RAD 21: Vermeulen B. & M. H. Bartels, 2007. Boeren voor de stad ...

47 Vermeulen, 2006B, 13.
48 CRD 1365, 510: Van Doorninck, 1888.
49 CRD 1345: Doorninck, 1888, 214.
50 CRD 1352: Doorninck, 1888, 139.
51 CRD 1509: Doorninck, 1988, 64.
52 Verponding van Colmschate 1601.
53 Kohier van den 1000sten of 500sten penning.
54 Heeringa, 1926, 503-580.
kruising van de Kolkweg en de Oude Holterweg (zie afb. 5.21, pag. 75). 47
Mogelijk had de structuur op de Rielerenk een vergelijkbare functie en diende het
om hooi van de graslanden op te slaan. Het aantal aangetroffen hooibergen is daarvoor
echter te gering. De diepte van de sporen van de gevonden hooibergen sluit
uit, dat er ooit meer hooibergen waren die niet meer zijn aangetroffen. Mogelijk
diende de structuur om de koeien, die in de lager gelegen weilanden stonden, bij
hoog water of gevaar te verzamelen. Uit de stadsrekeningen weten we dat er zogenaamde
koewachters, waren die ’s nachts in de stadsweiden de koeien moesten bewaken.
48 Om een effectieve bewaking van deze koeien mogelijk te maken, ligt het
voor de hand dat de koeien binnen een veekraal werden samengebracht. In dat geval
kunnen enkele hooibergen voldoende zijn om het vee ter plekke te kunnen voederen.
Misschien hadden de bisschoppelijke boerderijen een vergelijkbaar systeem
of werd het erf Mensink net als in later eeuwen gebruikt door de stad.
In stadsrekening over 1345 werd gesproken over een persoon, die afkomstig was
van de Meybergen of daar nog steeds woonde. 49 Tussen 1352 en 1354 was sprake
van een kleine Barchstede (boerderij) op de Meibergen. 50 In de verschillende bronnen
over de verwerking van stadsdrek werd zelden vermeld waar de grond naar toe
gaat. Tot de 17 de eeuw kwam de Meibergen alleen voor als plaats waar grond werd
gedumpt. De ligging van de Meibergen is echter niet met zekerheid bekend.
In 1509 werd gesproken over een breuk in de dijk waarover de Steenstraat van de
Brinkpoort naar Colmschate en de Meibergen liep. 51 Met Colmschate wordt hier
niet het huidige dorp maar de Hof Colmschate bedoeld. De Meibergen lag dus aan
de noordoostzijde van de stad achter de Hof Colmschate. In dezelfde bron werd
gesproken van een stuk land dat gelegen was tussen de Koolhoven voor de stadspoort
en de Meibergen. Het moest worden opgehoogd en ontgonnen. Dit doet vermoeden
dat de Meibergen iets dichter bij de stad lag, omdat het anders wel om een
heel groot gebied zou gaan. Toch kan niet worden uitgesloten, dat de Meibergen
inderdaad ergens op de Rielerenk lag en het centrum van de ophogingswerkzaamheden
vormde. Het omgrachte terrein zou in dat geval een soort verzamelplaats
voor dat afval kunnen zijn geweest. Deze functie was goed te combineren
met die van opslagplaats voor landbouwproducten en veekraal. Hier tegen spreekt
het feit, dat de greppels nauwelijks vondsten bevatten. Na 1354 en voor 1601 was
in de bronnen geen sprake meer van een boerderij, maar werd de naam nog wel
regelmatig genoemd als dumpplaats van afval. In 1601 werd een verponding betaald
en moet er dus (weer) een kleine boerderij gelegen hebben. 52 In 1716 was er een
boerderij die de 1000ste of 500ste penning moest betalen. 53 Op de in 2004 onderzochte
locatie zijn geen sporen uit deze periode gevonden. Vermoedelijk moet de
Meibergen dan ook niet op het onderzochte terrein worden gezocht, maar iets
dichter bij de stad.
5.7 Het erf Warmboldink (vindplaats 7)
Historische bronnen
Erve Warmboldink lag ten westen van de knik in de Oude Rielerweg. Net als Mensink
wordt Warmboldink in 1399 voor het eerst genoemd. Warmbolt is een middeleeuwse
jongensnaam en wellicht was ene Warmbolt de stichter van het boerenerf.
Ook Warmboldink was een bezit van de bisschop. In de rentmeestersrekeningen
van Salland uit 1499-1500 staat vermeld, dat Warmboldink rogge, koren, kippen
en een half varken als belasting betaalde. 54
61