lesmateriaal Roodkajpe

Info voor de leerkrachten :
Samenvatting van het sprookje: Een meisje gaat haar zieke grootmoeder bezoeken in het bos. Ondanks alle
waarschuwingen verlaat ze toch het rechte pad,komt in contact met de boze wolf die haar achtervolgt en haar en haar
grootmoeder opeet. De jager redt hen allebei.
Verschillende interpretaties:
Over de betekenis van het Roodkapje-sprookje zijn tal van theorieën ontwikkeld. Zo is het, vooral op grond van het rode
mutsje van Roodkapje, ooit opgevat als een natuurmythe, waarin de strijd tussen morgenrood (Roodkapje), duisternis
(de wolf) en zon (de jager) wordt uitgebeeld.
Ook is Roodkapje als de maan geïnterpreteerd die door de wolf wordt opgegeten. Paul Saintyves ziet er de neerslag
van een voorjaarsgebruik in waarin het voorjaar in de gedaante van de meikoningin (Roodkapje) en de winter (de wolf)
strijd tegen elkaar leveren. Deze interpretaties baseren zich gewoonlijk op de Grimm-versie, waarin Roodkapje uit de
buik van de wolf wordt verlost. Ze houden er geen rekening mee dat in een oudere versie Roodkapje door de wolf
gedood wordt.
Er zijn ook meer psychologische interpretaties ontwikkeld waarin de gebeurtenissen in het sprookje worden beschouwd
als een proces van seksuele bewustwording van de vrouw. Charles Perrault stuurde in een toegevoegde berijmde
moraal reeds aan op een seksuele interpretatie van het sprookje. In zijn optiek moet het verhaal de mooie jonge juffers
waarschuwen voor de wolven (mannen) die achter hen aanzitten en hun willen verschalken.
De oorsprong van het sprookje wordt wel in verband gebracht met de aanwezigheid van wolven in het vroegere Europa,
en ook met het geloof aan weerwolven; mensen die zich in een wolf kunnen veranderen en mensen aanvallen.
Roodkapje zou derhalve als een soort 'waarschuwsprookje' voor kinderen hebben gefungeerd.
Roodkapje is in de negentiende en twintigste eeuw door veel schrijvers literair bewerkt. In de negentiende-eeuwse
literaire bewerkingen is Roodkapje evenals bij Grimm een braaf meisje dat door haar ouders wordt ingeprent
gehoorzaam te zijn en geen rare dingen te doen.
Twintigste-eeuwse schrijvers - en in hun kielzog cineasten, striptekenaars e.d. - behandelen Roodkapje niet langer als
een klein onschuldig meisje dat gedisciplineerd moet worden. Er verschijnen regelrechte parodieën op de pedagogische
en seksuele normen die gewoonlijk in Roodkapje worden uitgedragen. In een literaire Roodkapje-parodie vertelt Wim
Meyles (in: De pitbull en de zeven geitjes, 1991) over de knorrige puber Roodkapje, die eigenlijk haar demente oma niet
wil opzoeken. Als ze eenmaal met cola en chips op weg is, wordt ze in het bos aangerand door een jager. Een grote
wolf bijt echter de jager de strot af. Roodkapje doet even later geschrokken haar relaas aan oma, maar zij schudt
meewarig het hoofd bij zoveel overspannen fantasie van de jeugd van tegenwoordig: "Wat jammer toch dat ze niet van
de drugs af kunnen blijven."
In veel literaire versies komt de verhouding man/vrouw centraal te staan en neemt Roodkapje, soms samen met haar
grootmoeder, als geëmancipeerde vrouw het heft in eigen hand. Daarbij kan ze zelfs op criminele wijze met de wolf
(haar vriend) samenspannen tegen haar grootmoeder. Roodkapje is tenslotte ook gebruikt om politieke ontwikkelingen
aan de kaak te stellen, zoals het nationaal-socialisme en het communisme
.
17