RAD 21: Vermeulen B. & M. H. Bartels, 2007. Boeren voor de stad ...

82
deleeuwse huis te vinden, werden de werkputten 52, 53 en 54 aangelegd. 62 In geen
van deze werkputten werden sporen van een middeleeuws gebouw aangetroffen. De
oorzaak voor het ontbreken van het middeleeuwse huis in het bodemarchief zou de
grote mate van verstoring van de vindplaats in latere perioden kunnen zijn. Op een
plaats die langdurig wordt bewoond gaan bij allerlei bouw- en graafactiviteiten
sporen uit eerdere perioden verloren. Op deze vindplaats werden veel moderne
verstoringen vastgesteld. Vooral het gebied ter plaatse van de werkputten 45, 46 en
47 is in de 20 ste eeuw bij de sloop van de boerderij Warmboldink verstoord. Juist
dit perceel was volgens de kadasterkaart van 1832 als huisplaats in gebruik.
Het ontbreken van het middeleeuwse hoofdgebouw in het bodemarchief kan ook
een gevolg zijn van de toegepaste bouwwijze. In de 14 de en 15 de eeuw werden
boerenhuizen veelal op stiepen en/of ‘Schwellbalken' gebouwd. Stiepen zijn 'blokken'
van baksteen, zwerfkeien, maalstenen of ander materiaal, die ondiep werden
ingegraven en waarop een houten staander werd geplaatst. Een ‘Schwellbalk’ is een
liggende balk voor hetzelfde doel. De fundering is bij deze bouwwijze weinig omvangrijk
en ondiep, waardoor de kans dat resten van het huis in de bodem bewaard
blijven zeer gering is. Bij het archeologische onderzoek van Erve Warmboldink werden
enkele tientallen centimeters grote brokken afval van baksteenproductie gevonden.
Het is goed denkbaar dat deze als stiepen zijn gebruikt voor het laatmiddeleeuwse
huis.
Voorbeelden van deze 14 de - en 15 de -eeuwse bouwwijze werden bij archeologisch
onderzoek in het buitengebied van Zutphen vastgesteld. 63 Bij de erven 't Hummel
en Berghege ten oosten van Zutphen werden vindplaatsen aangetroffen, die duidelijk
laatmiddeleeuwse erven vertegenwoordigden. Door vondstconcentraties aardewerk
en dendrochronologische dateringen van het eikenhout van waterputten,
bleek dat op de locaties zeker boerenerven uit de 15 de eeuw hebben gelegen. De
boerenhuizen waren echter niet in de grondsporen terug te vinden. De beste aanwijzing
voor een huis bleek het vermoedelijke restant van een lemen vloer uit de
13 de eeuw. Bij de boerderij 't Loo in Zutphen kon dat duidelijk worden aangetoond,
omdat een deel van het 15 de -eeuwse muurwerk nog in de bodem aanwezig was. 64
Het betrof een bakstenen voorgevel aan een verder uit natuurlijke bouwmaterialen,
62 Werkputten 52, 52 en 54.
63 Fermin, in voorbereiding.
64 Groothedde, 2005.
Afb. 5.27
Misbaksel bestaande uit meerdere aan
elkaar gesmolten bakstenen.