19 Vrijdag - De Pers

More documents

Recommendations

Info

8 Polen Zondag parlementsverkiezingen Stemmenjacht via de kansel De katholieke kerk speelt in Polen een belangrijke rol. De twee grote politieke partijen weten dit en vermijden bij de verkiezingen thema’s die bij de kerk gevoelig liggen. Elro van den Burg WARSCHAU ... Er loopt in Polen een flinterdunne scheidingswand tussen de katholieke kerk en de overheid. En zelfs deze wand is met moeite neergezet. Na de omverwerping van het communisme eind jaren tachtig, waarbij de katholieke kerk een beslissende rol speelde, had deze instantie een ongekend grote macht in dat land. Ze probeerde deze macht aanvankelijk ook uit te spelen in de verkiezingen. Bij de parlementsverkiezingen van 1991 verstuurden de Poolse bisschoppen een communiqué waarin werd opgeroepen te stemmen op kandidaten die de ‘christelijke waarden’ verkondigden. De brief werd bezorgd bij alle parochies in Polen, en dan vaak weer door de priesters als stemadvies vanaf de kansel aan de parochianen doorgegeven. Deze directe steun pakte desastreus uit. De katholieke partijen verloren systematisch de opeenvolgende verkiezingen. Het was een duidelijk signaal dat de bevolking de directe inmenging in politiek niet accepteerde. Sindsdien houdt de kerk zich in. Maar daarmee is het verhaal nog niet af. Polen is een land waar meer dan 90 procent van de bevolking gedoopt is in de katholieke kerk. Het geloof wordt uitbundig beleefd en op zondag zitten de kerken vol. Religie ..................................... KORT 111 Gemartelde Maleisische activist wint rechtzaak Een politiek activist die zegt na zijn arrestatie door de politie te zijn gemarteld, is gisteren door het Maleisische hooggerechtshof in het gelijk gesteld. Het hof oordeelde dat de activist, Abdul Malek Hussin, onrechtmatig door de politie is vastgehouden en dat hij inderdaad is gemarteld. De overheid moet Abdul Malek van de rechter 2,5 miljoen ringgit (520.000 euro) schadevergoeding betalen. Abdul Malek werd in 1998 opgepakt bij een demonstratie tegen speelt waarschijnlijk een grotere rol in Polen dan in welk ander land van de Europese Unie. En terwijl omringende landen een ontkerkelijking doormaken, is de kerk in Polen een maatschappelijke factor van belang en probeert dat ook te blijven. Ze krijgt daarbij de steun van de grote Poolse politieke partijen. Vlak voor de conservatieve partij PiS (Recht en Gerechtigheid) van de tweelingbroers Kaczynski in 2005 de parlementsverkiezingen won, heeft het de banden met de kerk nog weer eens flink aangehaald. Jaroslaw Kac- ‘De kerk bepaalt het politieke debat en schetst de kaders van de discussie’ zynski (nu premier) liet zich vaak zien in het gezelschap van Poolse bisschoppen. Vlak voor de presidentsverkiezingen enkele maanden later verstuurde Lech Kaczynski (nu president) een brief naar de bisschoppen met de boodschap dat het geloof bij de PiS-leden in goede handen was. Volgens professor Alexander Smolar, directeur van de onafhankelijke denktank Batory Foundation in Warschau, zoeken de Kaczynski’s uit puur opportunisme steun bij de kerk: ‘Ze staan niet bekend als streng gelovig. Begin jaren negentig had de partij van Jaroslaw Kaczynski zelfs de slogan ‘Stem op ons, dat is de snelste weg naar de ontkerkelijking van Polen’.’ Van de belangrijkste tegenkandidaat ....................................... bij de komende verkiezingen, de partij Burgerplatform (PO), hoeven we niet te verwachten dat die de banden met de kerk ter discussie gaat stellen. Burgerplatform heeft weliswaar een liberaal economisch programma, maar op cultureel en sociaal gebied biedt het geen nieuwe koers ten opzichte van de PiS. Professor Konarski, vicepresident van het Verbond van Politieke Wetenschappers: ‘Het enige verschil op dat vlak is dat PO een minder agressieve manier van besturen heeft. Buiten dat is het net zo conservatief als de Kaczynski’s.’ Ook Smolar denkt dat er na zondag weinig verandert. ‘Daar is de PO opportunistisch genoeg voor.’ Volgens Smolar zal die partij niet alleen de huidige verhoudingen tussen de staat en de kerk in stand houden, maar ook niets wijzigen aan de meer conservatieve wetgeving die PiS in de afgelopen kabinetsperiode heeft geïntroduceerd. Een duidelijk ander geval is het Poolse Radio Maryja. Dit ultrakatholieke radiostation, met circa twee miljoen luisteraars, wordt bekritiseerd vanwege de eenzijdige politieke berichtgeving en de verspreiding van antisemitische propaganda. Het radiostation voerde een grote campagne tegen de toetreding van Polen tot de EU en geeft ook bij verkiezingen onverbloemd stemadvies. Recent nog zegde de paus een ontmoeting af met directeur Rydzyk van het media-imperium waar Radio Maryja onder valt vanwege antisemitische uitspraken. Hoe innig de band van Kaczynski is met Radio Maryja en de priester Rydzyk bleek wel tijdens het ondertekenen van de nieuwe re- Nieuws Buitenland 90 procent van de Polen is gedoopt in de katholieke kerk. REUTERS geringsverklaring. Die mocht alleen verslagen worden door de katholieke media van Rydzyk. Tijdens de huidige campagne probeert het radiostation zich iets meer op de achtergrond te houden, maar nog steeds is het een factor van belang. Smolar: ‘De strijd in Polen gaat natuurlijk om de zwevende kiezer. Dan kan een station als Radio Maryja nog een duidelijk verschil maken bij de uitslagen.’ Ondanks alles speelt de kerk bij de stembusgang van zondag een belangrijke rol. Smolar: ‘Het is voor iedereen duidelijk dat de katholieke kerk haar favorieten heeft.’ Ook volgens Roman Graczyk, journalist en schrijver van het boek Poolse kerk, Poolse democratie, is de rol van de kerk bij de verkiezingen nog duidelijk aanwezig: ‘De situatie in Polen is dat de kerk het politieke debat bepaalt en de kaders van de discussie schetst.’ Met andere woorden: het agenderen van een onderwerp als euthanasie of abortus leidt tot een afkalving van de steun van de kerk en staat dus gelijk aan politieke zelfmoord. En in dat politieke krachtenveld zal de nieuwe regering, welke kleur die ook krijgt, er alles aan doen om de relatie met de kerk goed te houden. 1 Doe mee met de internetzoekwedstrijd en win een reis! start 26 oktober nationalekrakercompetitie.nl de regering en zat bijna twee maanden zonder proces vast. In die periode werd hij naar zijn zeggen bewusteloos geslagen, uitgekleed en gedwongen zijn eigen urine te drinken. In 1999 stapte hij naar de rechter. Hij eiste 6,2 miljoen euro schadevergoeding. 111 Granaat verwondt zes Iraakse jongens op school Zes jongens zijn gisteren in de Iraakse stad Basra gewond geraakt, toen een man een handgranaat op het plein van een middelbare school gooide. Een van de jongens is er slecht aan toe, aldus de politie. Iraakse ordetroepen zijn sinds het vertrek van de Britten verantwoordelijk voor de veiligheid. .......................................................... Ook op deze dag... In 1989 worden vier vermeende IRA-terroristen, de Guildford Four, vrijgelaten, nadat ze vijftien jaar onschuldig vast hebben gezeten. ........................................................................................................................ VN-gezant wil fi nanciële handreikingen WERELD MOET TOENADERING ZOEKEN TOT JUNTA BIRMA AP ............................................................ Het weer Groningen: 12/4°C, licht bewolkt, kans op zon Kaboel: 19/-6°C, zonnig Berlijn: 9/2°C, zonnig De internationale gemeenschap zou de junta van Birma financiële handreikingen kunnen doen in ruil voor democratische hervormingen. Dat heeft de speciale VN-gezant voor Birma, Ibrahim Gambari, gisteren gezegd in Indonesië, een van de zes Aziatische landen die hij dezer dagen aandoet en probeert aan te sporen om een oplossing voor de crisis in Birma te helpen zoeken. Volgens Gambari moet worden geprobeerd het geïsoleerde Birma meer bij de rest van de wereld te betrekken. De Birmaanse autoriteiten zouden gestimuleerd moeten worden om goed te doen en dat zou kunnen gebeuren door handreikingen die aantonen dat de wereld Birma niet alleen wil straffen, aldus de VNgezant. Tony Burbank, regiodirecteur van het Wereldvoedselprogramma (WFP), benadrukte gisteren de kwetsbare positie van Birma op een persconferentie in Bangkok. ............................................................................... Het weer Milaan: 14/2°C, zonnig Amsterdam 4/13°C, bewolkt HongKong: 29/21°C, zonnig
Buitenland Nieuws Frankrijk Sarkozy voortaan alleen in het grote Elysée-paleis Redactie buitenland AMSTERDAM ... De Franse president Nicolas Sarkozy gaat scheiden. Na wekenlange speculaties in de Franse pers maakte de woordvoerder van de president het nieuws gisteren officieel bekend. Nicolas Sarkozy en zijn vrouw Cécilia zijn 11 jaar getrouwd geweest. Naast kinderen uit hun eerdere huwelijken, hebben de Sarkozy’s samen één zoon, de 10-jarige Louis. Door de scheiding is Sarkozy de eerste Franse president die zijn avonden alleen zal doorbrengen in het grote Elysée-paleis. De afgelopen weken werd in de Fran- se kranten druk gespeculeerd over een ophanden zijnde scheiding. Het weekblad Le Nouvel Observateur bracht eerder deze week het verhaal dat het stel afgelopen maandag voor een rechter verscheen om de scheiding officieel aan te vragen. Andere kranten, zoals Libération, hielden zich wat langer op de vlakte. Zij openden pas gisteren, vóór de aankondiging van het Elysée, met het nieuws dat Nicolas Sarkozy anderhalf jaar geleden ook al een scheiding had aangevraagd maar deze op het laatste moment introk. Over de reden van de scheiding wordt druk gespeculeerd. Het was al langer duidelijk dat Cécilia zich niet ....................................................................................................................... Diploma’s mogelijk minder waard GRIEKS STUDENTENPROTEST TEGEN PRIVATISERING .......................................................... Ook op deze dag... 1973 - Voormalig Amerikaans president Richard Nixon weigert bewijs van het Watergate-schandaal aan de rechter te geven. thuisvoelde in haar rol als First Lady. Libération verwoordde het gisteren krachtig door te openen met de kop: ‘Desperate Housewife.’ Afgelopen maanden toonde Cécilia zich zelden in het gezelschap van haar man. Zelfs op de dag van de presidentsverkiezingen vergezelde zij hem niet naar de stembus. Voor de Franse president komt de scheiding bijzonder ongelegen. De kritiek op zijn beleid groeit, zowel binnen als buiten zijn partij. Voor het eerst sinds zijn aantreden als president is Frankrijk getroffen door een landelijke ambtenarenstaking. Het openbaar vervoer ligt grotendeels stil en ook diverse scholen en elektriciteitscentrales zijn gesloten. De staking is een reactie op de economische hervormingen die Sarkozy wil doorvoeren. Hij wil de pensioenen in de publieke en private sector gelijk schakelen, waardoor ambtenaren vrijwel geen mogelijkheid meer hebben eerder te stoppen met werken. 1 Turkije Verenigde Staten onder druk Slimme machtspolitiek van de AK Partij Vervolg van pagina 3 ... Woensdag verklaarde de Syrische president Assad dat hij alle begrip had voor mogelijke Turkse acties tegen de PKK in Noord-Irak. Het Iraanse leger zou langs de grens met Irak patrouilleren om te voorkomen dat PKK-strijders naar Iran vluchten. ‘Er circuleren al langer verhalen over kleinschalige Turks-Iraans gecoordineerde aanvallen op kampen van de PKK in Noord-Irak’, zegt Martin van Bruinessen, Turkijekenner aan de Universiteit Utrecht. ‘Die landen zijn bepaald geen vrienden, maar zelfs ten tijde van onderlinge politieke conflicten is er altijd op hoog niveau overleg geweest over de gezamenlijke aanpak van de Koerden, ze hebben een groot gemeenschappelijk belang.’ Een Turkse militaire missie in Noord-Irak heeft ernstige diplomatieke gevolgen’, dreigden de VS en Europa in aanloop op het Turkse parlementair overleg daarover. Het Turkse antwoord in de woorden van premier Erdogan: ‘Wij zijn bereid die schade voor lief te nemen.’ Van Bruinessen: ‘De regering is zich ervan bewust dat zij het juridisch gelijk aan haar kant heeft en weet zich in een sterke onderhandelingspositie.’ De regerende AK Partij heeft het politieke spel slim gespeeld en vijf vliegen in een klap geslagen. Ankara heeft de Amerikanen duidelijk gemaakt dat het de huidige situatie in Circa 1.500 studenten hebben gisteren in Athene gedemonstreerd tegen regeringsplannen om een einde te maken aan het staatsmonopolie op hoger onderwijs. In de stad Thessaloniki deden meer dan duizend studenten mee aan een vergelijkbare demonstratie. Het was de eerste omvangrijke studentendemonstratie sinds de conservatieve regering in september voor een tweede termijn werd herkozen. De regering wil dat Door te dreigen met mogelijke acties in Noord-Irak slaat Ankara meerdere vliegen in een klap. REUTERS Noord-Irak niet langer duldt en dat de VS, desnoods symbolisch, zichtbare actie tegen de PKK moeten ondernemen. Ook is de Amerikaanse regering onder grote druk gezet te voorkomen dat het Amerikaanse Huis van Afge- privé-universiteiten officieel worden toegelaten tot de Griekse onderwijsmarkt en dat hun diploma’s door de staat worden erkend. Om een einde te maken aan het staatsmonopolie op hoger onderwijs is een grondwetswijziging nodig. Volgens critici worden de diploma’s van staatsuniversiteiten minder waard als de plannen doorgaan. De studenten zijn ook tegen de wet die studenten dwingt hun studie binnen een bepaalde tijd te voltooien. vaardigden een resolutie aanneemt die de massamoord door de Turken op twee miljoen Armeniërs begin vorige eeuw als genocide erkent. In Turkije zelf is gehoor gegeven aan de groeiende verontwaardiging en woede over aanslagen, vermoede- ............................................................ 112 of ANWB? In Oostenrijk belde een dronken chauffeur met een lekke band per ongeluk de politie in plaats van de wegenwacht. Hij is zijn rijbewijs nu kwijt. ‘De VN zijn een mislukking’ Presidentskandidaat Romney wil de Verenigde Naties afschaffen AP AMSTERDAM ... De Amerikaanse presidentskandidaat Mitt Romney heeft felle kritiek geuit op de Verenigde Naties. Hij noemde de huidige VN een ‘mislukking’ en stelde voor een nieuwe coalitie van vrije naties op te richten. De pijlen van de voormalige gouverneur van de staat Massachusetts waren vooral gericht op de Raad van de Mensenrechten. Op een vraag in een pannenkoekenhuisje in South Carolina antwoordde hij dat de Raad voor de Mensenrechten ‘voortdurend Israël bekritiseert, maar niets doet tegen landen met repressieve regimes.’ Hij vervolgde dat ‘het hoog tijd is dat lijk door de PKK, waarbij sinds begin september dertig Turkse militairen en burgers zijn gedood. Tegelijkertijd heeft de AKP zijn positie ten opzichte van het Turkse leger versterkt. Het is nu aan het leger iets aan de PKK te doen, maar dat is niet ....................................... KORT 111 Britse inlichtingendienst adverteert in spelletjes De Britse inlichtingendienst GCHQ gaat adverteren in computerspelletjes. De dienst is op zoek naar computervaardige rekruten. Vanaf eind oktober komen banners met daarop de tekst ‘Carrières in de Britse inlichtingendienst’ voor in spelletjes als Splinter Cell en Enemy Territory: Quake Wars - tenminste als de spelletjes worden gespeeld op de computer of een Microsoft Xbox in Groot-Brittannië. GCHQ, de inlichtingenverzamelingstak van de Britse inlichtingendienst, heeft in het West-Engelse ...................................... ............................................................................... Als het maar niet te snel droogt Een Duitse winkeldief dacht de politie te slim af te zijn door tijdens zijn vlucht in een rijdende cementwagen te springen. Een paar stoplichten verder werd hij door politie uit de cementmolen getrokken. 9 de VS zich terugtrekken uit de Raad voor de Mensenrechten.’ Feit is dat de VS nooit lid zijn geweest van deze raad omdat ze hem boycotten. Romney stelde wel voor een andere vereniging van naties op te richten. ‘Mijn steun gaat uit naar een nieuwe coalitie van vrije naties, die dichterbij elkaar staan en gezamenlijk optreden.’ De woordvoerder van Romney, Eric Fehrnstrom, verduidelijkte later de uitspraken van de presidentskandidaat. ‘Romney denkt dat de VS zich compleet moet terugtrekken uit de VN-Raad voor de Mensenrechten. We moeten geen zetel in de Raad zoeken en ze niet legitimeren met financiële of diplomatieke steun.’ 1 in staat het probleem op te lossen. Het is niet het juiste jaargetijde voor een militaire operatie in Noord-Irak: voertuigen en manschappen komen vast te zitten in de modder en sneeuw. Dat terzijde kan het Turkse leger niet winnen van de drie- à vijfduizend PKK-guerillas die zich hebben verspreid over een groot gebied en waar ook nog eens zo’n zeventigduizend zeer ervaren strijders van de Iraaks- Koerdische KDP zitten, van wie niet zeker is hoe zij zich zullen opstellen. Ten slotte heeft Turkije met zijn dreigement Irak binnen te vallen een achterliggende boodschap aan de VS afgegeven. Het is niet onwaarschijnlijk dat het Ankara niet alleen om de PKK is te doen. Turkije heeft een oude claim op de olierijke Noord-Iraakse stad Kirkuk. De Turkse regering heeft nu nieuwe druk uitgeoefend op de VS opdat die voorkomen dat een eind dit jaar gepland referendum wordt gehouden, waarin wordt beslist of Kirkuk bij Iraaks Koerdistan hoort. De Turkse regering bevindt zich in een positie om eisen te kunnen stellen, maar een Turkse aanval is onwaarschijnlijk, er staat ook voor Turkije te veel op het spel. Ankara weet ook dat het de VS en Europa op de lange termijn net zo hard nodig heeft als andersom. En dat na 11 september de hele wereld in shock was en achter de Amerikanen stond toen die Al-Qaida in Afghanistan aanvielen. Turkije staat alleen in de strijd tegen de Koerden. 1 Cheltenham ongeveer vijfduizend mensen in dienst. De Britse geheime diensten begeven zich vaker in de openbaarheid, omdat ze op zoek zijn naar werknemers met verschillende achtergronden, niet alleen blanke academici van Oxford of Cambridge. 111 Congolese militieleider uitgeleverd aan ICC De vroegere Congolese militieleider Germain Katanga is overgedragen aan het Internationale Strafhof (ICC) in Den Haag. Hij is de tweede Congolese militieleider die door het hof wordt berecht wegens oorlogsmisdaden en misdaden tegen de menselijkheid.
Page 1 and 2: 19 Vrijdag Oktober 2007 Se opzater
Page 3 and 4: Nieuws Zaterdag, 21.00 uur. Allemaa
Page 5 and 6: Binnenland Nieuws Dierenwelzijn U
Page 7: Binnenland Nieuws De verschillend
Page 12 and 13: 12 Zeshonderdduizend pygmeeën zi
Page 14 and 15: 14 Het is 19 oktober 1987 als de
Page 16 and 17: Boslogica les 5: Minder CO2? Moeten
Page 18 and 19: 18 Beurs Winstdaling door ‘onge
Page 20 and 21: 20 Film Britse actrice Deborah Ke
Page 22 and 23: 22 Theater Eerste nouveau cirque
Page 24 and 25: 24 ........................... Ne
Page 26 and 27: 26 SUDOKU 9 1 8 7 3 4 5 5 7 4 2
Page 28 and 29: 28 WK Rugby Niet meer alleen voor
Page 30 and 31: 30 WK Rugby Komt Mandela naar Par
Page 32: 32 Ruud Lubbers Johann OIav Koss Ja

19 Vrijdag - De Pers

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?