19 Vrijdag - De Pers

14
Het is 19 oktober 1987 als de
Amerikaanse aandelenmarkt met
een donderende klap ineenstort, de
rest van de wereld meesleurend.
Edward Deiters
AMSTERDAM
...
‘Zwarte Maandag’ is vandaag precies
twintig jaar geleden en het is nog
steeds een jubileum waarop beurshandelaren
met gemengde gevoelens
terugkijken.
‘Het was ver-schrik-ke-lijk’, zegt
beursveteraan Han Vermeulen die op
die bewuste maandag op de Amsterdamse
beursvloer stond. ‘Niemand
had ooit zo’n bloedbad meegemaakt.’
De jaren tachtig waren jubeljaren
voor iedereen die iets met de beurs te
maken had. Een van de eerste voortekenen
dat er in de beurswereld iets
bijzonders te gebeuren stond, was de
beursgang van een klein bedrijfje uit
Sillicon Valley op 12 december 1980.
Het aandeel Apple opende op die eerste
handelsdag op 22 dollar en sloot
op 29 dollar. Die avond zaten veertig
medewerkers van het computerbedrijfje
plotseling als miljonairs aan
hun diner.
Het was de opmaat naar een ongekende
aandelen-boom. Investeerders
sprongen op elke beursgang die voorbijkwam,
corporate raiders maakten
elkaar het leven zuur en vijandige
overnames waren aan de orde van de
dag, veelal gefinancierd met riskante
junk-bond constructies. En ondertussen
stegen de koersen tot ongekende
hoogten. Alleen al in 1986 waren er
volgens The Wall Street Journal in de
VS bijna 3.000 fusies en buy-outs met
een waarde van ongeveer 130 miljard
dollar. Uitwassen waren er ook. Zo
werd bijvoorbeeld in 1986 de beurs-
handelaar Ivan Boesky wegens voorkennis
veroordeeld tot een gevangenisstraf
en een boete van 100 miljoen
dollar.
Hollywood springt er dankbaar
bovenop en brengt in december 1987
de film Wall Street uit. ‘Greed is
good!’, roept acteur Michael Douglas
als beurshandelaar Gordon Gekko in
de film die niet beter getimed had
kunnen worden. Korte tijd eerder was
het misgegaan. En goed ook.
Kort na de openingsbel op 19 oktober
1987 raken de financiële markten
in de VS in een ongekende neerwaartse
spiraal, de rest van de wereld
volgt. Het is een van de grootste
beurskrachs aller tijden. Aan het einde
van de dag heeft de New York Stock
Exchange (NYSE) de grootste koersval
uit haar geschiedenis achter de
rug. De Dow Jones-index verliest met
508,32 punten bijna 23 procent van
zijn waarde. De historische crash van
1929 lijkt voor even niet meer dan
een hikje in de koersgrafieken, toen
daalde de index met honderd punten
ofwel 13,5 procent. Wanneer de rook
optrekt op die bizarre maandag is in
de Dow Jones-index een bedrag van
500 miljard dollar verdampt.
Beursveteraan Han Vermeulen
staat op de dag van de crash voor effectenhuis
Van Meer James Capel op
de vloer. ‘We verloren op onze posities
ergens in de orde van grootte van
driekwart miljoen gulden. Toen mijn
bazen in Londen aan het einde van de
dag informeerden hoe erg het bij ons
was geweest, zei ik dat we niets hadden
verloren. Dat begrepen ze niet.’
‘Dat zat zo: op een normale dag draaiden
we commissies van 150.000 tot
200.000 gulden, die dag was het ruim
750.000 gulden. De spreads waren
onvoorstelbaar, de omzetten gigantisch
hoog. En vooral de grootte van
de orders was echt imponerend, we
deden ineens 100.000 Unilevers, een
miljoen Olies. Het was een ongelofelijke
hectiek, maar vaktechnisch was
het eigenlijk een hele mooie dag.’
Een andere handelaar die de slachting
meemaakte, is Sem van Berkel.
Volgens hem waren er die dag handelaren
die de vloer niet meer op durfden.
‘Die hebben we er aan hun lurven
weer op gesleept, we moesten
doorgaan. De angst voor fouten was
enorm. Alles ging met briefjes. We
stonden letterlijk tot aan onze enkels
in de verkooporders. De hele beursvloer
lag vol met papiertjes. Dat ging
toen nog allemaal met de hand. We
zijn tot diep in de nacht beziggeweest
om alles te verwerken. ’
De twee beursveteranen zien, ondanks
kredietcrisis en lage dollar, de
toekomst optimistisch tegemoet.
‘Die perikelen zullen nog wel even
voortduren’, zegt Vermeulen, maar
binnen zes tot twaalf maanden zie ik
de AEX wel weer lekker doorstijgen.’
‘De tijden zijn veranderd’, verzucht
Van Berkel. ‘Die fysieke handel nam
veel tijd in beslag. Heel anders dan de
schermenhandel van nu. Maar vooral
als het mis ging, stond je schouder
aan schouder en gunde je elkaar wat.
Er was een ongekend saamhorigheidsgevoel.
Als er nu een soortgelijke
crash plaatsvindt, denk ik dat ze
allemaal van angst de stekker uit die
computer trekken en gaan vissen.’
Nieuws Economie
Aandelenmarkt Beurscrach precies twintig jaar geleden
De dag dat 500 miljard dollar verdampte
De crash van 1929
lijkt even niet meer
dan een hikje in de
koersgrafi eken
Michael Douglas: ‘Greed is good!’
De echte Wall Street-graaier Ivan Boesky kort na zijn veroordeling. AP
Effectenhandel
Van der Moolen schrapt banen VS
Betten beursmedia
AMSTERDAM
...
Effectenhuis Van der Moolen gaat in
de komende dagen ongeveer 25 procent
schrappen in het werknemersbestand
in de Verenigde Staten. Dit
maakte het beursbedrijf gisteren
voorbeurs bekend in een persbericht.
Bij de presentatie van de cijfers
over het eerste half jaar van 2007 in
augustus gaf Van der Moolen al aan
het personeelsbestand in de VS te wil-
len inkrimpen in verband met kostenbesparingen.
Een en ander hield
verband met zwaar tegenvallende cijfers.
In de eerste zes maanden van dit
jaar leed Van der Moolen een nettoverlies
van 9,6 miljoen euro, hetgeen
volgens het handelshuis volledig
werd veroorzaakt door de Amerikaanse
activiteiten.
Van der Moolen gaf bij die gelegenheid
aan te verwachten dat de activiteiten
in de Verenigde Staten in de
tweede helft van het jaar wel winstgevend
zouden zijn. 1
...............................................................................
Hulpmiddel bij zoektocht naar stage
MAKELAAR MOET LEERLING
AAN STAGEPLEK HELPEN
Gemeenten krijgen een ‘maatschappelijke
stagemakelaar’ die leerlingen
uit het voorgezet onderwijs kan helpen
aan een maatschappelijke stageplek.
Staatssecretaris van Onderwijs
Marja van Bijsterveldt trekt hiervoor
vijftien miljoen euro uit. Nederland
telt 225 gemeenten met scholen voor
voortgezet onderwijs. De makelaars
zijn nodig om de groeiende vraag naar
maatschappelijke stageplekken te coordineren.
Vanaf 2011 moeten 195.000
leerlingen een dergelijke stage volbrengen.
Circa 40 procent zal het niet
lukken een geschikte plek te vinden,
verwacht het ministerie. Daar moet
de makelaar uitkomst bieden en bemiddelen.
Het ministerie van Volksgezondheid,
Welzijn en Sport geeft
alle Nederlandse gemeenten nog
eens vijftien miljoen euro. Daarmee
moet de inzet van vrijwilligers,
waaronder de maatschappelijke stages,
worden vergroot.
...............................................................................
Pyjamaconferentie
Bijna de helft van de managers werkt thuis regelmatig in pyjama.
Daarom zien ze videoconferenties niet zo zitten. Wagen ze zich er
toch aan, dan doet 17 procent ondertussen weleens een dutje.