RAD 21: Vermeulen B. & M. H. Bartels, 2007. Boeren voor de stad ...

Het studentenhuis had zodoende een eigen brouwerij, waarmee de toevloed van
bier veilig werd gesteld. Mogelijk verdienden de studenten met brouwen een zakcent
bij.
Op de hoek van de Smedenstraat en de Bagijnenstraat werden de achtererven van
brouwerij het Quellewater opgegraven. De 17-18 de -eeuwse situatie werd aangetroffen,
terwijl de bebouwing aan deze straat en mogelijk ook de functie teruggaat tot
de 14 de eeuw. Op het gedeelte achter het woonhuis werd een ingegraven ijzeren
hoepel van een wagenwiel of de bodem van een vat aangetroffen, die mogelijk verband
hield met een tredmolen of met het brouwproces. 50
Afb. 6.10
De brouwoven van de Bursa Cusana opgegraven aan de Bursesteeg.
50 Vermeulen, 2006A, 101-105.
51 Enno van Gelder, 1973, 109-140.
52 Enno van Gelder, 1973, 134.
Uit het onderzoek van boedelinventarissen in de Nederlanden zijn veel gegevens
over diverse ambachten tevoorschijn gekomen. Ook de bierproductie door moutmakers
en brouwers is voor de 15 de en 16 de eeuw duidelijk naar voren gekomen. 51
In 1551 overleed de brouwer Willem Starkenborg, waarna de nalatenschap aan zijn
weduwe Zwene Brouwers werd geïnventariseerd. Zij bleek kort na zijn dood hertrouwd
te zijn met Bernd Janssen, een brouwer. De brouwerij lag ergens aan de
Noordenbergstraat. Buiten een complete, tamelijk luxe, huisinventaris werd ook het
brouwhuis bekeken. Op de zolder van het pand lag rogge, mout, haver, boekweit en
‘ettlicke hoppe’, veel hop. In het brouwhuis lag ‘drie brouwen bier’ en zoveel hakhout
en turf, dat dit niet te overzien viel. Daarnaast stond er op het achtererf nog
meer hout voor het stoken van de ovens. In het dorp Bathmen, 8 km ten oosten van
Deventer, lag nog een schuur vol met turf van deze brouwer. In of nabij het brouwhuis
stonden een koe en een stier, die dagelijks naar de weiden werden gebracht, en
was er een varkenshok met drie varkens. Daarnaast werd spek, (gezouten?) vlees en
boter in het brouwhuis opgeslagen. 52 In 1577 werd de boedel van het woonhuis en
de brouwerij de ‘Olden Voss’ aan de Waterstraat van de overleden brouwer Roelof
upten Schild verkocht. Hier werd een brouwketel, brouwgereedschap, tonnen, zak-
107