Opgraving Groeneweg Schijndel 2004

AVKP Schijndel Groeneweg
1 Heesters 1984, 25.
begin van de 17e eeuw de herbergen de Keulse Kar, de Roode Leeuw en St.
Joris 1 .
Afb. 3 Een 17 e eeuwse impressie van het huis van Hendrik van Amstel, met links
de brouwerij en rechts herberg de Keulse Kar.
De Keulse Kar lag op de hoek van beide wegen (D25-27). De naam herinnert
aan de reizigers die met hun koopwaar over de oude zandbanen vanuit Den
Bosch via Eindhoven en Maastricht naar Keulen trokken. De stichting van de
Schijndelse Keulse Kar is niet bekend. In een vermelding uit 1665 staat dat
iemand woonde in de Rechtestraat tegenover ‘die Ceulse Karre’. In 1686 wordt
de herberg omschreven als een huis met hof, schuur, stalling, boomgaarden en
aangelegen landerijen onder het Lutteleinde aan de Kerk. Met landerijen erbij
besloeg het geheel van de Keulse Kar een oppervlakte van ruim twee hectaren.
In 1732 wordt de Keulse Kar, bestaande uit een huis, stalling, schuur, schop,
varkenskooi, hof en belendende percelen, met in de kelders enige bier- en
wijnstellingen, verkocht voor een bedrag van 2.754 gulden.
De Roode Leeuw lag aan de Hoofdstraat en iets meer naar het centrum (D70-
71). De Schijndelse Roode Leeuw zou in de tweede helft van de 17e eeuw in
bezit zijn geweest van de Van Amstels, de familie van zeeheld Jan van Amstel.
Een en ander is af te leiden uit een omschrijving van de Keulse Kar, waarbij als
belending Elisabeth van Amstel wordt genoemd (de zus van Jan). In 1687 wordt
de Roode Leeuw omschreven als een huis met brouwhuis, schuur, hof,
boomgaard en landerijen, ruim anderhalve hectare groot. In 1792 bestaat de
Roode Leeuw uit een huis met daarachter een achterhuis, een schuur, stallingen,
een hof en een boomgaard met akkers en houtwassen. Er wordt niets meer
vermeld over een brouwerij.
De Keulse Kar en de Roode Leeuw waren beide grote herbergen die ruim gasten
konden ontvangen. De Keulse Kar had 17 slaapplaatsen of bedsteden
Achter de Keulse Kar aan de Groeneweg lag nog een derde herberg, Sint Joris.
Deze bestond in 1805 uit een huis met stalling en schuur en telde 8 bedsteden.
Samen met de Keulse Kar zorgde Sint Joris voor de gemeenschappelijke
perceelsscheiding, de put en de afrastering langs het bleekveld. Op het perceel
tussen beide herbergen moet verder een grote stal gelegen hebben.
9