Werkwijzer Groepsgewijs werken met klanten voor ... - Divosa

34
Bijlage 5: Toelichting leiderschapsstijlen
De leiderschapsstijl is idealiter afgestemd op de fase van groepsvorming (hoofdstuk 3). Om meer gevoel te krijgen bij
wat er bij iedere leiderschapsstijl aan gedrag verwacht wordt, zijn de volgende rijtjes handig.
Bij een directieve stijl horen de volgende acties:
> Initiatief tonen: oplossingen voorstellen, nieuwe ideeën inbrengen, suggesties doen.
> Organiseren: de taken duidelijk maken en verdelen over de groepsleden.
> Informatie geven: uitleggen hoe de taak moet worden verricht en feedback geven op de wijze waarop de taak wordt
uitgevoerd.
> Helpen: vragen beantwoorden, voordoen hoe het moet.
> Controleren: vaststellen of de taak conform de opdracht wordt uitgevoerd.
Bij een overtuigende stijl horen de volgende acties:
> Overtuigen: de keuzes voor taken en taakverdeling transparant maken en onderbouwen met argumenten.
> Meningen peilen: de standpunten en visie van de groepsleden onderzoeken; proberen los te krijgen wat groepsleden
van het onderwerp denken en wat hun gevoelens hierover zijn.
> Consensus onderzoeken: kijken op welke punten de groepsleden het al met elkaar eens zijn.
> Coördineren: voorstellen en deelactiviteiten met elkaar in verband brengen, proberen de ideeën en acties van diverse
groepen met elkaar te combineren.
> Samenvatten: de essentie van een discussie of een deel daarvan samenvatten. Benoemen wat de conclusie is of welke
deelaspecten van belang zijn om vast te houden.
> Vragen om verheldering van wat wordt beweerd, vragen naar meer gegevens over de zaak, vragen om toelichting op
suggesties.
> Diagnosticeren: benoemen wat er speelt en aangeven waar het aan schort om verder te komen.
> Bemiddelen: voorstellen doen voor een compromis, de gemeenschappelijke noemer achter standpunten zoeken.
> Rust brengen: spanning in de groep reduceren met humor, door de problematiek in een breder perspectief te plaatsen,
door emotionele reacties af te remmen.
> Evalueren: de voortgang van de samenwerking bespreken, nagaan of de taak wordt gerealiseerd op de manier waarop
wordt gewerkt.
Bij een ondersteunende stijl horen de volgende acties:
> Aanmoedigen: enthousiast reageren als iemand iets inbrengt, openlijk instemmen met de inbreng en ideeën van
iemand.
> Bruggen bouwen: voor anderen de mogelijkheid scheppen om deel te nemen aan het groepsgesprek.
> Formuleren: van groepsnormen en regels die gebruikt kunnen worden om het gespreksverkeer te stroomlijnen rond
het onderwerp van bespreking.
> Volgen: als luisterpubliek functioneren en je openstellen voor wat anderen inbrengen.
> Uitdrukken: uitdrukken en beschrijven van wat er in de groep leeft aan gevoelens en die wellicht onvoldoende worden
opgemerkt.
Bij een delegerende stijl heb je te maken met een groep die zich volledig zelf kan sturen. Met elkaar maak je afspraken over
wie wat doet en wanneer. Niemand heeft continu de leiding. Afhankelijk van de situatie nemen individuele groepsleden
het voortouw als daar aanleiding toe bestaat.