RAD 21: Vermeulen B. & M. H. Bartels, 2007. Boeren voor de stad ...

Voordat de paalgaten werden gegraven stonden er bomen op het terrein. In de periode
voor het onstaan van de sporen werden deze systematisch gerooid. De associatie
tussen het rooien van de bomen en de paalgaten zou er op kunnen wijzen, dat
de palenrijen in de eerste fase van de ontginning tot stand kwamen.
Sloten
In de werkput waren verschillende sloten en greppels te zien (afb. 5.35, pag. 77).
Sloot 1 was nog slechts ongeveer 0,25 m diep en liep midden tussen de rijen paalgaten.
82 Deze sloot bestond uit twee parallele noordoost zuidwest lopende delen
verbonden door een oost west deel. De oriëntatie van de parallele delen week iets
af van die van de palenrijen. De dwarsverbinding had wel dezelfde oriëntatie. De
afwijkende oriëntatie wijst er op, dat de beide structuren niet gelijktijdig hebben
bestaan. Ook de ligging dwars op de veronderstelde structuur maakt het waarschijnlijker,
dat de beide fenomenen niet gelijktijdig zijn. Hoewel de noordelijke tak
van sloot 1 tegen een aantal paalsporen van de structuur aanlag, kon slechts in één
geval aannemelijk worden gemaakt dat de greppel de paal oversneed. De vulling van
de sloot bevatte geen keramiek. 83 In het verlengde van de noordelijke arm van sloot
1 lag sloot 2. 84 Sloot 2 had ongeveer dezelfde breedte als de eerste sloot, maar was
door een smalle doorgang van deze sloot gescheiden.
Sloot 3 was de breedste sloot en liep ongeveer oost west dwars over het onderzoeksterrein.
85 De tussen 3 en 4 m brede sloot was op sommige plaatsen meer dan
1 m diep. De sloot oversneed de 0,6 m diepe oudere sloot 5 en de eerdergenoemde
sloot 2. 86 Tegen het westprofiel van de werkput was een haaks smaller slootje te
zien, dat vermoedelijk aansloot op sloot 1. Dit kon echter niet met zekerheid worden
vastgesteld, omdat dit deel van de werkput steeds onder water stond. Het vermoedelijke
aansluiten van de twee sloten wijst erop, dat dit complex van sloten
mogelijk in een keer tot stand kwam. De brede sloot bevatte veel grijsbakkend
aardewerk en is mogelijk in de 14 de tot 15 de eeuw te dateren. Ten zuidwesten van
de brede sloot lag sloot 4 met een diepte van ongeveer 0,4 m. 87
Een waterkuil
Het laatste aangetroffen spoor in deze categorie was een grote, minstens 1,3 m diepe
kuil tegen de zuidelijke wand van de opgravingsput. 88 De kuil liep tot in het grondwater.
Delen van de wand van de kuil wekten de indruk, dat ze waren ingestort.
Dat is waarschijnlijk gebeurd, omdat ze werden ondergraven door grondwater dat
in de open kuil stond. Onderin de kuil was een gelaagdheid te zien die ook duidde
op staand water. De kuil zou, gezien de spoellaagjes onderin een kuil, voor waterwinning
kunnen zijn gegraven. De kuil met zeer rechte wanden moet in dat geval
wel beschoeid zijn geweest om instorting te voorkomen. Op de bodem van de
waterkuil, bijna een meter onder het vlak, werden twee voetstappen gevonden. De
voetstappen waren ongeveer 29 cm lang, wat correspondeert met schoenmaat 42.
De kuil bevatte mayen aardewerk uit de 9 de of 10 de eeuw, paffrath aardewerk uit de
10 de of 11 de eeuw en lokaal handgevormd kogelpot aardewerk. Ergens in de 15 de
eeuw moet de kuil zijn functie hebben verloren en is hij dichtgegooid met grond en
afval. In de vulling van de kuil werd hoofdzakelijk keramiek uit de 14 de eeuw gevonden:
steengoed bierkannen uit Siegburg, grijsbakkend aardewerk, ratingen-breitscheid
en roodbakkend aardewerk, waaronder een scherf van een hoogversierde
kan met stippels of delen van bloembladeren in witte slib met glazuur. Ten slotte
kwamen er fragmenten middeleeuwse baksteen te voorschijn. De sluitdatum van
het gebruik van deze waterkuil lag op basis van de keramiek tussen 1425 en 1450.
82 S 32-35 en S 48-54.
83 Van de paalkuilen S 48-55, S 48-57 en S 48-114 lijkt alleen bij S 48-57 de sloot de paal te oversnijden.
84
S 32-12.
85
S 32-9 en S 48-1.
86
Sloot 5: S 32-190.
87
S 32-263.
88
S 32-307.
89