal patenten en de<br />
onvermijdelijke rechtszaken die daarvan het<br />
gevolg zijn, vormen het bewijs. We moeten<br />
trouwens nodig anders leren denken over<br />
die patenten. Wij streven toch naar een<br />
Paul Ostendorf heeft meer dan 25 jaar<br />
ervaring in topfuncties in iCT bij grote<br />
ondernemingen en daarbij alle functies<br />
van programmeur tot directeur doorlopen.<br />
hij heeft diverse bedrijven opgezet met<br />
betrekking tot software, research en<br />
financiële systemen en is oprichter van<br />
de stichting Electronic highway Platform<br />
Nederland (EPN).<br />
kenniseconomie? die kan<br />
alleen maar floreren in<br />
een wereld waarin open<br />
wordt gedacht. Kennis<br />
heeft immers alleen<br />
waarde als die wordt<br />
gedeeld. Patenten staan<br />
als een muur om een<br />
stukje kennis. Mag van<br />
mij ook best een houten<br />
schutting zijn. die zijn<br />
minder goed bestand<br />
tegen de tijd.<br />
Hoe dan ook, in<br />
deze wereld kun je<br />
niet iedereen optimaal<br />
bedienen met een<br />
standaard product.<br />
Klanten willen meer.<br />
En ze willen zich<br />
onderscheiden. En dat<br />
gaat nou eenmaal niet<br />
met een standaard<br />
product. ‘only one size<br />
fits’ is het nieuwe motto.<br />
de maat van de klant.<br />
cOLUMN.<br />
<strong>VNSG</strong> <strong>Magazine</strong> <strong>mei</strong>/10 13
fOcUS<br />
•info over en vanuit focusgroepen<br />
Dashboards zijn hot!<br />
Maar brand er je vingers niet aan<br />
tekSt femke Kooij en Marcel Wolff<br />
Lang niet altijd is dat wat eenvoudig<br />
lijkt, ook daadwerkelijk kinderspel. Neem<br />
bijvoorbeeld het uitvoeren van een<br />
muziekstuk. Sommige pianisten hebben het<br />
in zich een gecompliceerd stuk van chopin of<br />
Bach zo te laten klinken dat iedereen het kan.<br />
Maar ga er maar eens aan staan. Het vergt<br />
een flinke dosis talent, virtuositeit en oefening<br />
om deze muziek feilloos uit te voeren, laat<br />
staan het eenvoudig te laten klinken. Zo is<br />
het ook met het ontwikkelen van dashboards.<br />
om de kracht van dashboarding – het op een<br />
intuïtieve manier visueel inzichtelijk maken<br />
van complexe informatie – te behouden,<br />
moet er met een aantal niet te onderschatten<br />
factoren rekening worden gehouden.<br />
VALkuiLEN<br />
Een ontwerpfout in een dashboard is snel<br />
gemaakt. Stephen few, een autoriteit op<br />
het gebied van data visualisatie, zette reeds<br />
in 2006 dertien valkuilen op een rij waar we<br />
bij het ontwikkelen van een dashboard in<br />
14 <strong>VNSG</strong> <strong>Magazine</strong> <strong>mei</strong>/10<br />
kunnen vallen. Vier jaar na dato worden deze<br />
fouten nog steeds gemaakt. We nemen ze<br />
alle dertien met u door.<br />
1. Gegevens zijn verdeeld over<br />
meer dan één scherm. Hierdoor wordt<br />
de onderlinge relatie tussen gegevens<br />
onduidelijk. Als de informatie niet in één<br />
oogopslag beschikbaar is, maar over<br />
meerdere schermen wordt uitgesmeerd, of<br />
de gebruiker moet over het scherm scrollen<br />
om alles te kunnen zien, dan wordt het de<br />
gebruiker nodeloos moeilijk gemaakt de<br />
informatie te herkennen en op te slaan. dit<br />
ondermijnt de kracht van dashboarding,<br />
te weten het aanreiken van betekenisvolle<br />
relaties tussen gegevens.<br />
2. Gegevens worden niet in de juiste<br />
context geplaatst. Het plaatsen van een op<br />
zichzelf staand getal op een dashboard heeft<br />
weinig waarde. dat krijgt het pas wanneer<br />
het in de juiste context wordt geplaatst. door<br />
Onlangs organiseerde de<br />
focusgroep Rapportage &<br />
Analyse, in samenwerking<br />
met advieslid Ensior, twee<br />
dashboarding-sessies.<br />
De grote belangstelling<br />
hiervoor geeft aan dat<br />
dashboarding ‘hot’ is.<br />
Sinds de acquisitie van<br />
BusinessObjects door SAP<br />
heeft het toepassen van<br />
dashboards ook binnen<br />
de SAP-community een<br />
hoge vlucht genomen. het<br />
werken met dashboards<br />
lijkt eenvoudig.<br />
Bovendien bestaat de<br />
veronderstelling dat<br />
ieder gewenst inzicht<br />
met dashboarding op een<br />
presenteerblaadje wordt<br />
aangereikt. Maar klopt dit<br />
allemaal wel?<br />
een meetwaarde in het juiste historische<br />
perspectief te plaatsen of door het te<br />
koppelen aan een gesteld doel, transformeert<br />
een puur kwantitatieve meetwaarde naar een<br />
kwalitatieve meetwaarde die kan aanzetten<br />
tot actie.<br />
3. Overbodige nauwkeurigheid<br />
of detaillering. de bedoeling van een<br />
dashboard is om snel een overzicht of inzicht<br />
te krijgen. daarom is het zaak nooit meer of<br />
gedetailleerder informatie weer te geven dan<br />
nodig, zoals teveel cijfers achter de komma.<br />
Waar het om gaat is dat de gebruiker de<br />
helicopter view behoudt. (figuur 1)<br />
4. Meetwaarden worden indirect<br />
weergeven. om meetwaarden op de juiste<br />
wijze te kunnen weergeven, moet bekend<br />
zijn wat de gebruiker wil zien en hoe hij de<br />
informatie gaat gebruiken. Een betekenisvolle<br />
meetwaarde toont de gebruiker op heldere,<br />
efficiënte en directe wijze wat er wordt
Figuur 1: het grote aantal decimalen in A voegt niets toe. B is veel duidelijker.<br />
Figuur 2: Als de bedoeling is de afwijking van realisatie t.o.v. plan te tonen, geeft B dat veel duidelijker weer dan A.<br />
Figuur 3: De binnenste cirkels zijn exact even groot.<br />
gemeten en in welke eenheden dit wordt<br />
uitgedrukt. dat geldt uiteraard ook voor<br />
grafieken. (figuur 2)<br />
5. Gebruik van verkeerde<br />
weergavetypen. dit is de meest<br />
voorkomende fout in alle vormen van<br />
gegevenspresentaties. Zo wordt vaak een<br />
grafiek gebruikt in plaats van een tabel,<br />
of omgekeerd. Ernstiger is het wanneer<br />
wordt gekozen voor het verkeerde type<br />
grafiek om de gegevens en de boodschap<br />
te verduidelijken. om onderlinge<br />
verhoudingen weer te geven worden veelal<br />
cirkeldiagrammen gebruikt. deze geven<br />
echter voornamelijk het aandeel van een<br />
onderdeel in het totaal weer. de afzonderlijke<br />
onderdelen zijn zelden goed te interpreteren.<br />
de mens is namelijk slecht in staat (geringe)<br />
verschillen in oppervlaktegrootte te<br />
onderscheiden. Een staafdiagram leent zich<br />
beter voor het verduidelijken van onderlinge<br />
verhoudingen. (figuur 3)<br />
<strong>VNSG</strong> <strong>Magazine</strong> <strong>mei</strong>/10 15
Figuur 4: grafiek A laat een enorme afname zien. Maar is dit wel zo?<br />
grafiek B toont precies hetzelfde. Let maar eens op de y-as.<br />
6. Onnodige variatie. deze valkuil ligt<br />
vlak naast de vorige. om de gebruiker niet te<br />
vervelen worden vaak verschillende soorten<br />
grafieken gebruikt. Wanneer dit de reden is<br />
voor deze variatie, doet het een dashboard<br />
zelden goed. Het maakt de samenhang<br />
tussen de verschillende getoonde indicatoren<br />
onduidelijker. Kies daarom altijd dat type<br />
grafiek waarbij de meetwaarden het best tot<br />
hun recht komen, ook wanneer dat betekent<br />
dat het dashboard met één type grafiek<br />
gevuld is.<br />
7. Gebruik van slecht ingedeelde<br />
weergaves. Zodra de juiste weergavevorm<br />
is gekozen om de informatie en haar<br />
boodschap weer te geven, zal de inrichting<br />
ervan moeten worden vormgegeven.<br />
Eenvoudige ontwerpfouten, op het gebied<br />
van groeperingen en sorteringen, kunnen<br />
het succes van een dashboard behoorlijk<br />
ondermijnen.<br />
8. Onzorgvuldig vertalen van<br />
gegevens. Wanneer een grafiek wordt<br />
gebruikt om kwantitatieve gegevens te<br />
tonen, zijn de waarden vertaald naar<br />
16 <strong>VNSG</strong> <strong>Magazine</strong> <strong>mei</strong>/10<br />
visuele objecten, zoals de staven in een<br />
staafdiagram. Geef de waarden in deze<br />
visuele objecten zo duidelijk en objectief<br />
mogelijk weer, zodat zij niet een verkeerde<br />
conclusie in de hand werken. dit wordt in de<br />
praktijk, al dan niet legitiem, wel eens bewust<br />
toegepast. (figuur 4)<br />
9. Slecht gerangschikte gegevens.<br />
Bij het ontwerpen van een dashboard kunnen<br />
de verschillende informatieonderdelen niet<br />
zomaar lukraak ergens worden geplaatst.<br />
dat moet worden gedaan op basis van<br />
belangrijkheid en in een intuïtieve en<br />
logische volgorde. de informatie moet<br />
zinvol geclusterd worden, anders wordt het<br />
dashboard een puzzel. ook de leesrichting<br />
is hierbij uitermate belangrijk. Kader 2) Het<br />
hoofddoel is het creëren van een zo intuïtief<br />
mogelijk te gebruiken instrument, niet een zo<br />
mooi mogelijk dashboard.<br />
10. Inefficiënt benadrukken wat<br />
belangrijk is. Het is belangrijk dat de<br />
aandacht van de gebruiker getrokken wordt<br />
naar de voor hem of haar belangrijkste zaken.<br />
Kijkend naar een dashboard moeten de ogen<br />
onmiddellijk worden geleid naar precies die<br />
informatie. Bij teveel of te weinig highlights<br />
schiet het dashboard zijn doel voorbij en gaat<br />
het overzicht verloren.<br />
11. rommelig door nutteloze<br />
versierselen. ontwerpers hebben de<br />
neiging dashboards aan te kleden met<br />
nutteloze versierselen, wat alleen maar<br />
afleidt. Waarom moeten omzetcijfers in een<br />
gelikt autodashboard worden getoond?<br />
Met die cijfers moet per slot van rekening<br />
een bedrijf worden bestuurd en geen auto.<br />
Het is aangetoond dat zelfs mensen die<br />
zo’n versiering een eerste keer wel kunnen<br />
waarderen, deze binnen de kortste keren<br />
moe zijn.<br />
12. Verkeerd of overdadig<br />
kleurgebruik. Kleur kan worden gebruikt<br />
om gegevens te benadrukken of om een<br />
relatie tussen individuele items op een<br />
dashboard snel en makkelijk zichtbaar te<br />
maken. dit gaat vaak mis. Kleuren moeten<br />
weloverwogen worden gekozen, gebaseerd<br />
op het begrip van de wijze waarop mensen<br />
kleuren waarnemen en de betekenis die
zij eraan toekennen. En dat kan nogal<br />
verschillen. Sommige kleuren zijn warm en<br />
vragen onze aandacht, terwijl andere koeler<br />
zijn en minder zichtbaar. omdat dashboards<br />
doorgaans boordevol informatie staan,<br />
moet de visualisatie ervan zo eenvoudig<br />
mogelijk worden gehouden. Het gebruik<br />
van teveel kleuren kan daarom averechts<br />
werken. Wanneer er teveel kleur wordt<br />
gebruikt, verliest het zijn eigenschap om te<br />
benadrukken wat belangrijk is.<br />
13. een lelijk dashboard ontwerpen.<br />
Zoals eerder aangegeven, is het niet het<br />
hoofddoel van een dashboard om zo<br />
mooi mogelijk te zijn. Maar wanneer een<br />
dashboard daarentegen onaantrekkelijk<br />
of zelfs lelijk is, is het voor de gebruiker<br />
onaangenaam om ernaar te kijken. dit<br />
is uiteraard niet bevorderlijk voor het<br />
daadwerkelijke gebruik.<br />
Een aantal wetenschappelijk onderzochte<br />
kenmerken die van belang zijn bij het<br />
zorgvuldig ontwerpen van een dashboard,<br />
is beschreven binnen de Gestaltpsychologie.<br />
(Kader 3)<br />
WAT iS EEN DAShBOARD?<br />
Een dashboard is een visuele<br />
weergave van de belangrijkste<br />
informatie die nodig is om één of meer<br />
doelstellingen te behalen, geconsolideerd<br />
en gerangschikt op één enkel scherm,<br />
zodat de informatie in een oogopslag kan<br />
worden bekeken. S. few<br />
BEST PRACTiCES<br />
Hoe ontwerp je nu een goed dashboard?<br />
Zorg er vooral voor dat je niet in de hierboven<br />
beschreven valkuilen trapt. En tracht de<br />
volgende best practices te hanteren:<br />
1. Probeer de helicopter view te<br />
behouden. Begin met high-level KPI’s en<br />
besteed daarna aandacht aan details. Weet<br />
op welke KPI’s er in een organisatie wordt<br />
gestuurd, waarop de gebruiker van het<br />
dashboard zich moet verantwoorden.<br />
2. Start met pen en papier. Maak het<br />
ontwerp ouderwets op papier. daarmee<br />
beperk je de werkruimte, want wat duidelijk<br />
en overzichtelijk op een gekanteld A4‘tje<br />
past, past ook op een scherm. Schets het<br />
dashboard en definieer de keuze van de<br />
grafieken en de navigatie.<br />
3. Ontwerp een logische indeling. deel<br />
het dashboard zo in dat de gebruiker in één<br />
oogopslag het overzicht heeft.<br />
LEESRiChTiNgEN<br />
In onze westerse cultuur kunnen<br />
de leesrichtingen van tekst worden<br />
onderverdeeld in het lezen van zinnen<br />
van links naar rechts, pagina’s van<br />
boven naar onder en documenten van<br />
voor naar achter. dit is cultuurspecifiek.<br />
In het Arabisch en Hebreeuws zijn de<br />
leesrichtingen bijvoorbeeld precies<br />
omgekeerd. Voor beeld is er sprake<br />
van een crossculturele consensus.<br />
Het centrum is het belangrijkste<br />
aandachtsgebied.<br />
4. Maak gebruik van geaggregeerde<br />
gegevens. Zet geen lange lijsten in een<br />
dashboard die je vervolgens totaliseert, maar<br />
toon enkel de uitkomst van de optelling. Zijn<br />
de details belangrijk, navigeer dan vanuit het<br />
dashboard naar een rapport met die details.<br />
5. Maak gebruik van waarschuwingen.<br />
Wanneer iets aandacht verdient, maak dat<br />
dan zichtbaar. dit is dé gelegenheid om met<br />
signaalkleuren te werken of om een lampje te<br />
laten knipperen.<br />
6. “Less is more”. Houd de hoeveelheid<br />
informatie op het dasboard beperkt. Wanneer<br />
je echt niets meer kunt verwijderen, is het<br />
dashboard af.<br />
CONCLuSiE<br />
Het antwoord op de vraag of een<br />
dashboard wel zo’n eenvoudig toepasbaar<br />
hulpmiddel is, luidt: “Ja, mits…” Zolang de<br />
ontwerper zich bij het ontwikkelen van een<br />
dashboard maar houdt aan de best practices<br />
en oppast voor de valkuilen. dashboarding<br />
mag dan wel hot zijn, maar pas op dat je er<br />
je vingers niet aan brandt!<br />
BrONVerMeLDING<br />
• S. few, Information dashboard design, 2006.<br />
• t. Nagelhout, dashboarding en de menselijke maat,<br />
<strong>2010</strong>.<br />
• G. Boeree, Gestalt Psychology,<br />
Shippensburg University, 2000.<br />
gESTALTPSyChOLOgiE<br />
de Gestaltpsychologie is een stroming<br />
in de cognitieve psychologie uit de vorige<br />
eeuw. Het verwierf vooral bekendheid<br />
door onderzoek naar de relatie tussen de<br />
individuele componenten en het geheel,<br />
waarbij het geheel richtinggevend is. de<br />
zegswijze “het geheel is meer dan de<br />
som der delen” is kenmerkend voor deze<br />
stroming, die vooral beschrijvend is en<br />
niet verklarend.<br />
<strong>VNSG</strong> <strong>Magazine</strong> <strong>mei</strong>/10 17
BI met één klik op SAP<br />
Ensior biedt een kant-en-klare BI oplossing met een data warehouse, dat direct<br />
op SAP past, zonder de noodzaak van gebruik van BW: NewFrontiers BI4SAP.<br />
Ook uw niet-SAP data kan worden toegevoegd aan deze oplossing,<br />
die is gebaseerd op de BI producten van SAP BusinessObjects.<br />
Bel of mail ons voor een demo.<br />
Ensior B.V.<br />
Marconibaan 10b T +31 (0)30 630 10 52<br />
3439 MS Nieuwegein I www.ensior.com<br />
The Netherlands E info@ensior.com<br />
18 <strong>VNSG</strong> <strong>Magazine</strong> <strong>mei</strong>/10
ZOOM<br />
Dockwise is in december 2009 lid<br />
geworden van de VNSg. Waarom staat het<br />
hoofdkantoor van een zeetransport bedrijf<br />
in Breda? Redactielid Dirk-Jan Schenk<br />
sprak met karel Parre, Manager iT bij<br />
Dockwise.<br />
INterVIew eN tekSt dirk-Jan Schenk<br />
karel Parre<br />
Bedrijf<br />
de dockwise Group bestaat uit een aantal<br />
wereldwijd opererende bedrijven: dockwise SAP<br />
In 2006 werd een kopie van het SAP-systeem bij<br />
Heerema aan dockwise meegegeven. In 2008 is besloten<br />
Shipping B.V., dockwise Yacht transport LLc, ocean Kinematics van SAP Project System (PS) gebruik te gaan maken. Na een aantal<br />
Inc. en ocean dynamics LLc. dockwise is gespecialiseerd in het aanloopproblemen rond PS en het in gebruik nemen van een nieuw<br />
transporteren en installeren van extreem grote en zware installaties rekeningschema, beschikt dockwise in <strong>2010</strong> over een echt eigen<br />
(vaak voor de olie- en gasindustrie) over zee, van booreilanden tot systeem. dit systeem lijkt voldoende basis om ook grotere projecten<br />
jachten. Het hoofdkantoor hangt vol met foto’s van deze transporten. met PS te ondersteunen. Projecten zijn soms zo groot en langdurig,<br />
op dit moment beschikt dockwise over een vloot van 20 half- dat men overwoog voor een project een apart systeem in te richten.<br />
afzinkbare schepen. de schepen vervoeren de lading vooral over<br />
SAP PS wordt gebruikt voor de financiële kant van de projecten.<br />
grotere afstanden over de oceanen.<br />
Voor de planning maakt dockwise gebruik van Primavera, evenals de<br />
dockwise is in september 1993 ontstaan uit een fusie van<br />
meeste partners in de projecten. dockwise maakt verder gebruik van<br />
Wijsmuller transport (een onderdeel van de Heerema groep) en MM, Hr (travel expenses), fI/co, PS, Sd en BI. Voor dit bedrijf, met<br />
dock Express Shipping (een onderdeel van royal Vopak, voorheen grote pieken en dalen van de in- en uitgaven is het van belang met<br />
Van ommeren). In 2006 is dockwise als zelfstandig bedrijf verder SAP meer inzicht te krijgen in de financiële situatie. Voor de planning<br />
gegaan, los van Heerema. op 3 december 2009 is het dockwise van de schepen en de calculatie voor offertes gebruikt dockwise een<br />
aandeel op de beurs van Amsterdam gelanceerd. dockwise is in zelf ontwikkeld EMS (Enquiry Management System), dat een interface<br />
Breda gevestigd, voorheen stond het hoofdkantoor in Meer, net heeft met SAP.<br />
over de grens in België. toen besloten werd om te verhuizen naar SAP wordt nu nog alleen in Breda gebruikt, maar gaat uitgerold<br />
Nederland is gekozen voor Breda zodat ook de uit België afkomstige worden binnen de andere vestigingen. Standaardisatie zal nodig<br />
werknemers gemakkelijk het nieuwe kantoor konden bereiken. Het zijn, maar voor grote internationale transport en installatie projecten<br />
bedrijf beschikt over verkoopkantoren in Houston en fort Lauderdale waarbij veel engineering komt kijken biedt dit voordelen voor de<br />
in de VS, Shanghai in china, Busan in Zuid Korea, Lagos in Nigeria,<br />
Perth in Australië, rio de Janeiro in Brazilië, Moskou en Singapore.<br />
integrale financiële planning en de tijdregistratie op de projecten.<br />
Bij dockwise werken ongeveer 300 medewerkers (in 2006 waren<br />
dat er 60) in vaste dienst, waaronder een groot aantal ingenieurs in VNSg Congres<br />
Karel was in een vorige functie<br />
al actief binnen de <strong>VNSG</strong>. Hij vindt<br />
Breda, Houston en china, die de transporten voorbreiden. SAP ziet het voor een klein bedrijf van belang te zien hoe anderen van SAP<br />
dockwise dan ook als een engineering klant en niet als een logistiek gebruik maken, contact te hebben met lotgenoten en kennis te delen<br />
bedrijf. op de schepen werken daarnaast nog ongeveer 1200 en bekenden te ontmoeten. Karel heeft dit jaar het <strong>VNSG</strong> congres<br />
mensen, deze zijn in dienst bij een in crewing and shipmanagement<br />
gespecialiseerd bedrijf.<br />
bezocht<br />
Focusgroepen<br />
Het lidmaatschap van de<br />
focusgroep customer centers of<br />
Expertise (ccE) wil Karel wellicht weer oppakken. Hij had daar<br />
prettige contacten met andere SAP-ers buiten de commerciële<br />
partijen om. Een lidmaatschap van de focusgroep Project Systems<br />
(PS) wordt overwogen.<br />
“Na het in gebruik nemen van een nieuw rekeningschema,<br />
beschikt Dockwise in <strong>2010</strong> over een echt eigen systeem.”<br />
<strong>VNSG</strong> <strong>Magazine</strong> <strong>mei</strong>/10 19
Miele Campus Nederland<br />
tekSt Jan van Buren • fOtOGrafIe Miele<br />
Miele Nederland<br />
heeft succesvol<br />
een geïntegreerde<br />
totaaloplossing<br />
ingevoerd voor het<br />
elektronisch verzenden<br />
van de verkoopfacturen.<br />
Daarbij is niet alleen<br />
aandacht besteed aan<br />
het digitaliseren van<br />
de documenten en het<br />
elektronisch verzenden<br />
daarvan, maar bovenal<br />
is het gehele proces<br />
geoptimaliseerd. De<br />
oplossing wordt in de<br />
Miele evaluatie van<br />
2009 betiteld als een<br />
belangrijk en positief<br />
resultaat.<br />
20 <strong>VNSG</strong> <strong>Magazine</strong> <strong>mei</strong>/10<br />
factuur<br />
Miele heeft een heldere visie naar de markt<br />
en het milieu; het wil de beste producten<br />
leveren en daarbij het milieu zo min mogelijk<br />
belasten. En deze visie is niet beperkt tot<br />
de producten alleen, maar moet worden<br />
toegepast binnen de gehele bedrijfsvoering.<br />
dus ook op administratief gebied. Papieren<br />
order- en factuurstromen, die tot dan toe<br />
alleen per post werden gecommuniceerd,<br />
werden dan ook beschouwd als verspilling<br />
van materiaal, arbeid en geld.<br />
Binnen de Ict omgeving van Miele<br />
zijn twee bronsystemen waaruit wordt<br />
gefactureerd, SAP en een IBM systeem.<br />
de opmaak en het printen van de facturen<br />
verloopt al enige jaren via StreamServe<br />
software. deze situatie is als uitgangspunt<br />
voor de nieuwe oplossing genomen, zodat<br />
het niet nodig was binnen de bronapplicaties<br />
aanpassingen door te voeren. Voor het<br />
elektronisch verzenden van verkoopfacturen<br />
is gekozen voor het e-Invoicing concept van<br />
StreamServe in combinatie met Lucom. dit<br />
werkt eigenlijk als een separate applicatie,<br />
die echter volledig integreert met de<br />
bestaande omgeving en systemen. Het heeft<br />
als voordeel dat men binnen de Miele Ict<br />
afdeling geen wijzigingen in de infrastructuur<br />
of het beheer hoefde door te voeren om dit<br />
project mogelijk te maken.<br />
kLANTSPECiFiEkE PROCESOPTiMALiSATiE<br />
de door Miele ingevoerde toepassing is<br />
in drie delen op te splitsen:<br />
1. Voorbereiding<br />
Per klant wordt in een klantprofiel<br />
vastgelegd hoe men de Miele factuur wenst<br />
te ontvangen. de opzet is dat dit profiel<br />
gevuld kan worden door de klant zelf via<br />
selfservice. In dat geval wordt na inloggen<br />
eerst uitgelegd wat de elektronische<br />
factuur inhoudt, zowel qua voordelen als<br />
voorwaarden. Vervolgens kan de klant zich<br />
akkoord verklaren met het ontvangen van<br />
de elektronische factuur in plaats van de<br />
traditionele envelop. deze keuze wordt<br />
door Miele bevestigd en vastgelegd in de<br />
onderliggende database. ook vanuit de Miele<br />
organisatie kan men op verzoek van de klant<br />
het Profiel invullen danwel aanpassen.<br />
2. Uitvoering<br />
de facturen worden zoals voorheen<br />
vanuit de SAP en IBM applicatie naar<br />
de StreamServe server gestuurd. de<br />
StreamServe applicatie leest vervolgens het<br />
klantnummer uit en raadpleegt de Lucom<br />
Klantprofieldatabase om na te gaan of deze<br />
klant de factuur elektronisch toegestuurd<br />
wenst te krijgen. Is dat het geval, dan wordt
de factuur als Pdf aangemaakt en wordt er<br />
via het Web de juiste digitale handtekening<br />
aan toegevoegd (afhankelijk van (inter-)<br />
nationale regels) en vervolgens wordt de<br />
factuur per e-mail verstuurd.<br />
3. Nazorg en communicatie<br />
Voor veel bedrijven lijkt met bovenstaande<br />
toepassing het proces gereed te zijn, maar<br />
de door Miele gekozen oplossing verzorgt<br />
ook de communicatie achteraf. Er is aan<br />
iedere factuur een reactielink toegevoegd. Als<br />
de klant een vraag heeft, dan klikt hij op deze<br />
link in de factuur en komt automatisch in het<br />
Miele webreactieformulier. Hieraan is een<br />
intelligente workflow gekoppeld waardoor de<br />
vraag wordt toegekend aan de juiste afdeling.<br />
Binnen de Miele organisatie is de volledige<br />
vraag- en klachtafhandeling van facturen nu<br />
transparant en structureel ingericht. ook kan<br />
worden geanalyseerd waar de vragen uit<br />
voortkomen en kan de oorzaak desgewenst<br />
worden aangepakt.<br />
kWALiTEiT EN VEiLighEiD<br />
Na de opdrachtverstrekking en tijdens<br />
het implementatieproces (Q1 2009) maakte<br />
Staatsecretaris van financiën de heer de<br />
Jager bekend dat de elektronische facturen<br />
tussen bedrijven onderling nog steeds<br />
bewijslast moesten hebben inzake integriteit<br />
en authenticiteit, maar dat de bedrijven<br />
zelf kunnen beslissen hoe ze dit regelden.<br />
tot dan toe was de digitale handtekening<br />
verplicht en dienden alternatieven te worden<br />
aangeboden ter goedkeuring. doordat<br />
deze verplichting werd opgeheven, is er<br />
verwarring ontstaan over de vraag of een<br />
Pdf factuur op zich ook een correcte vorm<br />
van elektronisch factureren is.<br />
Miele heeft haar leveranciers gevraagd of<br />
men de gekozen oplossing nog nodig had,<br />
nadat bovenstaande informatie hen bekend<br />
was geworden. Het antwoord is eenvoudig:<br />
“Een leverancier die Pdf facturen<br />
verstuurt zonder digitale handtekening<br />
biedt fraudeurs mogelijkheden om vervalste<br />
facturen met bedrijfslogo te versturen met<br />
een aanvulling als: “gewijzigd banknummer<br />
….”. dit kan misbruik door middel van<br />
spookfacturen in de hand werken. Hoewel<br />
een fraudeur natuurlijk de kwade genius<br />
hierin is, is de klant van Miele wel gedupeerd<br />
als hij die spookfactuur betaalt. door de<br />
digitale handtekening wèl toe te passen,<br />
biedt Miele haar klanten zekerheid over de<br />
herkomst van facturen met haar logo: alleen<br />
Miele facturen met digitale handtekening<br />
zijn van Miele. Hiermee werd de keuze door<br />
Miele onderstreept conform de Miele visie:<br />
“kwaliteit gaat verder dan producten alleen”.<br />
Er zijn diverse initiatieven in de markt<br />
die inspelen op het probleem van klanten<br />
die niet weten hoe zij in eigen beheer het<br />
elektronisch factureren moeten inrichten.<br />
dit lijken aantrekkelijke voorstellen: “stuur<br />
uw factuurdata naar ons en wij regelen de<br />
verzending en archivering”. Miele heeft ook<br />
hierin een duidelijke visie: “de factuur is het<br />
eindresultaat van een transactie waarvoor de<br />
hele organisatie werkt; dat proces besteedt<br />
je niet uit; daar willen en moeten we zelf<br />
verantwoordelijk voor zijn”.<br />
Je kunt bovendien je vraagtekens<br />
zetten bij het open en bloot versturen<br />
van vertrouwelijke bedrijfsgegevens (over<br />
klanten, prijzen en tarieven) naar een<br />
portalorganisatie, terwijl deze data voorheen<br />
altijd door een envelop werd beschermd<br />
tegen ongeoorloofde inzage. En waarom zou<br />
je een andere partij nodig hebben om e-mail<br />
te versturen, terwijl je al een mailserver hebt?<br />
Via portals isoleert men het factuurproces,<br />
terwijl Miele nu juist de geslaagde werkwijze<br />
kan hergebruiken en integreren in andere<br />
bedrijfsprocessen. En last but not least, Miele<br />
kan dankzij dit platform haar eigen processen<br />
en wensen inwilligen en veranderen,<br />
zonder daarbij afhankelijk te zijn van een<br />
vooringerichte portal.<br />
Miele als gebruiker is ronduit positief over<br />
de gemaakte keuze voor deze oplossing<br />
en over het resultaat. Veel van haar<br />
klanten maken inmiddels gebruik van de<br />
elektronische factuuroptie en daar was het<br />
uiteindelijk allemaal om begonnen.<br />
<strong>VNSG</strong> <strong>Magazine</strong> <strong>mei</strong>/10 21
SAP werkt sinds haar<br />
oprichting nauw samen<br />
met partners. Sterker<br />
nog, is daar eigenlijk<br />
uit voortgekomen toen<br />
vier iBM medewerkers in<br />
1972 besloten hun eigen<br />
bedrijf te starten. Als je<br />
je realiseert dat SAP zich<br />
heeft ontwikkeld van een<br />
single-product company<br />
tot een softwarebedrijf<br />
dat vandaag 2400<br />
verschillende<br />
softwareproducten<br />
en services levert,<br />
dan is evident dat het<br />
partnerlandschap van SAP<br />
– het ecosysteem – leeft,<br />
groeit én innoveert.<br />
Een mooi voorbeeld van innovatie is<br />
de uitreiking van 25 nieuwe partnerships<br />
tijdens het <strong>VNSG</strong> congres . dagelijks zijn<br />
daarnaast 1200 bloggers actief in SAP<br />
fora en registreren zich per maand 25.000<br />
nieuwe community members. Voor SAPgebruikers<br />
geeft dit ecoysteem de toegang<br />
tot onmisbare expertise om maximale<br />
waarde met de software te realiseren. Voor<br />
SAP is haar ecosysteem uitgegroeid van<br />
een aanvulling in de strategie tot een ware<br />
differentiator.<br />
of je als eindgebruiker nu on Premise –<br />
SAP in huis, on demand – SAP uit de wolk,<br />
of on device – SAP op je mobiel werkt, je<br />
realiseert pas waarde met de software na<br />
succesvol go-live. de juiste software is maar<br />
een begin. de gestroomlijnde samenwerking<br />
met en tussen alle betrokken leveranciers<br />
maakt het verschil.<br />
22 <strong>VNSG</strong> <strong>Magazine</strong> <strong>mei</strong>/10<br />
Marcel groenenboom –<br />
Director Ecosystem & Partner<br />
group, SAP Nederland<br />
tekSt Marcel Groenenboom • fOtOGrafIe Manon Pulles<br />
Haal Meer uit sap’s ecosysteem<br />
ZEkERhEiD DOOR BRANChEgERiChTE<br />
ExPERTiSE EN ERVARiNg<br />
de business van vandaag vereist dat de<br />
waarde van de software zo snel mogelijk<br />
wordt benut. Een klant vraagt ‘instant value’.<br />
SAP werkt met haar partners continu aan<br />
initiatieven om total cost of Implementation<br />
te verlagen. Zo heeft SAP een intensief<br />
certificeringsprogramma uitgerold voor<br />
partners en vinden regelmatig updatesessies<br />
plaats over uiteenlopende onderwerpen als<br />
ondemand, Business objects, Enterprise<br />
architectuur, SolutionManager, SAP’s<br />
Upgrade factory, etcetera.<br />
Hierbij, en in projecten, wordt vaak<br />
door klanten en partners SAP consulting<br />
betrokken, om specifieke expertise en de<br />
snelste toegang tot de SAP organisatie te<br />
bereiken. de recent door SAP consulting<br />
geïntroduceerde Agile methodiek is<br />
gebaseerd op best practices en prototyping<br />
en knipt het project op in hapklare brokken<br />
die sequentieel live gaan.<br />
In Nederland zijn 40 service partners, 33<br />
Businessobjects Partners en 28 Business<br />
one en Business All-in-one resellers<br />
gecertificeerd als Vertical Expertise of<br />
Solution Expertise Partner. Ieder met hun<br />
specifieke trackrecord voor een branche of<br />
een oplossing. door de snelle groei van het<br />
SAP productportfolio zijn tijdens het recente<br />
<strong>VNSG</strong> congres liefst 25 nieuwe partnerships<br />
toegekend en werden drie nieuwe expertise<br />
programma’s geïntroduceerd: Business<br />
Intelligence, Manufacturing en Governancerisk-compliance.<br />
om gemakkelijk de juiste<br />
partner te vinden is op de SAP site een<br />
overzicht opgenomen van de expertise<br />
partners per branche en per oplossing,<br />
met daarbij de vermelding van het aantal<br />
gecertificeerde consultants per partner.
CONTiNuE iNNOVATiE<br />
Volgens BusinessWeek hebben SAP<br />
gebruikers toegang tot het meest uitgebreide<br />
en innovatieve ecosysteem van de Itindustrie.<br />
Het bestaat inmiddels uit meer dan<br />
1200 implementatiepartners, 3800 resellers,<br />
7000 Business objects Partners en 2 miljoen<br />
individuele community-leden.<br />
Maar het is niet alleen de omvang en<br />
diversiteit die SAP’s ecosysteem uniek<br />
maakt in de industrie en waar de gebruiker<br />
baat bij heeft. Het is ook de innovatiekracht.<br />
de business modellen van klanten zijn<br />
zo dynamisch, dat SAP continu wordt<br />
uitgedaagd om nieuwe producten te<br />
ontwikkelen en nieuwe partnerships te<br />
realiseren. Zo werkt SAP actief samen<br />
met 24 softwareleveranciers die via SAP<br />
aanvullende functionaliteit leveren voor<br />
bijvoorbeeld Invoice Management, testing,<br />
en Price- en Margin Management. En er<br />
zijn liefst 1715 gecertifi ceerde NetWeaver<br />
solutions beschikbaar. op www.sap.nl vindt<br />
u onder ’ecosysteem’ het overzicht.<br />
iNNOVATiE DOOR COMMuNiTiES<br />
Het ecosysteem groeit dus snel, en<br />
richt zich niet alleen op de behoefte van<br />
organisaties, maar ook van individuen.<br />
Liefst 25000 nieuwe leden registreren<br />
zich per maand op www.SAP.com/<br />
ecosystem/communities. Leden van<br />
Gebruikersorganisaties, het Software<br />
developers Network, de Enterprise Services<br />
community en de Industry Value Networks<br />
helpen gebruikers online om de beste expert,<br />
de best practice of beste oplossing te vinden,<br />
en werken ook samen met SAP Labs om<br />
de volgende generatie softwareoplossingen<br />
te ontwikkelen. op deze wijze bent u als<br />
gebruiker zeer nauw betrokken bij de<br />
ontwikkeling van nieuwe generaties<br />
SAP software.<br />
gEORChESTREERDE SAMENWERkiNg<br />
Voor de gebruikers én voor SAP is de<br />
samenwerking met een professioneel,<br />
toegankelijk en innovatief ecosysteem van<br />
grote waarde. Het teamwork tussen klant,<br />
partners en SAP is voorwaarde voor een<br />
succesvolle bedrijfsvoering. dit geldt voor de<br />
gebruiker, de partner, maar ook voor SAP.<br />
Ik nodig u graag uit voor een nadere<br />
kennismaking met SAP’s ecosysteem op<br />
www.sap.nl/partners, rechtstreeks bij een van<br />
onze partners of bij het<br />
alliances team van SAP<br />
Nederland.<br />
Heb je order 23<br />
deel 2b voor mij?<br />
Ik ga zo snel als ik kan...<br />
Vóór de implementatie van SAP<br />
Ik weet niet of ik dit nou<br />
een verbetering vind...<br />
Na de implementatie van SAP<br />
Order,<br />
factuur<br />
KLAAR!<br />
<strong>VNSG</strong> <strong>mei</strong> <strong>2010</strong>.indd 1 26-4-<strong>2010</strong> 22:02:12<br />
<strong>VNSG</strong> <strong>Magazine</strong> <strong>mei</strong>/10 23
SAP® gegevensverwerking met<br />
behulp van Microsoft Excel®<br />
Met Winshuttle software kunnen SAP<br />
eindgebruikers hun gegevens eenvoudig<br />
in Excel-bestanden bewerken en vervolgens<br />
automatisch uploaden naar elke gewenste<br />
SAP omgeving. Tevens biedt de software de<br />
mogelijkheid om eenvoudig gegevens uit<br />
SAP te halen voor bijvoorbeeld rapportage<br />
doeleinden. Dit alles zonder te programmeren!<br />
www.winshuttle.nl<br />
24 <strong>VNSG</strong> <strong>Magazine</strong> <strong>mei</strong>/10<br />
Microsoft Excel
tIPS&trIckS<br />
gebruikers hebben vaak behoefte aan ondersteuning bij het optimaal benutten van de mogelijkheden in hun SAP-oplossing.<br />
Daarom verzorgen vier bedrijven, speciaal voor u, handige Tips & Tricks. in deze rubriek publiceren we de korte introductie<br />
van iedere tip. De uitgebreide versies plaatsen we als PDF-document op onze website. heeft u vragen, opmerkingen en/of<br />
suggesties n.a.v. deze rubriek? Stuur dan uw e-mail naar info@vnsg.nl o.v.v. Tips & Tricks.<br />
Jan Wouters<br />
BuSiNESS iNTELLigENCE<br />
knelpunten in<br />
informatievoorziening<br />
• Perfectforpeople<br />
Knelpunten in informatievoorziening zijn een<br />
overaanbod en onvindbaarheid van informatie,<br />
inflexibele en langzame systemen en tijdrovende<br />
discussies over de inhoud van rapportages.<br />
daarnaast is het vaak onduidelijk waarvoor<br />
rapportages dienen en duurt het lang om<br />
Menno van der Star<br />
SuPPLy ChAiN MANAgEMENT<br />
hR<br />
BEhEER<br />
SgEN - tegenstrijdige belangen<br />
• CTAC<br />
Bij het gebruik van SGEN op een SAP<br />
(ABAP) systeem heb je wel eens met<br />
tegenstrijdige belangen te maken. Aan de ene<br />
kant een project/implementatieteam dat op een<br />
vers opgeleverd systeem geen “zandlopers” wil<br />
hebben. Aan de andere kant eindgebruikers<br />
en beheerders die bij onderhoud als bijv. SP’s<br />
inzicht in uw runners en bleeders<br />
door ABC analyse • Capgemini<br />
door veranderingen in de product portfolio<br />
van een bedrijf zal er onderhoud moeten<br />
plaatsvinden op de planningsparameters van<br />
materialen in SAP. Een product wat eerst veel<br />
verkocht kan in een aantal maanden veranderen<br />
tot een langzaamloper. Zonder aanpassing<br />
van voorraadsturing kan er dan dode voorraad<br />
nieuwe informatievragen snel invulling te geven.<br />
dit zijn signalen van suboptimale systemen,<br />
inefficiënte processen en onvoldoende<br />
systeemkennis van gebruikers. om de maximale<br />
toegevoegde waarde uit Business Intelligence te<br />
kunnen halen is het noodzakelijk om eerst een<br />
goed beeld van deze knelpunten te hebben<br />
alvorens gerichte acties te kunnen ondernemen.<br />
Zoeken in ABAP sources<br />
• NorthgateArinso<br />
In sommige situaties kan het handig zijn om<br />
in meerdere ABAP sources tegelijk te zoeken<br />
naar een bepaald sleutelwoord. Hiermee kunnen<br />
snel vragen worden beantwoord als “In welke<br />
of Stacks inspelen (of soms zelfs al bij kernelrefresh)<br />
een zo kort mogelijke “functionele<br />
downtime” willen en achteraf ook geen<br />
“zandlopers” willen zien.<br />
Vanuit technisch-beheer wil ik hier graag een<br />
lans breken voor het niet honoreren van een<br />
verzoek tot middels SGEN genereren van alle<br />
loads vanuit project/implementatieteam.<br />
gaan ontstaan. om deze veranderingen beter<br />
te ondervangen, heeft SAP een standaard<br />
functionaliteit voor de ABc analyse. deze kan<br />
via een aantal parameters worden aangestuurd<br />
en van daaruit kunnen veranderingen in de<br />
omloopsnelheid vertaald worden in andere MrP<br />
parameters, bijvoorbeeld van forecast-to-Stock<br />
naar Make-to-stock.<br />
Louis Foree Jorg Schalekamp<br />
maatwerk-programmatuur wordt het BSN<br />
nummer gebruikt?”Het automatisch zoeken<br />
in meerdere ABAP sources tegelijk vereist<br />
een speciale handeling die niet direct voor<br />
de hand ligt.<br />
<strong>VNSG</strong> <strong>Magazine</strong> <strong>mei</strong>/10 25
gebruikers kennen het SAP-systeem vaak alleen<br />
van de schermen en rapportages die op de<br />
werkplek worden opgeroepen. Als de lichten bij<br />
een bedrijf uitgaan, draait de SAP-fabriek echter<br />
vaak gewoon door. We spraken met henk<br />
Wiersema, dé specialist bij het kadaster op het<br />
gebied van job scheduling ofwel batchverwerking.<br />
INterVIew, tekSt eN fOtOGrafIe Maurice de feijter<br />
Het plannen van batchverwerking gebeurt<br />
met speciale hulpmiddelen, vaak aangeduid<br />
als scheduling tools. In het verleden waren<br />
die tools vaak onderdeel van toepassingen<br />
als SAP of zelfs gekoppeld aan de machines<br />
zelf, de hardware. dat brengt natuurlijk een<br />
aantal beperkingen met zich mee. “Het<br />
Kadaster werd ook hiermee geconfronteerd<br />
en het was enkele jaren geleden de reden om<br />
op zoek te gaan naar alternatieven”, aldus<br />
Wiersema.<br />
26 <strong>VNSG</strong> <strong>Magazine</strong> <strong>mei</strong>/10<br />
BATChVERWERkiNg<br />
Het overhalen van gegevens van het ene<br />
systeem naar het andere, het genereren<br />
van grote hoeveelheden correspondentie<br />
als facturen en salarisoverzichten en het<br />
samenstellen van rapportages over grote<br />
hoeveelheden gegevens zijn voorbeelden<br />
van bewerkingen die meestal in de kleine<br />
uurtjes plaatsvinden in zogenaamde<br />
batchverwerkingen. Henk Wiersema<br />
noemt het afdrukken van facturen voor<br />
notarissen als voorbeeld. ook huishoudelijke<br />
henk Wiersema<br />
werkzaamheden, zoals het archiveren van<br />
oude gegevens, vinden doorgaans ‘s nachts<br />
plaats, zodat het normale dagelijkse online<br />
gebruik van de SAP-systemen daar geen last<br />
van heeft.<br />
REDWOOD CRONACLE<br />
Het plannen van batchverwerkingen<br />
lijkt geen ingewikkelde opgave. Wanneer<br />
meerdere systemen en toepassingen bij<br />
dezelfde batchverwerking betrokken zijn<br />
ontstaat de eerste uitdaging. Wanneer een
atchverwerking afhankelijk is van andere<br />
batchverwerkingen wordt het al spannender.<br />
Bij het vastlopen van een verwerking mag<br />
het niet zomaar gebeuren dat alle overige<br />
verwerkingen ook niet meer gestart worden.<br />
Het is ook niet altijd voorspelbaar hoelang<br />
een verwerking gaat duren. Veel tools zijn<br />
goed op één of twee van dit soort aspecten,<br />
of soms zelfs op geen enkel aspect. daarom<br />
ging het Kadaster een aantal jaren geleden<br />
op zoek naar een tool dat alle genoemde<br />
uitdagingen aankan. dat werd cronacle van<br />
redwood, dat met afstand als beste uit een<br />
pakketselectie kwam. omdat het Kadaster<br />
al een aantal jaren een SAP-tenzij beleid<br />
voert werd de batchplanning voor de SAPsystemen<br />
voornamelijk via ccMS gedaan,<br />
zo vertelt Wiersema. ccMS is weliswaar<br />
gebruiksvriendelijk, maar functioneel beperkt<br />
en alleen binnen SAP bruikbaar.<br />
Sinds enkele jaren levert SAP ook<br />
redwood cronacle mee als onderdeel van<br />
haar NetWeaver platform, onder de naam<br />
central Process Scheduling (cPS). Het<br />
Kadaster heeft echter eerst de niet-SAP<br />
oplossingen aan cronacle gekoppeld en<br />
is een jaar later de SAP batch-jobs gaan<br />
migreren naar cronacle. Henk Wiersema is<br />
bijzonder enthousiast over de ondersteuning<br />
door redwood, die hij typeert als<br />
‘meedenken, korte lijnen, snel reageren en<br />
lokaal aanwezig’. omdat het Kadaster haar<br />
licenties rechtstreeks afneemt bij redwood<br />
heeft men geen ervaring met de support<br />
door SAP zelf. dit gebeurt namelijk alleen<br />
wanneer cronacle als onderdeel van SAP<br />
NetWeaver wordt aangeschaft. “cronacle is<br />
een toolset, die enorm flexibel is, en daardoor<br />
bij de inrichting wel wat specialistische<br />
ondersteuning noodzakelijk maakt. die werd<br />
echter naar volle tevredenheid door redwood<br />
zelf geleverd. Als de batchverwerkingen<br />
eenmaal lopen is het beheer zo eenvoudig<br />
en de oplossing zo stabiel dat er geen<br />
specialistische kennis meer noodzakelijk is.<br />
dat houdt anderzijds natuurlijk ook in dat,<br />
als je de inrichting wilt wijzigen, je al snel<br />
hulp van buiten nodig hebt. Een uitgebreide<br />
kosten-baten analyse is er niet gemaakt<br />
voorafgaand aan de invoering van cronacle,<br />
maar gebleken is dat er absoluut minder<br />
beheer en stand-by diensten noodzakelijk zijn<br />
door de invoering van cronacle”.<br />
DOEN EN LATEN<br />
Als grote voordelen van cronacle<br />
noemt het Kadaster de goede scripting<br />
mogelijkheden, de uitgebreide kalendermogelijkheden,<br />
de gebruiksvriendelijkheid en<br />
niet te vergeten de goede foutafhandeling.<br />
Eenmaal ingericht draait de hele<br />
batchverwerking onderhoudsvrij, als een<br />
zonnetje, of zoals Henk Wiersema het zegt:<br />
‘Eenmaal inrichten, en afblijven verder’. Na<br />
enig aandringen en nadenken weet hij toch<br />
een paar verbeterpunten te noemen: “Het<br />
gebruik is een fluitje van een cent, maar<br />
de inrichting, de initiële opzet, vraagt wel<br />
een investering en specialistische kennis.<br />
Het vooruitkijken in de planning zou ook<br />
eenvoudiger kunnen. Als je bijvoorbeeld<br />
wilt weten of er over twee weken een paar<br />
uur ruimte in de kalender zit is dat niet<br />
direct te achterhalen.” tenslotte wordt<br />
ook de flexibiliteit genoemd. Een job die<br />
de ene nacht drie keer moet draaien, de<br />
andere nacht 15 keer, en dan ook nog<br />
eens op verschillende tijden én in de juiste<br />
volgorde, is nog wel een uitdaging. Maar het<br />
moet benadrukt worden, de tevredenheid<br />
overheerst. Het Kadaster gebruikt cronacle<br />
pragmatisch. daar waar de standaard SAP<br />
scheduling voldoet blijft die gewoon gebruikt<br />
worden, bijvoorbeeld in de BI-omgevingen.<br />
DE iNVOERiNg<br />
de invoering van cronacle duurde bij het<br />
Kadaster inclusief licentie afsluiten en alle<br />
voorbereidingen een half jaar. In die periode<br />
werden alle batchverwerkingen geleidelijk<br />
overgeheveld naar cronacle. daarna is<br />
dat met de SAP-toepassingen gebeurd.<br />
door deze aanpak kon het invoeringsrisico<br />
worden geminimaliseerd. Er is geen enkele<br />
productieverstoring geweest tijdens de<br />
invoering. Een moeilijkheid bij dit soort<br />
projecten is dat ze moeilijk testbaar zijn.<br />
representatieve testomgevingen zijn zeker<br />
voor bulkverwerkingen moeilijk te creëren.<br />
Het Kadaster migreert cronacle momenteel<br />
van versie 6 naar versie 7, maar alleen<br />
omdat het onderhoud op versie 6 afloopt, en<br />
vanwege afhankelijkheden van bijvoorbeeld<br />
oracle versies. Voor het Kadaster was er<br />
verder geen noodzaak tot een upgrade<br />
omdat de nieuwe functionaliteiten in versie 7<br />
voorlopig nog niet worden ingezet.<br />
PRETTigE BiJkOMSTighEiD<br />
tot slot noemt Wiersema nog een<br />
verrassende toepassing van cronacle. Het<br />
Kadaster digitaliseert haar documenten<br />
en slaat ze op in haar SAP document<br />
Management Systeem. Het betreft<br />
een enorme hoeveelheid kaarten. Het<br />
Belastingkantoor in Heerlen bleek over<br />
geavanceerde scan- en digitaliseer<br />
apparatuur te beschikken, die weinig meer<br />
gebruikt werd. Het door middel van ftP (file<br />
transfer Protocol) overhalen van de miljoenen<br />
documenten en het aanbieden ervan aan<br />
SAP dMS gebeurde en gebeurt nog steeds<br />
met behulp van cronacle. dat heeft dit<br />
proces aanzienlijk versneld en beheersbaar<br />
gemaakt. Geen onvertogen woord over<br />
cronacle dus, daar in Apeldoorn, en voor<br />
ons een geruststellende gedachte dat er met<br />
onze hypotheekakten en de informatie over<br />
afmetingen van onze achtertuin zorgvuldig en<br />
gedegen wordt omgegaan.<br />
Het Kadaster voert een aantal<br />
wettelijke taken uit op het gebied<br />
van vastgoed en bevordert daarmee<br />
de rechtszekerheid. Zo registreert<br />
en verstrekt het Kadaster maten en<br />
coördinaten van vastgoed, maar<br />
ook van vliegtuigen en schepen. Het<br />
Kadaster meet, bewaakt en verstrekt<br />
daarnaast gegevens op het gebied<br />
van Geo-informatie. ook registreert het<br />
Kadaster alle hypotheekaktes. Zo zijn<br />
notarissen vaste klant van het Kadaster.<br />
Het Kadaster telt ongeveer 2000<br />
medewerkers verspreid over een aantal<br />
vestigingen in heel Nederland en het<br />
hoofdkantoor in Apeldoorn.<br />
<strong>VNSG</strong> <strong>Magazine</strong> <strong>mei</strong>/10 27
10<br />
VraGeN<br />
over...<br />
SOA en beheer<br />
INterVIew eN tekSt remko van der Pols en rené Sieders<br />
1<br />
WAT iS SOA?<br />
SoA staat voor Service<br />
oriented Architecture. Een<br />
dergelijke architectuur<br />
gaat er vanuit dat een<br />
informatievoorziening of informatiesysteem<br />
wordt gebouwd door het bouwen van<br />
onderdelen en het koppelen van deze<br />
onderdelen via een communicatiekanaal,<br />
dat Enterprise Service Bus (ESB) genoemd<br />
wordt.<br />
Eenvoudig gezegd komt het er op neer<br />
dat diverse applicaties die in het verleden<br />
onderling via interfaces aan elkaar gekoppeld<br />
waren, nu allen virtueel met elkaar verbonden<br />
zijn via de ESB. de communicatie tussen de<br />
applicaties via deze ESB verloopt op basis<br />
van serviceverzoeken. de services worden<br />
gerealiseerd met behulp van componenten<br />
die men zelf in huis kan hebben, in de vorm<br />
van standaardsoftware of in de vorm van<br />
maatwerk (vaak legacy genoemd), of die<br />
men via het web van buiten kan betrekken.<br />
Voor de gebruiker is het niet meer zichtbaar<br />
hoeveel en welke applicaties er zijn en<br />
waar die zich bevinden: er lijkt slechts<br />
één applicatie te zijn die het specifieke<br />
bedrijfsproces ondersteunt.<br />
2<br />
28 <strong>VNSG</strong> <strong>Magazine</strong> <strong>mei</strong>/10<br />
WAT iS ER NiEuW AAN<br />
SOA?<br />
Het lijkt erop dat SoA<br />
totaal nieuw is, maar in de<br />
kern is SoA niets nieuws. SoA vormt slechts<br />
een volgende stap op iets dat al lang geleden<br />
is ingezet: eerst gebruikten we standaard<br />
routines, toen standaard (sub-) modulen<br />
aangeroepen vanuit één hoofdmodule,<br />
daarna gebruikten we standaard<br />
componenten en nu standaard services. SoA<br />
is dus de nieuwe generatie van hergebruik of<br />
gedeeld gebruik.<br />
3<br />
WAT iS ER MiS MET SOA?<br />
op zich is er niets mis<br />
met SoA, maar SoA lijkt<br />
wel de oplossing voor<br />
alle kwalen te zijn. Net<br />
zo goed als alle andere concepten heeft<br />
SoA voor- en nadelen, soms is SoA handig<br />
en in andere situaties niet. de keuze voor<br />
SoA moet een bewuste keuze zijn, met<br />
de afweging van voor en nadelen en de<br />
beoordeling of het op de specifieke situatie<br />
past.<br />
4<br />
WAT iS DE gROOTSTE<br />
VALkuiL MET SOA?<br />
de oorzaak van veel<br />
knelpunten is dat de SoAbenadering<br />
gebaseerd<br />
is op architectuurprincipes: de architectuur<br />
is leidend en op basis hiervan worden<br />
services onderkend en deze moeten worden<br />
belegd. de consequentie is dat technische<br />
of architectuurtechnische (SoA-architectuur)<br />
principes leidend worden. Men loopt dan<br />
ook snel het risico om te kleinschalige of<br />
te technische services te leveren aan de<br />
business die niet technisch denkt. onze<br />
ervaring is dat managers dit nauwelijks<br />
begrijpen en ook niet wensen te begrijpen.<br />
Kernpunten daarbij zijn:<br />
• te kleinschalig. Er worden specifieke<br />
services onderkend die vaak ook nog<br />
eens technisch van aard zijn.<br />
• te informatietechnisch of te technisch.<br />
de reden dat ze bestaan is dat ze<br />
onderkend zijn en niet omdat er een<br />
businessbehoefte is.<br />
• te ondoordacht. Hergebruik of gedeeld<br />
gebruik is mooi maar kan nooit het<br />
leidende of dominante principe zijn.<br />
de business wil vaak wel gedeelde<br />
oplossingen, maar wil de consequenties<br />
van dit delen niet dragen. Je moet zeker<br />
weten dat je dit wilt delen: nu en in de<br />
toekomst. Je moet beseffen dat gedeelde<br />
oplossingen weinig aangepast worden<br />
als ze door veel en verschillende ‘partijen’<br />
gebruikt worden.<br />
• te perfectionistisch.<br />
• ongevraagd. die architectuur is niet<br />
in de business begonnen, maar bij de<br />
architecten.<br />
dit alles leidt vaak tot ongewenste<br />
effecten in het beheer. Zo heeft men wel<br />
componenten onderkend maar kan men er<br />
in de eigen organisatie geen echt betrokken<br />
eigenaar voor vinden.
Een andere grote valkuil is dat de<br />
samenhang van de onderdelen zoek raakt.<br />
Men zet berichten op services op de bus<br />
(de ESB) en weet straks niet meer, wie deze<br />
services gebruikt. In het verleden waren<br />
applicaties groot en complex omdat ze de<br />
samenhang van functionaliteiten regelden.<br />
Veel van die complexiteit is nu impliciet naar<br />
de bus verschoven.<br />
5<br />
WELkE OPLOSSiNgEN<br />
ZiJN ER?<br />
Het belangrijkste is:<br />
de hersens gebruiken<br />
en gebruik maken van<br />
ervaringen uit het verleden:<br />
• Echte services zijn functionaliteiten<br />
en/of groep functionaliteiten die een<br />
businessmanager direct herkent en<br />
waarvoor hij of zij wel eigenaar wil zijn,<br />
mits de condities goed geregeld zijn.<br />
Businessmanagement is niet gek. Als een<br />
businessmanager dat niet wil voor dat<br />
deel, moet je dus een andere service of<br />
andere oplossing verzinnen.<br />
• Het is belangrijk om niet te kleinschalig<br />
denken en niet te denken in atomaire<br />
services. Effectieve services zijn bijna<br />
altijd gecombineerd en hebben bijna altijd<br />
raakvlakken met informatie. dit komt dan<br />
al gauw neer op functionaliteiten, die op<br />
interfaces lijken.<br />
• Accepteren dat een architectuur slechts<br />
een richting is en geen doel op zich.<br />
Gedeeld gebruik is leuk, maar meestal<br />
wil het businessmanagement dit op de<br />
langere termijn niet echt. Men wil meestal<br />
niet teveel last hebben van anderen of<br />
op anderen wachten. dat is eenvoudig te<br />
zien: de meeste mensen carpoolen ook<br />
niet iedere dag met hun collega’s in de<br />
buurt en hebben dus alsnog twee auto’s<br />
nodig. Als eenvoudig te voorspellen is dat<br />
gedeeld gebruik problemen gaat geven,<br />
maak er dan een koppeling van en geen<br />
generieke service.<br />
• Er is altijd spul wat je niet kwijt kunt.<br />
Benoem daarvoor een aparte eigenaar<br />
met een eigen budget.<br />
6<br />
WAT MOET DE BuSiNESS<br />
MET SOA?<br />
Eigenlijk niets. de<br />
business moet zijn<br />
behoeften en eisen<br />
kenbaar maken in termen van de business.<br />
functioneel dus. En It moet daar de<br />
oplossingen voor verzinnen. of dat is in<br />
de vorm van maatwerk, van pakketten, van<br />
SaaS of van SoA maakt niet uit. Mits aan de<br />
behoeften en randvoorwaarden als snelheid,<br />
flexibiliteit of beveiliging wordt voldaan. Soms<br />
biedt SoA de oplossing, soms niet.<br />
7<br />
LEiDT SOA TOT NiEuWE<br />
BEhEERSTRuCTuREN?<br />
Nee. remko:<br />
“om het even bij<br />
mezelf te betrekken:<br />
25 jaar geleden, in mijn ´jonge´ jaren,<br />
was ik systee<strong>mei</strong>genaar van de<br />
standaardprogrammatuur en generieke<br />
applicaties, zoals de betalingsmodulen/<br />
systemen. deze verzameling programmatuur<br />
bestond uit een variëteit van grote en<br />
kleine applicaties (en zelfs routinesprogramma´s),<br />
die op diverse plaatsen<br />
gebruikt werden in mijn organisatie.<br />
datumroutines, betaalsystemen,<br />
loonbelastingprogrammatuur, de nodige<br />
technische routines. deze programmatuur<br />
was toen al diverse jaren oud en was het<br />
´restant´ van datgene wat onder de vlag van<br />
hergebruik overeind gebleven was”. Het is<br />
dus geen nieuw probleem: de doelstellingen<br />
van nu zijn hetzelfde als van 20 jaar geleden,<br />
alleen de technologie is veranderd.<br />
8<br />
WAT iS hET gROOTSTE<br />
PROBLEEM BiJ hET<br />
BEhEER VAN SOA?<br />
flexibiliteit. SoA zou<br />
leiden tot een omgeving<br />
die flexibel aangepast kan worden aan de<br />
veranderingen in bedrijfsprocessen. Met<br />
name het snel aan nieuwe omstandigheden<br />
kunnen aanpassen is voor veel organisaties<br />
cruciaal voor succes en overleving in een<br />
dynamische markt. de “klant” heeft met<br />
SoA generieke services gekregen onder het<br />
mom van flexibiliteit en kostenbesparing.<br />
dat klopt, want het was er snel. Maar als<br />
het er eenmaal is dan kan hij niets meer<br />
veranderen. Want de services zijn afkomstig<br />
uit een buitenwereld die met vele anderen<br />
gedeeld wordt. En het was toch flexibel??<br />
9<br />
WAT ZiJN DE kRiTiSChE<br />
SuCCESFACTOREN BiJ hET<br />
BEhEER VAN SOA?<br />
Het belangrijkste is:<br />
het definiëren en inregelen<br />
van functionele, nee, sterker nog, puur<br />
business herkenbare services. Indien dat niet<br />
mogelijk is doet men er verstandig aan om de<br />
gewenste functionaliteit direct als applicatie<br />
te definiëren.<br />
En het tweede: het inregelen van het<br />
beheer van de ESB. Eigenlijk wordt de<br />
functionaliteit die eerst in de applicaties zat<br />
nu overgeheveld naar de ESB. door goed<br />
vast te leggen wat er in de ESB gebeurt en<br />
door deze vastlegging te borgen en actueel<br />
te houden kan men veel ellende voorkomen.<br />
10<br />
WAT iS hET gROOTSTE<br />
VOORDEEL VAN SOA?<br />
Kostenbesparing.<br />
omdat x afdelingen<br />
of groepen dezelfde<br />
programmatuur gebruiken is het per afnemer<br />
goedkoper.<br />
Remko van der Pols<br />
René Sieders<br />
remko van der Pols en rené Sieders<br />
zijn werkzaam bij the Lifecycle company.<br />
Zij houden zich bezig met de kwaliteit<br />
van de informatievoorziening en met de<br />
organisatie van de informatievoorziening.<br />
Hun namen zijn één op één verbonden<br />
met de public domain standaarden ASL<br />
voor applicatiemanagement en BiSL voor<br />
business informatiemanagement.<br />
<strong>VNSG</strong> <strong>Magazine</strong> <strong>mei</strong>/10 29
30 <strong>VNSG</strong> <strong>Magazine</strong> <strong>mei</strong>/10<br />
every angle seminar<br />
Hoe verbetert Gazelle de<br />
operationele processen in<br />
haar SAP ERP omgeving?<br />
De sleutel voor operational excellence is inzicht in de interne<br />
operationele processen en dat is precies wat <strong>Every</strong> <strong>Angle</strong> Gazelle biedt.<br />
Dankzij <strong>Every</strong> <strong>Angle</strong> krijgt Gazelle eenvoudig en snel de gewenste<br />
operationale stuurinformatie waarmee processen geoptimaliseerd<br />
kunnen worden.<br />
Ook Gazelle heeft daarom inmiddels een company wide contract<br />
voor het gebruik van het standaard software systeem <strong>Every</strong> <strong>Angle</strong>.<br />
Bezoek het seminar van Gazelle en <strong>Every</strong> <strong>Angle</strong><br />
op 16 juni op locatie bij Gazelle in Dieren.<br />
Koninklijke Gazelle N.V., Wilhelminaweg 8, 6951 BP Dieren.<br />
Meer informatie en registreren: www.everyangle.com/gazelleseminar<br />
win!<br />
Bezoek onze seminar<br />
op 16 juni en maak kans<br />
op een Gazelle fiets.<br />
Bekijk het programma en registreer<br />
op www.everyangle.com/<br />
gazelleseminar<br />
Sprekers:<br />
Tjalling de Vries, Supply<br />
Chain Manager Gazelle:<br />
“Gazelle wilde nauw keuriger gaan<br />
sturen, maar wist daarvoor vaak niet de juiste<br />
prioriteiten en uitzonderings lijsten uit SAP<br />
te krijgen. Met <strong>Every</strong> <strong>Angle</strong> lukte ons dat wel.”<br />
Rolf Verspuij, CFO Gazelle:<br />
“<strong>Every</strong> <strong>Angle</strong> is echt gericht op het<br />
verbeteren van de opera tio nele<br />
executie door data problemen, under<br />
performance en ketenproblemen op eenvoudige<br />
wijze inzichtelijk te maken.”<br />
John Smits, IT Manager<br />
Gazelle<br />
Jacques Adriaansen,<br />
General Manager <strong>Every</strong> <strong>Angle</strong><br />
Jan Heerema, SCM Solution<br />
Principal SAP EMEA
het VNSg Congres <strong>2010</strong> zit<br />
er weer op. Voor degenen<br />
die erbij waren, is dit het<br />
moment om terug te blikken<br />
en opgedane ervaringen<br />
met collega’s te delen.<br />
Voor degenen die er niet<br />
bij konden zijn, biedt de<br />
VNSg op deze plek en in de<br />
komende nieuwsbrieven<br />
korte inhoudelijke<br />
impressies van wat de revue<br />
is gepasseerd.<br />
EEN ANDERE OPENiNg<br />
Het <strong>VNSG</strong> congres begon op<br />
donderdagochtend anders dan anders. In<br />
plaats van droge presentaties leidde Matthijs<br />
van Nieuwkerk een boeiende discussie met<br />
de <strong>VNSG</strong>, SAP, een klant en een expert.<br />
Vernieuwend, verfrissend en het ging direct al<br />
ergens over. Met een vooruitziende blik had<br />
de <strong>VNSG</strong> Jim Hagemann Snabe, nu co-cEo<br />
van SAP, al lang geleden vastgelegd. In zijn<br />
keynote ontvouwde hij de visie van SAP<br />
met het drieluik: on Premise, on demand<br />
en on device. En hij beloofde, dat de relatie<br />
en samenwerking met de klanten zijn volle<br />
aandacht krijgt, ook op het gebied van<br />
toekomstige ontwikkelingen in SAP.<br />
ER WAREN EENS EEN JOuRNALiST<br />
EN EEN iCT-TRENDWATChER…<br />
Groter kan het contrast bijna niet zijn:<br />
Jeroen Smit, een journalist die papieren<br />
boeken schrijft als ‘de Prooi’ en ‘Het<br />
drama Ahold’ en Vincent Everts, een Icttrendwatcher<br />
die leeft van de digitale wereld.<br />
Maar beiden hebben het het publiek publiek tot op<br />
de laatste minuut weten<br />
te boeien. Jeroen Smit<br />
leerde ons de lessen<br />
van de economische<br />
crisis en de dingen die<br />
vaak fout gaan in de top<br />
van het bedrijfsleven.<br />
Sleutelbegrippen daarin<br />
zijn overmoed (dat<br />
moet u voorkomen) en<br />
diversiteit in een team<br />
(dat moet u stimuleren).<br />
<strong>VNSG</strong>.nl nl<br />
Het waren twee geweldige dagen!<br />
Vincent Everts heeft ons op vrijdagochtend<br />
wakker geschud en hield de spiegel van de<br />
consumentenwereld voor. Innovaties gaan<br />
daar veel sneller dan in het bedrijfsleven,<br />
omdat in bedrijven “innovatiepreventieteams”<br />
de vernieuwingen succesvol tegenhouden.<br />
EEN PARALLEL PROgRAMMA<br />
BOORDEVOL iNhOuD<br />
Maar liefst 54 presentaties, demo’s en<br />
forumdiscussies hebben de bezoekers<br />
gevoed met “stof tot nadenken”. teveel<br />
om hier samen te vatten, maar een paar<br />
indrukken willen wij u niet onthouden. Wat<br />
dacht u bijvoorbeeld van de uitspraak “SaaS<br />
is de grootste ‘paradigm shift’ ooit in de<br />
geschiedenis van de It”? of V&d die online<br />
de dialoog met klanten wil aangaan om zo<br />
het juiste product aan de juiste persoon op<br />
de juiste tijd aan te bieden. En wist u dat<br />
24% van de Nederlandse bedrijven heeft<br />
gekozen voor Standard Support?<br />
SOMEThiNg OLD…<br />
de Soul & disco Brothers zorgden<br />
voor een swingende aftrap van de alom<br />
besproken feestavond. Berget Lewis deed,<br />
met haar dijk van een stem, hier nog een<br />
schepje bovenop. En Boney M? fout,<br />
hilarisch, verrassend, komisch, dramatisch,<br />
zijn beste tijd gehad…welk label we ook op<br />
Bobby farrell plakken, één ding is zeker: hier<br />
zal nog lang over worden nagepraat!<br />
“WE gAAN iETS NiEuWS DOEN!”<br />
Na twaalf jaar in het MEcc in Maastricht<br />
te hebben gezeten, verlaten we de comfort<br />
zone om tot nieuwe verfrissende ideeën te<br />
komen. We gaan naar het Martiniplaza in<br />
Groningen! Een mooie congreslocatie in een<br />
bruisende studentenstad. Natuurlijk zal het<br />
<strong>VNSG</strong> congres ook weer boordevol inhoud<br />
zitten. We zien u daarom graag terug op 14<br />
en 15 april 2011 in Groningen. En vergeet<br />
niet bij Hoevelaken linksaf te slaan (als u uit<br />
het westen komt).<br />
kijk verder op<br />
www.vnsgcongres.nl<br />
<strong>VNSG</strong> <strong>Magazine</strong> <strong>mei</strong>/10 31
heleen de Boer<br />
en Peter Vos<br />
MaSterData eSSeNtIeeL BIj tNt POSt<br />
INterVIew frank van Heel • tekSt Maarten reith • fOtOGrafIe tNt<br />
“Masterdatamanagement (MDM) is niet echt een onderwerp<br />
waarover men in de organisatie snel enthousiast wordt. De<br />
verwachting is dat masterdata gewoonweg op orde is. En<br />
daarbij komt dat een businesscase moeilijk te maken is, ook al<br />
zijn er in de praktijk genoeg voordelen.” heleen de Boer, senior<br />
integratieconsultant en Peter Vos, Manager SAP CCC Projecten,<br />
lichten hun ervaring met SAP NetWeaver MDM toe. Allebei<br />
werken ze bij SAP CCC van TNT, divisie Post. Over hun drie<br />
MDM-projecten zijn ze positief.<br />
tNt Post maakt nu tweeënhalf jaar<br />
gebruik van SAP NetWeaver MdM. “Gelukkig<br />
kregen we de kans om met een klein project<br />
te starten, waardoor we veel ervaring konden<br />
opdoen met SAP MdM”, start Heleen de<br />
Boer, inmiddels 20 jaar werkzaam bij tNt<br />
en drie jaar geleden begonnen met SAP<br />
MdM. “Begin 2008 was er behoefte vanuit<br />
32 <strong>VNSG</strong> <strong>Magazine</strong> <strong>mei</strong>/10<br />
Pakketservice om enkele referentietabellen<br />
centraal te gaan beheren. op dat moment<br />
was net de Proof of concept met SAP MdM<br />
5.5 afgerond. directe aanleiding voor deze<br />
Poc was het feit dat het Bedrijfslocatie<br />
Systeem (BLS) van tNt Post vervangen<br />
moest worden. BLS is een MdM-systeem<br />
voor Bedrijfslocaties en Processen binnen<br />
tNt Post. dat systeem registreert welke<br />
processen op welke bedrijfslocaties<br />
plaatsvinden. Het is een bronsysteem voor<br />
allerlei andere applicaties. Voorbeeld van<br />
een bedrijfslocatie is Waldorpstraat 5 en een<br />
voorbeeld van een proces is postbussen<br />
en bestelling (zie foto). Helaas waren de<br />
resultaten van de Poc niet dusdanig dat<br />
er direct besloten is BLS te vervangen<br />
door SAP MdM. Het grootste probleem,<br />
transporteren van wijzigingen in de applicatie<br />
met betrekking tot inrichting zou voor een<br />
belangrijk systeem als BLS tot problemen<br />
kunnen gaan leiden. SAP had aangegeven<br />
dit probleem in SAP MdM 7.1 (begin 2009)<br />
op te lossen, dus werd besloten voor de<br />
vervanging van BLS hierop te wachten. toen<br />
begin 2008 de vraag vanuit tPP kwam om<br />
de referentietabellen voor track & trace<br />
van pakketten in MdM te gaan beheren,<br />
is er besloten om te starten met MdM 5.5
en over te gaan op MdM 7.1 wanneer die<br />
beschikbaar zou komen. Er werden twee<br />
repositories (= SAP MdM-term voor een<br />
groep tabellen die logischerwijs bij elkaar<br />
horen) gemaakt, één met referentietabellen,<br />
zoals landen en talen, en één met Informatie<br />
Aanvragen.”<br />
RAMP-uP SAP NETWEAVER MDM 7.1<br />
Parallel aan de introductie van de tool<br />
SAP MdM werden in 2008 enkele workshops<br />
gehouden om de organisatie meer bewust<br />
te laten worden van het belang van Master<br />
data Management. door het gebruik van<br />
een MdM-tool alleen ben je er niet. “Er<br />
zal duidelijk moeten zijn hoe Master data<br />
Management uitgevoerd wordt, waar de bron<br />
ligt en wie de eigenaar is. de tool kan daarbij<br />
ondersteunen”, vertelt Peter Vos, 10 jaar<br />
werkzaam bij tNt.<br />
tNt Post maakt veel gebruik van<br />
SAP, waarbij het een ‘SAP, tenzij-beleid’<br />
voert. Zo worden of zijn in Nederland alle<br />
backofficeprocessen verSAPt met BW, XI, BI,<br />
crM, Hr. de It-afdeling van tNt werkt voor<br />
interne klanten, is de Ict-serviceprovider.<br />
“Begin 2009 kwam SAP NetWeaver MdM<br />
7.1 beschikbaar en deed tNt Post mee<br />
aan de ramp-Up”, vervolgt Peter Vos die in<br />
2009 werkzaam was als programmamanager<br />
MdM. Inmiddels was de vraag naar<br />
SAP MdM toegenomen en was er een<br />
programmamanager nodig om een en ander<br />
in goede banen te leiden. Na de ramp-Up<br />
zijn er drie projecten tegelijk gestart die<br />
alledrie nagenoeg gelijktijdig live gingen.<br />
“Gelukkig hadden we als tNt ervaring<br />
kunnen opdoen met SAP MdM en hadden<br />
we op het moment dat de drie projecten<br />
startten twee interne gecertificeerde MdMconsultants,<br />
waardoor we de regie over de<br />
projecten in eigen hand hadden. tijdens het<br />
project is er nog een interne MdM-consultant<br />
bijgekomen”, vertelt Peter Vos. dit past<br />
binnen het beleid van het SAP ccc om<br />
cruciale kennis zelf in huis te hebben.<br />
DRiE MDM-PROJECTEN TEgELiJk<br />
Helaas verliepen de projecten niet geheel<br />
vlekkeloos. Peter Vos: “Er waren nogal<br />
wat problemen met de syndicaties, SAP<br />
MdM-terminologie voor het exporteren<br />
van gegevens. deze werden volgens SAP<br />
opgelost in een bepaalde patch. Het is echter<br />
helaas onmogelijk wijzigingen die gedaan zijn<br />
in bestaande repositories te transporteren<br />
naar een geüpgrade systeem. Hierdoor<br />
moesten we de projecten eerst in zijn geheel<br />
afmaken met alle beperkingen van dien en<br />
zijn we direct na het live brengen van de<br />
projecten overgegaan op de nieuwe versie.”<br />
Eén van de drie projecten was de<br />
vervanging van BLS, waarvoor de proof of<br />
concept in 2007 gedaan was. Een ander<br />
project was de Master data die in het ItP-c<br />
systeem beheerd werd te gaan beheren in<br />
SAP MdM. ItP-c was de applicatie voor de<br />
afhandeling van het gehele logistieke proces<br />
van pakketten. Het derde project is het<br />
gebruik van SAP MdM voor Productkiezer<br />
voor de website van tNt Post, mytNt.<br />
“Advies vanuit tNt is dan ook om<br />
altijd van de laatste versie van SAP MdM<br />
gebruik te maken voordat je een project<br />
start. Wellicht een open deur maar wel zeer<br />
belangrijk”, waarschuwt Heleen. Aangezien<br />
het een jonge tool is volgden de patches<br />
elkaar snel op, deze konden tijdens het<br />
project niet meer ingespeeld worden.<br />
“Het voordeel van SAP daarentegen is<br />
dat als het eenmaal goed draait, er weinig<br />
problemen zijn. SAP MdM is een jonge tool,<br />
en we hebben goede contacten met SAP in<br />
duitsland over onze MdM-wensen. Nu draait<br />
het stabiel, vanaf afgelopen januari, februari<br />
hebben we geen incidenten gehad.” Wat<br />
hebben ze van de implementaties geleerd?<br />
de Boer: “dat er drie MdM-projecten tegelijk<br />
liepen, hadden we achteraf graag anders<br />
gedaan. Maar dat hadden we niet in de<br />
hand. We hebben gemerkt dat het lastig<br />
is om ervaren consultants te krijgen. Als<br />
niemand het kan, dan doen we het zelf, zo<br />
redeneerden we. Zo ben ik zelf nu MdMgecertificeerd.<br />
Hierdoor konden we de regie<br />
zelf strak in de hand houden, zoals eerder<br />
gezegd.”<br />
gEEN MAkkELiJkE BuSiNESSCASE<br />
Voor MdM hebben de Boer en Vos<br />
geprobeerd de winst in cijfers uit te drukken,<br />
maar het blijkt lastig er een businesscase<br />
van te maken. En dus is het ook moeilijk<br />
intern te verkopen. de Boer: “Andere leden<br />
van de <strong>VNSG</strong>-focusgroep MdM liepen tegen<br />
hetzelfde probleem aan. Maar dat MdM tot<br />
ruis- en foutreductie leidt, is zeker.” Vos vult<br />
aan dat MdM ook zeer interessant is met<br />
het oog op het SoA-landschap. “Bij SoA<br />
is het belangrijk dat Master data uniform<br />
gedefinieerd is en gebruikt wordt. Het is één<br />
van de randvoorwaarden voor het kunnen<br />
hergebruiken van services. We zetten MdM<br />
ook voor niet-SAP-landschappen in. In de<br />
sorteercentra bijvoorbeeld, is veel niet-SAP.<br />
de frontoffice, het web, is ook geen SAP.”<br />
Wat de intrede van MdM volgens de<br />
twee ook bemoeilijkt, is dat niet duidelijk<br />
is dat als je ErP hebt, je nog apart MdM<br />
moet inzetten en er ook nog voor moet<br />
betalen. Vos: “Indien alleen r/3 gebruikt<br />
wordt, is het beheer van Master data goed<br />
geregeld. Echter, door inzet van andere<br />
SAP-applicaties en non-SAP-applicaties is<br />
dat geïntegreerde masterdatamanagement<br />
verdwenen. de logica is ver te zoeken, en<br />
daardoor lastig uit te leggen. Master data is<br />
zo cruciaal dat organisaties verwachten dat<br />
dit vanzelfsprekend op orde is. Het is daarom<br />
goed dat MdM meer een onderdeel wordt<br />
van Enterprise Information Management.<br />
dat is breder dan MdM en heeft daardoor<br />
ook meer toegevoegde waarde voor onze<br />
organisatie.”<br />
TNT<br />
tNt is wereldwijd vervoerder van<br />
documenten, pakketten, pakjes en<br />
goederen. twee divisies, Post en<br />
Express, verzorgen in meer dan 200<br />
landen de gehele logistieke keten van<br />
afhalen, vervoeren, sorteren, verwerken<br />
en opslaan van zendingen. Enkele feiten<br />
en cijfers:<br />
• tNt maakt deel uit van de mondiale<br />
transport- en distributiesector, een<br />
omvangrijke sector die een waarde<br />
vertegenwoordigt van naar schatting<br />
circa $ 3.500 miljard.<br />
• In 2009 boekte tNt een omzet van<br />
€ 10,28 miljard en bedrijfsopbrengsten<br />
van € 1.016 miljoen.<br />
• Bij de onderneming werken ongeveer<br />
159.600 mensen.<br />
• dagelijks brengt tNt in Nederland<br />
zo’n 17 miljoen poststukken rond<br />
bij zo’n 7,4 miljoen huishoudens<br />
en bedrijven.<br />
• circa 94% van de verstuurde post<br />
is zakelijk, 6% particulier.<br />
• tNt N.V. is genoteerd aan en<br />
wordt verhandeld op de beurs<br />
van Amsterdam (Euronext).<br />
• tNt hecht veel waarde aan<br />
maatschappelijk verantwoord<br />
ondernemerschap. In 2007, 2008<br />
én 2009 bereikte de onderneming<br />
de eerste plaats in de dow Jones<br />
Sustainability Index.<br />
(Bronnen: www.tntpost.nl en group.tnt.nl).<br />
<strong>VNSG</strong> <strong>Magazine</strong> <strong>mei</strong>/10 33
INterVIew eN tekSt rob van der Marck en Hans dieks • fOtOGrafIe frank van dam<br />
Vandaag ingepakt,<br />
morgen in de winkel<br />
34 <strong>VNSG</strong> <strong>Magazine</strong> <strong>mei</strong>/10<br />
Voordat u lekker thuis op de bank<br />
van een tijdschrift kunt genieten<br />
is het papier door vele handen<br />
maar vooral door vele machines<br />
gegaan. En dan niet te vergeten<br />
de hele retourstroom terug<br />
van de winkel naar de uitgever.<br />
Aldipress laat ons zien hoe 600<br />
titels van 170 verschillende<br />
uitgevers naar 9000 Nederlandse<br />
verkooppunten worden<br />
gedistribueerd. het bedrijf is<br />
marktleider op het gebied van<br />
trademarketing en distributie<br />
van tijdschriften, stripalbums,<br />
romans en puzzels voor de losse<br />
verkoop en maakt deel uit van<br />
het Finse mediaconcern Sanoma<br />
WSOy. het distributiecentrum<br />
staat in Duiven.<br />
ONTVANgST VAN DE TiJDSChRiFTEN<br />
1<br />
de tijdschriften worden direct vanaf de<br />
drukker op pallets bij Aldipress aangeleverd.<br />
Bij binnenkomst worden prijs en EAN barcode<br />
gecontroleerd op juistheid en leesbaarheid. Het hele proces bij<br />
Aldipress is barcode gestuurd en deze zijn samen met de prijzen al<br />
in een eerder stadium met de retailers gecommuniceerd. Indien de<br />
barcode niet correct of leesbaar is zal men in overleg met de uitgever<br />
een oplossing zoeken. dit is bijvoorbeeld het herstickeren van de<br />
tijdschriften. Na telling wordt de goederenontvangst in SAP geboekt<br />
d.m.v. rf-scanning. Vanuit dit proces wordt er een palletgeleidebon<br />
met barcode per titel/pallet geprint.<br />
kWALiTEiTSCONTROLE<br />
Van iedere titel dienen lengte, breedte, hoogte<br />
en gewicht te worden bepaald. dit is essentieel<br />
voor het verdere productieproces. Meerdere<br />
exemplaren van 1 titel worden gemeten en gewogen via een<br />
cubiscan die de gegevens vervolgens naar SAP stuurt.<br />
2
3<br />
iNTERN TRANSPORT<br />
de medewerkers krijgen in de rf-scanner<br />
aangegeven naar welke locatie(s) de goederen<br />
vervoerd moeten worden. Bij het wegzetten in de<br />
locatie controleert het WMS-systeem of de locatie overeenkomt met<br />
de opgegeven locatie.<br />
4<br />
PLANNiNg<br />
Wekelijks wordt door het bedrijfsbureau een<br />
planning voor de komende 3 weken gemaakt.<br />
de planning is gebaseerd op de orderaantallen<br />
van de afnemers in combinatie met de gegevens uit de eerdere<br />
kwaliteitscontrole. dagelijks maakt het bedrijfsbureau een werkplanning<br />
en een personeelsplanning. ter ondersteuning van de planning wordt<br />
gebruik gemaakt van een planning en simulatieprogramma. deze<br />
berekent de werkdruk per afnemer/titel combinatie. de medewerkers<br />
kunnen vervolgens de variabelen wijzigen om zo tot de meest efficiënte<br />
werkplanning te komen. Hierbij spelen de eerder genoemde metingen<br />
zoals hoogte, breedte en gewicht een belangrijke rol. Hiervoor vindt ook<br />
dagelijks afstemming plaats met de leiding van de productieafdeling.<br />
5<br />
PRODuCTiE<br />
de productie kent een aantal stromen namelijk<br />
uitzet, volle pakken en naleveringen. de uitzet<br />
beschikt over 2 identieke productielijnen en<br />
er kan worden gekozen voor geautomatiseerde en handmatige<br />
verwerking. Alle exemplaren worden verpakt in speciale Aldipress<br />
tijdschriftenkratten, behalve als de aantallen zo groot zijn dat er in volle<br />
pakken van bijvoorbeeld 20 tijdschriften kan worden geleverd. Elk<br />
van de uitzetlijnen beschikt over 10 geautomatiseerde werkplekken<br />
(feeders), 11 manuele werkplekken, 1 bundelstation en 1 station voor<br />
moeilijke producten.<br />
6<br />
NALEVERiNgEN<br />
Naleveringen bestaat uit klantbestellingen<br />
(via de Webportal) en replenishment (via<br />
kassascans). de productielijn voor naleveringen<br />
beschikt over een pick-to-light baan welke plaats biedt voor<br />
300 snellopers. de langzaamlopers worden met rf-terminals<br />
verzameld.<br />
<strong>VNSG</strong> <strong>Magazine</strong> <strong>mei</strong>/10 35
36 <strong>VNSG</strong> <strong>Magazine</strong> <strong>mei</strong>/10<br />
FEEDERS<br />
7<br />
deze geautomatiseerde werkplekken tellen<br />
de benodigde tijdschriften op afnemerniveau en<br />
droppen deze in de krat die door het systeem aan<br />
de betreffende afnemer is gekoppeld. de feeders zijn bedoeld voor<br />
de populaire titels die in grote hoeveelheden naar de afnemers<br />
gaan.<br />
MANuELE STATiONS<br />
8<br />
de medewerkers die aan de stations werken<br />
krijgen via een display te zien hoeveel exemplaren<br />
van een titel in een krat verpakt moeten worden.<br />
Voordat de exemplaren door het systeem in de krat worden<br />
gedropt vindt er een gewichtscontrole plaats. Als het gewicht niet<br />
correct is, dan dient de medewerker de inhoud te controleren en<br />
het aantal te herstellen.<br />
DOCuMENTEN<br />
9<br />
Als de laatste exemplaren zijn toegevoegd<br />
aan de krat, dan wordt er aan het einde van de<br />
productielijn een pakbon/retourbon toegevoegd.<br />
Eén keer per week komt er ook een factuur bij voor de afnemers<br />
die papieren facturen willen ontvangen.<br />
10<br />
op de pallet gestapeld en gaan op vervoerderniveau naar het<br />
PALLETiSEREN<br />
Alle kratten worden geautomatiseerd gesloten<br />
en voorzien van een borgpin en adreslabel. In het<br />
vervolgtraject worden de kratten geautomatiseerd<br />
magazijn voor verzending naar de transporteur tNt.
11<br />
RETOuREN<br />
Na de verkooptermijn van een tijdschrift<br />
mag de afnemer de overgebleven tijdschriften<br />
retour sturen naar Aldipress. de afnemer<br />
gebruikt hiervoor de eerder genoemde kratten. de kratten en soms<br />
hele pallets met retouren worden na ontvangst verwerkt op de<br />
retourafdeling.<br />
12<br />
MAChiNALE RETOuRVERWERkiNg<br />
de medewerker pakt de exemplaren uit de krat<br />
en legt deze op een band. Het systeem pakt de<br />
exemplaren via een pick en placesysteem één voor<br />
één op en legt ze op een lopende band. Het systeem controleert of<br />
er een barcode aanwezig is op het tijdschrift en maakt tegelijkertijd<br />
een foto van de cover. op deze manier wordt per afnemer vastgelegd<br />
welke exemplaren er zijn ontvangen zodat de afnemers correct<br />
worden gecrediteerd voor hun retour gezonden tijdschriften. Het<br />
systeem is bekend met de retourinstructie, bewaren of vernietigen.<br />
op basis van de instructie worden de exemplaren afgevoerd naar de<br />
containers met te vernietigen retouren of naar de werkplekken waar<br />
men de exemplaren die bewaard moeten worden verder verwerkt.<br />
Per dag komen er ongeveer 1000 verschillende titel/<strong>editie</strong>s binnen.<br />
13<br />
FySiEkE RETOuREN<br />
retouren die moeten worden teruggestuurd<br />
naar de uitgever, worden gesorteerd en verpakt op<br />
basis van de instructie van de uitgever. de retouren<br />
worden vervolgens vastgelegd in SAP en de pallets worden voorzien<br />
van een palletgeleidebon t.b.v. het transport naar de uitgever.<br />
Maarten van Borselen is directeur operations bij Aldipress<br />
en verantwoordelijk voor logistiek en Ict. die combinatie is niet<br />
onlogisch, want de distributie van tijdschriften leunt zwaar op<br />
ondersteuning van SAP en andere software. Aldipress gebruikt<br />
r/3, Hr, BW, PI en Portal. Van Borselen: “tijdschriften zijn een<br />
versproduct vol emoties in een dynamische wereld van media en<br />
retail. dit eist een excellente logistiek ondersteund door een 7x24<br />
optimaal geïntegreerd systeem. deze grote dynamiek maakt het<br />
noodzakelijk dat Aldipress blijft verbeteren en investeren in haar<br />
logistieke processen en het SAP-landschap. dit is namelijk de enige<br />
manier om in deze lastige markt succesvol te blijven. En dat lukt<br />
ons al jaren door de goede samenwerking met onze klanten en<br />
leveranciers.”<br />
<strong>VNSG</strong> <strong>Magazine</strong> <strong>mei</strong>/10 37
MAuRiCE DE FEiJTER<br />
gratis<br />
gratis, daar gaat het hart van de Nederlandstalige SAP<br />
gebruikers sneller van kloppen. Dat blijkt ook wel op<br />
het VNSg Congres, waar de gimmicks en gadgets met<br />
tassen vol naar de parkeergarage verhuizen. handige<br />
boodschappentassen trouwens, die congrestassen, en<br />
ook nog eens gratis.<br />
Bent u ouder dan pak ‘m beet 30, dan<br />
bent u van de generatie die bij ‘Gratis’ de<br />
wenkbrauwen fronst. U bent argwanend<br />
bij ‘Gratis’ en gaat ervan uit dat er flinke<br />
adders onder het gras zitten. Iets dat gratis<br />
is kan nooit goed zijn. de generatie onder 30<br />
daarentegen kijkt daar heel anders tegenaan.<br />
Men weet niet beter dan dat een groot aantal<br />
diensten en producten gratis is. Zo is een<br />
telefoon gratis als u er maar een abonnement<br />
bij neemt. Software, films, muziek, allemaal<br />
gratis via internet. de oudjes onder ons<br />
kopen liever een telefoon voor 500 euro<br />
‘want dan zit je tenminste nergens aan vast’,<br />
terwijl hun kinderen hetzelfde toestel gratis<br />
krijgen bij een abonnement van 200 euro per<br />
jaar. dat is tenminste een stelling van chris<br />
Anderson, die hij toelicht in zijn boek ‘free’<br />
met de ondertitel ‘hoe het nieuwe Gratis de<br />
markt radicaal verandert’.<br />
Anderson ontleedt de markt van Gratis,<br />
probeert er een aantal modellen uit te<br />
distilleren en lardeert zijn boek vooral met<br />
veel aansprekende en vaak ook grappige<br />
praktijkvoorbeelden. Hij probeert ook<br />
boven water te krijgen hoe groot de gratis<br />
economie eigenlijk is. dat is een interessante<br />
opgave, want het ligt er maar aan wat je<br />
meetelt. Hoeveel euro is een facebook<br />
vriend bijvoorbeeld waard? Als u met de<br />
trein de boer op gaat, neemt u minimaal een<br />
gratis krant mee, terwijl u vanzelfsprekend<br />
het gratis <strong>VNSG</strong> <strong>Magazine</strong> in uw tas heeft.<br />
de mediabedrijven die de gratis kranten<br />
distribueren hebben echter wereldwijd<br />
een miljardenomzet. Gratis wil dus zeker<br />
niet zeggen dat er niets verdiend wordt<br />
(behalve bij de <strong>VNSG</strong> dan). Anderzijds doen<br />
we allemaal regelmatig onze goede daad:<br />
38 <strong>VNSG</strong> <strong>Magazine</strong> <strong>mei</strong>/10<br />
vrijwilligerswerk. daar krijgen we niets voor,<br />
behalve eeuwige dank, vrienden voor het<br />
leven en gratis koffie natuurlijk.<br />
Bij Microsoft had men tot voor kort<br />
weinig kaas gegeten van ‘Gratis’. Bill Gates<br />
kreeg dan ook rode vlekken in zijn nek van<br />
bijvoorbeeld Linux en Mozilla. de hoeveelheid<br />
‘open source’ software neemt hand over<br />
hand toe. Goed spul allemaal, en zo maar<br />
van het internet af te plukken. Bij SAP is<br />
dat inzicht helaas nog niet doorgedrongen.<br />
Het is nog stevig de beurs trekken voor de<br />
software van SAP, en dan hebben we het<br />
nog niet eens over de recent uitgebreid<br />
bediscussieerde onderhoudskosten.<br />
Wel gratis zijn de adviezen van<br />
deskundigen hoe de fouten in de SAP<br />
software te herstellen of te omzeilen.<br />
daarvoor kijkt u tegenwoordig op SdN.<br />
Leuk begin alvast.<br />
‘free’ is een interessant boek, makkelijk<br />
leesbaar en bevat heel wat eyeopeners,<br />
enerzijds voor de Nederlandstalige SAP<br />
gebruiker als consument, anderzijds voor<br />
datzelfde verschijnsel als aanbiedende<br />
marktpartij. Misschien komt u na het lezen<br />
ervan tot de conclusie dat u zelf ook maar<br />
eens uw producten of diensten voor niets<br />
de deur moet uitdoen.<br />
ISBN 9789046805084 is het nummer dat<br />
u nodig hebt als u de dertig gepasseerd en<br />
nog steeds argwanend bent. U kunt met dat<br />
nummer het boek van chris Anderson kopen.<br />
Hebt u echter uw hele leven nog voor u, bent<br />
u nog onbedorven en argeloos, en weet u<br />
niet beter dan ‘Gratis’; ga dan naar www.<br />
nieuwamsterdam.nl/free en downloaden<br />
maar.<br />
GeLeZeN.<br />
VOOr U
VOLgENDE kEER iN:<br />
Financiering<br />
buiten de deur<br />
Amstel Lease, een internationale<br />
leasemaatschappij, houdt zich<br />
bezig met zogenaamde Equipment<br />
Lease. de primaire processen van<br />
Amstel Lease zijn geïmplementeerd<br />
in de branchespecifieke oplossing<br />
SAP Leasing. Hiermee is het bedrijf<br />
de eerste in Nederland geweest.<br />
Waarom heeft Amstel Lease voor<br />
SAP gekozen? Hoe hebben zij hun<br />
specifieke processen in een standaard<br />
SAP-oplossing gekregen? En is er nog<br />
iets geleerd tijdens de implementatie?<br />
U leest hier meer over in de volgende<br />
<strong>editie</strong>.<br />
Op bezoek bij<br />
Compass group<br />
compass Group is wereldwijd<br />
marktleider in food- en supportservices.<br />
In ruim 50 landen met meer dan<br />
380.000 medewerkers ontwikkelt de<br />
organisatie origineleen innovatieve<br />
concepten. In het volgende <strong>VNSG</strong><br />
<strong>Magazine</strong> presenteren wij u een<br />
fotoreportage over deze organisatie.<br />
magazine<br />
Thema: Alles buiten de deur<br />
Maatschappelijk<br />
Verantwoord<br />
Ondernemen<br />
MVo breekt door in Nederland. Er<br />
zijn steeds meer bedrijven die naast<br />
het streven naar winst ook rekening<br />
houden met het milieu en oog hebben<br />
voor de menselijke aspecten binnen<br />
en buiten het bedrijf. Het gaat erom<br />
een balans te vinden tussen People,<br />
Planet en Profit. In een interview<br />
met Willem Lageweg, directeur van<br />
MVo Nederland, leest u over de<br />
huidige stand van zaken van MVo in<br />
Nederland, de bijdrage van Ict hieraan<br />
en de mogelijke invulling van MVo<br />
binnen de <strong>VNSG</strong>.<br />
En verder:<br />
Best beoordeelde presentatie <strong>VNSG</strong> congres • tips & tricks • column Paul ostendorf • Zoom • focus • En nog veel meer…<br />
het volgende nummer kunt u vanaf 23 augustus verwachten<br />
<strong>VNSG</strong> <strong>Magazine</strong> <strong>mei</strong>/10 39
enabling integration<br />
www.avelon.nl<br />
40 <strong>VNSG</strong> <strong>Magazine</strong> <strong>mei</strong>/10<br />
Avelon is een SAP<br />
Special Expertise Partner<br />
Diverse factoren vergroten de druk op organisaties om te<br />
excelleren. Grenzen moeten verlegd worden met innovatieve<br />
oplossingen. Juist dat extra stapje kan een wereld van<br />
verschil maken. Procesoptimalisatie in de breedste zin des<br />
woord krijgt dan ook veel aandacht. Terecht!<br />
Avelon is al sinds 2000 gespecialiseerd op dit terrein. Zij legt<br />
zich toe op procesverbetering door de inzet van SAP workflow<br />
en SAP NetWeaver BPM. Met meer dan 300 succesvolle<br />
Avelon, dé specialisten<br />
• SAP Workflow en SAP NetWeaver BPM<br />
• Adobe formulieren<br />
• Scanning/OCR<br />
• Portal<br />
• SAP Invoice Management (SIM)<br />
Standaard oplossingen<br />
• Digitale factuurverwerking<br />
• Release script<br />
• Workflow archivering<br />
• Workflow trainingen<br />
• Remote beheer<br />
projecten heeft Avelon hierin diepgaande kennis en ervaring<br />
opgebouwd. Op basis van deze ervaring en ‘best practices’<br />
zijn standaard oplossingen ontwikkeld die momenteel door<br />
tientallen klanten succesvol worden ingezet.<br />
Meer informatie en online demo’s vindt u op www.avelon.nl