RAD 21: Vermeulen B. & M. H. Bartels, 2007. Boeren voor de stad ...
RAD 21: Vermeulen B. & M. H. Bartels, 2007. Boeren voor de stad ...
RAD 21: Vermeulen B. & M. H. Bartels, 2007. Boeren voor de stad ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
148<br />
Pijpereutelaar<br />
Pijpereutelaars of pijpewroeters wer<strong>de</strong>n gebruikt om <strong>de</strong> pijp schoon te krabben. De<br />
meest eenvoudige zijn huisgemaakte exemplaren van in elkaar gevlochten koperdraad.<br />
Daarnaast wer<strong>de</strong>n ze gemaakt van koper en zilver. Ze wor<strong>de</strong>n gegoten in veel<br />
vormen waarbij het uitein<strong>de</strong> vaak versierd is met figuren en dieren. Sommige exemplaren<br />
kon<strong>de</strong>n wor<strong>de</strong>n opgehangen aan een kettinkje of waren zo gemaakt dat men<br />
niet alleen kon krabben, maar ook kon lepelen of stoppen. De op <strong>de</strong> Rielerenk<br />
gevon<strong>de</strong>n pijpereutelaar is vermoe<strong>de</strong>lijk een vrij vroeg exemplaar. (cat. nr. 83) De<br />
lengte is niet voldoen<strong>de</strong> <strong>voor</strong> <strong>de</strong> veel grotere ketels van <strong>de</strong> latere kleipijpen.<br />
83<br />
1. pijpereutelaar<br />
2. Deventer, Rielerenk<br />
3. 226/48/-/-/0-126<br />
4. <strong>de</strong>tectorvondst<br />
5. 1600-1700<br />
6. l. 41 mm, diam. 7 mm<br />
7. koperlegering<br />
8. gegoten, kort naaldvormig <strong>voor</strong>werp met eikelvormige bekroning<br />
9.<br />
Zegelstempels<br />
Zegelstempels wer<strong>de</strong>n in <strong>de</strong> Mid<strong>de</strong>leeuwen en nieuwe tijd gebruikt <strong>voor</strong> het verzegelen<br />
van belangrijke stukken. Dit kon op twee manieren gebeuren. Nadat <strong>de</strong> brief was<br />
geschreven werd <strong>de</strong>ze opgerold of gevouwen. Daarna werd op <strong>de</strong> sluiting een plakje<br />
gesmolten was aangebracht. In <strong>de</strong> natte was werd het zegel van <strong>de</strong> afzen<strong>de</strong>r aangebracht.<br />
Als <strong>de</strong> brief werd geopend, moest <strong>de</strong> zegel eerst wor<strong>de</strong>n verbroken. De ontvanger<br />
kon dan zien dat er met <strong>de</strong> brief geknoeid was. De zegels wer<strong>de</strong>n ook gebruikt<br />
om te laten zien dat <strong>de</strong> inhoud was goedgekeurd door alle partijen die er hun zegel<br />
op had<strong>de</strong>n aangebracht. Aanvankelijk wer<strong>de</strong>n <strong>de</strong> zegels <strong>voor</strong>al gebruikt door keizers,<br />
koningen en pausen <strong>voor</strong> het bekrachtigen van akten en oorkon<strong>de</strong>n. Later wer<strong>de</strong>n<br />
zegelstempels ook door an<strong>de</strong>re kerkelijke en wereldlijke hoogwaardigheidsbekle<strong>de</strong>rs<br />
gebruikt en raakte het gebruiken van zegelstempels ook in zwang bij han<strong>de</strong>laren en<br />
an<strong>de</strong>re gegoe<strong>de</strong> burgers. Het op <strong>de</strong> Rielerenk aangetroffen exemplaar dateert vermoe<strong>de</strong>lijk<br />
uit het mid<strong>de</strong>n van <strong>de</strong> 19 <strong>de</strong> eeuw. (cat. nr. 84) Het bestaat uit een stempel<br />
van een koperlegering en een houten handvat. Op <strong>de</strong> stempel staan <strong>de</strong> letters SB.<br />
84<br />
1. zegelstempel<br />
2. Deventer, Rielerenk<br />
3. 226/8/-/-/0-7<br />
4. <strong>de</strong>tectorvondst<br />
5. 1825-1875<br />
6. l. 23 mm, b. 14 mm, d. 3 mm<br />
7. koperlegering en hout<br />
8. gegoten, samengesteld, initialen SB (eigendomsmerk) in gotische sierletters<br />
monogram; met stukje houten handvat en klemring<br />
9.