19 Vrijdag - De Pers

19
Vrijdag
Oktober 2007
Se
opzaterdag
Maagdelijk wit
Skiën zonder je buren tegen te komen >>p 28
..........................................................................................................................................................................................................
De bionische mens komt eraan
Een kunstknie is niks bijzonders meer.
Elektronica dringt het lichaam binnen.
Maaike Boersma
AMSTERDAM
...
Minuscule zonnecelletjes die blinden
weer laten zien. Toekomstmuziek
wordt werkelijkheid nu onderzoekers
steeds verder komen in de
Leesvoer voor het weekend
Morgen in
De Pers op Zaterdag
Morgen in De Pers op Zaterdag
onder meer: het gaat helemaal
mis met de economie. Wereldwijd
op de ski. En natuurlijk
Per Se, hét uitgaanskatern
voor het weekeinde, inclusief
vacature-index. De Pers op
Zaterdag wordt morgen verspreid
in de grote steden. Op
ontwikkeling van het ‘bionische oog’.
De medische wereld maakt dankbaar
gebruik van de razendsnelle technische
ontwikkelingen. Vielen de monden
tientallen jaren geleden nog
open van een kunstknie of een kunstheup,
tegenwoordig lijkt alles in ons
straat, in de horeca en bij de
grotere Bruna’s. Mocht u hem
niet kunnen vinden, dan kunt
u PERS gevolgd door uw postcode
naar 5566 sms’en. U ontvangt
een bericht met daarin
de twee dichtstbijzijnde locaties
waar u de Pers op Zaterdag
kunt ophalen.
Bhutto overleeft zware aanslag, tientallen doden
Een zware aanslag op de stoet van de Pakistaanse ex-premier Benazir Bhutto heeft volgens
schattingen gisteravond tussen 60 en 90 mensen het leven gekost en tientallen mensen verwond.
Volgens medewerkers van haar partij is Bhutto zelf niet gewond geraakt. De explosie
vond plaats toen Bhutto met een karavaan onderweg was van het vliegveld van Karachi naar
een feestelijke ontvangstceremonie. Volgens de eerste berichten werd het konvooi van Bhut-
Regenwoud bedreigd
Pygmeeën
zijn het zat
Al duizenden jaren wonen de
pygmeeën in het Congolese
regenwoud. Maar het woud
wordt gekapt. Een delegatie
voert deze week in Washington
besprekingen die moeten
leiden tot bescherming van het
regenwoud in Centraal-Afrika.
10
lichaam vervangbaar. Opstandige
harten worden getemperd, trillende
Parkinson-armen gekalmeerd en
dove oren geopend. En nu dus het
nieuwe oog, dat werkt met een kunstmatig
netvliesimplantaat, bestaande
uit piepkleine zonnecellen die licht
omzetten in elektrische signalen.
De volgende stap in de ontwikkeling
van de bionische mens, want zo
mogen we het inmiddels wel noemen,
is het verfijnen en uitbreiden
van het assortiment elektronische
implantaten. Nog even en het is mogelijk
om verlamde armen weer te
gebruiken, de eerste plastic kunstlong
is in aantocht en met wat elektronische
prikkels in de hersenen op de
juiste plaatsen is depressiviteit en
obesitas binnenkort ook voorgoed
verleden tijd.
En wat te denken van het bedienen
van een computer, enkel en alleen
met een chip in je brein die hersensig-
Printen duur?
Voordelig printen, hoge kwaliteit en
individuele cartridges voor maar € 9.99.
* Geldig voor de Epson Stylus D78, D120, R265, R360, R285 RX560, RX585, RX685 &
DX4000, DX4400, DX5000, DX6000, DX7000F, DX7400, DX8400 en DX9400F serie.
per cartridge*
nalen aftapt en uitvoert? Het is de
verlamde Matthew Nagle uit Amerika
al gelukt. En vergeet de RFIDchip
niet. Deze chip die onder de
huid wordt geïmplanteerd, bevat allerlei
medische informatie. Handig
als je op de spoedeisende hulp terecht
komt en je niet kunt praten.
Even scannen en de dokter ziet wat
je medische achtergrond is.
Lees meer op pagina 6 en 7
..........................................................................................................................................................................................................
www.epson.nl
to getroffen door twee explosies waarvan de tweede het krachtigst was en ook de meeste
slachtoffers maakte. De bommen explodeerden slechts enkele meters van de vrachtwagen
waarin Bhutto werd vervoerd. Eerder stond zij bovenop de vrachtwagen om de juichende
menigte langs de kant van de weg te begroeten. De aanslag is waarschijnlijk het werk van
militanten gelinkt aan Al-Qaida.
AP

2 De Twee
DE WERELD VOLGENS
KOSTER + JOJANNEKE MET
HET
INTERVIEW
Dit weekend heeft hij weer iemands
toekomst in handen. Oercaster
Jeroen van de Mast is nog
niet klaar met talent spotten. ‘Het
begint weer te jeuken’
‘Heb je deze al gezien?’ Verlekkerd
schuift Jeroen van de Mast een zwarte
blinkende gadget naar voren. Het
blijkt de nieuwe iPhone. ‘Heb ik uit
de States, de sim-lock heb ik laten
kraken.’ Nonchalant tovert de directeur
van topmodellenbureau Elite
Model Management een e-mail tevoorschijn
van Gisele Bündchen.
Van de Mast is in zijn nopjes, aanstaande
zondag hoopt hij bij de
Samsung Elite Model Look 2007
een Bündchen van Hollandse bodem
te strikken. Tien piepjonge
meisjes zijn door de strenge selectie
gekomen. Wie er gaat winnen weet
Van de Mast nog niet. ‘Hmm, bij
drie gaat het er echt om spannen, de
overige zeven zijn nog iets te onervaren
maar die hebben later een
goede kans.’
Dat veel van de dames nog niet vol-
DE
KWESTIE
Na bange politici en opgewonden
publicisten storten nu ook (klein-)
kunstenaars zich op de discussie over
de verderfelijke invloed van openbare
seksuitingen op de tere kinderziel.
Cabaretier Kirstel Zweers hangt
dit weekend in het Amsterdamse Comedy
Theater in een paal om de terugkeer
van de liefde te propageren.
En Bijlmer-rapper Kiddo Cee heeft
een pornografische videoclip de wereld
ingestuurd om ons eens flink aan
het denken te zetten.
Zweers: ‘Ho, ik ben geen CDA’er ofzo,
MEDEWERKING VAN MAARTEN BLOEM
.......................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................
MAARTJE
DUIN
Bloedmooie schaapjes
Als een zorgzame herder waakt
Van de Mast over zijn
bloedmooie schaapjes
‘Ik heb een
EQ ontwikkeld
qua scouten’
wassen zijn, is volgens Van de Mast
een noodzakelijk kwaad. ‘Natuurlijk
wacht ik ook liever totdat die meisjes
17 zijn en zelf kunnen kiezen.’ Maar
wachten kan hij niet, sinds de komst
van programma’s als America’s Hollands
Next Top Model zijn er meerdere
kapers op de kust. ‘Als een van mijn
bookers nu iemand van 17 aanspreekt
in de Kalverstraat, blijkt vaak dat ze al
vijf kaartjes van andere bureaus op
zak te hebben.’
Als een zorgzame herder waakt
Van de Mast over zijn bloedmooie
schaapjes. Ze worden bijvoorbeeld
niet in hun eentje losgelaten in het
nachtleven van Milaan. ‘Hier bij Elite
hanteer ik de stelregel: eerst je school
afmaken. Dan pas mogen ze werken.
En bij alles worden de ouders betrokken’,
luidt zijn zalvende mantra. ‘Veel
vaker zijn het trouwens de meisjes uit
Brazilië en Oost-Europa die van arm
naar rijk worden getransporteerd en
ontsporen. Nederlandse meiden - het
is misschien een cliché - zijn gewoon
nuchter.’
Jeroen van de Mast is niet een Neder-
Door seksgrappen breken met porno
‘Ik vind het raar dat meisjes van 12 jongens pijpen voor de eer’
ik vind het raar dat meisjes van 12
jongens pijpen voor de eer. Wélke
eer?’
Zweers, die zelf nogal ontbloot in de
paal hangt en er uitziet als kogelstoter
Ria Stalman in haar hoogtijdagen, is
bezorgd over jeugdige ontsporingen.
‘Seks mag best iets speciaals zijn.
Trouw zijn is niet saai’.
Terwijl ze zich in haar show omringt
met dildo’s en andere seksspeeltjes
verwoordt ze een ouderwets gevoel:
‘Mijn vriend is vreemdgegaan. Nu
zegt hij: ‘Dat is mijn dierlijke inborst.’
Verloren trouwring
‘En dan hoor je opeens een piepje’
Waar plezier is, worden
dingen verloren. Zeker
in de zomer. Mensen
smeren zich in met zonnebrand.
Glibberig. Vingers zetten uit
van de hitte. In het water koelen ze
weer af, en hop, zo’n ring glijdt in het
water. Bij een goedbezocht strandje
vind je er wel vijftien of zestien op een
dag.’
De zoeker woont met zijn vriendin in
een huis in een dorp in het noorden.
Zijn ouders wonen hierachter, zijn oom
en tante hiernaast. Als ze bezoek hebben,
kunnen zijn schoonouders zien
wie het zijn. Binnenkort krijgen ze rol-
en overgordijnen.
‘Als de dag van dauw naar droog gaat,
‘Nederlandse modellen zijn gewoon nuchter.’ GEERT SNOEIJER
landse Hugh Hefner die uit zijn eigen
suikerpot snoept. ‘Deze baan lijkt jaloersmakend,
maar dat is een misvatting.
Met vrienden praat ik vaker over
de zakelijke kant, dan over de modellen.
Toen ik in dit vak stapte, had ik al
een relatie met een model. En ik werk
met meiden tussen de 14 en 21, hè?
Stil zitten is niets voor de 34-jarige
ondernemende Van der Mast. Voordat
Elite hem wegkaapte, werkte hij
bij Harry Klooster Casting, waar hij
onder anderen de ‘talenten’ Sylvie
Hmmm. Dieren eten elkaar op. Dat is
anders dan elkaar néuken’. Vanuit de
Bijlmer klinkt hoongelach.
Chander Petori, ook wel bekend als
Kiddo Cee, denkt niet dat pornografie
de pubergeest verpest. Drie weken
geleden lanceerde hij een pornoclip
bij het nummer Vies Meisje. ‘Ik had
ook een zachtere versie gemaakt,
maar bij TMF willen de kijkers de
rauwe versie. Wie moet je nu aanspreken?
Je kunt wel knoppen ‘niet voor
onder 18’ op je tv plaatsen, maar dan
moet je dat ook controleren.’ 1
is ‘t het mooist. Het is stil en je ligt in
het water. Er schiet een dikke vis weg,
je ziet konijntjes, een hertje. En dan
hoor je opeens een piepje. Je denkt:
verrek, wat is dat? Je zet je voet op de
plek en pakt er een schep met een steel
bij. Die schep, daar zitten gaten in, zodat
de modder eruit loopt. Je houdt
een kluitje over. Thuis zie je pas wat je
hebt gevonden.’
Op de eettafel staat een doos sieraden,
op metaalsoort gerangschikt en glimmend
gepoetst. Er zitten zilveren
schakelarmbanden bij, gouden oorbellen,
brillen. De trouwringen en verlovingsringen
liggen apart. Hij houdt
er een tegen het licht.
‘Gerrit 4-5-’57, en Lina 4-5-’57. Die heeft
de vrouw aan elkaar laten smelten,
denk ik, toen haar man overleed. Hij is
een beetje verkleind. Het resterende
goud is gebruikt om dat robijntje erop
te zetten. Zwany, 1-1-’66, daar stel ik
me zo’n grove landarbeider bij voor. En
Meis en Froukje de Both ontdekte. En
het echte speuren naar talent lonkt
weer. ‘Ik heb een soort EQ ontwikkeld
qua scouten, snap je?’ Samen
met een zakenpartner is hij bezig is
om naast zijn werk bij Elite ook een
agentschap op te zetten voor artiesten.
De eerste vrouwelijke ster, geen
puber maar een vrouw van 30, gaat
Van de Mast binnenkort introduceren.
‘Het is echt een multi-talent. Ze
kan zingen, viool spelen en gaat het
zeker ver schoppen.’ 1
Kristel Zweers. JOEP VAN MOLL
deze, verloofd op 12-5-2003. Die heb ik
in mei van dat jaar gevonden. Vlijmscherp
is-ie nog, zie je? Die moet ‘m
echt gemist hebben.’
Aan zijn rechterringvinger heeft hij
een gouden ring, plat, met dunne
streepjes. ‘Sommige draag ik zelf, andere
draagt mijn vriendin. Alleen de
inwisselbare laat ik omsmelten. Daarvan
kun je de eigenaar toch nooit meer
vinden. Ik moet ook m’n benzine betalen,
en m’n nieuwe detectoren.’
‘Die ringen zijn min of meer toeval,
hoor, het gaat me om archeologische
vondsten. Naar die strandjes ga ik alleen
als de akkers vol staan en ik daar
niet kan zoeken. Mijn oudste vondst is
een Romeins muntje van rond 130 na
Christus. Da’s voor deze streek vrij
uniek. Toch houdt een geschiedenis
van drie maanden je meer bezig dan
die van een paar eeuwen. In zo’n
muntje zit alleen maar kennis. Op een
gegeven moment weet je wat voor
Q&A
06-12139XXX
‘Bij Baantjer
waren er best
leuke lijkjes’
Een biertje met Baantjer-acteur
Piet Römer. ‘Als een vrouw mij dat
vraagt, geef ik rare antwoorden.’
Meneer Römer, u heeft zojuist
het ereburgerschap van Amsterdam
verkregen.
‘Ik begreep al niet waarom al mijn
kinderen en kleinkinderen naar een
dvd-presentatie van Baantjer waren
gekomen. Ik ben er in gestonken.
Mede dankzij mijn agent, Bianca.
Een lekker wijf, moet je van me aannemen.’
Doen we. Uw Baantjer-avontuur
is na elf jaar voorbij. Gaat u nieuwe
spannende dingen doen?
‘Als een vrouw mij dat vraagt, ben ik
geneigd andere antwoorden te geven.
Maar dat doe ik nu maar niet,
ha ha! Ik ga even vakantie houden.
Ik word er niet jonger op. Al zie ik er
beeldschoon uit. Vind je niet?’
Zeker. Wie was uw favoriete lijk?
‘Dodelijk, waarschijnlijk, ha ha!
Nee, het was Droger. O god, hoe
heet die zanger ook weer... Froger!
Er waren trouwens ook lijkjes die ik
wel weer even tot leven wilde wekken.
Maar ik werd altijd tegengehouden
door de crew. Best wel leuke
lijkjes waren dat.’
Werd u nooit misselijk van alle
gesponsorde Yakult die in de serie
gedronken moest worden?
‘Ha ha! Dat heb ik overgelaten aan
Victor Reinier. Die heeft al die vieze
flesjes opgedronken.’
U heeft liever een biertje?
‘Precies, ha ha! Yakult is echt niet te
doen.’ 1
materiaal het is, waar het vandaan
kom, uit welke eeuw. Maar zo’n ring
laat je niet los. Ik heb gemeentes
aangeschreven, om trouwaktes gevraagd.
Niets. Misschien zijn ze heel
ergens anders getrouwd. Of ze hebben
‘m boos in de plas gegooid, dat
kan ook. Dat ze nu zijn gescheiden.’
Aan het eind van de straatweg waaraan
zijn huis ligt, begint het platteland.
Grote landerijen van herenboeren
met levensbomen boven de
deur.
‘In de oorlog zaten hier veel foute
boeren. Net voor de bevrijding verstopten
ze hun kostbaarheden op het
erf. Zo stuitte ik op een trouwring uit
‘22. Er lag een zilveren dasspeld bij en
drukplaatjes van NSB-krantjes. Die
wilde de boer niet meer hebben.
Maar die trouwring, daar was hij
heel blij mee. Hij wist niet eens dat
zijn vader hem kwijt was.’ 1
www.maartjeduin.nl

Nieuws
Zaterdag, 21.00 uur. Allemaal kijken. Echte sport. Eindelijk...
Het gaat om eer. Het gaat om succes. Het is sport zoals het ooit bedoeld was. Man tegen man, met
scheidsrechters als enige bescherming. En na afloop vormen de verliezers een erehaag voor de
De PKK is een terroristische organisatie,
zeggen Europa en de VS.
Waarom mag Turkije dan geen militaire
operatie lanceren tegen de
bases van de Koerdische guerrilla’s
in Noord-Irak, zoals Amerika Al-
Qaida aanpakt in Afghanistan?
Eva Ludemann
AMSTERDAM
...
‘Na 11 september hebben jullie Afghanistan
aangevallen, omdat de terreurdaden
daar waren gepland en de
Al-Qaidaterroristen er onderdak kregen.
De PKK is onze Al-Qaida en
Noord-Irak ons Afghanistan.’
Het is een analogie van de Turkse
regering waar Washington weinig
tegen in kan brengen. De PKK pleegt
vanuit Noord-Irak aanslagen op Turkije,
de beweging is door de VS en
Europa tot terroristische organisatie
gebrandmerkt. Waarom zou Turkije
geen grootschalige militaire operatie
afkondigen tegen de Koerdische
guerrilla’s in Irak? Leveren de Turken
daarmee bovendien geen aandeel in
de door de VS geleide strijd tegen het
internationaal terrorisme?
De Turkse regering gaf dinsdag
het leger een volmacht voor een strafexpeditie
tegen de PKK in Noord-
Irak. De militairen krijgen een jaar
voor die operatie. Irak, Europa en de
VS hebben Turkije gewaarschuwd,
als niet bijna gesmeekt, de missie
niet uit te voeren. Een Turks-Koerdische
oorlog in Noord-Irak zou een
nachtmerrie zijn, zeggen zij. Welke
gevolgen zou het kunnen hebben?
Een bloedige strijd tussen de Turken
en Koerden, de eersten NAVOpartners
en de anderen bondgenoten
...................................................................
Pathuis
van de Amerikanen in Irak, plaatst de
VS in een zo mogelijk nog lastiger
positie. De Amerikaans-Turkse betrekkingen
zijn flink bekoeld als gevolg
van Turkse onvrede over de vrijheid
van de PKK in Noord-Irak. Sterker
nog: er gaan geruchten dat de VS
de Koerdische guerrilla’s wapens
hebben geleverd, tot grote woede
van Ankara, zoals Seymour Hersh
schrijft in The New Yorker.
De Amerikanen kunnen het zich
niet veroorloven de Koerden, praktisch
de enige bondgenoten in Irak,
tegen zich in het harnas te jagen. Een
bevriend en betrouwbaar Koerdistan
is voor de VS essentieel, ook in verband
met de toekomstige Amerikaanse
terugtrekking uit Irak, die via
dat gebied moet plaatsvinden. De
Amerikanen willen hoe dan ook
voorkomen dat het enige relatief rus-
........................................................................................................................
Russische president beantwoordt vragen van volk
POETIN UIT FERME KRITIEK OP
HET IRAK-BELEID VAN BUSH
............................................................
Schone poes
Een kat van tien weken oud kwam in het Engelse
County Durham levend uit de wasmachine na
twintig minuten rondgedraaid te hebben.
REUTERS
overwinnaars. Geen schwalbes, wel bloedige gezichten. Beloofd. Zuid-Afrika en Engeland spelen
morgen de finale van het WK Rugby. Een uitgebreide voorbeschouwing op pagina 28 t/m 31.
Analyse Amerika moet niet zeuren, vinden de Turken
Turkse oorlog is een nachtmerrie voor Amerika
..........................................................
Mislukte uitbraakpoging
Een Amerikaanse vrouw is 35 jaar na een
geslaagde uitbraakpoging weer
in de kraag gevat.
‘Als de Verenigde Staten doorgaan
met de bouw van een raketschild in
Oost-Europa dan zullen wij versneld
onze wapens inzetten.’ Er werden
vooraf gepeperde uitspraken verwacht
van de Russische president
Vladimir Poetin en hij stelde niet teleur.
Tijdens een live ‘vragenuurtje’
beantwoordde Poetin vragen van
het volk over binnenlandse en buitenlandse
aangelegenheden. De nadruk
lag vooral op het Russische mi-
tige deel van Irak ook in een oncontroleerbare
oorlogszone verandert.
Tegelijkertijd kunnen de VS het
zich niet permitteren de Turken tegen
de schenen te schoppen: de
Amerikaanse basis bij het Turkse Incirlik
is cruciaal voor de Amerikaanse
strijd in Irak. En zonder Turkije begint
de VS niets tegen Iran.
Washington wil dat land isoleren,
litaire apparaat en de oorlog in Irak.
Poetin bracht ferme kritiek op het
Amerikaanse optreden in Irak. ‘De VS
zijn de oorlog begonnen om hun
oliebelangen veilig te stellen,’ aldus
Poetin. Nu zijn ze volgens de Russische
president alleen maar verwikkeld
in een uitzichtloze strijd tegen
de ontevreden Iraakse burgers. ‘Je
kan dan wel een tiranniek regime
van de kaart vegen, maar vechten
tegen het volk heeft totaal geen zin.’
maar de Turkse frustratie over de
PKK drijft Ankara juist in de armen
van Iran en zijn handlanger Syrië,
waar net als in Turkije Koerdische
minderheden wonen die niet mogen
worden besmet met het onafhankelijkheidsvirus
van hun Iraakse volksgenoten.
Lees verder op pagina 9
...............................................................................
Maoïstische maanreis
Het Chinese ruimtevaartuig Chang E-I zal bij zijn eerste reis rond
de maan circa dertig Chinese volksliederen laten horen zoals
de maoïstische klassieker Het oosten is rood.
3
AP

4
Nationale Beldag Bellen met oppas, juf of verre nicht
‘Ik wil Mulisch spreken’
Het zal niet iedereen zijn opgevallen, maar
gisteren was het voor de eerste keer
Nationale Beldag. Volgens de bedenkers
moet voortaan iedereen op 18 oktober bellen
met een uit het oog geraakte vriend,
oud-collega of familielid. Wie zou u bellen?
Tekst en foto’s: Simone Best
RENNIE BROMET (37)
MIJN MOEDER
‘Wie ik zou bellen? Oh, dat is makkelijk:
mijn moeder op Aruba. Die
spreek ik veel te weinig. Ze is nu
even in Nederland vanwege haar
gezondheid en gaat dan weer terug.
Ik spreek haar gemiddeld één
keer per maand. Het is voor mij te
duur om een telefoonabonnement
te nemen, dus ik bel prepaid
en daar moet ik het mee doen.
Sms-en doe ik wel veel. Ook naar
mijn moeder. Ik heb haar wegwijs
gemaakt in het sms-en en mailen,
maar ze vergeet ’t meteen weer. Nu
word ik via mijn zusje op de hoogte
gehouden.’
PIET TWEEBEEKE (69)
MIJN NICHT
Voor de afdeling Nieuwe Media zoekt de VARA een
(Functioneel) Web Beheerder
én een Frontend Developer/
Typo3 applicatiebeheerder/
Typoscripter m/v 36 uur p.w.
Kijk voor meer informatie op
vacatures.vara.nl
..........................................................
Slapend rijk worden? (1)
Agenten hebben woensdagmiddag een inbreker
moeten wekken in de bestuurskamer van
een postduivenvereniging.
VALERIE PLUGGE (34)
RIENETTE BOS (34)
DE KLEUTERJUF
MENDY VAN HATTEM (25)
KLASGENOOT
............................................................
Nieuws Binnenland
ROBBERT DE JONG (25)
HARRY MULISCH
BERTEKE KEIZER (47)
DE OPPAS
Plannen Plasterk
Meerderheid
voor beurs
Novum
AMSTERDAM
...
Twee op de drie Nederlanders zijn
tegen het afschaffen van de basisbeurs.
Bij de achterban van de PvdA
bestaat evenveel weerstand, zo blijkt
uit een peiling van Interview NSS.
Zestig procent vindt dat het geld voor
de lerarensalarissen bij andere ministeries
vandaan moet komen. 1
......................................................................................................................................................................................................
WIE HOORT BIJ WIE
We leggen u op deze plek elke
week een klein fotoraadsel voor,
dat ook op onze website (www.
depers.nl) is te bekijken. De oplossing
kunt u mailen naar
prijsvraag@depers.nl. Uit de
juiste inzenders kiezen wij wekelijks
een winnaar, die we met
een boek verblijden. De oplossing,
met de foto waarop hond
en baas verenigd zijn, staat behalve
op de website ook in De
Pers op Zaterdag.
FOTO’S: SIMONE BEST
‘Degene die ik echt eens zou willen
bellen, is mijn geëmigreerde
nicht in Canada. Onlangs was ze
een jaar terug in Nederland, maar
dat beviel niet, dus nu woont ze
weer daar. Ik onderhoud een briefwisseling
met haar, niet heel intens
hoor, vooral rond kerst en
oud en nieuw. Maar bellen doen
we nooit. Als ik haar zou spreken
zou ik graag een huis-, tuin- en
keukenpraatje willen houden,
vragen hoe het met haar gaat. Ik
ben echte beller, het liefst heel
lang. Ja gek hè! Maar mannen
kunnen dat ook!’
Mois is jiddisch
voor muis. Ik ben
namelijk joods. Ze is net als ik, ik maak me
nooit ergens druk over.
Valerie (rechts): ‘Ik moet hoognodig
de kleuterjuf van mijn broertje
eens bellen. Sinds mijn tiende heb
ik contact met haar. Ze stuurt me
altijd van die lieve kaartjes en ik
stuur ze ook terug met de belofte
dat ik haar bel. Dat moet ik nu echt
eens gaan doen. Maar het is spannend,
want het is zo lang geleden
dat ik haar sprak.’ Rienette: ‘Voor
mij wordt het tijd om mijn nichtje
te bellen en te feliciteren met de
halve marathon. Door haar ben ik
ook gaan hardlopen. Ze heeft de
marathon volbracht, dus reden
genoeg voor een belletje.’
‘Als ik iemand uit het verleden zou
bellen, is dat een oud-klasgenoot.
Het is niet zo dat ik heel veel aan
haar denk, maar ik ben benieuwd
hoe het haar vergaat. Overigens
niet met de intentie om weer dagelijks
contact te hebben. Ik heb samen
met haar een mbo-opleiding
in Ede gedaan en zij ging van
school af en ik bleef erop. Toen
zijn we elkaar uit het oog verloren.
Nee, ik ben geen intensieve beller.
Misschien heel erg, maar als ik bel
doe ik altijd dingen tussendoor. Ik
kan niet rustig gaan zitten en lang
bellen. Daar houd ik niet van.’
De kinderen
kunnen echt alles
met hem doen
1 2 3
Slapend rijk worden? (2)
De man uit het Noord-Brabantse Rijswijk had
dinsdagavond al ingebroken, maar was in slaap
gevallen na het drinken van dertien flesjes bier.
‘Ik wil Harry Mulisch graag bellen
om hem te vertellen dat een vriend
van mij groot fan is. Hij heeft alle
boeken en hij heeft dezelfde neus
als Harry. Volgens mij zou het wel
klikken tussen die twee. Ze hebben
allebei die lichtelijk arrogante humor.
Ik ben net op weg naar mijn
atelier om een masker van Harry te
tekenen. Dat is een cadeautje voor
mijn vriend. Inmiddels lees ik ook
een boek van Harry: de ontdekking
van de hemel. Zal ik mijn vriend
zijn nummer erbij geven? Dan kan
Harry hém misschien bellen als hij
dit leest.’
‘Vandaag wordt onze oppas geopereerd,
dus die moet ik nodig bellen
vanavond. Even kijken of alles is
goed gegaan, ze krijgt namelijk
een nieuwe knie. Ze hoort al vijftien
jaar bij ons in de familie.
Meestal bellen we niet zoveel met
elkaar, want ik zie haar twee keer
in de week. Maar als we op vakantie
zijn, bellen we wel altijd even.
Ik ben een prater, maar zeker geen
beller. Je ziet er geen gezicht bij en
daar vind ik niet veel aan. Ik bel
vooral om een afspraak te maken.
Meestal ben ik binnen een minuutje
klaar.’
Conflict om zetel
Jami vraagt
Scheffer als
bemiddelaar
Ehsan Jami, die uit de PvdA-fractie
in Leidschendam-Voorburg is
gezet, wil Paul Scheffer betrekken
bij zijn beroepsprocedure.
Peter Wierenga
AMSTERDAM
...
Jami werkt mee aan een beroepsprocedure
tegen het besluit van de lokale
PvdA-fractie en gaat voorlopig niet
als eenmansfractie verder, zo laat zijn
woordvoerder weten. De 22-jarige is
binnen de PvdA omstreden door zijn
felle kritiek op de islam.
De fractie wil dat hij zijn raadszetel
opgeeft, maar woensdag kreeg
fractievoorzitter Harry Oldersma een
‘njet’ te horen. Nu mogen zowel Jami
als het afdelingsbestuur elk één PvdAer
aanwijzen. Ehsan Jami gaat daarvoor
publicist Paul Scheffer benaderen,
die bekend staat als een criticaster
van het multiculturalisme.
Beide partijen moeten het eens
worden over het derde lid van de
‘commissie van Goede Diensten’. Die
hoort alle betrokkenen en brengt binnen
twee maanden verslag uit. Het
partijbestuur onder leiding van voorzitter
Lilianne Ploumen hakt vervolgens
de knoop door.
Mocht de fractie ongelijk krijgen,
dan kan Jami blijven zitten namens
de PvdA. Krijgt de fractie gelijk, dan
moet hij zijn raadszetel opgeven.
Weigert hij dat – en de jonge Iraniër
geeft aan sowieso in de raad te willen
blijven – dan is hij automatisch geen
lid meer van de partij.
De statuten laten namelijk niet toe
dat een volksvertegenwoordiger overstapt
naar een andere politieke groepering
én lid blijft van de PvdA. 1
A B C
...............................................................................
Bloembollen planten
Vandaag is de nationale Bloembollenmarkt op de Keukenhof. Daarmee
wordt het startsein gegeven voor het internationale bloembollenplantseizoen.
Een historische dag dus.

Binnenland Nieuws
Dierenwelzijn Uiteindelijk gaat het om de centen
De mens is vervreemd
van zijn eigen voedsel
Een geavanceerd computersysteem meet het gewicht van een varken op de Landbouwvakbeurs. JOEP LENNARTS/HH
Marcel van Engelen
DEN BOSCH
...
De metalen beugels om moeder varken
op haar plek te houden, zodat ze
haar biggetjes niet doodrolt, zijn allang
gewoon. De kunststoffen roostervloer
en de verwarmde plaat die de
biggetjes op temperatuur houdt, zijn
minder ingevoerd. Nieuw is de ‘frisse
neus-strip’: een buizensysteem dat
verse lucht aanvoert tot aan de snuit.
Airconditioning voor de varkens. ‘In
de winter wordt het lekker warm’,
zegt vertegenwoordiger Arnold Veldman.
‘In de zomer aangenaam koel.’
Dierenwelzijn is hot. Niet alleen
in de politiek, ook op de grootste samenkomst
van veehouders in Nederland,
de Landbouwvakbeurs. De boeren
gaan mee met de trend, zegt organisator
Johan Wolters, maar niet bepaald
uit eigen beweging. Ze vinden
namelijk dat het met de omstandigheden
van hun dieren helemaal niet
zo bar gesteld is. Minister Gerda Verburg
(CDA) van Landbouw schrijft in
de net door de ministerraad goedgekeurde
Nota Dierenwelzijn dat de
mens is ‘vervreemd’ van de ‘landbouw
en zijn voedselproductie’. Ze
ziet ook een groeiende maatschappe-
..............................................................................
KORT
111
Vrouw verongelukt na
botsing tussen schepen
Een 21-jarige man uit Terschelling en
een 20-jarige vrouw uit Franeker
raakten gisteren te water bij Lelystad,
na een botsing op het IJsselmeer
tussen een zeilboot en een binnenvaartschip.
De vrouw is in de loop
van de middag overleden, meldt een
woordvoerder van de Koninklijke
Nederlandse Redding Maatschappij
(KNRM). De man is ontslagen uit het
ziekenhuis en verkeert in goede gezondheid.
De twee opvarenden zijn
vermoedelijk abrupt van koers veranderd,
waarna het schip de boot
lijke druk om het welzijn van dieren,
zeker in de landbouw, te verbeteren.
Daarom moeten de stallen comfortabeler,
moet er een einde komen aan
het zonder verdoving castreren van
biggen en zal vanaf 2009 een verbod
gelden op het knippen van hoektanden.
De varkenshouders spelen daar
op in. Wolters: ‘De andere trend is
schaalvergroting. Als je dan investeringen
pleegt, wil je wel aan de strengste
normen voldoen.’
Economisch gewin blijft het belangrijkste.
Vertegenwoordiger Veldman
wijst op de lage kosten van zijn
nieuwe stalinrichting. ‘En als de zeug
in betere conditie is, geeft ze meer
melk en groeien de biggen sneller.’
Er bestaat een verwrongen beeld
over de veehouderij, vindt Wolters.
Neem de ‘varkensflats’. Tegenstanders
hebben die grootschalige huisvesting
zo gedoopt. ‘Maar wat heb je
liever? Twintigduizend varkens die
leven met goede ventilatie, optimale
verwarming, en weinig energieverbruik,
of twintig bedrijven met duizend
varkens waar de omstandigheden
veel slechter zijn?’
Veel mensen handelen tegenstrijdig,
zeggen zowel Wolters als minister
Verburg: ze willen dat varkens
niet meer kon ontwijken en eroverheen
voer. De eilandbewoner kon snel
door het schip worden opgepikt. De
vrouw werd later ook uit het water
gehaald en naar het ziekenhuis in Amsterdam
overgebracht.
111
Honderden docenten
inburgering op straat
Ruim tweehonderd leraren die inburgeringscursussen
geven in Rotterdam
verliezen per 1 februari hun baan. Het
Regionale Opleidingscentrum (ROC)
Zadkine ontslaat tussen de 200 en 220
docenten omdat het aantal mensen
dat zich aanmeldt voor de cursussen
achterblijft bij de verwachtingen, aldus
het Rotterdamse ROC gisteren.
..........................................................
Bejaarde wegpiraat (1)
Een hoogbejaarde man is in Rijswijk door
agenten van de weg gehaald omdat de automobilist
alle kanten op slingerde.
ruimer en luxer leven, maar kiezen
wel voor de goedkoopste karbonade.
Wolters: ‘De supermarkten hebben
direct contact met hun klanten. Zij
moeten hen beter informeren over
hoe het eten tot stand komt.’ 1
Vreemdeling
in Den Haag
Peter Middendorp is schrijver/journalist en doet voor
..............................................................................
I
n een opinieartikel heeft Ehsan
Jami zich beklaagd dat het debat
IEDEREEN PRAAT OVER HET MILIEU.
RENAULT HANDELT: TOT 2.000,- ECO 2 -PREMIE.
Renault maakt milieubewust rijden pas echt interessant. Want bij aanschaf van een nieuwe Renault Clio, Modus, Mégane of Scénic
krijgt u nu van Renault een ECO 2 -premie. Die kan oplopen tot 2.000,-. ECO 2 : ecologisch en economisch. Ga naar de Renault-dealer
voor een proefrit of kijk op www.renault.nl
CLIO
VANAF 12.295,-
1.000,- ECO 2 -PREMIE
MÉGANE
VANAF 20.065,-
2.000,- ECO 2 -PREMIE
alleen over zijn toon gaat en de
Inhoud
inhoud wordt vergeten, terwijl het
hem daar toch om te doen is. Laten
we daarom eens preciezer kijken naar
wat hij zegt. We denken de televisie
weg, het decor, en concentreren ons
op de inhoud.
Ik heb een willekeurig televisieoptreden
gekozen –
‘Kijk het is...
belangrijk te
zeggen, dat
nogmaals...’
NOVA, 4 oktober.
Aanleiding voor
zijn optreden is
een brief van hem
en Wilders in de
Volkskrant, waarin
zij Profeet Mohammed
met Hitler
vergelijken. U moet maar even
over de verhaspelingen heen lezen –
de meeste mensen spreken in halve
zinnen. Om de inhoud niet te vervormen,
heb ik er geen Nederlands van
gemaakt.
‘Dat ik de idee heeft dat ik de verdeeldheid
te zaaien en dat ik juist de
politiek ben ingegaan om juist niet
verdeeldheid maar die eenheid te creeren
in de Nederlandse samenleving.
Nee. Kijk. Wat ik heel erg betreur is
dat er een lijn, een parallel wordt gezet
tussen mij en Geert Wilders.’
‘Alleen het punt is wel het volgende
MODUS
VANAF 13.495,-
1.000,- ECO 2 -PREMIE
SCÉNIC
VANAF 23.195,-
2.000,- ECO 2 -PREMIE
is… Twee dingen allereerst. Ik heb
geen goed gelegenheid gehad om
echt goed uit te leggen waarom ik
die parallel trek. Laat ik nog het nog
eens zeggen. In de tekst zetten wij
dus neer van eh, de paralleltrekking.
Ik vind het vooral belangrijk
waaróm we die brief hebben geschreven.
En dat was omdat de heer
Joustra van de NCTb ons in het
hoekje zetten van ja,
als er terrorismeaanslagen
komen dan
komt dat door Jami
en Wilders.’
‘Laat ik het nogmaals
concreet zeggen,
in de tekst zetten
we neer… de paralleltrekking.
Nee, maar, dit thema
is ingewikkeld genoeg, als ik even
mag uitpraten. Kijk het is… belangrijk
te zeggen dat, nogmaals, als
deze signaal afgegeven wordt door
een topman van de NCTb, dan denk
ik dat we een keihard signaal moeten
uitzenden dat de ambtenarij
zich niet te bemoeien met politiek.’
‘Het feit is dat emancipatie zeer
aangaande is, en de PvdA is emancipatorische
partij. Het feit dat de
PvdA de sociaaldemocratie, wat ik
zeer hoogacht, zeg maar probeer te
hervormen. Dáár gaat het om.’ 1
RENAULT ECO 2 : BETER VOOR U, BETER VOOR HET MILIEU.
............................................................
Bejaarde wegpiraat (2)
De man verklaarde tegen de politie dat hij zijn
rechteroog moest dichtknijpen om de weg goed
te kunnen zien. Zijn rijbewijs is ingenomen.
Energieverbruik Clio, Modus, Mégane en Scénic variërend van 4,4-8,6 l/100 km, resp. 22,7-11,6 km/l. CO 2 -uitstoot variërend van 117-209 g/km. Verbruiks- en uitstootgegevens
per model op aanvraag. Bovengenoemde prijzen zijn incl. BTW, BPM en energielabel. Excl. verwijderingsbijdrage, leges en kosten rijklaar maken. Minimaal 2 jr.
fabrieksgarantie op elke nieuwe Renault. 12 jr. plaatwerkgarantie. Getoonde modellen kunnen afwijken van standaarduitvoering. Prijs- en specificatiewijzigingen, prijsaanpassingen
i.v.m. wettelijke maatregelen en druk- en zetfouten zijn voorbehouden. Bel voor meer informatie gratis 0800-0303 of kijk op www.renault.nl.
...............................................................................
Aforisme
Vlaams schrijver Herman Brusselmans: ‘Alle grote uitvindingen
zijn door depressieve mensen gedaan. Een mens kan alleen maar
creatief zijn als hij negatief is ingesteld.’
5

6
.....................................
KORT
111
Het voedingsaanbod op
scholen moet veel beter
Het voedings- en bewegingsaanbod
op middelbare scholen kan en moet
beter. Dat concludeert Rijksinstituut
voor Volksgezondheid en Milieu
(RIVM) uit de eerste landelijke enquête
naar de preventie van overge-
.......................................
.......................................
Nieuws Binnenland
Inwendige elektronica vaak van levensbelang
Leven met een
batterij in je lijf
De medische technologie gaat met
rasse schreden vooruit. Elektronica in
het menselijk lichaam is doodnormaal.
M
et Aam van den Bos’, klinkt
het aan de andere kant van
de lijn. Alsof hij zijn hele le-
ven niet anders heeft gedaan, voert
Van den Bos een telefoongesprek.
Maar niets is minder waar. Een jaar
geleden had hij de telefoon niet eens
horen over gaan, laat staan dat hij gehoord
had wat er aan de andere kant
van de lijn werd gezegd. Is er het afgelopen
jaar een wonder gebeurd? Dat
is misschien iets overdreven, maar
sinds Van den Bos vorig jaar een CI
kreeg, een cochleair implantaat, kan
hij voor het eerst sinds zijn jonge kinderjaren
weer ‘horen’.
Toen Van den Bos 8 jaar was, kreeg
hij als normaal, goedhorend kind
een antibioticakuur. ‘Ik had last van
bijwerkingen waardoor de trilhaartjes
in mijn slakkenhuis beschadigd
raakten. Ik ging steeds slechter horen
en was bijna doof.’ Op 4 september
vorig jaar kwam daar voorgoed een
einde aan. ‘Dat was de grote dag dat ik
werd aangesloten, een vreselijk spannend
en emotioneel moment. Tot
mijn erg grote opluchting werkte het
en kon ik niet alleen geluid horen,
maar ook mensen verstaan.’ Dat laatste
is vrij uniek, meestal gaan daar
maanden van training aan vooraf.
Van den Bos geniet met volle teugen.
‘Het bevordert je sociale contacten.
Vroeger staarde ik echt naar de lippen
van mensen, nu kan ik gewoon onderuitgezakt
een gesprek volgen.’
Professor Johan Frijns, hoofd van
de afdeling Keel-, Neus- en Oorheelkunde
van het Leids Universitair Medisch
Centrum legt uit hoe een CI
werkt. ‘Het cochleair implantaat bestaat
uit twee delen. Een inwendig
implantaat in de gehoorgang en een
uitwendig deel dat bestaat uit een microfoon,
spraakprocessor en zender.’
‘De spraakprocessor zet de geluiden
van de microfoon om in elektrische
pulsen die via een zendspoel aan het
geïmplanteerde apparaat worden
doorgegeven. Deze is verbonden met
een elektrode die is aangebracht in
het binnenoor, vlakbij de gehoorzenuw.
In plaats van gewone trillingen
Man met
elektroden
in zijn
hoofd.
vangt de zenuw dus elektrische pulsen
op.’ Goedkoop is het niet, 21.000
euro exclusief btw voor alleen het apparaat
en 56.000 euro als je de kosten
voor onderzoek, revalidatie en begeleiding
meerekent.
Rondlopen met elektronica in je
lijf is voor veel mensen de dagelijkse
werkelijkheid. Ongeveer 18.000
mensen hebben een of ander implantaat
dat op batterijen werkt en
wicht op middelbare scholen. Het onderzoeksinstituut
constateerde dat
het eten op de scholen calorierijk is.
Bijna 90 procent van de schoollocaties
heeft een kantine en/of frisdrankautomaat
en 77 procent heeft een snoepautomaat,
stelde het RIVM vast.
stroomstootjes geeft in hun lichaam,
de CI is slechts één voorbeeld.
Veel bekender nog is de pacemaker,
een apparaat dat het hart ondersteunt.
Circa 7.000 mensen met een
hartritmestoornis of een aangeboren
hartafwijking hebben zo’n kastje onder
de huid dat hun hart ondersteunt.
Volgens hoogleraar cardiologie Martin
Jan Schalij van het Leids Universitair
Medisch Centrum zijn de moderne
pacemakers behoorlijk geavanceerd.
‘Ga je hardlopen? Dan meet de
pacemaker je inspanning en past zich
zelf aan. Het meet ook het vocht in je
lichaam, je hartritme in rust en anticipeert
op al die omstandigheden. Er
zijn zelfs mensen met een pacemaker
die de marathon lopen’, zegt Schalij.
Naast de pacemaker is er ook de
Implanteerbare Cardioverter Defibrillator
(ICD). Waar de pacemaker
het hart ondersteunt, reageert de ICD
op levensbedreigende hartritmestoornissen
door een flinke stroomstoot
te geven. Het apparaat, zo 4 bij
5 centimeter, wordt onder het sleutelbeen
geplaatst, de draden lopen via
de ader naar het hart. Bij de meeste
patiënten is de ICD slechts een keer
per jaar actief, bijvoorbeeld als de
hartslag boven de 200 slagen per minuut
komt. Dan geeft de ICD een
stroomstoot van rond de 700 volt, erg
pijnlijk volgens Schalij. ‘Twee van de
drie keer geeft de ICD een onterecht
schok, dat is erg vervelend. Toch
weegt het niet op tegen de voordelen.
Anders was je dood geweest. Het is
heel pijnlijk voor de patiënt, maar
doodgaan is nog pijnlijker.’
Dat de apparaten van levensbelang
kunnen zijn, beseft Petra de Neve
(38) maar al te goed. ‘Zonder dat
kastje had ik nu misschien niet meer
geleefd.’ Vijf jaar geleden kreeg ze een
pacemaker. De Neve vond het heel
moeilijk om te leren vertrouwen op
‘het kastje’. ‘In het begin was ik bang
voor alle apparaten. Ik dacht dat alles
mijn pacemaker kon verstoren. Maar
zo kun je echt niet leven, dus ik heb
de knop omgezet en ben gaan genieten.’
Ze is lid geworden van Patiëntenvereniging
Aangeboren Hartwijkingen.
Ook werkt ze nu 38 uur per week
als hoofd van een zwemparadijs. ‘Ik
sta 200 procent in het leven.’
Ingrijpender nog dan de pacemaker
is Deep Brain Stimulation, ook
wel neurostimulatie genoemd. ‘Bij
een aantal ziekten produceren groepen
neuronen verkeerde ritmes, zoals
bij Parkinson en epilepsie. Door de
hersenen te stimuleren met elektrische
schokjes kunnen verkeerde ritmes
afgeremd worden’, zegt Michel
van Putten, neuroloog van het Medisch
Spectrum Twente. ‘Onder het
borstbeen krijg je een apparaatje, de
stimulator. Van daaruit lopen draadjes
onder de hoofdhuid door, naar de
hersenen. Tijdens de operatie zijn er
gaatjes in het hoofd geboord en elektroden
geplaatst die de stroomstootjes
van 1 Volt doorgeven aan die plek
in de hersenen waar het nodig is.’
‘Dat geboor in je hoofd gebeurt
onder plaatselijke verdoving en bij
volle bewustzijn, dat is niet prettig’,
herinnert Henk Groenestein (63)
zich. Nu, vijf jaar later, zijn zijn Parkinsonklachten
van spierstijfheid zo
goed als verdwenen en kan hij weer
goed lopen, iets wat voorheen onmogelijk
was. ‘Ik merk niks van de
stroomstootjes, soms vergeet je dat je
hem hebt.’ Het idee dat hij elektronica
in zijn lichaam zou krijgen schrikte
‘Dat geboor in je
hoofd gebeurt bij
volle bewustzijn,
niet erg prettig’
hem destijds niet af. ‘Misschien komt
dat omdat ik techneut ben’, lacht hij.
Het minst gebruikte elektronische
implantaat is de inwendige insulinepomp
voor mensen met ernstige diabetes.
‘Het is een soort hockeypuck
met een doorsnede van 8 centimeter
die in de buikholte wordt geplaatst.
Bij dunne mensen kun je die ook echt
zien zitten’, aldus Susan Logtenberg,
arts onderzoeker van de Isala klinie-
.......................................
KORT
111
Jongens haken af bij
weinig uitdagende pabo
Mannelijke pabo-studenten haken
vaak voortijdig af, omdat tijdens de
opleiding blijkt dat het kind centraal
staat en niet de kennis. Dat sluit onvoldoende
aan bij hun verwachtingen. Zij
vinden de opleiding te weinig uitda-
Implantaten van producent Medtronic.
Van boven naar onder: ICD,
neurostimulator en pacemaker.
MEDTRONIC
ken in Zwolle, de enige kliniek in Nederland
waar deze pompen worden
ingebracht. De pomp geeft een van
tevoren ingestelde hoeveelheid insuline
per uur af. Er zijn maar 60 mensen
in Nederland met zo’n pomp.
‘Het is echt voor de heftige gevallen
bij wie spuiten en zelfs een uitwendige
pomp niet voldoende werken.’
De pomp loopt op een batterij en die
is na een jaar of zeven leeg. Daarna
moet de hele pomp vervangen worden.
Eens in de drie maanden moet
ook de insuline bijgevuld worden.
‘Dat gebeurt via een naald die door de
buik, in de pomp wordt geprikt’, legt
Logtenberg uit. Ook dit apparaatje is
niet goedkoop, circa 30.000 euro.
Pacemakers, neurostimulatoren,
CI’s en inwendige insulinepompen,
elektronica kan de kwaliteit van levens
erg vergroten. Toch waarschuwen
de artsen allen dat het geen wondermiddelen
zijn. Frijns benadrukt
dat mensen geen wonderen moeten
verwachten van de CI. ‘Bij mensen
die ooit gehoord hebben, is de kans
90 procent dat ze weer kunnen telefoneren
met het implantaat. Jong geïm-
......................................
gend en te vrijblijvend, stelde de Nijmeegse
promovenda en pabo-docente
Gerda Geerdink gisteren. Ze
waarschuwt voor een inhoudelijke
verschraling van het onderwijs.
Geerdink onderzocht sekseverschillen
in motivatie, verwachtingen en
studieresultaten.

Binnenland Nieuws
De verschillende onderdelen van een cochleair implantaat. MEDTRONIC
planteerde, doof geboren kinderen
kunnen goed leren praten dankzij het
implantaat, maar bij volwassenen die
doof geboren zijn is het effect veel beperkter,
daarvan kan maar een klein
deel geholpen worden.’
‘Uiteindelijk wordt
‘dat kastje’
gewoon onderdeel
van jezelf’
Om te bewijzen hoe ‘anders’ je hoort
met een CI, laat Frijns door de telefoon
een simulatie horen van een zin
zoals mensen met een CI die horen.
Ik hoor alleen wat geluiden, maar
volgens Frijns werd er gezegd: ik wil
morgen maar 1 liter melk. ‘Moeilijker
nog dan spraak is de muziek, door de
variatie van hoge en lage tonen. Wat
via de simulatie klinkt als een voorbij
denderende trein, blijkt in werkelijkheid
een pianodeuntje te zijn.’
Ook Van den Bos erkent dat het nooit
meer ‘normaal’ zal worden. ‘Zeker in
...........................
KORT
111
Nederlandse advocaat in
verdediging Rode Khmer
De Nederlandse advocaat Michiel
Pestman heeft zich bij het verdedigingsteam
gevoegd van een van de
belangrijkste leiders van het Cambodjaanse
regime van de Rode
Khmer, Nuon Chea. Dat maakte hij
gisteren bekend. De Cambodjaanse
leider, die wordt gezien als de rechterhand
van de overleden leider Pol
Pot, staat binnenkort terecht. Pestman
verdedigde eerder beklaagden
in het Joegoslaviëtribunaal en een
van oorlogsmisdaden verdachte uit
Sierra Leone.
.....................................
Jarig!
Cabaretière, actrice en
schrijfster Hetty Heyting
wordt 54. Gefeliciteerd!
het begin klonk alles blikkerig. En als
de accu van de spraakprocessor, die
acht uur meegaat, ineens leeg is, valt
het geluid weg en hoor ik niets meer,
dat kan vervelend zijn, zeker als je net
met iemand belt.’ Hoewel hij erg blij
is met zijn CI, is het niet alles alleen
maar goed. ‘Er zijn ook teleurstellingen.
Als ik bij een vergadering zit en
iemand niet kan verstaan, denk je al
snel dat je geen vooruitgang boekt.’
Bij veel inwendige elektronica zijn
er ook bijwerkingen. Zo zijn de bijwerkingen
van neurostimulatie verslechtering
van lopen, verslechtering
van spraak en andere bijwerkingen
zoals hyperseksualiteit en overmatig
gokken. ‘Het is inderdaad geen fantastische
oplossing voor alle problemen.
Mensen kunnen er ook ernstig
depressief van worden, dat gebeurt in
5 procent van de gevallen, tot suïci-
o /o
op je abonnement.*
Actie
voordeel
t/m 31.12.2007
Simply Closer
Maaike
Boersma
daal aan toe. Hoewel voor de meeste
patiënten geldt dat het apparaatje
hun leven sterk veraangenaamt, moeten
ze vaak wennen aan het ‘vreemde
kastje’ in hun lijf.
Ook Van den Bos merkt dat hij
nog moet leren volledig te vertrouwen
op zijn hulpmiddel. Voor zijn
werk als accountant bij het ministerie
van Binnenlandse Zaken moet hij
veel bellen. ‘Dat is nog wennen, het is
een proces waarin je vertrouwen
moet kweken in jezelf, daar zit ik nu
midden in.’
‘Ik zou lotgenoten willen meegeven
dat ze over hun angst heen moeten
komen. Dat is wel erg moeilijk.
Na de lichamelijke revalidatie komt
de geestelijke. Maar uiteindelijk
wordt het ‘kastje’ gewoon een onderdeel
van je’, zegt De Neve. ‘Ik ben heel
trots dat ik zo’n ding heb.’ 1
1 GB micro-
SD-card.
Samsung E950
Silver.
Uruzgan Georgië wil Nederlanders helpen
Verlenging missie
stapje dichterbij
Na Slowakije wil nu ook Georgië
troepen sturen naar Uruzgan. De
verlenging is weer iets dichterbij.
Dirk Jacob Nieuwboer
DEN HAAG
...
Het is schrapen voor de Nederlandse
regering, maar de kans op verlenging
van de missie in Uruzgan is gisteren
weer groter geworden. Na Slowakije
is nu ook Georgië bereid om de Nederlanders
bij te staan in Afghanistan.
Volgens de Georgische president
Saakasjvili wil zijn land tweehonderd
soldaten en helikopters
sturen.
Het Kaukasische land stuurt de
militairen alleen als Nederland besluit
de huidige missie te verlengen.
De Nederlandse soldaten zouden
eigenlijk in augustus 2008 terugkomen,
maar het kabinet denkt na over
verlenging. Volgende maand neemt
het daar waarschijnlijk een besluit
over.
Minister van Buitenlandse Zaken
Maxime Verhagen herhaalde ook gisteren
dat alle opties, ook vertrekken
dus, nog mogelijk zijn. Maar uit de
stappen van de regering blijkt een
voorkeur voor verlenging, zij het met
minder dan de huidige 1.800 man.
Vooral de actieve zoektocht van
de regering naar landen die een deel
van de missie over kunnen nemen
Geweld op school
Liever geen aangifte
Redactie binnenland
AMSTERDAM
...
Op meer dan een kwart van de scholen
worden geweldsincidenten in de
doofpot gestopt, zo blijkt uit onderzoek.
Het aantal scholen dat uit angst
voor de goede naam liever geen aangifte
doet is licht toegenomen ten
opzichte van vier jaar geleden.
Het is wel veiliger geworden. Zo’n
negen op de tien leraren voelt zich
veilig op school, en acht op de tien
rondom het schoolgebouw. Dat laat-
T-Mobile
Touch.
wijst in die richting. Nederland praat
met landen die hoogstens enkele
honderden soldaten kunnen sturen.
Om de missie op het huidige peil te
houden zou Nederland daarom zelf
ook met een flink aantal soldaten
moeten blijven.
De tweehonderd Georgiërs maken
het voor het kabinet makkelijker
om de Tweede Kamer te overtuigen.
Ook de helikopters zijn zeer welkom,
omdat die de zeer veel gebruikte
Nederlandse helikopters kunnen
vervangen.
Om de steun van de Tweede Kamer
te krijgen is nog wel meer nodig,
maar andere NAVO-landen staan
duidelijk niet te springen. Nederland
sprak al met Noorwegen, maar
het sturen van troepen naar het gevaarlijke
zuiden van Afghanistan ligt
daar politiek zeer gevoelig. De Georgische
regering heeft daar minder
moeite mee. Het land wil graag lid
worden van de NAVO en kan door
deelname aan een gevaarlijke missie
diplomatieke punten scoren.
Overigens zal de Tweede Kamer
binnenkort op voorstel van Groen-
Links een hoorzitting organiseren
over Uruzgan. GroenLinks wil in ieder
geval vertegenwoordigers van de
Afghaanse overheid, de Nederlandse
commandant, de NAVO-commandant
en vertegenwoordigers van
hulporganisaties horen. 1
ste is een forse stijging. Na de moord
op conrector Hans van Wieren van
het Haagse Terra College in 2004
hebben scholen meer aandacht gekregen
voor veiligheidsbeleid. Het
gaat vooral om schelden, pesten en
bedreigingen, zwaar geweld komt
zelden voor.
Inmiddels komt al zo’n zes procent
van de docenten op internet
filmpjes van zichzelf tegen, die stiekem
door leerlingen in de klas zijn
gemaakt. Steeds meer scholen stellen
een verbod op mobieltjes in. 1
7
Nokia 6300
White.
verkrijgbaar
in Silver/
Black.

8
Polen Zondag parlementsverkiezingen
Stemmenjacht
via de kansel
De katholieke kerk speelt in Polen
een belangrijke rol. De twee grote
politieke partijen weten dit en vermijden
bij de verkiezingen thema’s
die bij de kerk gevoelig liggen.
Elro van den Burg
WARSCHAU
...
Er loopt in Polen een flinterdunne
scheidingswand tussen de katholieke
kerk en de overheid. En zelfs deze
wand is met moeite neergezet. Na de
omverwerping van het communisme
eind jaren tachtig, waarbij de katholieke
kerk een beslissende rol speelde,
had deze instantie een ongekend
grote macht in dat land. Ze probeerde
deze macht aanvankelijk ook uit te
spelen in de verkiezingen.
Bij de parlementsverkiezingen van
1991 verstuurden de Poolse bisschoppen
een communiqué waarin
werd opgeroepen te stemmen op
kandidaten die de ‘christelijke waarden’
verkondigden. De brief werd
bezorgd bij alle parochies in Polen,
en dan vaak weer door de priesters als
stemadvies vanaf de kansel aan de
parochianen doorgegeven.
Deze directe steun pakte desastreus
uit. De katholieke partijen verloren
systematisch de opeenvolgende
verkiezingen. Het was een duidelijk
signaal dat de bevolking de directe
inmenging in politiek niet accepteerde.
Sindsdien houdt de kerk zich in.
Maar daarmee is het verhaal nog
niet af. Polen is een land waar meer
dan 90 procent van de bevolking gedoopt
is in de katholieke kerk. Het
geloof wordt uitbundig beleefd en op
zondag zitten de kerken vol. Religie
.....................................
KORT
111
Gemartelde Maleisische
activist wint rechtzaak
Een politiek activist die zegt na zijn
arrestatie door de politie te zijn gemarteld,
is gisteren door het Maleisische
hooggerechtshof in het gelijk
gesteld. Het hof oordeelde dat de activist,
Abdul Malek Hussin, onrechtmatig
door de politie is vastgehouden
en dat hij inderdaad is gemarteld.
De overheid moet Abdul Malek van
de rechter 2,5 miljoen ringgit
(520.000 euro) schadevergoeding
betalen. Abdul Malek werd in 1998
opgepakt bij een demonstratie tegen
speelt waarschijnlijk een grotere rol
in Polen dan in welk ander land van
de Europese Unie. En terwijl omringende
landen een ontkerkelijking
doormaken, is de kerk in Polen een
maatschappelijke factor van belang
en probeert dat ook te blijven.
Ze krijgt daarbij de steun van de
grote Poolse politieke partijen. Vlak
voor de conservatieve partij PiS
(Recht en Gerechtigheid) van de
tweelingbroers Kaczynski in 2005 de
parlementsverkiezingen won, heeft
het de banden met de kerk nog weer
eens flink aangehaald. Jaroslaw Kac-
‘De kerk bepaalt het
politieke debat en
schetst de kaders
van de discussie’
zynski (nu premier) liet zich vaak
zien in het gezelschap van Poolse bisschoppen.
Vlak voor de presidentsverkiezingen
enkele maanden later
verstuurde Lech Kaczynski (nu president)
een brief naar de bisschoppen
met de boodschap dat het geloof bij
de PiS-leden in goede handen was.
Volgens professor Alexander Smolar,
directeur van de onafhankelijke
denktank Batory Foundation in Warschau,
zoeken de Kaczynski’s uit puur
opportunisme steun bij de kerk: ‘Ze
staan niet bekend als streng gelovig.
Begin jaren negentig had de partij van
Jaroslaw Kaczynski zelfs de slogan
‘Stem op ons, dat is de snelste weg
naar de ontkerkelijking van Polen’.’
Van de belangrijkste tegenkandidaat
.......................................
bij de komende verkiezingen, de partij
Burgerplatform (PO), hoeven we
niet te verwachten dat die de banden
met de kerk ter discussie gaat stellen.
Burgerplatform heeft weliswaar een
liberaal economisch programma,
maar op cultureel en sociaal gebied
biedt het geen nieuwe koers ten opzichte
van de PiS. Professor Konarski,
vicepresident van het Verbond van
Politieke Wetenschappers: ‘Het enige
verschil op dat vlak is dat PO een
minder agressieve manier van besturen
heeft. Buiten dat is het net zo conservatief
als de Kaczynski’s.’ Ook
Smolar denkt dat er na zondag weinig
verandert. ‘Daar is de PO opportunistisch
genoeg voor.’ Volgens Smolar
zal die partij niet alleen de huidige
verhoudingen tussen de staat en de
kerk in stand houden, maar ook niets
wijzigen aan de meer conservatieve
wetgeving die PiS in de afgelopen kabinetsperiode
heeft geïntroduceerd.
Een duidelijk ander geval is het
Poolse Radio Maryja. Dit ultrakatholieke
radiostation, met circa twee miljoen
luisteraars, wordt bekritiseerd
vanwege de eenzijdige politieke berichtgeving
en de verspreiding van
antisemitische propaganda. Het radiostation
voerde een grote campagne
tegen de toetreding van Polen tot
de EU en geeft ook bij verkiezingen
onverbloemd stemadvies.
Recent nog zegde de paus een ontmoeting
af met directeur Rydzyk van
het media-imperium waar Radio Maryja
onder valt vanwege antisemitische
uitspraken. Hoe innig de band
van Kaczynski is met Radio Maryja en
de priester Rydzyk bleek wel tijdens
het ondertekenen van de nieuwe re-
Nieuws Buitenland
90 procent van de Polen is gedoopt in de katholieke kerk. REUTERS
geringsverklaring. Die mocht alleen
verslagen worden door de katholieke
media van Rydzyk. Tijdens de huidige
campagne probeert het radiostation
zich iets meer op de achtergrond te
houden, maar nog steeds is het een
factor van belang. Smolar: ‘De strijd
in Polen gaat natuurlijk om de zwevende
kiezer. Dan kan een station als
Radio Maryja nog een duidelijk verschil
maken bij de uitslagen.’
Ondanks alles speelt de kerk bij de
stembusgang van zondag een belangrijke
rol. Smolar: ‘Het is voor iedereen
duidelijk dat de katholieke kerk haar
favorieten heeft.’ Ook volgens Roman
Graczyk, journalist en schrijver van
het boek Poolse kerk, Poolse democratie,
is de rol van de kerk bij de verkiezingen
nog duidelijk aanwezig: ‘De
situatie in Polen is dat de kerk het politieke
debat bepaalt en de kaders van
de discussie schetst.’
Met andere woorden: het agenderen
van een onderwerp als euthanasie
of abortus leidt tot een afkalving
van de steun van de kerk en staat dus
gelijk aan politieke zelfmoord. En in
dat politieke krachtenveld zal de
nieuwe regering, welke kleur die ook
krijgt, er alles aan doen om de relatie
met de kerk goed te houden. 1
Doe mee met de internetzoekwedstrijd
en win een reis! start 26 oktober
nationalekrakercompetitie.nl
de regering en zat bijna twee maanden
zonder proces vast. In die periode
werd hij naar zijn zeggen bewusteloos
geslagen, uitgekleed en gedwongen
zijn eigen urine te drinken. In 1999
stapte hij naar de rechter. Hij eiste 6,2
miljoen euro schadevergoeding.
111
Granaat verwondt zes
Iraakse jongens op school
Zes jongens zijn gisteren in de Iraakse
stad Basra gewond geraakt, toen een
man een handgranaat op het plein van
een middelbare school gooide. Een
van de jongens is er slecht aan toe, aldus
de politie. Iraakse ordetroepen
zijn sinds het vertrek van de Britten
verantwoordelijk voor de veiligheid.
..........................................................
Ook op deze dag...
In 1989 worden vier vermeende IRA-terroristen,
de Guildford Four, vrijgelaten, nadat ze
vijftien jaar onschuldig vast hebben gezeten.
........................................................................................................................
VN-gezant wil fi nanciële handreikingen
WERELD MOET TOENADERING
ZOEKEN TOT JUNTA BIRMA
AP
............................................................
Het weer
Groningen: 12/4°C, licht bewolkt, kans op zon
Kaboel: 19/-6°C, zonnig
Berlijn: 9/2°C, zonnig
De internationale gemeenschap zou
de junta van Birma financiële handreikingen
kunnen doen in ruil voor democratische
hervormingen. Dat heeft
de speciale VN-gezant voor Birma,
Ibrahim Gambari, gisteren gezegd in
Indonesië, een van de zes Aziatische
landen die hij dezer dagen aandoet en
probeert aan te sporen om een oplossing
voor de crisis in Birma te helpen
zoeken. Volgens Gambari moet worden
geprobeerd het geïsoleerde Birma
meer bij de rest van de wereld te betrekken.
De Birmaanse autoriteiten
zouden gestimuleerd moeten worden
om goed te doen en dat zou kunnen
gebeuren door handreikingen
die aantonen dat de wereld Birma
niet alleen wil straffen, aldus de VNgezant.
Tony Burbank, regiodirecteur
van het Wereldvoedselprogramma
(WFP), benadrukte gisteren de
kwetsbare positie van Birma op een
persconferentie in Bangkok.
...............................................................................
Het weer
Milaan: 14/2°C, zonnig
Amsterdam 4/13°C, bewolkt
HongKong: 29/21°C, zonnig

Buitenland Nieuws
Frankrijk
Sarkozy voortaan alleen
in het grote Elysée-paleis
Redactie buitenland
AMSTERDAM
...
De Franse president Nicolas Sarkozy
gaat scheiden. Na wekenlange speculaties
in de Franse pers maakte de
woordvoerder van de president het
nieuws gisteren officieel bekend. Nicolas
Sarkozy en zijn vrouw Cécilia
zijn 11 jaar getrouwd geweest.
Naast kinderen uit hun eerdere
huwelijken, hebben de Sarkozy’s samen
één zoon, de 10-jarige Louis.
Door de scheiding is Sarkozy de eerste
Franse president die zijn avonden
alleen zal doorbrengen in het grote
Elysée-paleis.
De afgelopen weken werd in de Fran-
se kranten druk gespeculeerd over
een ophanden zijnde scheiding. Het
weekblad Le Nouvel Observateur
bracht eerder deze week het verhaal
dat het stel afgelopen maandag voor
een rechter verscheen om de scheiding
officieel aan te vragen. Andere
kranten, zoals Libération, hielden
zich wat langer op de vlakte. Zij openden
pas gisteren, vóór de aankondiging
van het Elysée, met het nieuws
dat Nicolas Sarkozy anderhalf jaar
geleden ook al een scheiding had
aangevraagd maar deze op het laatste
moment introk.
Over de reden van de scheiding
wordt druk gespeculeerd. Het was al
langer duidelijk dat Cécilia zich niet
.......................................................................................................................
Diploma’s mogelijk minder waard
GRIEKS STUDENTENPROTEST
TEGEN PRIVATISERING
..........................................................
Ook op deze dag...
1973 - Voormalig Amerikaans president
Richard Nixon weigert bewijs van het Watergate-schandaal
aan de rechter te geven.
thuisvoelde in haar rol als First Lady.
Libération verwoordde het gisteren
krachtig door te openen met de kop:
‘Desperate Housewife.’ Afgelopen
maanden toonde Cécilia zich zelden
in het gezelschap van haar man. Zelfs
op de dag van de presidentsverkiezingen
vergezelde zij hem niet naar
de stembus.
Voor de Franse president komt de
scheiding bijzonder ongelegen. De
kritiek op zijn beleid groeit, zowel
binnen als buiten zijn partij. Voor het
eerst sinds zijn aantreden als president
is Frankrijk getroffen door een
landelijke ambtenarenstaking. Het
openbaar vervoer ligt grotendeels stil
en ook diverse scholen en elektriciteitscentrales
zijn gesloten. De staking
is een reactie op de economische
hervormingen die Sarkozy wil doorvoeren.
Hij wil de pensioenen in de
publieke en private sector gelijk schakelen,
waardoor ambtenaren vrijwel
geen mogelijkheid meer hebben eerder
te stoppen met werken. 1
Turkije Verenigde Staten onder druk
Slimme machtspolitiek van de AK Partij
Vervolg van pagina 3 ...
Woensdag verklaarde de Syrische
president Assad dat hij alle begrip
had voor mogelijke Turkse acties tegen
de PKK in Noord-Irak. Het Iraanse
leger zou langs de grens met Irak
patrouilleren om te voorkomen dat
PKK-strijders naar Iran vluchten.
‘Er circuleren al langer verhalen
over kleinschalige Turks-Iraans gecoordineerde
aanvallen op kampen van
de PKK in Noord-Irak’, zegt Martin
van Bruinessen, Turkijekenner aan
de Universiteit Utrecht. ‘Die landen
zijn bepaald geen vrienden, maar
zelfs ten tijde van onderlinge politieke
conflicten is er altijd op hoog
niveau overleg geweest over de gezamenlijke
aanpak van de Koerden, ze
hebben een groot gemeenschappelijk
belang.’
Een Turkse militaire missie in
Noord-Irak heeft ernstige diplomatieke
gevolgen’, dreigden de VS en
Europa in aanloop op het Turkse parlementair
overleg daarover. Het Turkse
antwoord in de woorden van premier
Erdogan: ‘Wij zijn bereid die
schade voor lief te nemen.’ Van Bruinessen:
‘De regering is zich ervan bewust
dat zij het juridisch gelijk aan
haar kant heeft en weet zich in een
sterke onderhandelingspositie.’
De regerende AK Partij heeft het
politieke spel slim gespeeld en vijf
vliegen in een klap geslagen. Ankara
heeft de Amerikanen duidelijk gemaakt
dat het de huidige situatie in
Circa 1.500 studenten hebben gisteren
in Athene gedemonstreerd tegen
regeringsplannen om een einde te
maken aan het staatsmonopolie op
hoger onderwijs. In de stad Thessaloniki
deden meer dan duizend studenten
mee aan een vergelijkbare
demonstratie. Het was de eerste omvangrijke
studentendemonstratie
sinds de conservatieve regering in
september voor een tweede termijn
werd herkozen. De regering wil dat
Door te dreigen met mogelijke acties in Noord-Irak slaat Ankara meerdere vliegen in een klap. REUTERS
Noord-Irak niet langer duldt en dat
de VS, desnoods symbolisch, zichtbare
actie tegen de PKK moeten ondernemen.
Ook is de Amerikaanse regering
onder grote druk gezet te voorkomen
dat het Amerikaanse Huis van Afge-
privé-universiteiten officieel worden
toegelaten tot de Griekse onderwijsmarkt
en dat hun diploma’s door de
staat worden erkend. Om een einde te
maken aan het staatsmonopolie op
hoger onderwijs is een grondwetswijziging
nodig. Volgens critici worden de
diploma’s van staatsuniversiteiten
minder waard als de plannen doorgaan.
De studenten zijn ook tegen de
wet die studenten dwingt hun studie
binnen een bepaalde tijd te voltooien.
vaardigden een resolutie aanneemt
die de massamoord door de Turken
op twee miljoen Armeniërs begin vorige
eeuw als genocide erkent.
In Turkije zelf is gehoor gegeven
aan de groeiende verontwaardiging
en woede over aanslagen, vermoede-
............................................................
112 of ANWB?
In Oostenrijk belde een dronken chauffeur met
een lekke band per ongeluk de politie in plaats van
de wegenwacht. Hij is zijn rijbewijs nu kwijt.
‘De VN zijn een mislukking’
Presidentskandidaat Romney wil
de Verenigde Naties afschaffen
AP
AMSTERDAM
...
De Amerikaanse presidentskandidaat
Mitt Romney heeft felle kritiek
geuit op de Verenigde Naties. Hij
noemde de huidige VN een ‘mislukking’
en stelde voor een nieuwe coalitie
van vrije naties op te richten.
De pijlen van de voormalige gouverneur
van de staat Massachusetts
waren vooral gericht op de Raad van
de Mensenrechten. Op een vraag in
een pannenkoekenhuisje in South
Carolina antwoordde hij dat de Raad
voor de Mensenrechten ‘voortdurend
Israël bekritiseert, maar niets doet tegen
landen met repressieve regimes.’
Hij vervolgde dat ‘het hoog tijd is dat
lijk door de PKK, waarbij sinds begin
september dertig Turkse militairen en
burgers zijn gedood.
Tegelijkertijd heeft de AKP zijn positie
ten opzichte van het Turkse leger
versterkt. Het is nu aan het leger iets
aan de PKK te doen, maar dat is niet
.......................................
KORT
111
Britse inlichtingendienst
adverteert in spelletjes
De Britse inlichtingendienst GCHQ
gaat adverteren in computerspelletjes.
De dienst is op zoek naar computervaardige
rekruten. Vanaf eind oktober
komen banners met daarop de
tekst ‘Carrières in de Britse inlichtingendienst’
voor in spelletjes als Splinter
Cell en Enemy Territory: Quake
Wars - tenminste als de spelletjes
worden gespeeld op de computer of
een Microsoft Xbox in Groot-Brittannië.
GCHQ, de inlichtingenverzamelingstak
van de Britse inlichtingendienst,
heeft in het West-Engelse
......................................
...............................................................................
Als het maar niet te snel droogt
Een Duitse winkeldief dacht de politie te slim af te zijn door tijdens
zijn vlucht in een rijdende cementwagen te springen. Een paar stoplichten
verder werd hij door politie uit de cementmolen getrokken.
9
de VS zich terugtrekken uit de Raad
voor de Mensenrechten.’ Feit is dat de
VS nooit lid zijn geweest van deze
raad omdat ze hem boycotten.
Romney stelde wel voor een andere
vereniging van naties op te richten.
‘Mijn steun gaat uit naar een
nieuwe coalitie van vrije naties, die
dichterbij elkaar staan en gezamenlijk
optreden.’
De woordvoerder van Romney,
Eric Fehrnstrom, verduidelijkte later
de uitspraken van de presidentskandidaat.
‘Romney denkt dat de VS zich
compleet moet terugtrekken uit de
VN-Raad voor de Mensenrechten. We
moeten geen zetel in de Raad zoeken
en ze niet legitimeren met financiële
of diplomatieke steun.’ 1
in staat het probleem op te lossen.
Het is niet het juiste jaargetijde voor
een militaire operatie in Noord-Irak:
voertuigen en manschappen komen
vast te zitten in de modder en sneeuw.
Dat terzijde kan het Turkse leger niet
winnen van de drie- à vijfduizend
PKK-guerillas die zich hebben verspreid
over een groot gebied en waar
ook nog eens zo’n zeventigduizend
zeer ervaren strijders van de Iraaks-
Koerdische KDP zitten, van wie niet
zeker is hoe zij zich zullen opstellen.
Ten slotte heeft Turkije met zijn
dreigement Irak binnen te vallen een
achterliggende boodschap aan de VS
afgegeven. Het is niet onwaarschijnlijk
dat het Ankara niet alleen om de
PKK is te doen. Turkije heeft een oude
claim op de olierijke Noord-Iraakse
stad Kirkuk. De Turkse regering heeft
nu nieuwe druk uitgeoefend op de VS
opdat die voorkomen dat een eind
dit jaar gepland referendum wordt
gehouden, waarin wordt beslist of
Kirkuk bij Iraaks Koerdistan hoort.
De Turkse regering bevindt zich in
een positie om eisen te kunnen stellen,
maar een Turkse aanval is onwaarschijnlijk,
er staat ook voor Turkije
te veel op het spel. Ankara weet
ook dat het de VS en Europa op de
lange termijn net zo hard nodig heeft
als andersom. En dat na 11 september
de hele wereld in shock was en
achter de Amerikanen stond toen die
Al-Qaida in Afghanistan aanvielen.
Turkije staat alleen in de strijd tegen
de Koerden. 1
Cheltenham ongeveer vijfduizend
mensen in dienst. De Britse geheime
diensten begeven zich vaker in de
openbaarheid, omdat ze op zoek zijn
naar werknemers met verschillende
achtergronden, niet alleen blanke
academici van Oxford of Cambridge.
111
Congolese militieleider
uitgeleverd aan ICC
De vroegere Congolese militieleider
Germain Katanga is overgedragen
aan het Internationale Strafhof (ICC)
in Den Haag. Hij is de tweede Congolese
militieleider die door het hof
wordt berecht wegens oorlogsmisdaden
en misdaden tegen de menselijkheid.

Buitenland Nieuws
Lissabon Hervormingswet moet worden getekend
Uitgeklede grondwet
zorgt ook voor conflicten
Een kleine schoonmaak voor de EU-leiders zich op het nieuwe verdrag storten. REUTERS
EU-regeringsleiders hopen
vandaag in Lissabon eindelijk een
einde te maken aan de lijdensweg
die Europese grondwet heet. Maar
niet zo mag heten.
Godelief Swank
AMSTERDAM
...
Nog voor het einde van de dag hopen
de leiders van de 27 EU-lidstaten een
Hervormingsverdrag op tafel te hebben
liggen. Dat moet de in 2005 door
Franse en Nederlandse referenda verworpen
grondwet vervangen. Na alle
traumatische overlegsituaties tot nu
toe, de Nice-top duurde bijvoorbeeld
tot diep in de nacht en deed Blair na
afloop stamelen ‘dit nooit meer op
deze manier te doen’, lijken de voortekenen
voor het eerst gunstig. Nederland
is om sinds Balkenende met
succes de symboliek uit het verdrag
liet schrappen, en een uitzonderingspositie
verwierf voor de Nederlandse
woningcorporaties en ziekenhuizen.
Die blijven hun beschermde positie
behouden en hoeven niet te concurreren
in een vrije markt.
Ook zijn alle lidstaten inmiddels
akkoord met de inhoud van het verdrag
en is de formulering grotendeels
..............................................................................
Mysterieuze verschijning
POLEN HERKENNEN JOHANNES
PAULUS II IN VREUGDEVUUR
Een mysterieuze foto van een vreugdevuur
heeft in Polen nogal wat
commotie teweeg gebracht. Op de
foto zou een silhouet te zien zijn van
de geliefde paus Johannes Paulus II.
De foto werd gemaakt door de Pool
Grzegorz Lukasik en is verspreid in
Poolse kranten, maar ook in Duitsland
en Italië. Lukasik maakte de foto
bij een ceremonie ter herdenking van
de tweede sterfdag van de populaire
paus. De fotograaf was met zijn broer
............................................................
Ook op deze dag...
Maakte de Franse heroverwinning van
Bordeaux in 1453 op de Engelsen een einde
aan de Honderdjarige Oorlog.
rond. Maar Europa zou Europa niet
zijn als de lidstaten er op het uur U
toch nog wat wijzigingen doorheen
proberen te drukken. Diplomaten
houden hun hart vandaag vooral vast
voor Polen. En een beetje voor Italië,
Oostenrijk en Groot-Brittannië.
De Poolse gebroeders Kaczynski
(premier Jaroslaw en president Lech)
willen hun gunstige stemmenverdeling
bijvoorbeeld niet kwijt. ‘Op het
laatste Nice-overleg is, in de hitte van
de onderhandelingen, een deal gesloten
dat Polen een evenredig groot
stemaandeel zou krijgen’, licht politicoloog
Ben Crum van de Vrije Universiteit
toe. ‘De Europese Unie wil
toe naar een nieuwe stemverdeling,
afgaande op inwonersaantallen. De
broers willen nu zwart-op-wit dat zij
de besluitvorming dan desgewenst
kunnen vertragen.’
Ook de Britten kunnen nog roet in
het eten strooien door toch een referendum
over het verdrag af te dwingen.
En Italië lijkt de laatste weken
wat moeilijk te doen. Tegelijk met de
stemverdeling wordt ook de zetelverdeling
in het Europees Parlement
aangepast. En die blijkt nadelig uit te
pakken voor de Italianen; ze moeten
vijf à zes zetels opgeven. ‘Premier Ro-
en zus naar de ceremonie rond de berg
Matyska, honderd kilometer van de
geboorteplaats van de paus Wadowice,
gereden. Pas bij de terugrit ontdekte
hij dat op zijn digitale camera een
foto stond waarop de paus gebogen
zijn zegen leek uit te spreken. De foto
werd gemaakt op 21.37, precies de tijd
dat de paus stierf in 2005. Gedurende
het 27-jarige pontificaat van Johannes
Paulus II staken bewoners altijd een
vuur aan als hij langskwam.
mano Prodi zegt nu dat er ten onrechte
alleen wordt gekeken naar de
Italianen in Italië, terwijl er ook veel
elders in de unie wonen’, licht Crum
toe. Al verwacht hij niet dat Prodi, als
oud-voorzitter van de Europese
Commissie, zijn Europese reputatie
morgen op het spel zal zetten.
En dan is er nog Oostenrijk, dat
zijn quotum voor buitenlandse studenten
koste wat kost wil blijven
handhaven. En Bulgarije, dat de euro
de evro wil noemen, omdat dat in de
Cyrillische spelling het meest logisch
is. ‘Ook daar zullen de onderhandelingen
niet op stuk lopen’, meent
Crum. Al denkt hij wel dat het verdrag
door alle uitzonderingsclausules
zo abstract is geworden, dat de
toekomst moet uitwijzen wat die 27
handtekeningen betekenen.
Want het is de bedoeling dat het
250 pagina’s tellende verdrag het
buitenlands beleid van de landen
meer op één lijn brengt, een vaste
president van de unie mogelijk maakt
en het aantal veto-stemmen terugschroeft.
‘Ik hoop maar dat het niet
de boeken ingaat als het gevecht van
Lissabon’, zei voorzitter van de Europese
Commissie Jose Manuel Barosso
gisteren. 1
........................................................................................................................
AP
............................................................
Doodswensen (1)
Als Britten dood gaan, willen ze graag een mobieltje
meenemen in hun grafkist. Of gecremeerd worden
met de as van een overleden huisdier.
LANDENPROFIEL
MALEISIË
Palmolie en computers
De regering van Maleisië moet 2,5
miljoen ringgit (520.000 euro) betalen
aan een politiek activist die door
de politie is gemarteld. Dat besloot
het Maleisische hooggerechtshof
gisteren.
...
De Federatie van Maleisië, hoofdstad
Kuala Lumpur bestaat uit twee delen,
gedeeld door de Zuid-Chinese Zee.
De ruim 25 miljoen inwoners worden
gemiddeld 73 jaar oud. Het land
beslaat 329,847 km². Koning Mizan
Zainal Abidin staat aan het hoofd van
deze parlementaire monarchie.
Religie
Islam 60 procent, boeddhisme
19 procent, christendom 9 procent.
Exportproducten
THAILAND
Straat
Malakka
MALEISIË
Kuala
Lumpur
100 km
Zuid-
Chinese
Zee
SINGAPORE
GN/De Pers
AP
AMSTERDAM
...
President George W. Bush heeft de
Liberiaanse presidente Ellen Johnson
Sirleaf beloofd haar land te helpen.
Bush, die Sirleaf ontving in de Oval
Office van het Witte Huis, gaat het
Internationaal Monetair Fonds (IMF)
vragen om de schuldenlast van Liberia
kwijt te schelden. Ook beloofde
hij haar te helpen met de strijd tegen
malaria.
Sirleaf vertelde Bush dat haar land
grote stappen heeft gemaakt sinds
haar verkiezing in 2005. Hoewel de
bloedige burgeroorlog in het land
sinds 2003 voorbij is en de economie
aantrekt, kampt Liberia nog steeds
met grote problemen. Economisch
en politiek gezien is het land nog
...............................................................................
Doodwensen (2)
Ook moet iemand nakijken of ze wel echt dood zijn, door een spiegel
voor hun gezicht te houden en te kijken of deze beslaat. Dat blijkt
uit een Britse enquête naar begrafeniswensen.
11
Elektronica, petroleum en gas.
Exportpartners
Singapore, Japan, China.
Probleem met
Alle buurlanden over landsgrenzen.
Indonesië claimt een eiland, Brunei
een ander en Singapore stukjes land.
Vietnam, China, de Filipijnen, Taiwan
en Maleisië zijn het er niet over
eens van wie de kleine Spratly-eilanden
zijn in de Zuid-Chinese Zee.
Bekend
Van Badminton. Maleisiers zijn uitstekende
badmintonners. Ze staan
aan de top bij de mannen-dubbel.
Geschiedenis
Tegen het eind van de 18e eeuw werden
de twee eilanden waar Maleisië
nu uit bestaat, gekolonialiseerd door
Groot-Brittannië. Nadat het in WOII
kort in handen was van de Japanners,
werd het land op 31 augustus 1957
onafhankelijk.
Lievelingseten
Rijst met kip en nootmuskaat. Chinees
of Indiaas eten is ook populair.
Weer vandaag in Kuala Lumpur
28ºC met regen.
Bruto Nationaal Product
4960 dollar per persoon.
Record
Maleisië is een van de grootse producenten
van computerdisksdrives,
palmolie en rubber.
Bekendste Maleisiër
Schoenontwerper Jimmy Choo.
Plek op de FIFA-wereldranglijst
Maleisië staat op plek 159.
Schuldenlast
George Bush wil Liberia helpen
De Spaanse politie is slaags geraakt
met immigranten tijdens een actie om
de krottenwijk Cañada Real Galiana
neer te halen. In de krottenwijk even
buiten Madrid hebben zich dertigduizend
mensen gevestigd, voornamelijk
van Roemeense en Marokkaanse afkomst.
Zes agenten en twee Marokkanen
raakten licht gewond bij schermutselingen
die bijna een uur duurden,
meldde de politie. De immigranten
bekogelden de politie met gasfles-
steeds erg fragiel, zo benadrukte Sirleaf
in haar gesprek met Bush. De
Amerikaanse president heeft zijn minister
van Financiën Henry Paulson
gevraagd met het IMF over een verlichting
van Liberia’s schulden te praten.
‘Het is erg belangrijk dat wij onze
vrienden van het IMF laten weten dat
schuldenverlichting voor Liberia
hoog op onze agenda staat,’ zei Bush
tegen Sirleaf.
Liberia, het land dat in de negentiende
eeuw werd opgericht door
voormalige Amerikaanse slaven, is al
eerder geholpen door de Verenigde
Staten. Afgelopen februari werd een
schuld van 250 miljoen euro kwijtgescholden.
De totale schuld die Sirleaf
heeft geërfd van haar voorgangers is
2,6 miljard euro. Hiervan is 1,1 miljard
van het IMF. 1
Immigranten slaags met politie
GEVECHTEN OM ILLEGALE
KROTTENWIJKEN IN MADRID
sen en stenen. Volgens de afdeling
huisvesting van de gemeente Madrid
handelde de politie op grond van
een gerechtelijk bevel om meerdere
van dit soort nederzettingen, die zich
voornamelijk ten noorden van de
Spaanse hoofdstad bevinden, van de
kaart te vegen. De stad probeert de
bewoners van deze illegale krottenwijken
al jaren ergens anders onder
te brengen, maar vooralsnog zonder
succes.

12
Zeshonderdduizend pygmeeën zijn voor hun voortbestaan afhankelijk van het regenwoud. GETTY IMAGES
Het Congolese regenwoud wordt
langzaam maar zeker gekapt. De
pygmeeën, die er sinds mensenheugenis
wonen, voeren nu actie.
‘Niemand vraagt ons wat.’
Jonathan Brown
KINSHASA
...
Een brommende geluid kondigt de
komst van de houthakkers aan, diep
in het hart van het regenwoud in
Congo. Voor de pygmeestammen die
deze ondoordringbare jungle al duizenden
jaren bewonen, is het geluid
van de naderende colonne de voorbode
van honger en het verlies van
een manier van leven die al honderden
generaties bestaat. ‘Zij nemen
reusachtige machines mee die diep
het oerwoud in gaan en zo’n lawaai
maken dat al het wild vlucht’, zegt
Adrian Sinafasi, de man die de buitenwereld
probeert te waarschuwen
voor de benarde situatie van de pygmeeën
in Centraal-Afrika. ‘Als de
houthakkers komen, brengen ze heel
veel werklui mee om de bomen te vellen.
Die moeten ook eten en gaan jagen,
maar zij gebruiken vuurwapens
in plaats van de traditionele wapens.’
Sinafasi staat aan het hoofd van
een pygmeedelegatie die deze week
in Washington een ontmoeting heeft
Stel tijdens Nederland Leest een vraag
aan al@din over De gelukkige klas en
maak kans op een opleiding naar keuze
ter waarde van 1.500 euro!
al@din, de persoonlijke vragendienst op www.bibliotheek.nl of de
website van je eigen bibliotheek Chatten met al@din kan ook!
met de nieuwe directeur van de Wereldbank.
Hij hoopt dat de besprekingen
kunnen leiden tot de bescherming
van het op een na grootste regenwoud
ter wereld.
De vertegenwoordigers van een
van de geïsoleerdste volkeren van
Afrika kwamen maandag in de hoofdstad
van de VS aan. Er bestaat groeiend
optimisme dat ze hun voordeel
kunnen doen met de internationale
verontwaardiging over het plan van
de bank om 60.000 vierkante kilometer
ongerept woud in handen te
geven van de houtbedrijven.
Veertig miljoen mensen in Congo
zijn voor hun voortbestaan afhankelijk
van het regenwoud. Onder hen
zijn bijna 600.000 pygmeeën, die een
David en Goliath-gevecht voeren tegen
de plannen om miljoenen hardhoutbomen
te vellen, vooral om
tuinmeubilair en vloerdelen te ma-
.......................................
KORT
111
Vertaalfout oorzaak ophef
over atoomprogramma
Het foutieve bericht dat Syrië claimt
dat Israël een luchtaanval uitvoerde
op een Syrische nucleaire installatie is
het gevolg van een vertaalfout. Dat
hebben de Verenigde Naties gezegd.
Het gewraakte bericht was groot
nieuws in het Midden-Oosten. Syrië
ontkende dat een van zijn gezanten
dinsdag tegen de ontwapeningscommissie
van de Algemene Vergadering
van de VN zei dat Israël een nucleaire
installatie in Syrië had aangevallen.
Het land beschikt naar eigen zeggen
niet over nucleaire installaties.
De Thaise politie heeft gisteren een arrestatiebevel
uitgevaardigd tegen de
Canadees Christopher Paul Neil, die
ervan wordt verdacht kinderen seksueel
te hebben misbruikt. Vorige week
vertrok hij uit Zuid-Korea naar Thailand
nadat Interpol foto’s van hem had
verspreid. Het arrestatiebevel kan
worden uitgevaardigd nu drie Thaise
jongens hebben verklaard dat ze betaalde
seks met Neil hebben gehad.
Neil zou de jongens, destijds 9, 13 en 14
............................................................
Ereburger(1)
De Birmese oppositieleidster Aung San Suu
Kyi is ereburger van Canada geworden. Dit als
reactie op het geweld van de junta.
Achtergrond Buitenland
Congo Stammen voeren in Washington actie tegen de Wereldbank
De pygmeeën zijn ’t zat
ken voor huizen in Europa. Het regenwoud
houdt bijna 8 procent van
de kooldioxide op aarde vast en is het
thuis van een grote verscheidenheid
aan planten en dieren, waaronder de
bonobo-apen die alleen in het bekken
van de Congorivier voorkomen.
De inheemse stammen behaalden
afgelopen maand een overwinning
toen hun klachten valide werden bevonden
door onafhankelijke experts
van de bank. Waarnemers geloven
dat de directie van de bank geneigd is
te accepteren dat de volkeren die in
het woud wonen in principe het laatste
woord moeten hebben als het om
ontwikkelingsplannen gaat.
De studiegroep die Congo bezocht
om de claims van de pygmeeën te onderzoeken
vond het bewezen dat de
economische waarde van de bomen
enorm overdreven was en dat de officials
niet gekeken hadden naar an-
der, meer duurzaam gebruik van het
hout. Zij concludeerden ook dat de
bewoners niet waren geraadpleegd
en dat de benodigde milieuonderzoeken
niet waren uitgevoerd vóór
de kettingzagen begonnen te brommen.
Men claimt dat in plaats van ontwikkeling
en rijkdom, het kappen
overal ondervoeding veroorzaakt,
vooral onder kinderen. Het vellen
van de bomen zou ook leiden tot hernieuwd
geweld in een regio die juist
aan het opkrabbelen is na jaren van
burgeroorlog, waarin meer dan vier
miljoen mensen zijn gestorven.
Sinfasi, die aan het hoofd staat
van een coalitie van twaalf pygmeegroeperingen,
zegt dat hij de nieuwe
Wereldbankpresident Robert Zoellick
wil houden aan de beloftes van
zijn voorganger Paul Wolfowitz. Volgens
hem wisten zijn mensen pas dat
Het kappen
veroorzaakt overal
ondervoeding,
vooral bij kinderen
hun land bestemd was voor de houtindustrie
toen de bulldozers de dorpen
binnenkwamen. ‘Als de houtbedrijven
arriveren, verbieden ze ons
het bos nog te gebruiken. Zij hakken
in het wilde weg bomen om en houden
geen rekening met het feit dat wij
de rupsen uit sommige bomen eten
of dat we op sommige plaatsen paddestoelen
zoeken of honing halen.’
De plannen om het houtkappen
als industrie toe te laten in Congo
zijn opgesteld toen de Wereldbank
zich in 2002 weer met het land ging
bezighouden om er de belangrijkste
houtproducent van Afrika van te maken.
De bloedige burgeroorlog heeft
miljoenen levens gekost, maar de
vrede brengt een nieuwe dreiging: de
westerse bedrijven die terugkeren om
de prille stabiliteit van het land te exploiteren.
Door de wouden in het
oosten worden wegen geploegd en in
het westen worden de spoorlijnen en
havens rond hoofdstad Kinshasa verbeterd.
Mensen die zich voor de zaak inzetten
vrezen dat die overontwikkeling,
in combinatie met de corruptie
die overal in de regionale politiek
heerst, voor het regenwoud het begin
van het einde betekent. Simon Cousell
van de Rainforest Foundation,
een Britse instelling die de pygmeeën
steunt in hun strijd tegen de houtbedrijven
zegt: ‘Het bestuur van de bank
heeft de mogelijkheid een grote milieu-
en humanitaire ramp te voorkomen.
Ze moeten er op staan dat er
een eind komt aan de ontbossing en
samen met de regering werken aan
een manier om de bossen te behouden
voor het Congolese volk.’ 1
...............................................................................
Jongens verklaren seks te hebben gehad
ARRESTATIEBEVEL TEGEN
CANADESE PEDOFIEL NEIL
jaar oud, in 2003 geld hebben gegeven
voor orale seks. De politie zoekt
nog naar een vierde jongen die de nu
32-jarige Canadees ook seksuele
diensten zou hebben verleend. Interpol
is al drie jaar op zoek naar de
man, wiens identiteit dankzij de
door Interpol verspreide foto’s bekend
werd. Op de verschenen foto’s
was het gezicht van de man onherkenbaar,
maar computerspecialisten
slaagden erin het te reconstrueren.
..........................................................
Ereburger (2)
Andere buitenlandse ereburgers van Canada
zijn internationale helden als Nelson Mandela
en de Dalai Lama.

Buitenland Nieuws
James Watson Rel in Groot-Brittannië
Winnaar van Nobelprijs
vindt zwarte mensen dom
Nobelprijswinnaar James Watson
heeft voor grote opschudding
gezorgd door in een Britse krant te
zeggen dat ‘zwarte mensen gemiddeld
dommer zijn dan blanken’.
Redactie buitenland
AMSTERDAM
...
Het Londense Science Museum wil
niet dat James Watson vanavond
spreekt op een symposium. Volgens
een woordvoerder van het museum
heeft hij met zijn racistische uitspraken
een grens overschreden.
Het museum liet in een verklaring
weten dat het heus niet bang is heikele
punten aan te snijden maar geen
platform wil zijn voor deze ideeën.
Dit weekend zei Watson in de
krant Sunday Times dat hij denkt dat
zwarte mensen dommer zijn dan
blanken. Hij vindt ook dat ‘gelijkheid
van verstandelijke vermogens tussen
rassen een illusie is’. Hij ziet het vanwege
intelligentieverschillen tussen
rassen somber in voor Afrika. ‘Ons
ontwikkelingsbeleid is gebaseerd op
de aanname dat de intelligentie van
Afrikanen dezelfde is als de onze, ter-
wijl alles uitwijst dat dit niet zo is.’
Vanuit de wetenschap, mensenrechtenorganisaties
en de politiek is
woest gereageerd op zijn uitspraken.
Watson kreeg in 1962 de Nobelprijs
voor de geneeskunde voor het
ontrafelen van de structuur van het
DNA-molecuul in 1952. Hij toert nu
door Groot-Brittannië om zijn biografie
te promoten. Andere instituten
hebben hem niet afgezegd. De universiteit
van Bristol zei dat ze hem de
mond niet willen snoeren maar dat
hij harde vragen kan verwachten.
Watson kwam al eerder dubieus in
.......................................................................................................................
Peking protesteert tegen onderscheiding
VS SCHADEN RELATIE MET
CHINA DOOR PRIJS DALAI LAMA
het nieuws toen hij beweerde dat
vrouwen het recht zouden moeten
krijgen abortus te plegen wanneer
Kenia Nicholas Rajula heeft ook politieke plannen
De ambitieuze neef van Obama
De neef van Barack Obama doet mee
aan de Keniaanse verkiezingen. Hij
hoopt mee te liften op het imago van
de Democraat.
Steve Bloomfield
ALEGO USONGA
...
In de bescheiden woning van Sarah
Hussein Obama hangen twee verkiezingsposters.
De eerste toont het bekende
lachende gezicht van Barack,
de kansrijke presidentskandidaat in
de VS. Op de tweede staat Nicholas,
haar andere kleinkind. Die is niet zo
bekend als zijn neef, maar dat kan
gaan veranderen. In elk geval in Kenia,
waar hij strijdt voor een parlementszetel.
Nicholas Rajula, zoals hij voluit
heet, heeft bepaald geen hinder ondervonden
van zijn familiebanden.
Toen Obama vorig jaar een bezoek
bracht aan Kenia werd het land, en de
regio Nyanza in het bijzonder, ondergedompeld
in een Obama-mania.
Pasgeboren baby’s werden Obama
genoemd, een kleuterschool kreeg
zijn naam en zelfs het lokale Senatorbier
werd omgedoopt.
‘Het zou erg goedkoop zijn om telkens
de naam van mijn neef te laten
vallen’, geeft Rajula toe. ‘Maar als
men mij met hem wil associëren, heb
ik daar geen problemen mee.’ Veel
kiezers hebben de link dan ook al gelegd.
Charles Odhiambo, een dertigjarige
fietstaxichauffeur, legt uit waarom
hij op Rajula gaat stemmen. ‘Als
De Verenigde Staten hebben de betrekkingen
met China ernstig ondermijnd
door de Dalai Lama een onderscheiding
te geven. Dat heeft de Chinese
regering gisteren gezegd. De
Dalai Lama kreeg woensdag uit handen
van president Bush de Gouden
Medaille, de hoogste burgerlijke onderscheiding
van het Amerikaanse
Congres. Bush riep China bij die gelegenheid
op de in ballingschap levende
spirituele leider van de Tibetaanse
..........................................................
Ook op deze dag...
2005 –In Bagdad opent het proces tegen
Saddam Hussein. Hij wordt in 2006 opgehangen
voor misdaden tegen de menselijkheid.
Nicholas Rajula (midden) zwaait tijdens zijn verkiezingstournee naar zijn aanhangers. HOLLANDSE HOOGTE
hij wint en Barack misschien ook,
dan kunnen ze samen heel wat goeds
voor dit land doen.’
Obama’s vader, die ook Barack
heette, was een geitenherder in Nyangom-Kogelo,
het dorp waar Sarah
Hussein Obama nog steeds woont.
’Ik denk dat zowel Barack als Nicholas
kan winnen’, zegt mevrouw Obama.
‘Ze bedrijven ieder politiek op
hun eigen manier, maar ze zijn alle-
boeddhisten uit te nodigen om naar
Peking te komen. China sprak van een
grove inmenging in zijn binnenlandse
aangelegenheden. De Amerikaanse
ambassadeur in China is bij minister
van Buitenlandse Zaken Yang Jiechi
ontboden. Het land heeft geen concrete
maatregelen aangekondigd als
protest tegen de handelwijze van de
VS. China wil niets met de Dalai Lama
te maken hebben en protesteert steevast
als landen hem ontvangen.
bei sterker dan hun tegenstanders.’
Nicholas week niet van zijn neefs
zijde toen die vorig jaar op bezoek
kwam. Zeker niet toen Barack een
kijkje ging nemen in de kersverse Barack
Obama-kleuterschool. Nicholas
is de beschermheer van die school, en
schonk boeken en materialen voor de
leraren. ‘Hij heeft het niveau van het
onderwijs omhooggetild’, zegt Ann
Aromo, een lerares. ‘Nicholas Rajula
AP
............................................................
Het weer
Londen, 13°C/3°C, zonnig
Washington, 23°C/18°C, bewolkt en regenachtig
Moskou, 11°C/6°C, bewolkt
De Amerikaan James Watson kan harde vragen verwachten. ZUMA PRESS/HH
redt het wel.’
De Keniaanse verkiezingen zijn in
december. Als Rajula zich wil spiegelen
aan Barack Obama, dan is Edwin
Yinda de lokale Hillary. Volgens Yinda,
een rijke zakenman, heeft Rajula
geen enkele baat bij zijn connecties.
‘De kiezers kijken vooral naar wat iemand
zelf voor elkaar kan krijgen. Ze
zoeken iemand met meer ervaring.
Mij.’ 1 © The Independent
.......................................
KORT
111
Iraans leger betrokken bij
gevonden wapenzending
De commandant van de NAVO-troepen
in Afghanistan, de Amerikaanse
generaal Dan McNeill, heeft gisteren
gezegd dat het Iraanse leger betrokken
moet zijn geweest bij een zending
wapens die vorige maand door ISAFmilitairen
in Afghanistan werd onderschept.
Bij de zending wapens, die op
5 september in het westen van Afghanistan
werd ontdekt, zaten zeer geavanceerde
bommen, aldus McNeill.
Iran ontkent dat het wapens levert aan
Afghaanse opstandelingen en noemt
het onlogisch dat een door sjiieten ge-
13
een (nog te ontwikkelen) genetische
test zou bewijzen dat hun ongeboren
kind homoseksueel is. 1
Na ruim acht jaar
Benazir Bhutto
is weer terug in
Pakistan
AP
KARACHI
...
Benazir Bhutto is gisteren op dramatische
wijze teruggekeerd in Pakistan.
Na acht jaar ballingschap wegens corruptie
werd de ex-premier in Karachi
verwelkomd door een menigte van
zeker 150.000 mensen.
De regering was er als de kippen
bij om te zeggen dat het er heel wat
minder waren dan de miljoen aanhangers
waar Bhutto het over had.
Woordvoerder Muhammed Ali Durrani
noemde de bijeenkomst zelfs
een flop. ‘Dit waren alleen maar partijleden
van de PPP. Dit was niet het
gewone publiek.’
Bhutto, twee keer eerder premier,
huilde toen ze uit het vliegtuig stapte.
‘Ik heb de uren, de minuten en de seconden
geteld alleen maar om dit
land weer te zien’, zei ze. Daarna
klom ze op het dak van een vrachtwagen
en begon aan een triomftocht
door de grootste stad van Pakistan.
Bhutto is teruggekeerd voor de komende
parlementsverkiezingen. Met
de herkozen president Musharraf
heeft ze waarschijnlijk een deal gemaakt
die haar een nieuw premierschap
zal opleveren. Ze wil, zo zegt ze
zelf, vechten voor de democratie.
Ook wil ze de strijd aangaan met de
religieuze extremisten die Pakistan
de reputatie hebben gegeven van een
kweekvijver voor het internationale
terrorisme. 1
......................................
leide regering zoals de Iraanse de
soennitische fundamentalisten van
de taliban zou steunen.
111
Kinderen vinden koffer
met dode jongen
Spelende kinderen hebben in een
park in de Australische stad Sydney
een koffer uit het water gehaald die
het in plastic gewikkelde lijk van een
jongetje bleek te bevatten. De politie
had gisteren nog geen idee wie het
slachtoffer is. Het jongetje was volgens
de politie tussen de 4 en 8 jaar
oud. De kinderen haalden de koffer
uit een eendenvijver in een buitenwijk
van Sydney. Duikers vonden ook
kleren en een mes in de vijver.
...............................................................................
Snelle schnitzels
Voor Duitsers met haast is er nu de broodrooster-schnitzel. Het
voorgefrituurde ding hoeft maar drie minuten in de broodrooster
om gaar te worden en kan dan worden opgegeten.

14
Het is 19 oktober 1987 als de
Amerikaanse aandelenmarkt met
een donderende klap ineenstort, de
rest van de wereld meesleurend.
Edward Deiters
AMSTERDAM
...
‘Zwarte Maandag’ is vandaag precies
twintig jaar geleden en het is nog
steeds een jubileum waarop beurshandelaren
met gemengde gevoelens
terugkijken.
‘Het was ver-schrik-ke-lijk’, zegt
beursveteraan Han Vermeulen die op
die bewuste maandag op de Amsterdamse
beursvloer stond. ‘Niemand
had ooit zo’n bloedbad meegemaakt.’
De jaren tachtig waren jubeljaren
voor iedereen die iets met de beurs te
maken had. Een van de eerste voortekenen
dat er in de beurswereld iets
bijzonders te gebeuren stond, was de
beursgang van een klein bedrijfje uit
Sillicon Valley op 12 december 1980.
Het aandeel Apple opende op die eerste
handelsdag op 22 dollar en sloot
op 29 dollar. Die avond zaten veertig
medewerkers van het computerbedrijfje
plotseling als miljonairs aan
hun diner.
Het was de opmaat naar een ongekende
aandelen-boom. Investeerders
sprongen op elke beursgang die voorbijkwam,
corporate raiders maakten
elkaar het leven zuur en vijandige
overnames waren aan de orde van de
dag, veelal gefinancierd met riskante
junk-bond constructies. En ondertussen
stegen de koersen tot ongekende
hoogten. Alleen al in 1986 waren er
volgens The Wall Street Journal in de
VS bijna 3.000 fusies en buy-outs met
een waarde van ongeveer 130 miljard
dollar. Uitwassen waren er ook. Zo
werd bijvoorbeeld in 1986 de beurs-
handelaar Ivan Boesky wegens voorkennis
veroordeeld tot een gevangenisstraf
en een boete van 100 miljoen
dollar.
Hollywood springt er dankbaar
bovenop en brengt in december 1987
de film Wall Street uit. ‘Greed is
good!’, roept acteur Michael Douglas
als beurshandelaar Gordon Gekko in
de film die niet beter getimed had
kunnen worden. Korte tijd eerder was
het misgegaan. En goed ook.
Kort na de openingsbel op 19 oktober
1987 raken de financiële markten
in de VS in een ongekende neerwaartse
spiraal, de rest van de wereld
volgt. Het is een van de grootste
beurskrachs aller tijden. Aan het einde
van de dag heeft de New York Stock
Exchange (NYSE) de grootste koersval
uit haar geschiedenis achter de
rug. De Dow Jones-index verliest met
508,32 punten bijna 23 procent van
zijn waarde. De historische crash van
1929 lijkt voor even niet meer dan
een hikje in de koersgrafieken, toen
daalde de index met honderd punten
ofwel 13,5 procent. Wanneer de rook
optrekt op die bizarre maandag is in
de Dow Jones-index een bedrag van
500 miljard dollar verdampt.
Beursveteraan Han Vermeulen
staat op de dag van de crash voor effectenhuis
Van Meer James Capel op
de vloer. ‘We verloren op onze posities
ergens in de orde van grootte van
driekwart miljoen gulden. Toen mijn
bazen in Londen aan het einde van de
dag informeerden hoe erg het bij ons
was geweest, zei ik dat we niets hadden
verloren. Dat begrepen ze niet.’
‘Dat zat zo: op een normale dag draaiden
we commissies van 150.000 tot
200.000 gulden, die dag was het ruim
750.000 gulden. De spreads waren
onvoorstelbaar, de omzetten gigantisch
hoog. En vooral de grootte van
de orders was echt imponerend, we
deden ineens 100.000 Unilevers, een
miljoen Olies. Het was een ongelofelijke
hectiek, maar vaktechnisch was
het eigenlijk een hele mooie dag.’
Een andere handelaar die de slachting
meemaakte, is Sem van Berkel.
Volgens hem waren er die dag handelaren
die de vloer niet meer op durfden.
‘Die hebben we er aan hun lurven
weer op gesleept, we moesten
doorgaan. De angst voor fouten was
enorm. Alles ging met briefjes. We
stonden letterlijk tot aan onze enkels
in de verkooporders. De hele beursvloer
lag vol met papiertjes. Dat ging
toen nog allemaal met de hand. We
zijn tot diep in de nacht beziggeweest
om alles te verwerken. ’
De twee beursveteranen zien, ondanks
kredietcrisis en lage dollar, de
toekomst optimistisch tegemoet.
‘Die perikelen zullen nog wel even
voortduren’, zegt Vermeulen, maar
binnen zes tot twaalf maanden zie ik
de AEX wel weer lekker doorstijgen.’
‘De tijden zijn veranderd’, verzucht
Van Berkel. ‘Die fysieke handel nam
veel tijd in beslag. Heel anders dan de
schermenhandel van nu. Maar vooral
als het mis ging, stond je schouder
aan schouder en gunde je elkaar wat.
Er was een ongekend saamhorigheidsgevoel.
Als er nu een soortgelijke
crash plaatsvindt, denk ik dat ze
allemaal van angst de stekker uit die
computer trekken en gaan vissen.’
Nieuws Economie
Aandelenmarkt Beurscrach precies twintig jaar geleden
De dag dat 500 miljard dollar verdampte
De crash van 1929
lijkt even niet meer
dan een hikje in de
koersgrafi eken
Michael Douglas: ‘Greed is good!’
De echte Wall Street-graaier Ivan Boesky kort na zijn veroordeling. AP
Effectenhandel
Van der Moolen schrapt banen VS
Betten beursmedia
AMSTERDAM
...
Effectenhuis Van der Moolen gaat in
de komende dagen ongeveer 25 procent
schrappen in het werknemersbestand
in de Verenigde Staten. Dit
maakte het beursbedrijf gisteren
voorbeurs bekend in een persbericht.
Bij de presentatie van de cijfers
over het eerste half jaar van 2007 in
augustus gaf Van der Moolen al aan
het personeelsbestand in de VS te wil-
len inkrimpen in verband met kostenbesparingen.
Een en ander hield
verband met zwaar tegenvallende cijfers.
In de eerste zes maanden van dit
jaar leed Van der Moolen een nettoverlies
van 9,6 miljoen euro, hetgeen
volgens het handelshuis volledig
werd veroorzaakt door de Amerikaanse
activiteiten.
Van der Moolen gaf bij die gelegenheid
aan te verwachten dat de activiteiten
in de Verenigde Staten in de
tweede helft van het jaar wel winstgevend
zouden zijn. 1
...............................................................................
Hulpmiddel bij zoektocht naar stage
MAKELAAR MOET LEERLING
AAN STAGEPLEK HELPEN
Gemeenten krijgen een ‘maatschappelijke
stagemakelaar’ die leerlingen
uit het voorgezet onderwijs kan helpen
aan een maatschappelijke stageplek.
Staatssecretaris van Onderwijs
Marja van Bijsterveldt trekt hiervoor
vijftien miljoen euro uit. Nederland
telt 225 gemeenten met scholen voor
voortgezet onderwijs. De makelaars
zijn nodig om de groeiende vraag naar
maatschappelijke stageplekken te coordineren.
Vanaf 2011 moeten 195.000
leerlingen een dergelijke stage volbrengen.
Circa 40 procent zal het niet
lukken een geschikte plek te vinden,
verwacht het ministerie. Daar moet
de makelaar uitkomst bieden en bemiddelen.
Het ministerie van Volksgezondheid,
Welzijn en Sport geeft
alle Nederlandse gemeenten nog
eens vijftien miljoen euro. Daarmee
moet de inzet van vrijwilligers,
waaronder de maatschappelijke stages,
worden vergroot.
...............................................................................
Pyjamaconferentie
Bijna de helft van de managers werkt thuis regelmatig in pyjama.
Daarom zien ze videoconferenties niet zo zitten. Wagen ze zich er
toch aan, dan doet 17 procent ondertussen weleens een dutje.

Economie Nieuws
Goedkoop is het niet en toch maakt
een toenemend aantal mensen in
sportscholen gebruik van de
personal trainer. Het is zelfs de
snelstgroeiende beroepsgroep
binnen de fi tnessbranche.
Sharida Mohamedjoesoef
AMSTERDAM
...
Een op de drie klanten van de sportschool
stopt binnen een half jaar. Het
is te zwaar, te moeilijk ook om zelf de
discipline op te brengen om door te
gaan. Een nieuwe oplossing waarvan
een groeiend aantal mensen gebruik
maakt is de personal trainer: iemand
die je coacht, je een-op-een begeleidt
met sporten en die je advies geeft voor
een gezondere leefwijze.
Je moet er wel wat voor over hebben.
De prijzen variëren van dertig
euro voor een personal trainer die je
in de sportschool een handje helpt,
tot liefst tweehonderd euro per uur
voor thuishulp bij BN’ers. ‘Maar het
is het meer dan waard’, meent Lise
‘Nu heb ik weer een
gestroomlijnd lijf
en geen last meer
van mijn rug’
Weijers (42). Ze overwon haar aanvankelijke
scepsis en ging aan de slag
met een personal trainer. ‘Ik kampte
al jaren met overgewicht en had daarnaast
rugklachten. Een sportschool
kan dan uitkomst bieden, maar de
begeleiding is minimaal. Je gaat als
een dolle tekeer om af te vallen. Je
raakt gefrustreerd en je haakt af.’
Via een vriendin kwam Weijers in
contact met een personal trainer met
wie ze nu een keer in de week traint.
‘Hij is er continue bij. Als je stuk zit,
motiveert hij en telkens legt hij de lat
een stukje hoger. Bijna tien maanden
later heb ik minder last van mijn rug
en weer een gestroomlijnd lijf. En
nog belangrijker, ik heb dankzij hem
weer een positief zelfbeeld. Voorheen
was ik veel te veel bezig met ‘ik moet
afvallen’. Iedere dag een strijd voor de
spiegel en gefrustreerd zijn over je lijf.
Wat moet ik nu weer aantrekken. Dat
gedoe is voorbij.’
Het vak van personal trainers is inmiddels
een van de snelst groeiende
beroepsgroepen binnen de fitnessbranche,
die zo’n 1.700 fitnesscentra
telt, 2,5 miljoen beoefenaars heeft en
goed is voor een gemiddelde jaaromzet
van 1,2 miljard euro. ‘Deze trend
zal de komende jaren alleen maar
doorzetten’, verwacht Ronald Wouters,
directeur van Fit!vak, de brancheorganisatie
voor erkende sport- en
bewegingscentra. En zo is er nu een
beroepsorganisatie voor personal
trainers: Club PT. ‘In feite kan iedere
Jan Doedel zich personal trainer noe-
.......................................................................................................................................................................................................
QUARTERLIFE CRISIS
REALITY TV
IS DOOD
111
Helen Johnson,
journalist
Zappend langs de (te veel) zenders die
ons land inmiddels arm is, ontwaarde
ik onlangs ineens dè formatrage van
2007. Reality-tv is dood, leve de competitie-reality!
Een voyeuristisch kijkje
in het leven van doodgewone of
beroemde-maar-o-zo-gewoon-gebleven
mensen is volgens de programmamakers
van nu niet meer genoeg.
Nee, de doodgewone of gewone beroemde
mensen moeten daarbij nog
een (veelal mensonterende) strijd met
elkaar aanbinden. Lachen joh, en kijkcijfersucces
gegarandeerd!
Dus waar we vroeger genoeg hadden
aan Robert ten Brink met een videoboodschap
voor een nietsvermoedend
liefdesdoelwit, moeten er nu meer-
..........................................................
Dure diesel
De dieselprijs heeft een recordhoogte bereikt.
1,139 euro bedraagt de adviesprijs nu; een
stijging van 14 procent sinds begin dit jaar.
‘De personal trainer is er continu bij. Als je stuk zit, motiveert hij en telkens legt hij de lat hoger.’
Markttrend Beroepsorganisatie voor personal trainers
Een eigen trainer
als ruggesteuntje
men. Je moet het kaf van het koren
scheiden’, vindt Tim Schoormans,
woordvoerder van Club PT. En dus is
Club PT bezig een eisenpakket te ontwikkelen
waaraan de personal trainer
moet voldoen. ‘De consument krijgt
op die manier bovendien een overzicht
van trainers die een erkende opleiding
hebben gevolgd. Club PT telt
inmiddels 170 leden.’
‘Mensen zijn tegenwoordig veel
individualistischer ingesteld. Mijn
gezondheid, mijn lichaam, mijn verantwoordelijkheid’,
zegt Joost Keet.
Keet is zelf personal trainer en een
van de mannen achter Paauw & Meerinck
Lifestyle Projects, een personal
trainingsbedrijf die zich richt op de
vermogende mensen in het Gooi. En
dat is te merken ook. Voor de locatie
is gekozen voor een chique villa compleet
met visgraatparket en een rieten
dak, die is gelegen tussen Hilversum
en Laren. Keet: ‘Mensen nemen er
geen genoegen meer mee als ze van
hun instructeur een boekje in de handen
gedrukt krijgen met de boodschap:
lees dit nou maar, dan komt
het vanzelf goed. Wij krijgen vooral
zelfstandige ondernemers over de
vloer en zelfs kinderen. Die hebben
om allerlei redenen geen zin om samen
met twintig, dertig zwetende
mensen te trainen. Ze kunnen zich de
luxe veroorloven om te kiezen voor
een één-op-één training die veel ef-
dere vrouwen naar Alaska afreizen om
tussen de gnoes met elkaar in gevecht
te gaan voor die ene man. En waar er
voorheen nog wel eens op tv werd gekookt,
moeten tegenwoordig tientallen
aspirant-chefkoks in een keuken
alias ‘de hel’ laten zien hoe snel ze een
stapel scholletjes kunnen fileren.
We kijken naar mensen die anderen
op onbewoonde eilanden de kokosnoten
uit handen trekken, naar modellen
die proberen een fotoshoot in de vrieskou
langer te doorstaan dan hun rivalen
(en goed voor hun is) en naar couch
potatoes die hopen een villa te bemachtigen
door bitterballen op een
bed uit te kotsen.
Een nieuw dieptepunt is bereikt met
............................................................
Optimist
Leen nooit geld van een optimist. Hij is in staat van
je te verwachten dat je het hem teruggeeft.
- J. Berry
fectiever is, want je krijgt tenslotte alle
aandacht. Dat motiveert om meer te
trainen en om ook thuis een gedragsverandering
door te voeren qua voeding
en beweging.’
‘Tachtig procent van onze klanten
komt uit puur cosmetisch motief. Bij
ons geen bootcamp-achtige taferelen,
maar in alle rust mensen op een intelligente
manier begeleiden naar een
fitter en dus gezonder leven. Als het
moet, komen we je halen en brengen
we je ook weer thuis. We hebben zelfs
een zakenman die we iedere dag een
menu sturen dat hij dan weer aan de
kok van het restaurant geeft. Maar we
doen ook vips, zoals de bodyguards
van Beyoncé.’
HH
het programma F.A.B.S. – Search for a
video model, van Veronica. F.A.B.S.
staat voor face, attitude, body, sex-appeal
en moet een combinatie van factoren
zijn die dè nieuwe belofte op videoclipdanseressengebied
gaat voortbrengen.
Attitude bleek een van de
schaarsgeklede heupwieginnen wel
...............................................................................
750.000
Zoveel protestbrieven heeft de Vereniging Eigen Huis gisteren aangeboden
aan de Tweede Kamer. Huiseigenaren protesteren tegen
het vrijgeven van de limiet op de onroerendzaakbelasting.
15
Een andere onderneming die actief is
op het gebied van personal training is
Topshape. Een fysieke locatie hebben
ze niet en er wordt ook liever gesproken
over een personal trainer-concept,
dat bestaat uit de verbinding
van topsporters met topmanagers.
Tommy Berden, vier keer Nederlands
kampioen squash, sloot zich
drie jaar geleden aan bij Topshape:
‘Ik zie bij CEO’s van grote bedrijven
dezelfde drive, dezelfde motivatie als
bij topsporters. Voor beiden geldt dat
ze moeten presteren op topniveau.
Dat vereist discipline.’
De ceo die Berden onder zijn hoede
kreeg, was Hugo Levecke, de voormalige
grote baas van Leaseplan. ‘Na
het gebruikelijke intakegesprek en
een fitnesstest, zocht ik hem op in
zijn woonplaats Crailo. We gingen
hardlopen in de bossen. Na twee minuten
van rennen en wat heen en
weer kletsen hoorde ik niets meer: hij
zat er helemaal doorheen. Maar hij
hield vol. Stapje voor stapje voerden
we de training op, totdat hij zich na
twee jaar opgaf voor de Dam-tot-
Damloop. Toch even ruim zestien
kilometer. Levecke liep hem zonder
moeite uit.’ 1
www.lifestyleprojects.nl
www.topshape.nu
te hebben toen ze na de afwijzing
van de jury recht in de lens van de camera
fluimde. En ‘face’ kan niks anders
zijn dan een directe verwijzing
naar het gelaat van een mannelijke
jurylid dat door plastische chirurgie
dusdanig is toegetakeld dat hij onder
geen beding meer kan of mag oordelen
over de gezichten van anderen.
Ze mogen elkaar allemaal hebben. Ik
heb gelukkig een afstandsbediening.
En er zit ook nog altijd een knop op
die tv. Toch vraag ik me wel eens af
wat voor langetermijneffect al die
competitieprogramma’s gaan hebben.
Want mensen die denken dat
het alleen maar gaat om winnen, zijn
wat mij betreft meestal losers. 1

Boslogica les 5:
Minder CO2?
Moeten we juist
diesel gaan rijden!
Dan ga je toch die nieuwe, schonere diesels niet extra belasten?
CO2 warmt de aarde op, en dat zorgt voor klimaatveranderingen. Een moderne dieselauto stoot al gauw
15% minder CO2 uit dan een benzineauto. En de roetdeeltjes dan? Dieseltechnologie is zeer snel zó
geavanceerd geworden, dat moderne diesels nog maar een fractie uitstoten van auto’s van circa 10 jaar
geleden. Daarom is het ook ouderwets denken, om
nieuwe diesels extra te willen belasten. Zeker gezien
het feit, dat het bedrijfsleven in Nederland vrijwel uitsluitend
diesel rijdt. De landen om ons heen hebben
dat beter begrepen dan wij. Of hebben een overheid
die dat beter begrijpt! Kijk voor de oplos singen van
Rijdend Nederland op www.stopbos.nl
Dit is een actie van Rijdend Nederland, een initiatief van RAI Vereniging, BOVAG, TLN, EVO en VNA.

Economie Nieuws
Laagste cijfer in vijf jaar
Werkloosheid neemt af
Redactie economie
AMSTERDAM
...
De werkloosheid in Nederland is tussen
juli en september verder gedaald,
tot 4,3 procent. Hiermee bevindt de
werkloosheid zich op het laagste niveau
in vijf jaar. Dat bleek gisteren uit
de recentste cijfers van het Centraal
Bureau voor de Statistiek (CBS).
In de periode hiervoor bedroeg de
werkloosheid nog 4,4 procent. De
voor seizoeneffecten gecorrigeerde
werkloosheid daalde in het afgelopen
half jaar met gemiddeld 7.000
per maand. Gecorrigeerd voor seizoeneffecten
kwam de werkloosheid
in de periode juli-september 2007 uit
op 333.000 personen, 14.000 minder
dan in de voorgaande driemaandsperiode.
.......................................................................................................................
Besturingssysteem Windows Vista
veroorzaakt ruim een kwart van de
computerproblemen. Het gaat dan
om printers en netwerken die niet
meer functioneren, softwareprogramma’s
die niet meer werken of
computers die zeer traag worden.
Dat blijkt uit cijfers van DigiProfs, het
landelijke netwerk van computersupportbedrijven
met het keurmerk
Computerhulp Ok. Digiprofs registreerde
vanaf de derde week in sep-
De niet voor seizoen gecorrigeerde
werkloosheid was in de periode juliseptember
2007 eenvijfde lager dan
een jaar eerder. De werkloosheid nam
af in alle leeftijdsgroepen, maar bij de
25 tot 44-jarigen was de afname relatief
sterker dan bij de jongeren en de
45-plussers. In het afgelopen jaar
daalde de werkloosheid onder 25 tot
44-jarigen met 39.000 personen tot
133.000.
Begin deze maand werd bekend
dat er, naast de mensen die als werkloze
zijn geregistreerd, nog een arbeidsreserve
van ongeveer een half
miljoen mensen is in Nederland.
Deze mensen willen wel werken maar
hebben om uiteenlopende redenen
geen baan. Onder hen bevinden zich
relatief veel vrouwen en hoogopgeleiden.
1
Uitkeringen ‘UWV en gemeenten falen’
Reïntegratie geen
succesverhaal
Tweederde van alle reïntegratietrajecten
is vorig jaar mislukt. Een
kostbare zaak; het traject zelf kost al
duizenden euro’s per persoon.
Annemieke van Dongen
AMSTERDAM
...
Slechts eenderde van de ongeveer
100.000 mensen die in 2006 aan een
reïntegratietraject deelnamen, vond
een baan. Dat maakte de Raad van
Werk en Inkomen (RWI) gisteren bekend.
Gemeenten en uitkeringsinstantie
UWV huren reïntegratiebedrijven in
om mensen met een uitkering weer
aan het werk te helpen. Die bedrijven
regelen opleidingen, persoonlijkheidstrainingen
en hulp bij het solliciteren.
De kosten daarvan lopen
uiteen, maar bedragen volgens de
RWI gemiddeld tussen 2.000 en
5.000 euro per persoon.
De 67.000 mislukte reïntegratiepogingen
kostten de staat vorig jaar
dus 134 tot 335 miljoen euro. Een
kostbare zaak, temeer omdat de uitkering
van mensen die geen baan
vinden doorloopt.
Volgens de RWI laten gemeenten
en UWV steken vallen. Slechts 30
procent van de WW’ers en 15 procent
van de WAO’ers kreeg na een mislukte
reïntegratiepoging een vervolgtraject
aangeboden. Of en hoe de rest
nog wordt geholpen, wordt niet bijgehouden.
Om de kans op succes te vergroten,
zet uitkeringsinstantie UWV tegenwoordig
reïntegratiecoaches in.
‘Iedereen die nu in de WW belandt,
krijgt een persoonlijke begeleider’,
zegt Jan Stalman. ‘Die helpt de
WW’er tijdens en na het reïntegratietraject,
tot het moment dat hij een
baan gevonden heeft.’
De ervaringen zijn volgens hem
positief, net als de eerste resultaten.
In de eerste helft van 2007 hielpen de
reïntegratiecoaches van UWV 13.500
mensen weer aan het werk, tegenover
10.500 in heel 2006. Stalman: ‘omdat
de coaches mensen begeleiden
tot ze een baan hebben, is een tweede
traject via reïntegratiebedrijven niet
meer nodig.‘ 1
Reïntegratie werkt vaak niet. HH
Computersysteem geeft keten aan errors
VISTA VEROORZAAKT EEN OP
VIER COMPUTERPROBLEMEN
tember tot en met de tweede week in
oktober in totaal vijftienhonderd problemen
die consumenten niet zelf
kunnen oplossen, meldt brancheorganisatie
Bocoh. Bocoh vindt een boycot
van het besturingssysteem, waartoe
de Consumentenbond onlangs opriep,
te ver gaan. Het zou een goed systeem
zijn, maar in combinatie met al in gebruik
zijnde hard- en software zouden
nog steeds vervelende problemen
kunnen ontstaan. 1
..........................................................
Geld stinkt
Geld is als mest; het is alleen goed als
het wordt verspreid.
- Francis Bacon
Wel een mooie schaal, geen mooie bedrijfsresultaten. PICS UNITED/RUUD VERHALLE
Jaarrekening Tien miljoen verlies maar goede vooruitzichten
De resultaten van Ajax
rollen alle kanten op
Ajax kende vorig voetbalseizoen
een dalende omzet en leed ruim tien
miljoen euro verlies. Ondanks de
deprimerende cijfers ziet de
directie de toekomst zonnig in.
Mathijs Rotteveel
AMSTERDAM
...
‘We hebben wél de Johan Cruijffschaal
gewonnen’, vat Ajax-directeur
Maarten Fontein tijdens de presentatie
van de cijfers over seizoen 2006-
2007 de successen van vorig voetbaljaar
samen. Zijn gespeelde trots lijkt
op die van een jongetje dat zijn ouders
moet vertellen dat hij dik is blijven
zitten, maar hen erop wijst dat hij
een acht voor handenarbeid op zijn
rapport heeft.
In de zomer van vorig jaar heeft de
directie van Ajax een ambitieus beleidsplan
gepresenteerd. Binnen vijf
jaar moet de club structureel tot de
beste zestien clubs van Europa behoren.
Daarnaast moet de club eens in
............................................................
Winst voor Nokia
Mobieltjesmaker Nokia,
heeft in het derde kwartaal van 2007 85 procent
meer winst geboekt.
de twee jaar landskampioen worden
en moet de omzet van de club jaarlijks
met vijf à zes procent groeien.
In het eerste jaar na presentatie
van deze doelstellingen is geen van
alle gerealiseerd. Fontein had een
hele lijst met excuses paraat: ‘Er zijn
vorig seizoen tien spelers vertrokken
en bijna de voltallige trainersstaf, bovendien
zijn de kosten sterk gestegen
door de stijging van de spelerssalarissen
en de hogere transfersommen die
we moesten betalen.’ Zo ging hij nog
even door. ‘Het belangrijkste is dat we
de Champions League niet hebben
gehaald en geen kampioen zijn geworden.’
Probleem in de bedrijfsvoering
van Ajax is, dat er elk seizoen wel
honderden redenen zijn op te voeren
waarom een bepaald resultaat wel of
niet behaald wordt: blessures van
spelbepalende spelers, een slechte
loting in de Europa Cup, een bal op
de paal of een miljoenenwinst uit een
plotselinge transfer. Over de toekom-
.......................................
KORT
111
Fugro krijgt opdracht voor
research Middellandse Zee
Fugro heeft een opdracht gewonnen
voor een gedetailleerd onderzoek in
de Middellandse Zee. De opdrachtsom
bedraagt ongeveer 18 miljoen euro.
Dat maakt de toeleverancier aan de
olie- en gasindustrie gisteren bekend.
Het doel van het onderzoek is het bepalen
van de beste route voor de Galsi
gaspijpleiding. Deze gaat lopen van
Algerije naar het zuiden van Sardinië
en van het noorden van Sardinië naar
het vasteland van Italië. Het project
behelst tevens onderzoek van de vier
locaties waar de leiding aan land komt.
......................................
...............................................................................
Hartstikke nep
Ruim 75.000 stuks nepmerkkleding zijn vorige week in beslag
genomen. De Fiod-ECD deed huiszoekingen in de omgeving van
Rotterdam. Twee personen zijn opgepakt in verband met de zaak .
17
stige winst van Ajax is eigenlijk geen
fatsoenlijke voorspelling te doen.
Ook dit jaar vertrekt een trainer
voortijdig en is de club de Champions
League misgelopen. Desondanks
zijn de financiële vooruitzichten voor
dit seizoen uitstekend: Wesley Sneijder,
Ryan Babel en Tom de Mul werden
in het begin van het seizoen voor
38 miljoen euro netto verkocht. Met
deze ‘overige baten’ verdiende Ajax in
een paar weken tijd meer dan gewoonlijk
in een half jaar.
De bal is rond en de financiële resultaten
van Ajax rollen alle kanten
op. Toch presenteerden Fontein en
financiële man Jeroen Slop de resultaten
alsof het ging om een normaal,
enigszins voorspelbaar beursbedrijf.
Ze waren dan ook dolblij met het
nieuwe Aegon-sponsorcontract voor
de komende zeven jaar. ‘Het imago
van Aegon sluit precies aan op dat
van Ajax: degelijk en betrouwbaar.
Bovendien levert het contract ons
twaalf miljoen euro per jaar op.' 1
De pijpleiding wordt 529 kilometer
lang en ligt in waterdieptes tot 2.850
meter. Het project gaat meteen van
start. Het onderzoek zal tot april
2008 duren en de opdracht wordt
eind juli 2008 afgerond.
111
Nestle boekt omzetgroei
in derde kwartaal
Het Zwitserse voedingsconcern
Nestle heeft in het derde kwartaal
een omzet behaald van 27,6 miljard
Zwitserse frank. Dat is een stijging
van 10 procent ten opzichte van de
omzet van een jaar eerder. Dat heeft
‘s werelds grootste producent van
voedingsmiddelen gisteren bekendgemaakt.

18
Beurs
Winstdaling door ‘ongekende marktverstoringen’. AP
Beurs vandaag Profi teren van stevige rally
Grondstof tot nadenken
Doe-het-zelven kan altijd, maar
een fonds is wel zo handig om in
grondstoffen te beleggen. Eén
naam springt hierbij meteen in
het oog: het Blackrock Merrill
Lynch World Mining Fund.
AMSTERDAM ...
Vooral in China en India zijn de
(edel)metalen niet aan te slepen en
de prijzen blijven daardoor maar
stijgen. Beleggers kijken gretig naar
manieren om hiervan te profiteren.
Een beleggingsfonds misschien?
Elke sector heeft zijn ongekroonde
koning en binnen het aanbod van
industriële materialen geldt het
Blackrock Merrill Lynch World Mining
Fund als de norm. Deze maand
staat in beleggersblad IEX Magazine
................................................................................................................................................................
..............................................................................
Het Panel
STELLING VAN DE DAG: WAT
DEED U OP 19 OKTOBER 1987?
111
Vandaag is het zover, de offi ciële verjaardag van de krach van 1987. Net
als de moord op president Kennedy of die op Pim Fortuyn weten veel
mensen nog wat zij deden die dag en er allemaal door hun hoofd ging.
..............................................................................
WAT VINDT U? GEEF UW MENING OP WWW.DEPERS.NL
een portret van dit opvallende
fonds.
Het World Mining Fund staat ook
dit jaar in de rendementsoverzichten
weer stijf bovenaan. Zowel sinds 1
januari als over de afgelopen twaalf
maanden, drie jaar en vijf jaar is er
geen fonds dat kan tippen aan de
stockpicks van fondsbeheerder Evy
Hambro. Hambro is een grote naam
in de wereld van grondstoffen. Zijn
steevaste outperformance van de
overige fondsen is knap.
40% rendement
Op het eerste gezicht lijkt het samenstellen
van een industriële materialenportefeuille
namelijk niet moeilijk.
Men neme Vale Rio Doce, BHP
Billiton en Rio Tinto en vulle dat aan
met klein grut. Cijfers spreken boek-
delen. Sinds 1 januari boekte Hambro’s
fonds een rendement van 40%.
Het fonds dat daarbij het dichtst in
de buurt komt, is Carmignac Commodities
met 23%. Het sectorgemiddelde
ligt op 20% (peildatum 20
september 2007). Vooral de gok van
Hambro op de grote drie mijnbouwconglomeraten
(samen goed voor
een kwart van zijn portefeuille) pakt
dit jaar goed uit.
Opvallend is de lage weging van
goud in de portefeuille (circa 10%).
Drie jaar geleden was die weging nog
25% en Hambro die ook het World
Gold Fund runt, moet die industrie
ook op zijn duimpje kennen. Ondanks
dat de goudprijs bezig is aan
een stevige rally, heeft hem dat er niet
toe verleid de weging naar oude
hoogte op te krikken. Met de mijn-
.......................................
.......................................
.......................................
Nieuws Economie
Cijfers Amerikaanse kredietcrisis drukt resultaten
Bank of America verliest fors
Bank of America ziet eenderde van
de winst verdampen als gevolg van
de kredietcrisis.
Redactie economie
AMSTERDAM
...
Bank of America, de op een na grootste
bank van de Verenigde Staten,
heeft over het derde kwartaal van
2007 de nettowinst zien dalen met 32
procent tot 3,70 miljard dollar ten
opzichte van 5,42 miljard in dezelfde
periode vorig jaar.
De bank wijt de winstdaling van
1,33 miljard dollar aan ‘ongekende
marktverstoringen’ als gevolg waarvan
de nettowinst bij global corporate
en investmentbanking met 93
procent is gedaald naar 100 miljoen
dollar ten opzichte van 1,43 miljard
een jaar eerder.’
Al eerder gaf het bedrijf aan dat de
problemen in de kredietmarkten een
‘betekenisvolle invloed’ zouden hebben
op de derdekwartaalresultaten
Diepe crisis
JACQUES POTUIJT,
ONAFHANKELIJK BEURSCOMMENTATOR
111
‘Ik dacht, verdomd, nu maken we hetzelfde
mee als in 1929! Beelden van
een langdurige malaise doemden op.
Ik werkte destijds bij de ABN en was
de hele dag bezig met beleggers aan
de telefoon gerust te stellen. En ja
hoor, het kwam goed en veel eerder
dan ik had durven hopen.’ 1
van zijn investment en corporate
banking onderdelen.
De Amerikaanse bank haalde op
23 april de Nederlandse media toen
de bank zijn plannen bekendmaakte
om LaSalle Bank over te nemen van
ABN Amro voor 21 miljard dollar.
Rijkman Groenink, de grote baas van
ABN Amro ging akkoord, zonder
daarbij te overleggen met de aandeelhouders.
Deze beslissing schoot de Vereniging
van Effectenbezitters (VEB) finaal
in het verkeerde keelgat. Ook het
consortium van Royal Bank of Scotland,
Fortis en Banco Santander, was
allesbehalve amused, te meer omdat
het trio net zijn voornemen bekend
had gemaakt om 39 euro per aandeel
ABN Amro te bieden, hoger dan het
eerdere bod van Barclays, maar dan
wel onder voorwaarde dat de verkoop
van LaSalle Bank aan Bank of America
niet zou doorgaan.
De VEB liet er in elk geval geen gras
over groeien en tekende bezwaar aan
bouwconglomeraten heeft hij ook
goud in handen.
Onverzadigbare honger
De talloze investeringen in infrastructuur
en productiecapaciteit betalen
zich nu uit. Daarnaast zijn diverse
materialen de afgelopen twee
jaar bezig record na record neer te
zetten. Voeg daarbij de speculatie op
grote fusies en overnames en de onverzadigbare
honger van de grote
twee Aziatische machten en de con-
.......................................
.......................................
.......................................
Vreemde dip
LEX HOOGEDUIN,
DIRECTEUR IRIS/CHIEF ECONOMIST ROBECO
111
‘In 1987 was ik universitair docent in
Groningen. Mijn collega professor Pen
zei de volgende dag dat hij zijn hoed
zou opeten als er nu geen recessie
kwam. Die kwam helemaal niet! Geen
herhaling van 1929, maar een vreemde
dip in de koersontwikkeling, die de
groei ongemoeid liet.’ 1
bij de ondernemingskamer tegen verkoop
van de Amerikaanse dochter
Bank LaSalle aan Bank of America.
Een bezwaar dat werd gehonoreerd
door de voorzitter van de ondernemingskamer
Huub Willems. Die oordeelde
dat de verkoop moest worden
voorgelegd aan de algemene vergadering
van aandeelhouders.
En dus waren de poppen aan het
dansen bij Bank of America. De Amerikaanse
bank dreigde ABN Amro
voor de rechter te slepen als de verkoop
van LaSalle werd afgeblazen.
ABN Amro stapte naar de Hoge
Raad om het besluit van de ondernemingskamer
aan te vechten. En met
succes. De definitieve uitspraak
kwam op 13 juli 2007: ABN Amro
was niet over de schreef gegaan bij de
verkoop van LaSalle zonder toestemming
van de aandeelhouders.
Het consortium ging uiteindelijk
overstag en dus zal de Royal Bank of
Scotland het nu zonder de hoofdprijs
LaSalle moeten doen. 1
clusie is een feit: eigenlijk is grondstofbeleggen
een abc’tje.
Het is daarom een raadsel waarom
de rest van de kudde zo ver achterblijft
op Hambro’s Blackrock Merrill
Lynch World Mining Fund. Zijn
er dan geen risico’s? Natuurlijk. Elke
hete markt koelt vroeg of laat af. Met
de groeiende macht van met name
China komt de dag naderbij dat het
land zich niet alleen als klant, maar
ook als koning gaat gedragen en haar
machtspositie uitbuit. 1
......................................
Auw Sligro
111
Beursfavoriet Sligro moest gisteren
een flinke veer laten. Jarenlang ging
het crescendo, zowel operationeel
als op de beurs. Nu ondervindt de
onderneming tegenslag bij het ombouwen
van nieuw gekochte supermarken.
Maar waar overgenomen
wordt, moet gesaneerd (of opgeknapt)
worden en dat kost tijd en
geld. En Sligro kennende levert dit
straks weer z’n geld op. 1
......................................
......................................
......................................
Geen open-end meer
NICO VAN GEEST,
ANALIST BIJ KEIJSER CAPITAL
111
‘Op (maandag) 19 oktober 1987 was
ik voor het eerst in de Verenigde Staten.
Die ochtend werd mijn baas uit
bed gebeld door het kantoor in Amsterdam.
Het open-end Robeco fonds
schortte de notering op omdat er te
veel werd aangeboden. Open-end
was ineens geen open-end meer.’ 1

Wetenschap Nieuws
Criminologie Veiligheid op straat
Oom agent als buurtwerker
Als het om criminaliteit gaat,
zoeken politici naar kant-en-klare
oplossingen, liefst uit het buitenland.
Een illusie, waarschuwt criminoloog
René van Swaaningen. Wat
nodig is, is herstel van de jeugdzorg.
Marcel Hulspas
PLAATSNAAM
...
Minister Rouvoet heeft de Tweede Kamer
verteld dat hij ‘een landelijk dekkend
netwerk’ wil opzetten van opvoedingskampen
voor probleemjongeren
die de buurt ‘terroriseren’. Een
mooi voorbeeld, aldus René van
Swaaningen, van de huidige neiging
om maatschappelijk werk opnieuw
uit te vinden, maar dan door justitie
en onder het kopje ‘veiligheid’. We
zijn bang geworden, constateert de
Rotterdamse hoogleraar internationaal
vergelijkende criminologie. ‘De
omslag vond plaats omstreeks het
jaar 2000. Het thema veiligheid
kwam sterk op. We voelden ons bedreigd,
niet alleen vanuit het buitenland
(denk aan het referendum over
de EU-grondwet), maar ook door allochtonen
in eigen land.’
De angst voor verloedering van de samenleving
leidde tot een roep om
zwaardere straffen. Zijn rechters vanaf
toen ook strenger gaan straffen?
‘Nee, die trend begon al veel eerder,
halverwege de jaren ‘80. De Commissie-Roethof
vestigde de aandacht op
de kleine criminaliteit, die in de voorafgaande
jaren sterk gestegen was.
Eigenlijk is dat begrip 'kleine criminaliteit’
pas daarna ingeburgerd. Begin
jaren ‘90 werd dankzij de Commissie-Van
Traa duidelijk hoe omvangrijk
de georganiseerde misdaad
in ons land was. Die ontwikkelingen
hebben ertoe geleid dat justitie steeds
zwaardere straffen ging opleggen. De
getallen zijn echt opmerkelijk. Begin
jaren ‘70 telde Nederland 18 gevangenen
per 100.000 inwoners. Halverwege
de jaren ‘80 lag dat rond de 40,
maar daarmee behoorde Nederland
nog steeds tot de landen met het minste
aantal mensen in de gevangenis.
Nu is het 136 per 100.000, waarmee
Nederland de grootste stijger wereldwijd
is.’
En is Nederland door dat strengere
straffen veiliger geworden?
‘Zoiets is heel moeilijk te meten, maar
als je daarmee bedoelt of de criminaliteitscijfers
gedaald zijn, dan is het
antwoord nee. Uit onderzoek, ook
internationaal, blijkt steeds weer dat
.......................................................................................................................................................................................................
MARCEL
HULSPAS
Hoopopgeleide werkende
vrouwen staan stijf van de
stress, blijkt uit een enquête.
Gemiddeld heeft 22 procent
van de beroepsbevolking last van
stress, maar vrouwen boven de vijftig
klagen veel vaker. Als ze tegen de zestig
lopen, klaagt zelfs 40 procent over
stress. ‘Een schrikbarende uitkomst’,
aldus arbeidspsycholoog Louise Boelens
in Trouw. Maar een verklaring
heeft ze er niet voor: ‘Hoogopgeleide
mannen maken immers net zulke lange,
zo niet langere werkdagen.’ Zou de
..........................................................
Of je wacht op hulp...
Hongaarse biologen hebben ontdekt dat
schildpadden die op hun rug zijn beland drie
tactieken hebben om zich om te keren.
‘Ik verwacht meer van de aanpak van probleemwijken dan van justitiële maatregelen.’ THOMAS SCHLIJPER/HH
er geen correlatie bestaat tussen de
zwaarte van de straffen die Justitie
oplegt en de misdaadstatistieken. Het
optreden van justitie weerspiegelt
niet de misdaadcijfers – stijgende criminaliteit
leidt tot zwaardere straffen,
en dat zorgt dan weer voor een
daling – maar de toestand van de
maatschappij. Een angstige maatschappij
roept om zwaardere straffen.
Dus hoe lager het vertrouwen in
de overheid, hoe zwaarder de straffen.
En ook, hoe groter de verschillen
tussen arm en rijk, en hoe groter de
angst voor criminaliteit, des te zwaarder
de straffen.’
Dat betekent dat we het probleem criminaliteit
niet door middel van justitiële
maatregelen kunnen beheersen?
‘Je moet in ieder geval niet de illusie
wekken dat je daar door middel van
justitiële maatregelen grote invloed
op kunt uitoefenen. Ik verwacht meer
van maatschappelijke maatregelen,
zoals de aanpak van probleemwijken.
Voor een deel is dat terug naar de
jaren ‘60/’70, toen er nog geïnvesteerd
werd in jeugdzorg en buurtwerk.
Die zijn in de jaren ‘80 vrijwel
volledig wegbezuinigd, waardoor
een belangrijk vangnet is verdwenen.
Wat daar gebeurd is, is echt schandalig.
Het vacuüm dat zo is ontstaan,
wordt nu in toenemende mate gevuld
door een divers controlesysteem
bestaande uit buurtvaders, gemeentelijke
initiatieven, particuliere bewakingsbedrijven,bewakingscamera’s
en door justitie. Oom agent is
inmiddels een halve maatschappelijk
werker. Op dit moment verdient
14 procent van de beroepsbevolking
zijn geld met het in de gaten houden
en controleren van medeburgers.’
Er is dus ook meer werk voor criminologen?
‘Sinds de jaren ‘90 is er sprake van
hernieuwde belangstelling voor de
criminologie. Gemeentes zijn in de
ban van ‘veiligheid’ en de politie
heeft nu meer belangstelling voor
misdaadanalyse. Aan de Erasmus
Universiteit zijn wij in 2001 gestart
met een volledige opleiding criminologie.
Traditioneel komen criminologen
uit de sociologische of de psychologische
richting. Mensen met
een sociologische achtergrond zijn
Geef die kip een pil!
vrouw toch het zwakke geslacht zijn?
Moet ze gewoon harder werken? Boelens
laat deze logische conclusies uiteraard
netjes liggen. Ze denkt dat bij
vrouwen ‘het spanningsveld tussen
tijd investeren in werk en gezin eerder
gaat wringen’ (terwijl de kinderen de
deur al uit zijn?) of dat hoogopgeleide
vrouwen vooral werken ‘in sectoren
waar werk grote emotionele belasting
met zich mee brengt.’ Het klinkt sympathiek
maar daar zijn die stresskippen
natuurlijk niet mee geholpen.
Hoe gaan wij mannen om met deze
............................................................
Geen rust in de kom
Amerikaanse biologen hebben een zebravisje
ontdekt met een mutatie die slapeloosheid veroorzaakt.
De zebravis is een ideaal proefdiertje.
vooral geïnteresseerd in de gevolgen
voor de samenleving, die met een
psychologische juist meer in de mo-
Sterrenkunde
Opgehemeld
Govert Schilling ...
De sterrenhemel van 19-26 oktober:
•
•
Zondagnacht (21 oktober) zijn
er ‘vallende sterren’ te zien –
kosmische stofdeeltjes die in
de aardse dampkring verbranden.
De stofjes zijn afkomstig
uit de Orionidenzwerm, een
band van stof, in de ruimte
achtergelaten door de beroemde
komeet van Halley.
De bekende ‘Steelpan’ van de
Grote Beer zie je deze week
’s avonds rond 23.00 uur laag
boven de noordelijke horizon
staan. Recht boven de pan is de
‘schrikbarende uitkomst’? Lachen wij
de klachten weg? Natuurlijk niet. Hier
is sprake is van een verwaarloosde
ziekte. Het Postmenopausal Stress
Syndrome, stel ik voor. PSS. En er moeten
zo snel mogelijk medicijnen komen
tegen PSS. Pilletjes waardoor de
hoogopgeleide vrouw de zon weer in
het water ziet schijnen. Dat is zo gepiept.
Denk maar aan verlegenheid.
Dat is sinds een paar jaar een erkende
klacht, getiteld Social Anxiety Disorder,
opgenomen in de DSM, de bijbel
der psychiaters. Kort daarop ontdekte
GlaxoSmithKline dat minder verlegen
worden een van de vele bijwerkingen
was van haar antidepressivum seroxat.
En dus kan verlegenheid tegen-
...............................................................................
Ook spannend
NASA werkt samen met achtbaanontwerpers om haar 120 meter
hoge lanceertorens te voorzien van karretjes op een spoor, om in
geval van nood de astronauten zo snel mogelijk beneden te krijgen.
19
tieven van criminelen, hun achtergrond,
en de effecten van interventies.
In Rotterdam stellen we de dynamiek
tussen criminaliteit en controle
centraal.’
Beleidsmakers zijn altijd op zoek naar
die ene aanpak .
‘En dan het liefst uit het buitenland.
Het bekendste voorbeeld daarvan is
het zero tolerance-beleid waarmee de
New Yorkse burgemeester Giuliani
ooit goede sier maakte. Een dergelijke
aanpak wordt enthousiast gekopieerd,
maar onderzoek waarin vraagtekens
worden geplaatst bij het effect
is op de een of andere manier nooit
bij de beleidsmakers aangekomen.
Een ander voorbeeld zijn de werkkampen
waar Rouvoet nu weer mee
komt en waar minister-president
Lubbers al veel eerder een pleidooi
voor hield. Het is het kopiëren van de
zogenoemde bootcamps die in de VS
heel even populair waren, maar volstrekt
niet werkten.’
Voor criminaliteit bestaan geen eenvoudige
oplossingen.
‘Verreweg de meeste criminelen zijn
eenvoudige sukkelaars die het in
onze maatschappij niet kunnen bolwerken
– althans niet met legale middelen.
Hoeveel het er zijn, hangt in
grote mate af van de structuur van de
samenleving. Iedere maatschappij
krijgt de criminaliteit die ze verdient,
zei de Franse criminoloog Lacassagne.
En dat was 125 jaar geleden.’ 1
Poolster te vinden, die altijd
een vaste plaats aan de hemel
heeft. De rest van de sterren
draait rondjes om de Poolster.
De Volle Maan in de nacht van
donderdag 25 op vrijdag 26
oktober is extra groot en helder:
de maan staat op 356.754
kilometer afstand – de kleinste
afstand die dit jaar bereikt
wordt. 1
Meer weten?
www.allesoversterrenkunde.nl
woordig worden weggeslikt.
Nieuwe diagnoses voor oude pillen:
farmaceuten zijn er dol op. In 2012
verschijnt de nieuwe editie van de
DSM, maar bedrijven doen nu al hun
best om koopziekte, internetverslaving
en seksverslaving daarin opgenomen
te krijgen. De pillen liggen al
klaar. Waarom dan geen PSS? Er is
toch wel een farmaceut die medelijden
heeft met oudere, hoogopgeleide
vrouwen? Maar na 2012 moet het
wel afgelopen zijn met dat gezeur. 1
marcel.hulspas@depers.nl

20
Film Britse actrice Deborah Kerr overleden
Van overspelige vrouw tot non
De Britse fi lmactrice Deborah Kerr,
bekend om haar rollen in From Here
to Eternity en The king and I, is
overleden.
Femke van Wiggen
AMSTERDAM
...
The English Rose, zoals ze vaak werd
genoemd, leed al jaren aan de ziekte
van Parkinson en werd 86 jaar oud.
Kerr werd tijdens haar acteercarrière
zes keer genomineerd voor
een Oscar voor beste Actrice, onder
andere voor haar rollen in From Here
to Eternity (1954), The King and I
(1957) en The Sundowners (1961),
met Robert Mitchum. Kerr verzilverde
geen enkele nominatie.
Kerr werd in 1921 geboren in het
Schotse Helensburough, waar ze ook
opgroeide. Haar vader sterft als ze
vijftien is, waarna de zeer verlegen
Kerr zich vooral op haar dansopleiding
richt op de theaterschool van
haar tante. Als ze daarnaast, met hulp
van diezelfde tante, af en toe een rolletje
heeft in een Shakespeare-stuk in
het Londense Open Air Theatre, gaat
het snel. De Britse filmproducer Gabriel
Pascal ziet haar en cast haar voor
George Bernard Shaws film Major
Barbara (1941). Binnen no-time was
Kerr de ster van de Britse cinema. Dat
ze ieder soort rol leek te kunnen spelen,
van overspelige vrouw in From
Here to Eternity tot non in Black Narcissus
(1947) hielp daarbij.
Op het hoogtepunt van haar roem
Job de Wit
AMSTERDAM
...
Sinds gisteren staat het Amsterdamse
uitgaansleven drie dagen en nachten
in het teken van het Amsterdam
Dance Event, dé Europese conferentie
voor professionals in de dancemuziekindustrie.
In de avonduren is het
dj-aanbod in de clubs en discotheken
enorm, en om te dansen hoef je gelukkig
niet officieel geaccrediteerd te
zijn
Morgennacht organiseert Paradiso
misschien wel het grootste dubstepfeest
ooit in Nederland gehouden.
De afgelopen vier jaar is het genre
nog niet helemaal uit de obscuriteit
gekropen, maar het is opvallend hoe
ARROW ROCK 500
26 t/m 31 oktober!
DOE MEE
LUISTER
WIN
NU OVERAL OP FM !
En natuurlijk ook overal op de kabel.
Voor meer informatie kijk op www.arrow.nl
‘From Here to Eternity’: Kerr en Burt Lancaster waren echt geliefden.
zei ze eens: ‘Alle succesvolle mensen
zijn tegenwoordig zo neurotisch.
Misschien moeten jullie geen medelijden
meer met hen hebben, maar
juist met mij, omdat ik zo ongelofelijk
normaal ben.’ Het bleek een voorbode
voor het besluit dat ze in 1969
nam: ze zette een punt achter haar
filmcarrière, omdat er wat haar betreft
te veel seks in films zat.
Kerrs laatste publieke optreden
was in 1994. Ze kreeg een ere-Oscar.
Tijdens die Oscar-uitreiking presen-
deze soms wat ongemakkelijke dansmuziek
aan fans blijft winnen. Dubstep
is een muzikale hybride met
meerdere roots: dub-reggae natuurlijk,
maar ook grime, de Engelse variant
op hiphop, en dance-stijlen als
2-step, drum ’n bass, techno en electro.
Het relatief lage tempo van dubstep
en de vaak drukkende sfeer zorgen
er voor dat het geen muziek is die
rustig elke dansvloer laat volstromen.
De meeste nummers zijn instrumentaal,
de eerste pop-crossover moet
nog plaatsvinden (al komt de groep
Various in de buurt, op hun veelgeprezen
album The World is Gone combineren
ze de muziek met folky zangeressen).
Net als zijn directe muzikale voor-
teerde actrice Glenn Close een speciale
video met haar films, waarop Kerr
onverwacht vanachter het filmdoek
verscheen. Ze zag er kwetsbaar uit en
kreeg een staande ovatie. Nog even
verlegen als altijd zei ze toen: ‘Ik ben
nog nooit zo bang geweest, maar ik
voel me nu al beter, omdat ik weet dat
ik onder vrienden ben. Dank jullie
voor een mooi leven.’ 1
Deborah Kerr is nu te zien in het Amsterdamse
filmmuseum in Black Narcissus.
Dance Dubstep centraal op Dance Event
Muzikale hybride op de dansvloer
ganger, 2-step, waar het de helft van
zijn naam aan ontleent, is dubstep
vooral een Engels fenomeen. De
toonaangevende producers, dj’s, platenlabels
en clubavonden zitten bijna
allemaal in of rond Londen. Maar
waar 2-step vooral óók een vorm van
zwarte popmuziek was, heeft dubstep
een bredere, en internationalere uitstraling.
Er zijn veel overeenkomsten
met drum ’n bass; ook een gesyncopeerde
dansmuziek met een nadrukkelijk
underground-gevoel.
Het afgelopen jaar zijn in de Randstad
regelmatig dubstepfeestjes opgedoken
en Lijn5, het jongerenblok van
de NPS op Radio 5, zendt een maandelijkse
dubstepshow uit met de
naam Viral Radio (zie ook www.lijn5.
com). Eén van de pioniers in Nederland
is de Amsterdamse DJ Gomes,
.......................................................................................................................
RECENSIE | LITERATUUR
MATA HARI
HUILT WEER
...
Maarten Bloem
Was Mata Hari een spionne voor de
Duitsers? Kreeg ze onterecht de kogel?
Op zijn onnavolgbare ‘faction’
manier bijt auteur Tomas Ross zich in
De Tranen van Mata Hari (uitg. Cargo)
604 pagina’s vast in deze vragen rond
de mysterieuze danseres.
Ross laat een jonge journalist die ongewild
spion wordt, het pad kruisen
............................................................
Klok uit de kast (1)
Hans Klok heeft in een interview met
een Amerikaans tijdschrif
onthuld dat hij homoseksueel is.
Arjan Terpstra
AMSTERDAM
...
Philip Glass is een graag geziene gast
in Nederland. Na een optreden op
het Holland Festival in Amsterdam
wordt nu Groningen vereerd met een
bezoek van de componist. De 70jarige
meester van het minimalisme
doet de stad aan in het kader van het
aan hem opgedragen Philip Glass festival,
dat morgen begint en een week
duurt.
Het festival zoomt in op recente
werken van de componist, al laat het
ook de inmiddels klassieke werken
horen uit de jaren zeventig. Werken
waar Glass bij zijn eerste solotour in
1969 bij het Nederlandse publiek
nog hard voor moest vechten.
Legendarisch is zijn eerste Nederlandse
concert in het Stedelijk Museum
in Amsterdam, waar zijn minimalistische
figuren voor baldadigheid
zorgde bij het publiek, dat niet
veel kon met de repetitieve toonladderreeksen.
Eén luisteraar besloot uit
boosheid mee te gaan spelen tot
Glass hem van het podium gooide.
Die tijden zijn voorbij, en na acht
symfonieën, twintig opera’s en tegen
de veertig filmscores zijn vriend en
vijand verzoend met het idee dat
Glass een van de belangrijkste componisten
van deze tijd is. Zijn invloed
Cultuur
Festival Philip Glass weer in Nederland
Ster van minimalisme
bezoekt Groningen
die zich anders dan veel nieuwe fans
ook al bewezen had met 2-step en
grime. Zijn lang lopende club-avond
Oi! maakt tijdens het Amsterdam
Dance Event eindelijk de overstap
naar de grote zaal van Paradiso.
Eén van de gast-dj’s morgen is de
Engelsman Skream, verantwoordelijk
voor Midnight Request Line, dé
dubstep-hit van de afgelopen twee
jaar. De reggae-invloeden verdwijnen
hier naar de achtergrond terwijl een
fluctuerend synthesizermelodietje
zich in het gehoor nestelt. Op de achtergrond
klinken geweerschoten,
voor dat gevaarlijke grotestadsgevoel.
Het duo Digital Mystikz, één van de
meest vooraanstaande dubstep-acts
en ook morgen aanwezig, benadrukt
die reggae-kant juist. Het enigmatische
karakter van dub, waarbij elk
met de Friezin Margaretha Geertruida
Zelle alias Mata Hari. Hele en halve
historische feiten worden gebruikt om
een spannend beeld te schetsen van
het leven van de vrouw die de gemoederen
in het begin van de twintigste
eeuw flink bezig hield.
Jammer genoeg houden zijn minutieuze
beschrijvingen van het leven in
het begin van de vorige eeuw de boel
meer dan eens op. Ook het weergeven
van erotische scènes is aan Ross niet
goed besteed. Niettemin zullen fans
van het historische romangenre hun
vingers aflikken bij de vele intriges in
het boek, waarbij natuurlijk ook een
rol is weggelegd voor het door Ross
strekt zelfs voorbij de moderne muziek:
ook in avantgardistische techno
en noise-rock wordt goed naar Glass
geluisterd.
Glass zal tijdens het festival zelf
spelen bij de Nederlandse première
van het avondvullende concertwerk
Book of Longing. De muziek voor een
zevenkoppig ensemble en vier zangers
is gebouwd rond een tekstproject
van Leonard Cohen met dezelfde
titel. De songwriter is te horen in
audiofragmenten die onderdeel van
het concert zijn.
‘Ik vond Cohens werk verschrikkelijk
mooi, persoonlijk en inspirerend’,
sprak Glass bij de wereldpremière
in Spoleto, Italië. ‘Na zes jaar
zoeken is het eindelijk gelukt onze
talenten te koppelen.’ Cohens teksten
verhalen over het leven vanuit een
vaak boeddhistische visie, waar ook
Glass door geïnspireerd is.
Naast dit (inmiddels uitverkochte)
concert zal Glass een recital geven
met romantischer werk. Ook zijn uitvoeringen
bij te wonen van de uit Tibet
gevluchte zangeres Namgyal
Lhamo. In de jaren zestig was zij een
grote inspiratiebron voor Glass.
Het Groningse ensemble The Northers
Consort laat dit horen in twee
vroege werken van Glass: Music in Similar
Motion en Music in Contrary Motion.
1
Male van Digital Mystikz in actie.
element van de muziek op elk moment
in ether en ganja-rook kan opgaan
of als geestverschijning weer
kan terugkeren, betekent dat dubstep
allerlei mogelijkheden biedt voor
muzikanten en dj’s en dat de rek er
voorlopig nog niet uit raakt. 1
verafschuwde Oranjehuis.
Kopen
deze pil
..........................................................
Klok uit de kast (2)
Klok schrijft een dagboek voor de site Gay.nl.
De goochelaar werd zaterdag in de VS
uitgeroepen tot Magician of the Year.

Cultuur
Komende zondag gaat het toneelstuk
Ajax in première. Hans Kesting
(47) mag zijn tanden zetten in de
Griekse titelheld. ‘Ik wil in de aanval
staan, midden op het toneel.’
Femke van Wiggen
AMSTERDAM
...
Dat hij al twintig jaar op het toneel
staat, betekent niet dat het allemaal
routine wordt, dat de dagen voor de
première gemakkelijker door te komen
zijn. Hans Kesting is onrustig.
Hij heeft een try-out in Almere achter
de rug, nu twee dagen vrij en dan nog
twee try-outs te gaan voor hij er zondagmiddag
moet staan. Als de Griekse
held Ajax nog wel. ‘Het wordt
zwaarder om je iedere keer weer op te
pompen voor die première. Je voelt je
verantwoordelijker als je de titelrol
hebt, terwijl je die druk op je schouders
juist ook wilt. Geen gezeur, hier
ben ik natuurlijk acteur voor geworden,
om Othello of Marcus Antonius
of Ajax te spelen. Ik wil in de aanval
staan, midden op het toneel.’
Omdat hij zo opgeslokt wordt
door zijn rol, heeft hij twee a-viertjes
volgeschreven met dingen die hij niet
moet vergeten te zeggen over het stuk.
Ze liggen naast hem, op tafel, in de
repetitieruimte van Toneelgroep Amsterdam.
Kesting scant zijn eigen tekst
en verontschuldigt wat onbeholpen:
‘Als je vlak voor een première zit,
houd je je bezig met zoveel dingen
die te maken hebben met het spelen
van de rol zelf, soms vergeet je de
grote lijnen dan.’
Twee uur en drie kwartier
Twee maanden zijn ze bezig geweest
met de voorbereidingen. ‘En dat terwijl
het voor onze begrippen een kort
stuk is, twee uur en drie kwartier in
plaats van zes uur’, grapt de acteur.
Gelukkig ging de eerste try-out goed.
Kesting: ‘Iedereen krijgt steeds beter
in zijn vingers wat er moet gebeuren
en de reacties waren bemoedigend.
Het zou me ook wat zijn, dat ik nu
zou zeggen dat ik het niet zag zitten.’
Niet dat hij dat nooit heeft meegemaakt.
‘Maar dan nog zou ik mijn
mond houden. Gelukkig is het lang
geleden dat ik dacht: dit wordt niks.
En bij Ajax denk ik dat zeker niet.’
Ajax vertelt het verhaal van de dappere
strijder die grootse daden verricht
tijdens de Trojaanse Oorlog. Als
dank daarvoor meent hij recht te hebben
op de beroemde wapenuitrusting
van zijn overleden vriend Achilles.
Maar Odysseus en zijn vrienden trek-
.......................................................................................................................
RECENSIE | THEATER
LUCRETIA ALS
VERLEIDSTER
...
Alexander Nijeboer
In Altijd over liefde opent Lucretia
van der Vloot met een a capella gezongen
versie van I want you, de
klassieker van Elvis Costello. Eerst
Engelstalig, daarna in een bloedmooie
vertaling van Richard Janssen.
De Engelstalige nummers in Altijd
over de liefde steken wat flets af tegen
het speciaal geschreven Neder-
ken zich daar niets van aan. Ajax is
daardoor zo teleurgesteld in het systeem
waarvoor hij gevochten heeft,
dat hij wraak wil. Hij wil een bloedbad
aanrichten onder de legerleiders,
maar door een beheksing van godin
Athene slacht hij niet de soldaten,
maar alle schapen in het dorp. Uiteindelijk
ziet Ajax geen andere uitweg
meer dan zelfmoord.
Kesting: ‘Ajax zegt letterlijk: ‘Een
edelman moet eervol leven, of anders
eervol sterven’, Prachtig vind ik dat.’
Hij speelt graag dit soort sterke, maar
gevoelige personages. ‘Ik moet in
korte tijd veel emoties door. Ajax
sterft halverwege het stuk al, in die
ene eerste helft van ongeveer een uur
raakt hij waanzinnig, ontwaakt daaruit,
ziet hij wat hij heeft aangericht en
neemt hij dat besluit om afscheid te
landstalige repertoire. Van der Vloot
vroeg enkele van ‘s lands beste tekstschrijvers
om een bijdrage: Paul de
Munnik, Maarten van Roozendaal en
de nestor van het tekstschrijversgilde
Jan Boerstoel.
Flets zegt niets over Van der Vloots
kwaliteiten als performer maar alles
over de kwaliteit van de Nederlandstalige
liedteksten. Hoogtepunten genoeg,
maar vooral Klaar van Maarten
van Roozendaal is een prachtig portret
van een vriendschap tussen twee
vrouwen waar de klad in is gekomen.
Kippevel.
Van der Vloot zelf is in Altijd over de
liefde een weergaloos verleidster met
..........................................................
The Joshua Tree (1)
U2 brengt een speciale versie van het succesalbum
The Joshua Tree uit. De band viert
hiermee het 20-jarig bestaan van het album.
nemen. Dat is een geweldige kluif om
je tanden in te zetten.’
Waar Kesting bekend staat om zijn
talent Shakespeare beurtelings achteloos
of lyrisch te laten klinken, mag
hij nu met de zinnen van de Griekse
tragediedichter Sofokles aan de slag.
‘Het leuke én moeilijke aan zo’n klassieke
tekst is dat je het toch zo gemakkelijk
mogelijk uit je mond moet laten
rollen, daar zit het werk. Je moet
die tekst leven inblazen. Anders hoor
je ook niet op het toneel te staan.’
Helden
Hoe prachtig de retoriek ook, een
klassiek stuk moet ook nu zeggingskracht
hebben, vindt Kesting. Dat
heeft Ajax zeker. Sofokles’ teksten zijn
misschien 2500 jaar oud, ze zijn nog
altijd actueel. Ajax gaat over de kwets-
haar indrukwekkende stem en prachtigemateriaal
als
onweerstaanbaar
wapen.
Gaan, en
neem je
geliefde
mee.
Lucretia PAUL TOLENAAR
............................................................
baarheid van een democratie en over
een tijd waarin individualiteit en eigenbelang
hoogtij vieren. Kesting:
‘Ajax is een man die vindt dat hij een
verantwoordelijkheid heeft naar de
wereld, naar de mensen om hem
heen. Daar leeft hij ook naar en dan
wordt hij alsnog belazerd. Wat stelt
fatsoen dan voor? Dat is best een
vraag die je je mag stellen.’ Helden als
Ajax bestaan niet meer, stelt Kesting
vast. ‘Rita Verdonk is geen held, maar
wel een Ajax-figuur die zegt: luister, ik
had 620.000 voorkeursstemmen. Dit
stuk heeft me aan het denken gezet.
Ik maak alle fouten die ieder ander
maakt, maar ik wil ook oog hebben
voor de ander.’
Ook in het stuk zelf draait niet alles
om Ajax of Kesting. ‘Het gaat om
de wisselwerking, we zijn een ensem-
.......................................
KORT
111
Joling zingt op Eurovisie
songfestival in Servië
Gerard Joling vertegenwoordigt Nederland
komend voorjaar tijdens het
Eurovisie Songfestival. Dat onthulde
hij gisteren in het radioprogramma
Evers Staat Op. In 1988 deed de zanger
ook al mee aan de zangwedstrijd, hij
bereikte toen de negende plaats met
het liedje Shangri-La. De zanger, die
door Edwin Evers werd overvallen met
de vraag of hij volgend jaar mee deed
aan het festival, bekende dat hij het
nieuws eigenlijk nog even voor zich
had moeten houden. Een woordvoerder
van de NOS wil niet bevestigen dat
Interview Hans Kesting speelt titelrol in ‘Ajax’
Eervol leven, eervol sterven
Hans Kesting: ‘Ik zit hier niet voor de vastigheid, of omdat ik een leuk salaris heb en niet de WW in wil.’ ALLARD DE WITTE
The Joshua Tree (2)
De nieuwe versie komt geremastered uit als
enkele cd, als dubbel-cd, als dubbel-cd
met dvd en op dubbelvinyl.
......................................
...............................................................................
Zweten met Dries
De Brabantse radiozender 8FM verloot een work-out met Dries
Roelvink. De 48-jarige volkszanger duikt twee uur lang de
sportschool in met de gelukkige winnaar.
21
ble. Ik hou erg van het deel uitmaken
van een ensemble.’ In de twintig jaar
die hij op het toneel staat, speelde
Kesting bijna altijd bij Toneelgroep
Amsterdam. ‘Het is fijn om op elkaar
ingespeeld te zijn. Ik zit hier niet voor
de vastigheid, of omdat ik een leuk
salaris heb en niet de WW in wil.’
Dan frommelt Kesting zijn blaadjes
met aantekeningen samen tot een
bal: ‘Mijn geluk is dat ik als mannelijk
acteur nog heel veel rollen voor
de boeg heb, terwijl ik er al veel gespeeld
heb. Ik heb veel gewerkt de
laatste jaren, omdat ik gewoon vind
dat je moet werken voor je geld. Toneelspelen
is misschien mijn leven,
maar ook gewoon mijn werk.’ 1
Ajax is van 21 oktober tot 1 december
in het hele land te zien.
Zie www.theatercompagnie.nl
Joling inderdaad in mei naar Servië
afreist.
111
Minoes meest succesvolle
kinderfi lm in buitenland
Van de Nederlandse kinder- en familiefilms
die internationaal zijn uitgebracht
het laatste decennium, was
Minoes het meest succesvol. Dat
maakte de organisatie Holland Film
gisteren bekend. Volgens Holland
Film, die de Nederlandse films in het
buitenland promoot, zijn Nederlandse
kinderfilms populair over de
grens. Minoes is van alle films het
vaakst geselecteerd voor internationale
festivals en sleepte de meeste
internationale prijzen in de wacht.

22
Theater Eerste nouveau cirque festival in Nederland
‘Ik wil het zweet
op hun rug zien’
In de jaren tachtig ontstond in
Frankrijk een beweging die het
traditionele circus vernieuwde.
Nouveau cirque kiest voor intieme
doe-het-zelf-voorstellingen. Circo
Circolo heeft toonaangevende
groepen naar Liempde gehaald.
Ellen Segeren
LIEMPDE
...
Achter de romantisch ogende entree
van landgoed Velder in Liempde bij
Den Bosch is een dorp verrezen. Een
tijdelijk dorp van kleurrijke circustenten.
Oranje met bogen, blauw/
rood gestreept, wit, vuurrood; verschillend
van vorm en omvang. Hier
vindt tot eind oktober circustheaterfestival
Circo Circolo plaats. Geen
volksvermaak, maar nouveau cirque,
een kunstvorm die aspecten van circus,
theater, dans, muziek en andere
disciplines in zich verenigt. Wilde
dieren kom je hier niet tegen, directeuren
met hoge hoeden evenmin.
In de rode tent bereidt Cirque
Bouffon zich voor op de openingsavond.
Op de banken liggen grote
stapels kranten. Artistiek leider Frederic
Zipperlin wrijft over zijn kin.
‘We hebben een probleem. Straks
gaan we met z’n allen van deze kranten
proppen maken, waartussen we
gaan spelen. Maar in Nederlandse
kranten zitten nietjes. Die mogen
niet op de vloer terechtkomen. Hoe
krijgen we die eruit?’
Informatiemaatschappij
Cirque Bouffon is van het type dat alles
zelf doet. Tent opbouwen, tribunes
plaatsen én nietjes uit kranten
verwijderen. De kranten verwijzen
naar de titel van de voorstelling Novo
– nieuws – die speelt met de media en
de informatiemaatschappij, zegt Zipperlin.
‘We komen tevoorschijn uit
het papier. Dat heeft niet zozeer een
politieke lading, maar is wel symbolisch.’
Zipperlin begon bij Cirque du
Soleil, waar hij na drie jaar uit stapte.
Het publiek zit er met de neus bovenop.
‘Toen het nog klein was’, zegt hij. ‘Nu
is het veel te groot en commercieel,
de magie is weg. Ik heb zelf mensen
benaderd die ik bewonderde en ben
met hen een klein circus begonnen.
Ik wil de magie bewaren, de verbin-
ding met de kunst voelen. Dat wil het
publiek ook: contact met de artiest in
een intieme sfeer.’
Geen buurthuisniveau
‘Bij Bouffon komt iedereen met zijn
eigen act en persoonlijkheid, en als
artistiek leider sla ik daar bruggen
tussen. Wij maken een nieuwe richting
in het nouveau cirque, een genre
op zich. Tja, hoe heet zoiets? Daar
moeten we maar snel een naam voor
bedenken.’
.....................................
KORT
111
Mojo wil fl ink investeren
in muziekindustrie
Mojo Concerts, de grootste concertorganisator
van Nederland, wil gaan samenwerken
met de platenindustrie,
die door teruglopende inkomsten uit
de cd-verkoop al een tijdje in moeilijkheden
verkeert. Dat meldde de Volkskrant
gisteren. Mojo wil geld investeren
in het ‘scouten en begeleiden van
nieuw talent’. Voormalige klanten
downloaden massaal hun muziek van
internet, waardoor de inkomsten van
de platenmaatschappijen teruglopen.
De consument geeft overigens wel
steeds meer geld uit aan kaarten voor
.......................................
Tips?
Heeft u nieuwstips voor
de redactie? Mail naar:
redactie@depers.nl
In de witte tent is de Nederlandse
theatergroep ISH gearriveerd. De dj
draait stampende breakdancemuziek
en een skater roetsjt soepeltjes van
een trapleuning. Drie grote ramps
verraden dat hier straks met skates en
fietsen wordt gestunt. Ook hangt er
een trapeze en een aerial tissue – een
grote lap – waar IHS-leden toeren
mee uithalen. Mind the gap heet de
eerste circusvoorstelling van ISH.
‘Dat mag je heel letterlijk zien’,
legt artistiek leider en skater Marco
Gerris uit. ‘De ramps worden steeds
verder uit elkaar geschoven. Overal
in de piste zitten gaten waar we overheen
vliegen. De sprongen worden
steeds groter en de voorstelling wordt
steeds spectaculairder. Dit is geen
buurthuisniveau, hoor. Een van onze
skaters is wereldkampioen. In de undergroundwereld
zijn de mensen van
ISH grote namen. Voor het theater
zijn we buitenbeentjes, daar vinden
ze het allemaal trucjes. We passen wel
in het circus. De traditionele structuur
van het circus hebben we overgenomen
en onze skills zijn een soort
cross-over. Dit is een vet festival.’
Clowns van de straat
Naast alle spektakel vertelt een beatboxer
een verhaal over twee jongens
die verdoold raken in de stad. ‘Zij zijn
clowns van de straat, van deze tijd.
Tijdens hun avonturen komen ze de
mafste types tegen. De voorstelling is
één groot Alice in Wonderland.’
Circo Circolo wordt georganiseerd
door Stichting Briantelli, genoemd
naar een circusgezelschap uit
Den Bosch dat direct na de Tweede
Wereldoorlog in Brabant actief was.
De stichting is opgericht door Wim
Claessen, de vroegere directeur van
het Bossche theaterfestival Boulevard,
die regelmatig circusgroepen
programmeerde. Maar alleen buitenlandse.
Bij zijn afscheid had Claessen
twee wensen: een circusfestival en
een hbo circusopleiding. Deze laatste
is in september van start gegaan in
Tilburg en Rotterdam. Het festival is
nu ook een feit. ‘Zonder opleiding en
festival is er geen klimaat in Nederland
om deze kunstvorm verder te
ontwikkelen’, licht medeorganisator
Marc Eysink Smeets toe. ‘En er is talent
genoeg, getuige de eerste Nederlandse
initiatieven die we naast de
buitenlandse groepen hebben uitgenodigd.’
De voorstellingen zijn bijna allemaal
intiem. In de kleinste tent kunnen
maar twintig mensen en in de
grootste zeshonderd, maar binnen
merk je niet dat er zo veel publiek zit.
En zo hoort het, vindt Eysink Smeets:
‘We moeten het zweet op de rug kunnen
zien, er met de neus bovenop zitten.
Dat is een van de charmes van
het nouveau cirque.’ 1
Circo Circolo, 19 t/m 28 oktober,
www.circocircolo.nl
.......................................
live-muziek. De Vereniging voor nederlandse
Poppodia en -festivals
maakte bekend dat het gemiddeld
aantal bezoekers per concert vorig jaar
met 11 procent is toegenomen.
111
Eric E geeft gratis concert
voor traploopweek
Erick E geeft op 29 oktober een gratis
concert in het Magna Plaza in Amsterdam.
De 38-jarige dj vertoont dan zijn
kunsten in het kader van de Nationale
Traploopweek. Op diezelfde dag opent
televisie- en radiopresentator Jan
Douwe Kroeske de week die bedoeld is
om Nederlanders bewuster te maken
van het belang van bewegen om de
kans op diabetes verkleinen. De rol-
Cultuur
Musea
Nieuwe directeur
Mauritshuis
Redactie cultuur
AMSTERDAM
...
Emilie Gordenker, senior curator Nederlandse
en Vlaamse kunst van de
National Gallery van Schotland
(Edinburg), is per 1 januari 2008 de
nieuwe directeur van het Mauritshuis.
Dat maakte het museum gisteren
bekend. De huidige directeur,
Frits Duparc, zal na 1 januari in stappen
terugtreden.
Antony Burgmans, voorzitter van
de raad van toezicht van het Mauritshuis,
is enthousiast over de nieuwe
benoeming. ‘Gordenker is een gerespecteerd
kunsthistoricus met gedegen
kennis van het collectiegebied
van het Mauritshuis. Ook haar kennis
en ervaring opgedaan in het bedrijfsleven
acht de raad van toezicht van
groot belang. ’
Gordenker heeft de Amerikaanse
nationaliteit maar spreekt dankzij
haar Nederlandse moeder vloeiend
Nederlands. 1
Veilingrecord
Een Breitner voor
760.250 Euro
Redactie Cultuur
AMSTERDAM
...
Bij het Amsterdamse veilinghuis
Christie’s is woensdag een schilderij
van George Hendrik Breitner verkocht
voor het recordbedrag van
760.250 euro. De verkoop van het
schilderij Gezicht over de Keizersgracht
hoek Reguliersgracht, verbrak het oude
record voor een werk van de impressionist
Breitner, dat op 582.450 euro
stond.
Het schilderij was afkomstig uit de
collectie van Anton Philips (1874 -
1951), zoon van de oprichter van de
Philipsfabrieken. Een tweede schilderij
uit diens collectie, De brug bij
Rijswijk van Jacob Maris, bracht
120.250 euro op. In totaal werd voor
6.462.925 euro aan negentiendeeeuwse
schilderijen verhandeld.
Daaronder ook andere vertegenwoordigers
van de Haagse School als
Hendrik Willem Mesdag en Anton
Mauve, en romantici als Andreas
Schelfhout en Johannes Bosboom.
Het werk van George Hendrik Breitner
(1857-1923) mag zich in een toenemende
populariteit verheugen. De
tentoonstelling ‘Breitners Amsterdam’
in het Amsterdams Historisch
Museum (2004) trok bijvoorbeeld
meer dan 100.000 bezoekers. 1
.....................................
trappen van het winkelcentrum
worden dan ook stilgezet. Na de opening
neemt Erick E plaats achter de
draaitafels. Erick E was vanaf 1995
huis-dj van de beroemde club RoXY.
111
Recordaantal inzendingen
voor Oscars dit jaar
Een recordaantal van 63 landen heeft
dit jaar een project ingezonden voor
de Oscar voor beste niet-Engelstalige
film. Dat heeft de organisatie bekendgemaakt.
In 2006 deden 61 landen
mee aan de grootste filmcompetitie
ter wereld. De twee landen die
nu voor het eerst in de categorie voor
niet-Engelstalige producties meedoen
zijn Azerbeidzjan en Ierland.
...............................................................................
Kylie voor Spaanse sieraden
Kylie Minogue heeft een langlopend contract afgesloten met het
juwelenmerk Tous. Tot en met 2010 is de Australische
zangeres het gezicht van het Spaanse merk.

Lifestyle
KUNST KIJKEN
KUNST
10DAAGSE
BERGEN
Tot en met 29 oktober
Voor de vijftiende keer vindt de
Kunst10daagse Bergen plaats, en dus
komt minister Plasterk vandaag de
officiële opening verrichten in dit
kunstenaarsdorp. Dit jaar kent het
evenement een aantal hoogtepunten:
zo is op landgoed ’t Oude Hof aan de
Eeuwigelaan een tentoonstelling met
beeldend werk van Lucebert uit de
privécollectie van zijn weduwe.
Verder hebben galeriehouders en
beeldend kunstenaars verscheidene
exposities voorbereid, van schilderijen
tot keramiek, van sieraden tot
muziek. Te zien is werk van o.a. de
kunstenaars Rob Scholte, Nico van
Stralen, Jan Willem Rädecker en Eric
Winder.
• Waar: Bergen en Bergen aan Zee
• Prijs: gratis
• www.dekunst10daagse.nl.
THEATER
DRIE
ZUSSEN
Tot en met 22 december
Cabaretduo Suzan Boogaerdt en Bianca
van der Schoot gooit het eens
over een andere boeg. Na hun voorstellingen
Klem, Dolly and the art of
being myself, Kerstpakket en Rok maken
de theatermakers voor het eerst een
..........................................................
Klassiek op het station
Vijf pianisten zullen op 2 november op Utrecht
Centraal het Canto Ostinato van componist
Simeon ten Holt ten gehore brengen.
Tijd over?
Dit is de
moeite waard
voorstelling op basis van een bestaande
tekst – en met een gastspeler,
Marie Groothof. Op hun manier zullen
ze hun eigen interpretatie geven
van Anton Tsjechovs wereldberoemde
Drie Zusters. Ze doen dit in de vorm
van een drieluik waarvan Drie Zussen
het eerste deel is en elk deel afzonderlijk
de moeite waard moet zijn.
• Waar: in het hele land.
• Prijs: € 14
• www.viarudolphi.nl
BEELDENDE KUNST
PIET
PANDER
Tot en met 6 januari
De Culinaire Unie
Voor liefhebbers van hedendaags realisme
is een gang naar Assen aan te
bevelen. In het Drents Museum kan
een overzichtstentoonstelling genoten
worden van Piet Pander. De Friese
schilder en tekenaar blinkt uit in portretten
van dieren en mensen: paarden
en koeien zijn zijn favoriete onderwerpen.
Hoewel realisme zijn fort
is, zijn er net voldoende sferische vervormingen
om zijn werk van fotografie
weg te houden. Om de Haagse
school te parafraseren: het gaat Panders
niet om de koe maar om het licht
op de koe.
• Waar: Drents Museum Assen
• Prijs: entree museum
• www.drentsmuseum.nl
THEATER
OBLOMOV
24 oktober t/m 12 januari
Hij is de vleesgeworden nietsnut van
wie een buitenstaander denkt dat hij
domweg lui is.
Oblomov, de hoofdpersoon uit de
gelijknamige tragikomedie wordt bij
Het Zuidelijk Toneel vertolkt door
Bert Luppes (die in 2003 de Louis
............................................................
d’Or won voor zijn rol in Vrijdag).
Naast Oblomov zien we zijn hondstrouwe
bediende Zachar (René van ’t
Hof) die liever op zijn kacheltje zit
dan schoonmaakt. Tegenover Oblomov
staat zijn Duitse jeugdvriend
Stolz (Niek van der Horst), rechtgeaard
en principieel. Als Olga (Marie
Louise Stheins) op komt dagen, komen
de tegenstellingen tussen Oblomov
en Stolz op scherp te staan. Voor
wie kiest Olga?
• Waar: de première is in Parktheater
Eindhoven
• Prijs: vanaf € 14
• www.hzt.nl
VORMGEVING
DUTCH
DESIGN
WEEK
20 t/m 28 oktober
Als u dan toch in Eindhoven bent,
loont het een bezoek te brengen aan
één van de activiteiten van de zesde
Dutch Design Week. Honderd ontwerpers
geven acte de présence op
verschillende locaties in de stad. Afstudeerwerk
van de Design Academy,
het beste van gearriveerde designers,
bijdragen van de TU Eindhoven en
bijdragen van de galeries en musea in
de stad maken het een voor-elk-watwilservaring
waarvan de kwaliteit
traditioneel hoog is. ‘Designshuttles’
pendelen u van locatie naar locatie.
• Waar: Eindhoven
• Prijs: gratis (uitgezonderd een aantal
evenementen)
• www.dutchdesignweek.nl
BOEKENKUNST
JAPANSE
TOPILLU-
STRATIES
Tot en met 6 januari
Nu de Azië-afdeling van het Rijksmuseum
gesloten is, mogen de spulletjes
op reis. Buurman het Van Goghmuseum
heeft daarom in de serie Het
Rijks te gast een serie Japanse boekillustraties
te logeren. Negentiendeeeuwse
Japanse tekenaars als Hokusai
en Utamaro zagen het boek als
een belangrijk vehikel voor hun
kunstzinnige ideeën, en het niveau is
daarom hoog. Landschappen, portretten,
erotiek en ceremoniële evenementen
passeren de revue, maar
ook oude ontwerpen voor kimonostoffen
die opvallend modern aandoen.
................................................................................................................................................................................................
De liefde van de Nederlander
gaat nog steeds door de maag.
Dus als we het alhier heersende
Euro-scepticisme willen
bestrijden, moeten
we op zoek naar de
culinaire prestaties
van de andere
26 lidstaten. Daarom test
De Pers in 26 afl everingen
de kwaliteiten van een
specialiteitenrestaurant:
van Belgisch, Bulgaars
en Cypriotisch tot
Tsjechisch en Zweeds.
MICHIEL VIJSELAAR
Restaurant Johann
Bij binnenkomst in Johann wordt meteen
een aantal clichés bevestigd. De
jonge serveerster is in vol Oostenrijks
ornaat. De waard is een gezette man
met snorretje. De entourage van dit
familiebedrijfje is een perfecte kopie
van een klassieke bierstube met de
witte stenen gevel, rode raamkozijnen,
plantenbakken en de hertenkop
tegen de muur. Op de achtergrond
klinkt ingetogen schlagermuziek.
Restaurant Johann ligt in het historische
centrum van Leiden aan de Korte
Mare bij de T-kruising van twee grachten.
Vanuit het restaurant kijk je uit op
de schouwburg. Johann stroomt dan
ook regelmatig leeg zodra daar de
Malanga
Gerard Malanga, ooit vleugeladjudant van Andy
Warhol, zal op het Crossing Border-festival in
november voorlezen uit eigen poëzie.
poorten opengaan. De menukaart verraadt
dat de Oostenrijkse keuken in de
praktijk vooral de Weense keuken is:
Wiener Schnitzel, Wiener Rostbrat.
Maar bij Johann valt op dat veel gerechten
ook in doorsnee Nederlandse
etablissementen te vinden zijn, zoals
de varkenshaassaté met atjar, kroepoek
en friet. Ook de Hollandse biefstuk
en de dame blanche ontbreken
niet en het in pullen geschonken bier
is Grolsch. In een poging zo Oostenrijks
mogelijk te eten, komen we uit bij de
Oostenrijkse Proeverij met gefrituurde
champignons, paté en ham. Precies
goed als voorgerecht, want niet te
vullend. Het hoofdgerecht bestaat uit
enerzijds de, ietwat lauwe, Wiener
• Waar: van Goghmuseum, Amsterdam
• Prijs: entree museum
• www.vangoghmuseum.nl
Rostbrat en anderzijds de Schnitzel
Johann. De bijbehorende kummel,
rösti en friet zorgen ervoor dat je niet
met een hongergevoel vertrekt. Integendeel,
de magen van de Oostenrijkers
hebben een significant groter
volume dan die van de gemiddelde
Nederlander, schat ik. 1
Restaurant Johann
Korte Mare 34
Leiden: 071-5230208, www.johann.nl
Prijs:
Authenticiteit:
Kwaliteit:
23
...............................................................................
Zangeres Brewer (76) overleden
Teresa Brewer is woensdag op 76-jarige leeftijd overleden. De Amerikaanse
zangeres, die samenwerkte met jazzgrootheden als Wynton
Marsalis en Duke Ellington, overleed aan een spierziekte.

24
...........................
Nederland 1 Nederland 2 Nederland 3 RTL 4
RTL 5
17.00
17:00 KRO Kindertijd
17:25 Sesamstraat
17:59 EénVandaag
18:00 NOS Journaal
18:20 EénVandaag
18:35 NOS Gesprek minister-president
18:45 NOS Sportjournaal
19:00 Lingo
19:25 De dorpsdokter
20.00
20:00 NOS Journaal
20:30 Vermist
21:30 Het sprookje André Rieu
22.00
22:00 TROS TV Show op reis
23:00 Pauw & Witteman
23:55 NOS Journaal
00:10 Pauw & Witteman
...........................
.......................................
.......................................
.......................................
RTL 7 SBS 6 Net 5 Veronica
RTL 8
17.00
17:15 Who’s next
17:30 RTL Z Nieuws
17:45 The A-Team
18:40 Law & order
19:40 De Pfaff s
20.00
20:20 RTL Voetbal: Eredivisie live: De
Graafschap - Sparta Rotterdam
22.00
22:45 RTL Voetbal: Jupiler League
00:00 RTL Autowereld
...........................
.......................................
.......................................
.......................................
ÉÉN CANVAS BBC 1 BBC 2
BBC World
17.00
17:00 Vrolijk Vlaanderen
17:35 Buren
18:00 Het journaal
18:10 De rode loper
18:35 Blokken
19:00 Het journaal
19:40 Man bijt hond
20.00
20:05 Het weer
20:10 Thuis
20:40 De provincieshow
22.00
22:00 Secrets
22:45 Het journaal laat
23:06 KENO-uitslagen
23:07 Euro millions-uitslagen
23:10 Het weer
23:15 The bill
00:05 De rode loper
00:25 Man bijt hond
...........................
.......................................
.......................................
.......................................
ARD ZDF Discovery Channel National Geographic Eurosport
17.00
17:00 Tagesschau um fünf
17:15 Brisant
17:47 Tagesschau
17:55 ARD vor acht
19:50 Das Wetter im Ersten
19:55 Börse im Ersten
20.00
20:00 Tagesschau
20:15 Suchkind 312
21:45 Wo ist meine Familie? Die
Vermissten des Zweiten
Weltkrieges
22.00
22:30 Tagesthemen
22:43 Das Wetter im Ersten
22:45 Tatort: Die Spieler
00:15 Nachtmagazin
00:35 Jean-Pierre Melville - 90.
Geburtstag (20.10.): Der Teufel mit
der weißen Weste
02:10 Tagesschau
02:15 Sittenpolizei
17.00
17:00 NOS Journaal
17:10 De Wandeling
17:35 Max Maakt Mogelijk
18:20 That’s the question
18:50 Man bijt hond
19:20 Blauw bloed extra
19:50 Ik ben er weer
20.00
20:25 Netwerk
20:50 Per seconde wijzer
21:20 De leugen regeert
22.00
22:00 NOS Journaal
22:15 Nova Politiek
22:50 De vloer op
23:20 Cinema 2: Swimming Pool
01:00 Cinema 2: L’Adversaire
03:10 Nova Politiek
17.00
17:05 The fl ying doctors
18:05 Medisch centrum
19:00 Hart van Nederland - Vroege editie
19:25 Shownieuws - Vroege editie
20.00
20:00 Trauma centrum
20:30 So you wannabe a popstar: Halve
fi nale
22.00
22:30 Hart van Nederland - Late editie
22:45 Piets weerbericht
22:50 Shownieuws - Late editie
23:25 No code of conduct
17.00
17:05 House of Mouse in het Disney
festival
17:30 Zoé Kezako
17:45 Go IV
17:55 Spring
18:05 Karrewiet
18:15 Spring
18:30 En daarmee basta!
18:45 Lockie Leonard
19:10 Girls in love
19:35 Karrewiet
19:45 Space goofs
20.00
20:00 Terzake
20:50 De weg naar Mekka
21:35 Kamagurka: Welkom in
Kamagurkistan
22.00
22:35 Desperate housewives
23:20 De keien van de Wetstraat
23:55 In this world
.......................................
17.00
17:00 heute - Wetter
17:15 hallo deutschland
17:45 Leute heute
18:00 SOKO Kitzbühel
19:00 heute
19:20 Weerbericht
19:25 Der Landarzt
20.00
20:15 Siska
21:15 Der letzte Zeuge
22.00
22:00 heute-journal
22:25 Politbarometer
22:34 Weerbericht
22:35 aspekte
23:05 100. Kochsendung: Johannes B.
Kerner
00:10 heute nacht
00:20 Veronica Mars
01:00 Jagd am Limit
02:50 heute
02:55 Johannes B. Kerner
17.00
17:00 NOS Jeugdjournaal.nl
17:05 KRO’s Kinderfi lm Theater
17:20 Robbedoes en Kwabbernoot
17:48 AVRO Smartkidz
18:00 SpangaS
18:25 Het Klokhuis
18:45 NOS Jeugdjournaal
19:00 ONM
19:22 NOS Journaal
19:30 De wereld draait door
20.00
20:25 Ranking the stars
21:20 De Lama’s
22.00
22:00 Tequila
22:30 NOS Sportjournaal
22:55 NOS Journaal
23:10 Missing without a trace
23:55 Draadstaal
00:30 De wereld draait door
01:25 NOS Journaal
17.00
17:15 The O.C
18:05 Charmed
19:00 McLeod’s daughters
20.00
20:00 Sex and the city
20:30 Medium
21:25 Lost
22.00
22:30 The ring 2
00:30 Sex and the city
17.00
17:00 The Cramp twins
17:15 Skunk fu
17:25 Thumb wrestling federation
17:30 The Basil Brush show
18:00 Trapped
18:25 Newsround
18:35 Neighbours
19:00 Nieuws en weerbericht
19:30 Regionaal nieuws
20.00
20:00 The One show
20:30 My family
21:00 EastEnders
21:30 After you’ve gone
22.00
22:00 Have I got news for you
22:30 Not going out
23:00 Nieuws, regionaal nieuws en
weerbericht
23:25 Regionaal nieuws
23:35 Friday night with Jonathan Ross
.......................................
17.00
17:00 Ultimate biker challenge: Czech
Republic
17:30 Mean machines: The transatlantic
challenge: Fire engines
18:00 How do they do it?: Fighter jet/
Baseball/Sports car
18:30 Stunt junkies
19:00 Mythbusters: Shredded plane
20.00
20:00 Dirty jobs: Pig farmer
21:00 5th Gear
21:30 5th Gear
22.00
22:00 American hotrod: ‘36 Roadster
23:00 Rides: West Side
00:00 Mega builders: Fantasy islands -
Dubai
01:00 Blueprint for disaster: San Juan
explosion
01:55 Zero hour: Last hour of Flight 11
17.00
17:00 As the world turns
18:00 RTL Nieuws
18:15 Editie NL
18:35 RTL Boulevard
19:30 RTL Nieuws
19:55 RTL Weer
20.00
20:00 Goede tijden, slechte tijden
20:30 Wendy: Heel Holland helpt
21:40 In duet met André Hazes
22.00
22:35 4 in het land
22:50 RTL Nieuws
23:00 RTL Weer
23:05 Jouw vrouw, mijn vrouw
00:00 RTL Boulevard
17.00
17:05 Iggy Arbuckle
17:30 Kim Possible
18:00 South Park
18:55 The Simpsons
19:55 Seinfeld
20.00
20:25 Wegmisbruikers!
21:20 De grote beurt
22.00
22:00 Top Gear
23:00 Roadrun
23:35 Sexcetera
00:20 Jordan & Peter: Marriage &
mayhem
17.00
18:15 The weakest link
19:00 Eggheads
19:30 Strictly come dancing: It takes two
20.00
20:00 Snooker
21:00 A passion for plants
21:30 Gardeners’ world
22.00
22:00 The Tudors
23:00 QI
23:30 Newsnight
23:55 Weerbericht
00:00 Newsnight review
00:35 Comedy connections
01:15 The restaurant
02:15 Snooker
04:15 Star trek: The next generation
.......................................
17.00
17:00 The snake wranglers: The boas of
Belize
17:30 Dogs with jobs: Dakota, Orca and
Target
18:00 Earth investigated: Lightning strike
19:00 Seconds from disaster: Mount St.
Helens eruption
20.00
20:00 More amazing moments
20:30 Megastructures: Channel tunnel
21:30 Air crash investigation: 6 mile
plunge
22.00
22:30 Situation critical: Hunting Pablo
Escobar
23:30 I didn’t know that
00:00 Seconds from disaster: Motorway
plane crash
01:00 Air crash investigation: 6 mile
plunge
02:00 Situation critical: Hunting Pablo
Escobar
TV-Gids
.....................................
17.00
17:40 Jensen!
18:25 Flodder
18:55 The nanny
19:25 De Gouden Kooi
19:55 PostcodeLoterij: Deal or no deal
20.00
20:30 Road trip
22.00
22:20 Jensen!
23:10 De Gouden Kooi
23:40 PostcodeLoterij: Deal or no deal
00:10 The king of Queens
.....................................
17.00
17:20 Ally McBeal
18:15 Dr. Phil
19:05 Oprah Winfrey show
20.00
20:00 Een plek onder de zon
20:30 It must be love
22.00
22:10 As the world turns
23:00 The nanny
23:30 4 in het land
23:55 RTL Nieuws
00:05 RTL Weer
00:10 Making of Nadine
.....................................
17.00
17:30 Our world
18:00 World news today
19:30 World business report
19:45 Sport today
20.00
20:00 World news today
21:30 Survivor’s guide
22.00
22:30 Peschardt’s people: Sir Edmund
Hillary
23:15 World business report
23:45 Sport today
00:30 Peschardt’s people: Sir Edmund
Hillary
01:00 World news America
02:30 World business report
03:30 Our world
04:00 World news today
.....................................
17.00
18:00 Inside Euro 2008
18:30 Voetbal: Euro 2008
19:15 Voetbal
19:30 Timbersport series
20.00
20:00 Snooker
22.00
23:00 Inside Euro 2008
23:30 Voetbal: Loting Africa Cup
00:00 Worstelen
00:45 Worstelen

Service
Culinair
n de zomer van 1906, dus dik
honderd jaar geleden, was er een Idiner
bij de Sjah van Perzië. Men
begon met een puree à la reine, een
gerecht waarin licht gevogelte is aangevuld
met kalfszwezerik, champignons
en truffel. Deze entree werd gevolgd
door vol-au-vent à la financière,
een pasteibakje van bladerdeeg gevuld
met een ragout van gevogelte,
champignons en truffel met madeira.
Ik zal niet alle veertien gangen afwerken:
de Russische salade is ook minder
interessant, evenals de asperges in
hollandaisesaus. Waar het om gaat is
dat deze menukaart ons een indruk
geeft van wat er door de upperclass
een eeuw geleden werd genuttigd. In
datzelfde jaar 1906 at de Duitse keizer
Wilhelm II ter gelegenheid van
zijn 25-jarig huwelijk met keizerin
Auguste Viktoria in Berlijn een zeetong
Chambord; de complete tong
wordt dan gevuld en gestoofd in rode
wijn, gevolgd door een gang van
kalfsniertjes met tomaten.
Ik dank deze kennis aan oude menukaarten
die in 1982 een plekje
vonden in het boek Menus Historiques
van Lex Abbink. Ze vertellen iets over
opvattingen, over smaak, cultuur en
modes. Want net als kleding, kapsels
en brillen is eten onderhevig aan modes.
Natuurlijk zijn er gerechten die,
gelijk een Burberryjas, altijd hetzelfde
blijven, maar kennelijk hebben we
ook aan tafel behoefte aan wisselende
vorm, kleur en smaak.
Nederland heeft culinair nooit
vooropgelopen, maar de laatste decennia
maken we een inhaalslag. Na
de bistrorage van begin jaren zeventig
met escargots, uiensoep, kikkerbillen
.........................................................
ARGUS Hans Klok
eindelijk in Amerika uit de kast gekomen
© 2007 - René Leisink
..........................................................
COLOFON
...
Dagblad De Pers is een uitgave van Mountain Media BV
uitgever Cornelis van den Berg hoofdredacteur Ben Rogmans adjuncthoofdredacteuren
Frank Poorthuis, Dirk Koppes artdirector Maarten ten
Haaf marketing Chantal Arendsen distributie Dick van Geemen commercieel
directeur Jerrel Oron finance Ruud Swart internet Rik Nizet druk Dijkman
Offset Diemen, MGL Heerlen, NDC Leeuwarden en Janssen Pers Gennep
...
Dagblad De Pers is een onafh ankelijke, gratis kwaliteitskrant die circa 240
keer per jaar verschijnt en verkrijgbaar is op NS-stations, in winkels, kantoren,
in de horeca en op vele andere locaties.
...
Dagblad De Pers wordt in een aantal plaatsen dagelijks bezorgd door Interlanden.
Ontvangt u dagelijks De Pers en heeft u klachten over de bezorging? Bel: 0900-0708
of kijk op www.bezorgingdepers.nl. Aanmelden als bezorger kan op twee manieren:
090o-INTERLANDEN (0900-4683752) of www.bezorgingdepers.nl.
..............................................................................
Anthony Fokkerweg 61
1059 CP Amsterdam
Tel. 020 - 3460560
Fax. 020 - 3460596
............................................................................................................................................
LEZERSFOTO
ONDERWEG
Naast columns van lezers plaatst Dagblad De
Pers ook foto’s van lezers. Wij verzinnen een
wekelijks wisselend thema, u maakt de foto’s.
De mooiste foto’s worden geplaatst.
De foto van vandaag is gemaakt door Anibal
Monteiro Soares.
Het thema is: zo kom ik op mijn werk. Pak uw
camera en fotografeer uzelf, uw vervoermiddel
of een markante plek onderweg.
mijnfoto@depers.nl
...........................................................
HET WEER
Vandaag
Het is vandaag droog en
naast momenten met zon
zien we wolkenvelden. Er
waait een matige noordelijke
wind, rond kracht 3, en
de middagtemperatuur
komt niet boven 13 graden
uit. Vannacht kan het voor
het eerst dit najaar in het
binnenland een graadje
vriezen.
redactie@depers.nl
distributie@depers.nl
sales@depers.nl
marketing@depers.nl
Rages en modeverschijnselen
Comeback van de bistrokeuken
Haricots verts ruimden het veld voor hippe groenten als zeekraal en postelein. MARTIJN BEEKMAN/HOLLANDSE HOOGTE
en knoflookboter, kregen we de Italiaanse
golf die carpaccio, ossobuco en
tiramisu op de kaart heeft achtergelaten.
Zo hebben we ook de karige borden
van de nouvelle cuisine voorbij
zien komen, maakte de rauwe vis van
de Japanse keuken zijn entree en gingen
we aan de Spaanse tapa’s. Onderwijl
ervoeren we nog het koken met
regionale producten, de fusion cuisine
en de onvoorwaardelijke keuze
voor biologische ingrediënten. En
Morgen
Ook in de ochtend is het
koud, in de middag loopt de
temperatuur uiteindelijk
naar 11 tot 13 graden op. Verder
is het droog, rustig en
krijgt de zon flink de ruimte.
Zondag verandert er weinig.
Ook dan zal het rustig
en droog herfstweer zijn.
............................................................
Extremen van 19 oktober
hoogste max. temp.: 23,6ºC in 1921
laagste min. temp.: -3,8ºC in 1972
dan waren er natuurlijk nog de gefrituurde
aardappelschillen, eetbare
bloemen en zelfs gekarameliseerde
sprinkhanen.
Maar laten we de simpele, meer
gangbare zaken niet over het hoofd
..............................................................................
WEERBERICHT NEDERLAND
25
Coos
Versteeg
zien. Zoals de introductie van ijsbergsla.
Fris knapperig en volstrekt
smaakloos. Geen kok met zelfrespect
zet het nu nog op tafel. Die is al lang
weer terug naar kropsla of botersla.
En wie gebruikt tegenwoordig nog
zalmeitjes? Of zet mosterdsoep op
tafel? Mosterdsoep zie je nu alleen
nog in het lagere segment. En in de
vakken van de supermarkt!
De restaurants hebben alweer een
hele reeks andere soepen achter de
rug: borsjtj (bietensoep) met zure
room, aardappelsoep, komkommersoep
en koude Spaanse tomatensoep
en de laatste tijd zitten we helemaal
in de schuimige roomsoepen van
pompoen, courgette of artisjok.
Met het groentegarnituur gaat het
al niet anders. De bintjes en eigenheimers
hebben al lang plaatsgemaakt
voor de woudster en oppendoezer,
de Franse haricots verts en tuinboontjes
ruimden het veld voor waterkastanje,
meiknol, zeekraal en schorseneren
en de laatste tijd blijkt het
bietje en zelfs postelein weer helemaal
hip.
Zoals gezegd, het is net als met
kleding. Het ene seizoen dragen we
oranje, het jaar erop paars of camel.
Dan moet het wijd met schoudervulling
en dan weer juist strak met plooien.
Kort, lang, bloot of gedekt. En het
komt weer even makkelijk terug, als
het ooit is verdwenen. Want let op, de
bistrogerechten zijn ook aan een
comeback bezig. 1
..........................................................
GRONINGEN Zwaar bewolkt 12˚C
AMSTERDAM Zwaar bewolkt 13˚C
MAASTRICHT Zwaar bewolkt 11˚C
VLISSINGEN Bewolkt 13˚C

26
SUDOKU
9 1 8 7
3 4 5
5 7 4 2
9 8 7 6
7 4 3 9 8 6
5 1
2 6 5 1
3 9 2 8
5 7 6 3
4 2 5 8
6 8 5 9
2 5 1
4 7 5
1 2 4 5
3 6 2
6 7 1
7 3 6
8 6 9 7 1
5 9
7 6
8 2 4
2 7
Puzzel met De Pers
ZWEEDS RAADSEL: CRYPTOGRAM
OPLOSSINGEN VAN GISTEREN
vol spijt
bankloper
hertachtig
dier
kledingstuk
heterodoxie
beeldopnameapparaat
vod
doek
MIKADO
groet
waterdoorlatend
werktuig
opera
van Verdi
7
academicus
Caribisch
eiland
voor-
6
voegsel
trotse
houding
amfibie
af te
leggen
weg
In welke volgorde, van de bovenste tot de onderste,
zijn de mikadostokjes gevallen?
Interlanden
zoekt enthousiaste
bezorgers
onderaardse
ruimte
1 2 3 4 5 6 7
koeienmaag
gerecht
voorzetsel
bijbelse
stad
achterstandswijk
Surf naar BEZORGINGDEPERS.NL of bel 0900-INTERLANDEN
bezorging op
maandag tot en met vrijdag
vóór 12.00 uur
(vanaf 16 jaar)
2
1
4
3
5
15
17
snel
kier
1 2 3
4 5
9
HORIZONTAAL: 1. Bolleboos zonder vaste woon- of verblijfplaats
(8); 4. Redelijk tot een compromis gekomen (8); 6. Aan
die vogel zit een luchtje (4); 8. Russisch vlees (7); 9. Wordt
evenzo in het schip bedrukt (4); 10. Vermogen volgens de letter
(8); 11. Varen en schieten (8).
VERTICAAL: 1. Een zet voor insecteneters die plakken (6); 2.
(Be)houdend in het verkeer (6); 3. Opkomende veerkracht? (7);
5. Fietsen om hogerop te komen (7); 6. Bevalligheid om van
een straf af te komen (6); 7. Behang stelen (6)
13
14
30 19 13
16
10
9
29 13 19
8
10
11
7
15
1 5
8 3 4 2
6 7
3 1
5 4 7 8 6
5
Cryptogram
HORIZONTAAL:
1. Oppassen; 4. aardnoot;
6. pech; 8. riviera; 9. arts;
10. spinners; 11. attentie.
VERTICAAL:
1. Omagra; 2. anders; 3.
stokvis; 5. toegift; 6. pannen;
7. haasje.
Zweeds
-e-l-s-ndroefenis
-fra-pest
aga-har-a
-e-portointeresse
-aegir-ar
ama-gekko
-emt-naam
LOKEEND
Brainsnack
Combinaties 2 en 3.
Hiermee zijn alle mogelijke
combinatie met de
vier pillen dan ingenomen.
Bij onderstaande kakuro® vormen
de getallen in de zwarte
driehoekjes de som van cijfers
van 1 tot en met 9, die horizontaal
of verticaal in de aangrenzende
vakjes worden ingevuld.
De Sumbrero® links is
een drieweg-kakuro® waarbij
de getallen in de driehoekjes
de som vormen van cijfers, die
verticaal of diagonaal in de
aangrenzende witte vakjes
moeten worden ingevuld. De 0
doet helemaal niet mee. Per
som mag elk cijfer maar één
keer voorkomen. Dus bijvoorbeeld:
4=1+3 of 3+1, maar niet
0+4, 4+0 of 2+2.
SUDOKU SUDOKU KAKURO ®
7 9 3 4 8 1 6 5 2
5 1 4 6 2 3 7 8 9
6 2 8 7 9 5 3 1 4
2 5 7 9 3 6 1 4 8
4 8 9 2 1 7 5 3 6
3 6 1 5 4 8 2 9 7
8 7 5 1 6 4 9 2 3
1 4 2 3 7 9 8 6 5
9 3 6 8 5 2 4 7 1
2 9 5 6 3 4 1 8 7
1 3 6 7 8 5 9 4 2
4 7 8 9 2 1 3 5 6
7 5 3 1 4 6 2 9 8
6 2 1 3 9 8 4 7 5
9 8 4 2 5 7 6 3 1
5 4 9 8 1 2 7 6 3
8 1 7 4 6 3 5 2 9
3 6 2 5 7 9 8 1 4
Kakuro ® & Sumbrero ®
SUMBRERO ® Kakuro® van gisteren
3 15 23 29
4 17
3 11
14
29
......................................................................................................................
LEZERS
COLUMN mijncolumn@depers.nl
Geen sprookje
Rikky Schrever ...
Met onze jongste dochter in de wandelwagen
loop ik door de winkelstraat.
Het wagentje heeft een slim
zwenksysteem, maar het blijft lastig
manoeuvreren als er weinig ruimte
is.
Een meisje van een jaar of tien blokkeert
met haar fiets het voetpad, dus
wacht ik geduldig tot ik kan passeren.
Het heeft geen zin te keren; tegen
de tijd dat ik die logge wandelwagen
in tegenovergestelde richting
heb gedraaid, heeft het meisje ongetwijfeld
haar boeken stevig op haar
bagagedrager gebonden en haar jas
van de stoep opgeraapt.
Ik ben overigens niet de enige die
haar bekijkt. Haar vader staat tussen
twee geparkeerde auto’s op haar te
wachten met haar roze sjaal in zijn
hand. Hij kijkt naar haar met een eigenaardige
grijns op zijn gezicht.
Waarom helpt die vent haar niet even,
denk ik nog. Hij doet een stap opzij en
ik kan er alsnog langs met mijn brede
wandelwagen, dus sta ik er verder niet
bij stil. Deed ik dat maar…
Een eind verderop word ik ingehaald
door twee meisjes, ook van een jaar of
tien, die net een winkel hebben verlaten
en onrustig om zich heen kijken,
alsof ze een snelweg moeten oversteken.
Omdat ze steeds sneller lopen,
vang ik slechts flarden van hun gesprek
op.
‘Zeg maar niets tegen mijn oma over
die engerd’, zegt het meisje met de
donkerbruine jas gehaast tegen haar
9
9 7 4 2
8 9 2 1
9
7
5 2 1 3
6 1 6 2
8 4 4 9
Sumbrero® van gisteren
3
3 11
1 8 9 2 4 5 3 7 6
7 2 4 9 6 3 8 5 1
6 3 5 7 1 8 2 4 9
3 7 6 1 2 9 4 8 5
9 5 2 3 8 4 6 1 7
4 1 8 6 5 7 9 2 3
8 6 7 5 3 2 1 9 4
5 4 3 8 9 1 7 6 2
2 9 1 4 7 6 5 3 8
3
1
6
8
jonge vriendin. Ondanks de kleur van
haar capuchon doet ze me aan roodkapje
denken.
‘Nee, natuurlijk niet’, antwoordt het
andere meisje, terwijl ze nogmaals
over haar schouder kijkt. ‘Maar je
bent wel je sjaal kwijt.’
‘Staat-ie er nog?’, vraagt het eerste
meisje paniekerig.
Dan lopen ze te ver bij me vandaan
om het gesprek nog te kunnen volgen,
maar ik heb genoeg gehoord.
Keren gaat opeens heel gemakkelijk
en gejaagd duw ik de kinderwagen
terug naar het begin van de winkelstraat.
Het meisje met de fiets is er
niet meer. Ik heb de boze wolf gezien,
maar liep hem straal voorbij. 1
5
2
1
9
4
2
6
7
4

Sport
Volleybal Bondscoach Avital Selinger wil met Nederlandse dames successen halen op Olympische Spelen
‘Geen uzi maar gouden plak’
Bondscoach Avital Selinger: ‘Volleybal betekent álles voor me.’ SOENAR CHAMID
Hij groeide op in een kibboets en
verloor vrienden tijdens het confl ict
in het Midden-Oosten. Toch is
Avital Haim Selinger, bondscoach
van de Nederlandse volleybaldames,
zijn olympische droom nooit
uit het oog verloren.
Toine Rongen
AMSTELVEEN
...
‘Bij teamwerk draait alles om wederzijds
respect, ongeacht kleur, afkomst,
geslacht en religie. Daarbij
horen automatisch zaken als betrouwbaarheid,
eerlijkheid en loyaliteit.
Toen er twee jaar geleden een
vacature kwam bij het nationale mannenteam
vroeg een journalist of ik
geen zin had over te stappen. Zo’n
man kent me dus niet. Als ik ergens
mijn handtekening onder zet, in dit
.....................................
KORT
111
Racelegende Fittipaldi
(60) opnieuw in raceauto
Emerson Fittipaldi kruipt opnieuw
achter het stuur van een raceauto. De
Braziliaanse oud-wereldkampioen
in de Formule 1 gaat de bolide testen
die volgend seizoen in gebruik wordt
genomen in de raceklasse A1GP. Deze
geval bij het damesteam, is dat tot en
met het einde, Peking dus. Ik heb
niets met trainers die met dollartekens
in de ogen van de ene naar de
andere club hoppen.
Enkele jaren geleden toonde een
Nederlandse club belangstelling.
Toen ze vertelden wat ik er maximaal
kon verdienen, bedankte ik voor de
eer. Enkele dagen later konden ze ineens
wel aan mijn eisen voldoen. Die
onderhandelingsspelletjes, de leugens
die daarbij om de hoek komen
kijken, het hoort blijkbaar allemaal
bij de verloedering van de welvaartsstaat
Nederland.’
Het Bankrasmodel
(Gekrenkt) ‘Weet je, mijn vader (Arie)
en ik introduceerden in Nederland
het Bankrasmodel, waarbij de beste
spelers van Nederland in de Amstel-
.......................................
wagens zijn in het nieuwe seizoen
voorzien van een Ferrari-motor. Ook
zal de Italiaanse F1-renstal het A1GP-
chassis ontwerpen. De 60-jarige
Fittipaldi zal voor het begin van het
seizoen de nieuwe auto testen. ‘Toen
ik het aanbod kreeg voor Ferrari te rijden,
vond ik dat fantastisch’, verklaarde
de F1-wereldkampioen van 1972 en
1974.
veense sporthal bij elkaar kwamen
om aan een topteam te werken. Toen
het Nederlandse team voor het eerst
in de geschiedenis zilver won bij de
Spelen in Barcelona, focuste ik me
direct op de volgende Spelen in Atlanta.
Maar van de ene op de andere
dag werd ik zonder uitleg uit de selectie
gezet. Ik las het nota bene op teletekst.’
(Getergd) ‘Toen vier jaar later dat
team dankzij datzelfde Bankrasmodel
wel goud haalde, deed dat natuurlijk
pijn. Met onze uitvinding, ons
concept, werd goud behaald. Ik weet
nog altijd niet wat de NeVoBo (Nederlandse
Volleybalbond) bezielde.
Ik hou het op een combinatie van onverschilligheid
en onwetendheid,
maar het knaagt nog altijd.
Ik pas opnieuw dat concept toe en
hoewel sommige speelsters er kritiek
.......................................
op hebben en om allerlei redenen
zijn afgehaakt, heeft het vrouwenteam
de afgelopen drie jaar een metamorfose
ondergaan. Dat we bij de EK
een puntje tekortkwamen om ons direct
voor Peking te kwalificeren vergelijk
ik met een botbreuk. Als die eenmaal
mooi is genezen, is ze sterker
dan ooit. Nu draait het vooral om de
wil om de absolute top te halen (de
dames moeten zich nog kwalificeren
voor de Spelen, red.).
Behalve heel hard werken moet je
op elkaar kunnen bouwen en samen
teleurstellingen kunnen verwerken.
De trainer dient het voorbeeld te geven
en ik eis daarom van mezelf minimaal
hetzelfde als van mijn speelsters.
Een hele klus, want vrouwen
trainen doorgaans méér dan mannen.
Onder mijn vader, bij het mannenteam
trainden we vier uur per
.......................................
KORT
111
Henry topscorer aller
tijden van Franse elftal
Thierry Henry is door twee goals tegen
Litouwen topscorer aller tijden geworden
van het Franse elftal. De 30jarige
speler van FC Barcelona bracht
zijn totaal daarmee op 43 goals in 96
duels. Hiermee passeert hij Michel
27
dag, de dames van vandaag zes uur.
Vrouwen zijn namelijk gemiddeld
kleiner dan mannen. Onze dames
zijn tussen de 1.88 m en 1.95 m en
dan dien je in alle aspecten – qua motoriek,
kracht en coördinatie – te trainen
als een man van pakweg 2.10
meter. Verder waren lange vrouwen
in hun jeugd soms mikpunt van pesterijen.
Sommigen misten het zelfvertrouwen
om zonder schroom vrij
te bewegen.
Dat ik zo op dat teamverband hamer
heeft alles te maken met het spel
en niet omdat ik geboren en getogen
ben in een kibboets. Hoewel je natuurlijk
in zo’n collectieve leef- en
werkgemeenschap wél leert om in
groepsverband te functioneren en
om in zo’n systeem verantwoordelijkheid
te nemen.’
Bommen om mijn oren
‘Tijdens de Yom Kippoer-oorlog
(1973), zaten alle mannen aan het
front. De jongeren moesten de kibboets
draaiende houden. Ik was vijftien
en zat urenlang op de tractor in
de katoenvelden. ’s Avonds, bij het
eten in de gemeenschappelijke ruimte,
voelde je een enorme spanning.
Keerden onze vaders, broers, zonen
en echtgenoten wel terug?
In die weken werd ik tien jaar ouder.
Vorig jaar, tijdens mijn zomervakantie
in Noord-Israël, vlogen de
bommen me letterlijk langs mijn
oren. Tijdens de Zesdaagse Oorlog
(1967), ik was acht, bombardeerden
twee Syrische Migs de kibboets waar
tot op de dag van vandaag mijn moeder
nog woont. Tijdens de Libanonoorlog
(1982) sneuvelde een van
mijn beste vrienden. Drie jaar terug
wierp een andere vriend zich op een
suicide bomber. Hij gaf zijn leven om
dat van anderen te redden.’
(Geëmotioneerd) ‘Jonge Israëli’s
worden opgevoed met het idee dat je
je leven moet geven voor je land. Op
zich valt daar wel wat voor te zeggen
natuurlijk, maar Israël voert al jaren
een bezettingspolitiek waarmee ik
het absoluut oneens ben. Er zijn joden
die menen dat ze het uitverkoren
volk zijn en dat de bezette gebieden
van hun zijn. Waarom? Omdat zoiets
in een oud boek staat? (wegwerpgebaar
) Tijdens mijn dienstplicht zat ik
gelukkig ergens waar ik elke dag op
topniveau kon blijven spelen en trainen.
Volleybal betekent alles voor
me. Ik wilde geen uzi om mijn nek,
wel een gouden olympische medaille.
Die focus heb ik altijd gehad. Nog
steeds.’ 1
......................................
Platini die in de jaren tachtig in 72
wedstrijden 41 doelpunten maakte.
Henry maakte zijn debuut voor Les
Bleus op 11 oktober 1997 in de met 2-1
gewonnen wedstrijd tegen Zuid-
Afrika. In de openingswedstrijd van
het wereldkampioenschap in eigen
land maakte hij, opvallend genoeg
ook tegen de Zuid-Afrikanen, zijn
eerste goal voor de Fransen.

28
WK Rugby
Niet meer alleen voor de elite
Andy Gomarsall (midden) viert met zijn teamgenoten de overwinning in de kwartfinale tegen Australië . REUTERS
..............................................................................
Ancic tegenstander in volgende ronde
DJOKOVIC MOEIZAAM NAAR
KWARTFINALE MADRID
Novak Djokovic heeft zich met hangen
en wurgen geplaatst voor de
kwartfinale van het Masters Seriestoernooi
in Madrid. De nummer drie
van de plaatsingslijst had ruim twee
uur nodig om de Spanjaard Juan Carlos
Ferrero van zich af te schudden:
6-3, 2-6, 6-4. In de kwartfinale speelt
de Serviër tegen Mario Ancic, die
Paul-Henri Mathieu naar huis stuurde.
Djokovic zakte na de gewonnen
eerste set ver terug. Hij liet in het
tweede bedrijf vijf breekkansen liggen
en leverde twee keer zijn service in. In
de beslissende set knokte de Serviër
zich uitstekend terug. Hij brak door de
opslag van Ferrero en verzekerde zich
op zijn derde matchpoint van een
plaats bij de laatste acht. Ook Fernando
Gonzalez heeft een ticket voor de
kwartfinale op zak. De als vijfde geplaatste
Chileen kwam tegen de Argentijn
Juan Monaco geen moment in
de problemen: 6-4, 6-2.
...............................................................................
Dure David
Alsof het nog niet genoeg is bij Real Madrid. Volgens de Spaanse
sportkrant Marca is de Koninklijke een bod op Valencia-aanvaller
David Villa aan het voorbereiden. Openingsbod: 60.000.000 euro.
Sport
‘Steeds meer voetbalfans
stappen over naar rugby’
Mooi was dat hè.’ Will
Jones (35) glimt nog
steeds als hij terugdenkt
aan vorige
week. Engeland versloeg
toen gastland Frankrijk in de
halve finale. Zelfs de meest verstokte
Engelse rugbyfan had dat nauwelijks
voor mogelijk gehouden. Engeland
mag dan regerend wereldkampioen
zijn, de afgelopen vier jaar presteerde
het team dramatisch.
De Engelsen begonnen dit WK
slecht. De openingswedstrijd tegen
de rugbydwergen van de Verenigde
Staten werd zonder veel overtuiging
gewonnen. Toen de Engelsen hun
tweede groepswedstrijd tegen Zuid-
Afrika met grote cijfers verloren, geloofde
niemand er meer in.
Maar Engeland onderging tijdens
het toernooi een metamorfose en na
‘Dit móét ik
meemaken. Ik wil
wel 2.000 euro voor
een kaartje betalen’
een bloedstollende kwartfinale tegen
favoriet Australië en een al even spannende
halve finale tegen Frankrijk
staan de Engelsen zowaar in de eindstrijd.
Engeland laat zich niet voor
een tweede keer afdrogen, denkt
Jones. ‘Okay, wij zijn nog steeds de
underdog, maar dat ligt ons wel. Er is
geen twijfel mogelijk: wij worden opnieuw
wereldkampioen.’
Parijs kan rekenen op een ware invasie,
want tienduizenden Engelsen
zijn van plan de overtocht naar
Frankrijk te maken. Will Jones, een
fan van het eerste uur, is een van hen.
Gisteren vertrok hij op de bonnefooi
naar de Franse hoofdstad. Een kaartje
hoopt hij op straat te bemachtigen.
‘Dit moet ik meemaken, ik wil er zo
2.000 euro voor neerleggen.’
Het geeft aan hoe rugby is uitgegroeid
tot een sport voor de massa.
Nog niet zo lang geleden werd het gezien
als een elitespel, een nobele
amateursport die door dokters en advocaten
werd gespeeld. Van oudsher
genoten veel rugbyspelers een opleiding
aan de dure privéscholen voor
de rijke bovenlaag.
De legende wil dat de sport ontstond
op de Rugby School in Midden-Engeland
in 1823. Tijdens een
partijtje voetbal nam de jonge student
William Web Ellis ‘de bal in de
armen en begon te rennen’. Rugby
was geboren.
Maar bij die theorie zijn dikke
vraagtekens te zetten. Rugby en voetbal
waren begin negentiende eeuw
onderdeel van dezelfde sport. Pas na
de oprichting van de Football Association
kwam er een scheiding tussen
beide sporten. De splitsing is terug te
voeren op een felle discussie over
hacking¸ het tackelen van je tegenstander
door hem hard tegen zijn
schenen te trappen. De Football Association
wilde deze techniek verbieden,
dit tot grote woede van de rugbyclubs.
Zij vormden in 1871 de Rugby
Football Union, tot op de dag van
vandaag de belangrijkste rugbyorganisatie
in Engeland.
De sport is de laatste jaren bezig
het privéschool-imago van zich af te
werpen. Sinds de oprichting van een
professionele rugbycompetitie is de
sport populair geworden bij een
breed publiek. Het beroemde stadion
Twickenham, de thuisbasis van het
Engelse rugbyteam, is vaak tot de nok
toe vol met haar 82.000 zitplaatsen.
De populariteit is niet los te zien
van de ontwikkelingen in het moderne
voetbal. Vaak zeggen de rugbyfans:
‘Football is a gentlemen’s game
played by hooligans, and rugby is a hooligan’s
game played by gentlemen.’
Jones beaamt dat. ‘Voetbal’, zegt
hij met een vies gezicht, ‘is een kiss
and chase-sport, waar duur betaalde
spelers zich kermend op de grond
werpen als je tegen ze aanblaast. Bij
rugby zie je geen schwalbes. Daar is
het hard tegen hard en niemand die
mekkert. Het is sport met gevoel voor
eer. Daarom zie je steeds meer fans
het voetbal de rug toekeren en rugbysupporter
worden.’ 1

Sport
..........................................................
16e minuut... (1)
Sevilla-coach Juande Ramos heeft een wel
heel vreemde verklaring voor
de matige seizoensstart van zijn ploeg.
Eindstrijd van WK Rugby houdt
morgen iedereen van de straat
.......................................................................................................................
Aanvaller kampt met kniekwaal
PRO SHOTS
ROBIN VAN PERSIE MAAND
AAN DE KANT MET BLESSURE
............................................................
.......................................
Arjen van der Horst
en Elles van Gelder
Nog steeds een blanke sport
‘Zuid-Afrika moet meer
doen voor zwarte talenten’
Rugby is vooral erg populair
bij blank Zuid-Afrika.
Zaterdag kijken ze samen
naar de finale van hun
bokken tegen Engeland,
met de braai vol vlees.
‘Ons gaan ‘n skapie op die spit
gooi eerskomende Saterdag.’ De emails
en sms’jes om samen rugby te
kijken gingen de dag na de winst in de
halve fi nale tegen Argentinië, afgelopen
zondag, vliegensvlug rond in
Zuid-Afrika. De fi nale kijken doe je
niet alleen, maar met vrienden en
familie. In de kroeg, maar vooral
thuis, met de barbecue al uren van
tevoren aan.
Zuid-Afrika hoopt zaterdag op een
herhaling van het feestje van 1995,
toen het land de wereldtitel won. Het
was een bijzonder WK. Zuid-Afrika
was lange tijd uitgesloten van deelname
wegens de internationale
sportboycot tegen het apartheidsregime.
Het werd gezien als een moment
van verzoening toen de zwarte
president Nelson Mandela hetzelfde
T-shirt aantrok als de blanke aanvoerder
van de Springbokken en hem de
wereldcup overhandigde.
Hoewel dit sportmoment als symbool
werd gezien voor de nieuwe regenboognatie,
is rugby nog steeds
vooral een blanke sport. Ga een
middag naar een wedstrijd in het Ellis
Park Stadion in Johannesburg of het
Loftus Versfeld Stadion in rugbyminnend
Pretoria en het zijn vooral
blanke Afrikaners, Zuid-Afrikanen
met veelal Nederlandse wortels, op
de tribune en op het veld. Wie op hetzelfde
gras naar voetbal kijkt, ziet
voornamelijk zwart Zuid-Afrika.
Tegen Engeland staan er twee
kleurlingen in de basis: Bryan Habana
en JP Pietersen, Zuid-Afrikanen
van gemengde afkomst. Bij iedere bekendmaking
van de selectie van het
nationale team laait de discussie over
de samenstelling op. Moet er een minimum
aantal zwarte spelers worden
geselecteerd, of gaat het erom dat de
beste Zuid-Afrikanen de natie vertegenwoordigen,
onafhankelijk van
kleur? De huidige coach Jake White
Arsenal kan de komende maand geen
beroep doen op Robin van Persie. Dat
heeft een eerste diagnose uitgewezen.
De aanvaller moest woensdag in
de EK-kwalificatiewedstrijd van het
Nederlands elftal tegen Slovenië
naar de kant met een knieblessure.
Van Persie wordt later op de dag in
Londen verder onderzocht. ‘Maar het
ziet ernaar uit dat we hem een maand
moeten missen’, zegt manager Arsène
Wenger op de clubsite. ‘Het is een
zegt spelers enkel te selecteren op
grond van hun capaciteiten.
Een belangrijke reden voor de
langzame verandering in het rugby is
dat veel zwarte Zuid-Afrikanen nooit
de kans krijgen om rugby te spelen.
Rugby wordt vooral beoefend op de
privé-scholen die voorheen enkel
blank waren. Op de vele publieke scholen
wordt gevoetbald. Bovendien
vind je in de armere wijken van Zuid-
Afrika amper rugbyvelden.
De zwarte wijk Soweto heeft nog
geluk met twee stoffige velden, zegt
Esed Bhorat, vice-voorzitter van de
Soweto Rugby Club. ‘Zuid-Afrika
moet meer doen om zwart talent te
ontwikkelen. Er moet gespeeld worden
op meer scholen, er moeten velden
komen en goede coaches,’ vindt
hij. ‘Bovendien moet de Zuid-Afrikaanse
rugbybond zelf veranderen.
´Uitreiking van de
cup door Mandela
was hét moment
van verzoening´
De bond is vooral blank. Volgens mij
is er ook sprake van racisme.’
Willem Strauss, die in Pretoria het
sportagentschap Biz Sport runt, denkt
dat het aantal gekleurde spelers vanzelf
groter zal worden. Zijn bureau
vertegenwoordigt negentig Zuid-Afrikaanse
rugbyspelers, waarvan vier
deel uitmaken van de selectie van het
nationale team. ‘Ik denk dat we ons
moeten beseffen dat de verandering
gewoon tijd nodig heeft. Ik zie al veel
jong zwart talent. Die druppelen vanzelf
door naar hoog niveau.’
Pas als het team meer kleur krijgt,
kan rugby volgens Bhorat een nationale
sport worden. ‘Nu de Springbokken
zo succesvol zijn, wordt er
wel meer naar rugby gekeken in
Soweto. Maar het merendeel van de
zwarte bevolking kan het niet schelen
of ze winnen of verliezen. Dat verandert
pas als ze zichzelf herkennen
in het nationale team.’ 1 De Zuid-Afrikanen na een score in de halve finale tegen Argentinië. De Springbokken wonnen met 37-13. HH
flinke aderlating. Robin is erg belangrijk
voor ons en we zullen dan ook al
het mogelijke doen om hem zo snel
mogelijk fit te krijgen.’ De 24-jarige
aanvaller van de Gunners is uitstekend
begonnen aan het seizoen. Hij scoorde
in zeven wedstrijden vijf keer voor de
huidige koploper in de Premier League.
Op 17 november speelt Oranje tegen
Luxemburg de laatste kwalificatiewedstrijd
voor het EK 2008 in Zwitserland
en Oostenrijk.
16e minuut...(2)
Volgens hem dreunt de dood van Antonio Puerta,
in augustus overleden in de 16e minuut van het
duel met Getafe, nog te veel na in Spanje.
KORT
111
Di Luca geschrapt uit
klassement ProTour
Danilo Di Luca is door de internationale
wielerunie UCI geschrapt uit het
klassement van de ProTour. De 31-jarige
wielrenner van Liquigas werd dinsdag
door het Italiaans Olympisch Comité
Coni schuldig bevonden aan het
hebben van banden met de omstreden
sportarts Carlo Santuccione. Hij kreeg
drie maanden schorsing aan zijn broek.
Di Luca, die in 2005 de eerste editie van
de ProTour op zijn naam schreef, won
dit jaar de klassieker Luik-Bastenaken-Luik
en de Ronde van Italië. Door
de uitsluiting van de Italiaan neemt de
......................................
...............................................................................
16e minuut...(3)
Bezoekers leggen bloemen in het stadion en in de 16e minuut
nemen de eigen fans een moment stilte in acht. ‘Mijn spelers verliezen
hun concentratie en dan vooral in de 16e minuut’, aldus Ramos.
29
Australiër Cadel Evans de leiding in
de ProTour over. Zaterdag is de Ronde
van Lombardije de laatste wedstrijd
in de ProTour.
111
Poetin feliciteert Hiddink
met zege op Engeland
De Russische president Poetin heeft
de selectie van het nationale elftal en
Guus Hiddink gisteren gefeliciteerd
met de overwinning op Engeland. ‘Ik
wil de selectie en alle fans feliciteren
met deze geweldige overwinning’,
aldus Poetin. ‘Ik wil het team bedanken
voor de uitmuntende inzet. En
natuurlijk hadden we het geluk dat
de ploeg wordt aangevoerd door een
geweldige coach, meneer Hiddink.’

30
WK Rugby
Komt Mandela naar Parijs?
Tot teleurstelling van de Fransen is
het nationale rugbyteam in de
halve fi nales uitgeschakeld. De
WK-fi nale gaat nu tussen Engeland
en Zuid-Afrika.
Redactie sport
AMSTERDAM
...
Het WK Rugby is voor het eerst gehouden
in 1987. In dat jaar mocht
Zuid-Afrika nog niet meedoen in verband
met het apartheidsregime. Acht
jaar later was Zuid-Afrika organisator
én winnaar van het toernooi.
Het WK Rugby wordt eens in de
vier jaar gehouden. In 2003 won Engeland
in de fi nale van Australië. Het
huidige WK wordt verspeeld onder
twintig landen. De meeste deelnemers
behoren tot het Britse Gemenebest
en hebben kennis gemaakt met
de sport toen ze nog een kolonie van
Groot-Brittannië waren. Relatief
nieuwe rugbylanden zijn Portugal,
Italië en Japan. Exoten zijn Tonga, Samoa,
Fiji en Georgië.
Het toernooi wordt gespeeld in
vier poules van vijf landen. Acht
landen gingen door naar de kwartfi -
nales. Dat Wales niet doorging na een
verliespartij tegen Fiji was de grootste
verrassing.
Vooral in Frankrijk, dat in de
groepsduels een monsterzege van 87-
10 tegen Namibië boekte, leidden de
prestaties tot grote euforie. Maar in de
halve fi nales verloor Frankrijk afgelopen
zaterdag van Engeland. In de
De Sprinkbokken
sturen smeekbede
naar Mandela: ‘Hij
geeft ons kracht’
eerste minuten maakten de Engelsen
een try. In de rest van de eerste helft
overheersten de Fransen, die bij rust
met 6-5 voor stonden.
Uiteindelijk wonnen de Engelsen
met 14-9, vooral dankzij de inbreng
van Jonny Wilkinson, die 9 van de 14
punten maakte. Ook bij het door Engeland
gewonnen WK in 2003 was
Wilkinson de dragende speler in het
Engelse team. De tabloid The Sun
kopte: ‘Cool Jonny has put the fi re
back in England’.
Zuid-Afrika won in de halve finales
met 37-13 ruim van Argentinië.
Beste speler aan de kant van Zuid-
Afrika was Habana, met twee try’s.
Habana is momenteel topscorer van
het toernooi.
In de finale van morgen gaat het
dus tussen Zuid-Afrika en Engeland.
Deze teams speelden ook al in de
poulewedstrijden tegen elkaar. Dat
werd een totale vernedering van de
huidige wereldkampioen, Engeland,
dat met 36-0 werd afgedroogd.
Het nationale team van Zuid-Afrika
heeft eerder deze week een brandbrief
gestuurd naar oud-president
Mandela. Of hij, als zijn gezondheid
het ook maar enigszins toelaat, er
morgen alsjeblieft bij wil zijn in Parijs.
‘Wij hebben hem nodig, hij geeft
ons kracht.’ Voor de zekerheid hebben
ze hem ook alvast een nieuw shirt
gestuurd. De opvolger van Mandela,
Thabo Mbeki, zal zeker van de partij
zijn. 1
.......................................................................................................................
Club omzeilt de regels
OOK SPAANS PASPOORT VOOR
BARCELONA-SPELER ETO’O
Samuel Eto’o heeft zoals veel buitenlanders
bij FC Barcelona een Spaans
paspoort gekregen. De aanvaller uit
Kameroen beloofde bij een ceremonie
trouw aan de grondwet van
Spanje, zo maakte Barça gisteren bekend.
In augustus kregen de Braziliaan
Ronaldinho en de Mexicaan Giovanni
Dos Santos al het Spaanse
staatsburgerschap. De Ivoriaan Yaya
Touré is nu de enige speler uit de selectie
van Barcelona die niet uit de
Europese Unie afkomstig is. Trainer
Frank Rijkaard kan hierdoor twee
nieuwe, niet uit de EU afkomstige spelers
opstellen. Eerder deze maand liet
de Spaanse voetbalbond weten dat
het overweegt Afrikanen als EU-spelers
aan te merken. De regering in
Spanje voerde zeven jaar geleden al
een wet in waarin inwoners uit 77 landen
uit Afrika en het Caribisch en Pacifisch
gebied als gastarbeiders toegang
krijgen tot het land.
..........................................................
Drogba is gebroken (1)
Didier Drogba wil vertrekken bij Chelsea. Dat
zegt hij vandaag in een interview met het
Franse tijdschrift France Football.
............................................................
Drogba is gebroken (2)
Sinds het vertrek van coach José Mourinho heeft
de topscorer van vorig seizoen het niet meer naar
zijn zin in West-Londen.
HH
SCHEMA OP TV
WAAR KIJK
JIJ RUGBY?
De finale van het WK Rugby tussen
Engeland en Zuid-Afrika is morgenavond
vanaf 21.00 uur rechtstreeks
te volgen via Nederland 1 en
het Franse TV5Monde. De NOS begint
de uitzending om 20.48 uur.
Presentatie is in handen van Toine
van Peperstraten. Oud-international
Yves Kummer zal voor, tijdens
en na de wedstrijd een analyse geven.
Het commentaar bij de finale
is van Hans Brian. De wedstrijd om
de bronzen medaille, vanavond
tussen Frankrijk en Argentinië, is
vanaf 20.45 uur rechtstreeks te zien
op TV5Monde. Er zal worden begonnen
met een uitleg van de regels.
De NOS zendt de wedstrijd in
samenvatting uit om 22.30 uur in
het Sportjournaal op Nederland 3.
Sport
...............................................................................
Robert Eenhoorn roept Loek van Mil op
ÉÉN DEBUTANT IN SELECTIE
NEDERLANDS HONKBALTEAM
Loek van Mil is door bondscoach Robert
Eenhoorn opgenomen in de selectie
van het Nederlands honkbalteam
voor het wereldkampioenschap
dat van 6 tot en met 18 november in
Taiwan wordt gehouden. De 23-jarige
werper van de Amerikaanse Appalachian
League-club Elizabethton Twins
is de enige debutant in de 24-koppige
spelersgroep. Het Nederlandse team
kent in vergelijking met het EK in
Spanje vijf afvallers. Johnny Balentina,
Yurendell de Caster, Shairon Martis,
Harvey Monte en Danny Rombley
zijn niet opgenomen in de selectie.
Berry van Driel, Bryan Engelhardt,
Roel Koolen en Martijn Meeuwis keren
daarentegen terug in Oranje. Nederland
is met Australië, Canada,
Cuba, Duitsland, Thailand, Venezuela
en Zuid-Korea ingedeeld in groep B.
De ploeg van Eenhoorn speelt over
drie weken tegen Thailand het eerste
duel in de strijd om de wereldtitel.
...............................................................................
Drogba is gebroken (3)
‘Er is iets in me gebroken sinds Mourinho weg is. Niets kan mij nog
op andere gedachten brengen. Ook niet de eventuele komst van
Ronaldinho en Kaka volgend seizoen’, zegt de Ivoriaan.

Sport
.....................................
KORT
111
Nominatie Kiplagat voor
atlete van het jaar
De Keniaase atlete Lornah Kiplagat is
door de Internationale Atletiekunie
IAAF genomineerd voor de titel ‘atlete
van het jaar 2007’. Kiplagat komt
sinds 2003 uit voor Nederland. Afgelopen
zondag won de hardloopster
nog de wereldtitel halve marathon in
een wereldrecordtijd. Op de website
van de IAAF is het mogelijk om te
stemmen op de atlete en atleet van
het jaar. Een jury kiest uit de topdrie
van de publieksstemronde de uiteindelijke
winnaar. De winnaars zullen
uiteindelijk op 25 november bij het
Sportwereld neemt afscheid van
een toernooi dat iedereen betoverde
.......................................
IAAF World Athletics Gala in Monte
Carlo bekend worden gemaakt.
111
EHF verkiest Nederland
voor EK hockey 2009
De Europese Hockey Federatie EHF
heeft het Europees Kampioenschap
voor mannen en vrouwen in 2009 aan
Nederland toegewezen. De Koninklijke
Nederlandse Hockey Bond (KNHB)
is met de gemeenten Amstelveen en
Amsterdam in gesprek om het toernooi
in het Wagener Stadion te organiseren.
Het Wagener Stadion vormde
in 1983 voor het laatst het decor voor
het EK voor mannen. Voor vrouwen
was dit in 1995. Voorafgaand aan het
Europees Kampioenschap over twee
..........................................................
Nieuw ritueel (1)
Miroslav Klose moet iets nieuws bedenken. De
spits van Bayern München wil af van de salto’s
die hij na zijn doelpunten maakt.
.......................................
jaar vindt het congres van de Europese
Hockey Federatie eveneens plaats in
Nederland. Op het EK kan ook een
startbewijs voor het wereldkampioenschap
verdiend worden.
111
Van der Vaart maakt
seizoen af bij Hamburg
Rafael van der Vaart sluit een transfer
in de winterperiode van zijn huidige
club Hamburger SV naar Valencia uit.
Dit stelde hij gisteren in de Duitse boulevardkrant
Bild. De Spaanse club deed
eerder dit seizoen diverse pogingen
om de oud-Ajacied naar Valencia te
halen. Van der Vaart wilde wel, maar
de club wilde hem niet laten gaan. Nu
maakt hij het seizoen af in Hamburg.
............................................................
Nieuw ritueel (2)
Het is door de jaren heen weliswaar zijn handelsmerk
geworden, maar als hij er langer mee
doorgaat, vallen er gewonden in Huize Klose.
UITLEG
SPELREGELS
RUGBY
Elk team begint met vijftien spelers.
De spelers vormen een scrum (wanneer
de mannen voorovergebogen
tegen elkaar staan) en proberen de
ovale bal te veroveren door de tegenpartij
weg te duwen. De bal gaat
dan vaak via de scrumhalf naar de
flyhalf. Vanaf deze positie worden
meestal de snelle buitenspelers (de
wings) bediend. Hun doel is om door
de verdediging van de tegenpartij te
breken en vervolgens de bal tegen
de grond te drukken achter de goallijn.
Foto’s:
Hollandse Hoogte/
Reuters/Getty Images
...............................................................................
AC Milan niet akkoord met twee duels schorsing
UEFA BUIGT ZICH MAANDAG
OVER BEROEP DOELMAN DIDA
...............................................................................
Nieuw ritueel (3)
‘Mijn kinderen proberen me thuis na te doen. Dat heeft ze al een
aantal blauwe plekken en bulten opgeleverd’, zegt Klose. Duitsland
wacht gespannen af hoe het nieuwe juichritueel eruit komt te zien.
31
Als dit lukt, krijgt een team vijf punten,
de score heet een try. De try
wordt altijd gevolgd door een conversie.
Een succesvolle trap levert
twee extra punten op. De conversie
is loodrecht ten opzichte van de plek
waar de score is gemaakt. Het is dus
handiger een try te maken in de
buurt van de palen.
Het is ook mogelijk te scoren met
een drop goal, een trap tegen de bal
vlak nadat deze de grond heeft geraakt.
De drop goal levert drie punten
op. Tackelen mag alleen vanaf de
borst tot en met de benen. Pak je een
tegenstander bij de nek dan geldt dit
als een overtreding en volgt er een
penalty, die overal op het veld, dus
niet per se in scoringspositie, kan
worden gegeven.
De tuchtcommissie van de Europese
voetbalbond UEFA buigt zich maandag
over het beroep dat AC Milan
heeft aangetekend tegen de schorsing
van doelman Dida. De sluitpost
van de club uit Milaan kreeg vorige
week een schorsing van twee duels
opgelegd omdat hij in de Champions
League-ontmoeting met Celtic een
blessure had voorgewend. De UEFA
verwijt de Braziliaan onsportief gedrag.

32
Ruud Lubbers Johann OIav Koss Jan Pronk
NT Gent Joris Luyendijk Laidback Luke
Bert Koenders en vele, vele anderen
C-Mon & Kypski en
de Amsterdam Klezmer Band
Wielrennen Michael Boogerd moet profcarrière wegens blessure vroegtijdig beëindigen
Fenomeen verdient beter afscheid
Michael Boogerd in actie tijdens zijn geliefde Amstel Gold Race. KLAAS JAN VAN DER WEIJ / SPORTSTATION
Michael Boogerd start morgen niet
in de Ronde van Lombardije. Het
wereldkampioenschap in Stuttgart
was zijn laatste offi ciële wedstrijd.
Dominique Elshout
AMSTERDAM
...
Zo hard mogelijk fietsen, Michael
Boogerd deed het graag en vaak. Zonder
rekenen in een koers gas geven en
dan maar zien waar het schip strandt.
Zo deed hij het ook in de laatste twee
ronden van het wereldkampioenschap,
drie weken geleden in Stuttgart.
‘Ik wilde me nog een keer tonen.’
NACHT
VAN
DE
Het werd meteen de laatste keer. Het
geplande afscheid in een echte koers,
de Ronde van Lombardije, gaat niet
door. Een valpartij op een trainingsritje,
vorige week vrijdag, stuurde alles
in de war. Grote wond op de linkerknie,
een ontsteking en gisteren
het bijbehorende besluit. ‘Ik moet
realistisch zijn. Mijn knie doet pijn
en ik kan hem niet buigen. Starten in
Lombardije heeft geen zin.’
De hele week heeft Boogerd voor
zichzelf en omgeving de hoop levend
gehouden dat hij nog één keer zou
kunnen starten in een serieuze koers.
‘Desnoods rijd ik maar dertig kilome-
Voetbal
Ajax wil amateurclubs uit
bekertoernooi weren
Mathijs Rotteveel
AMSTERDAM
...
Ajax wil de Nederlandse bekercompetitie
omgooien. Directeur Maarten
Fontein pleitte gisteren voor een pou-
lesysteem waarin voor amateurclubs
geen plaats is.
‘Ajax wil elk jaar in de Champions
League spelen’, herhaalt Ajax-directeur
Maarten Fontein nog maar eens
bij de presentatie van de cijfers over
VN
Woensdag 24 oktober 17.45 - 02.00 uur
Melkweg • Cinecenter • SugarFactory Amsterdam
Info, programma, kaartverkoop: www.dewereldvandevn.nl
Kaarten winnen?
Mail naar vn@bkb.nl, onder vermelding van 'De Pers'.
Onder de inzenders worden 10 keer 2 kaarten verloot!
ter mee.’ Nog één keer het hele ritueel
meemaken van afreizen, voorbereiden,
spanning, rugnummer opspelden
en tot slot nog één keer een rol
spelen in de finale. ‘Het is me niet gegeven.’
Boogerd richt zich nu op het afscheid
van het Nederlandse publiek,
zondag op en rond de Cauberg in Valkenburg.
Op deze beklimming speelde
Nederlands beste wielrenner van
de afgelopen jaren vaak een rol van
betekenis in belangrijke koersen. Tijdens
het wereldkampioenschap van
1998 reed hij in de beslissende kopgroep,
tot hij in de finale moest afha-
het seizoen 2006-2007. ‘Als de UEFA
beslist dat niet de Nederlandse nummer
twee, maar de winnaar van de
beker mee mag doen aan de voorronden
van de Champions League, willen
wij een ander formaat bekercompetitie.
Anders blijft het bekertoernooi
te veel afhangen van toeval en
neemt de druk om kampioen te worden
alleen maar toe.’
In maart pleitte William Gaillard,
adviseur van UEFA-voorzitter Michel
Platini, er al voor dat ook de winnaars
van de nationale bekercompetities
........................................................................................................................
Hamilton, Alonso en Raikkonen maken kans op titel
DE FORMULE 1-KAMPIOENEN
ROEREN ZICH IN TITELSTRIJD
Het Formule 1-kampioenschap is in
decennia niet zo spannend geweest.
Bij de laatste Grand Prix van aanstaande
zondag hebben zowel McLarencoureurs
Lewis Hamilton en Fernando
Alonso als Ferrari-rijder Kimi Raikkonen
nog kans op de titel. De wereldkampioenen
van weleer hebben zo
hun voorkeuren. ‘Ik duim voor Kimi
Raikkonen’, stelt zevenvoudig wereldkampioen
Michael Schumacher. De
Duitser behaalde zijn grootste succes-
.......................................
sport@depers.nl
Voor al uw opmerkingen , tips,
suggesties en klachten kunt
u terecht op sport@depers.nl
ken met een lekke band. In de Tour
van vorig jaar, met aankomst iets
voorbij de Cauberg, reed hij zo fors
op kop dat zelfs ploegmaat Oscar
Freire niet meer kon volgen.
Zondag neemt Boogerd afscheid
in een lichtvoetige koppelkoers, vier
rondjes met vier keer de Cauberg erin.
Toppers zoals Tom Boonen, Paolo
Bettini, Thomas Dekker en de broertjes
Andy en Fränk Schleck doen
eraan mee. Ook oud-renners als Erik
Breukink, Alex Zülle en Erik Dekker
zullen aan de start staan. Voor de
koers zal er een plaquette van Boogerd
worden onthuld in de Valken-
toegang moeten krijgen tot de Champions
League. Fontein heeft de indruk
dat de Europese voetbalbond deze
plannen wil doorzetten.
Volgens Fontein start de nieuwe
opzet van de Europese voetbalcompetities
in de zomer van 2009. Hij wil
dan ook in dat jaar beginnen met een
nieuwe opzet van de Nederlandse bekercompetitie.
‘Volgens Platini moeten
er in de Champions League alleen
nog maar kampioenen spelen en niet
meer de teams die derde, vierde of
vijfde in hun competitie geworden
sen voor het Italiaanse team. De laatste
keer dat er in de Formule 1 bij de
slotrace nog drie titelkandidaten waren
was in 1986. Toen ging Fransman
Alain Prost er toen met de hoogste autosportprijs
vandoor. Diezelfde Prost
spreekt nu zijn steun uit voor Fernando
Alonso. Nelson Piquet had, samen
met Nigel Mansell, in 1986 ook kans op
de titel. Hij is geen fan van Alonso. De
Braziliaan verwijt Alonso psychologische
spelletjes te spelen.
Sport
burgse gemeentegrot.
Op 3 november rijdt Boogerd zijn
allerlaatste koerskilometers in de
Amstel Curaçao Race, net als Erik
Dekker vorig jaar. Ook nu zal hij op
Curaçao weer geladen aan de start
staan, al stelt het rondje van tachtig
kilometer sportief gezien niks voor.
Zondag wil Boogerd, blessure of
geen blessure, alles op alles zetten
om zijn kilometertjes te rijden. ‘Hoe
ik het doe, weet ik nog niet, maar ik
ga daar zeker een rondje over het parcours
maken. Desnoods op een tandem.’
Het is Boogerd ten voeten uit.
Gedreven tot de laatste snik. 1
zijn’, zegt Fontein. ‘Bekerwinnaars
vindt Platini ook kampioenen. Ajax
vindt dat het niet zo moet zijn dat een
toevallige winnaar van de beker als
vertegenwoordiger van Nederland de
Champions League in gaat. Om dat te
voorkomen pleiten wij voor een poulesysteem
in de Nederlandse bekercompetitie,
net als nu in de Europese
competities gebruikelijk is. Dat hoeft
niet te leiden tot meer duels, als het
aantal clubs dat deelneemt, wordt teruggebracht.
Dat kan inderdaad ten
koste gaan van de amateurclubs.’ 1
...............................................................................
Forza Foppe
Foppe de Haan is de redder des vaderland. Althans, als het aan de
lezers van De Telegraaf ligt. Op hun website geeft liefst 79 procent
aan liever de Fries als bondscoach te zien dan Marco van Basten.