Niets is leuker dan je nutteloze kennis testen in de ... - De Pers

8
Buitenland
Europa Noors-Russische grens
Uitzonderijke
burenliefde
.......................................................................................................................
..............................................................................
In het Noorse Kirkenes wordt ook in het winkelcentrum alles tweetalig aangeprijsd. BRAM PEETERS
............................................................
Kuisheidsgordels (2)
De massagesalons fungeren feitelijk als
bordelen en de politie hoopt daar op deze
manier korte metten mee te maken.
AP
N O O R W E G E N
ZWEDEN
FINLAND
Bram Peeters reist voor De Pers langs de oostgrenzen van Europa. In
deel 1 van zijn verslagen de burenliefde tussen Russen en Noren.
OVER DE GRENS (1)
KIRKENES ...
Hij is nog geen 200 kilometer lang,
de Noorse grens met Rusland in het
hoge noorden. Toch is Rusland overal
aanwezig in het Noorse stadje Kirkenes
met krap zesduizend inwoners,
op nog geen vijftien kilometer van de
grensovergang. Straatnaambordjes
en winkelgevels zijn tweetalig, op
school wordt Russisch onderwezen
en bij het oorlogsmonument wappert
de Russische vlag.
Deze in het oog springende burenliefde
is niet vanzelfsprekend.
Vanwege de nabijheid van de Sovjetunie
stapte Noorwegen aan het begin
van de Koude Oorlog in de NAVO en
stationeerde het troepen in het noorden.
De grens zat toen potdicht.
De propaganda van de regering in
Oslo over het Rode Gevaar had 2.200
kilometer verderop weinig effect op
de tienduizend inwoners van de Kirkenes-regio.
‘De Russen hebben ons
bevrijd van de Duitsers’, zegt de 40jarige
Trine Beddari. De blonde
Noorse woont al haar hele leven aan
de rivier Pasvik, die Noorwegen van
Rusland scheidt. ‘We zagen de Russen
als vrienden, mijn opa heeft ze in de
oorlog nog geholpen de rivier over te
steken. Pas als uitwisselingsstudent
in Amerika hoorde ik hoe het Westen
over Rusland dacht.’
Dat de band tussen de Noorse
grensregio en Rusland ook na de
Tweede Wereldoorlog goed bleef,
kwam doordat de Russen na de bevrijding
weer vertrokken, zegt Thomas
Nilsen van het Noorse Barents
Secretariat, een instantie die de regionale
samenwerking onderzoekt. ‘In
de Baltische staten werden de Russen
de bezetter, hier bleven ze de bevrijder.
Wij zijn het enige Europese buurland
waarmee Rusland nog een goede
band heeft.’
Op het Indonesische eiland Borneo is
een kikker ontdekt die geen longen
heeft en alleen door de huid ademhaalt.
De Barbourula kalimantanensis,
zoals de waterkikker is gedoopt,
werd in 2007 gevonden tijdens een
expeditie naar een afgelegen deel
van de provincie Kalimantan op Borneo.
Evolutiebioloog David Bickford
deed deze week verslag van de
vondst in het wetenschappelijke
tijdschrift Current Biology.
De Noorse grensregio telt 700 Russische
immigranten, een aanzienlijke
hoeveelheid gezien de strenge Noorse
immigratiewetgeving. ‘Ze zijn de
best geïntegreerde minderheid van
Noorwegen. Iedereen hier weet dat
Russen een positieve invloed hebben
op de lokale economie’, zegt Nilsen.
Sinds de ijzermijn van Kirkenes in
1996 haar poorten sloot, werd handel
met de Russen de nieuwe bron
van inkomsten voor de bewoners. In
de haven liggen bovendien enkele
Russische vissersboten, die op deze
manier de bureaucratie in de haven
van Moermansk mijden. Jaarlijks leveren
deze vissers de lokale Noorse
economie vele miljoenen euro’s op.
Ademen via de huid
KIKKER ZONDER LONGEN
ONTDEKT IN INDONESIË
Bickford suggereerde dat er sprake is
geweest van evolutionaire aanpassing
aan het koude, snel stromende water
waarin de kikkers leven. ‘Waarschijnlijk
moesten zij hun drijfvermogen
verminderen om te voorkomen dat ze
door de sterke stroom in de bergrivieren
werden meegesleurd.’
Bickfords Indonesische collega Djoko
Iskander kwam de kikker dertig jaar
geleden voor het eerst tegen en heeft
er al die tijd naar gezocht.
Kuisheidsgordels (1)
Vrouwen die werkzaam zijn in massagesalons in de Javaanse stad
Batu moeten, als het aan de plaatselijke politie ligt, voortaan
zichtbaar een soort kuisheidsgordel dragen.
Sommige Russen
kennen de Noren
alleen dronken en
op vrijersvoeten
Daniil Zelentsov, oorspronkelijk uit
Moermansk en nu inwoner van Kirkenes,
is het levende voorbeeld van
een goede integratie. ‘Het helpt dat je
hier een taalcursus moet volgen. En
de Noren zijn vriendelijke en toegankelijke
mensen.’ De 25-jarige Rus is
gelukkig in Noorwegen, maar gaat
nog vaak naar het tweehonderd kilometer
verderop gelegen Moermansk.
‘In een klein dorp is niet zoveel te
doen. Moermansk heeft geweldige
cafés, clubs en restaurants en is ook
nog eens spotgoedkoop.’
Dat Russen naar het welvarender
Noorwegen trekken is voorstelbaar.
Dat jaarlijks ruim twintigduizend
Noren voor weekendvermaak een
vier uur durende tocht naar een grauwe
Sovjetstad maken, is minder voor
de hand liggend.
Direct over de grens, bij de industriestad
Nikel, verrijst een naargeestig
landschap. De aarde is er zwartgeblakerd
en bezaaid met dode bomen
vanwege de zwaveldioxide-uitstoot
die hier twee keer zo groot is als het
gemiddelde in heel Noorwegen. Het
R U S L A N D
GN/De Pers
...............................................................................
Negentien slachtoff ers
EMOTIONELE HERDENKING
VLIEGRAMP SURINAME
De vliegramp van vorige week donderdag
heeft Suriname gebundeld, de
gemeenschap bijeengebracht. Dat zei
de Surinaamse president Ronald Venetiaan
woensdagavond bij de rouwdienst
in Paramaribo, ter nagedachtenis
aan de negentien slachtoffers van
de crash van de Antonov AN-28.
Gedurende de dienst, waarbij koren
zongen en negentien kaarsen brandden,
konden enkele aanwezigen hun
emoties niet bedwingen. Ze schreeuw-
is een groot contrast met het Noorse
kerstkaartlandschap enkele kilometers
terug.
Omdat de weg naar Moermansk
door militair terrein loopt, worden
reizigers een paar keer gecontroleerd,
waardoor de busrit vijf uur duurt.
Maar in Moermansk wacht de beloning:
een opvallend actief uitgaansleven
en biertjes die 1 euro kosten, in
plaats van zeven in Noorwegen.
Ook buitenlandse toeristen in
Noorwegen mogen graag de cultuurshock
ervaren en gebruiken de regio
als springplank voor een bliksembezoek
aan Rusland. Daarom organiseert
reisbureau Pasvikturist in Kirkenes
in de zomer kanotochten op de
grensrivier met aan weerszijden Russische
grenspalen en wachttorens. In
de winter kun je op sneeuwscooters
over de heuvels van verlaten mijnen
crossen of met een hondenslee door
de bossen glijden. Het reisbureau
helpt jaarlijks duizenden toeristen
aan visa, overnachtingen en rondleidingen
in Moermansk.
De 26-jarige Sergey Arzumanov
ziet die toeristen graag komen. Als
klein jochie verkocht hij al ansichtkaarten
en Sovjetmedailles aan
Noorse toeristen. Al gauw zag de behendige
Rus in dat hij beter Noors
dan Engels kon leren. Nu spreekt hij
beide talen vloeiend en werkt hij als
tolk en gids.
De Noren hebben volgens hem
geen smetteloze reputatie in de stad.
‘Sommige inwoners kennen de Noren
alleen dronken en met een welwillend
Russisch meisje aan de arm.
Maar anderen beseffen dat Noorse
niet-gouvermentele organisaties
(ngo's) en bedrijven veel kennis en
geld in de regio pompen.’ Hij wijst
naar een benzinepomp van het
Noorse Statoil. ‘Daar hebben we zes
van in de regio, de enige Statoil-stations
in Rusland. Omdat we geen Mc-
Donald’s of Pizzahut hebben, eten
we hier onze hamburgers.’ 1
den en barstten in tranen uit. Veel
nabestaanden zeiden de rouwverwerking
moeilijk te vinden omdat
nog geen afscheid kan worden genomen
van hun geliefden. ‘De identificatie
van de slachtoffers wordt erg
moeilijk’, zei parlementariër Ronnie
Brunswijk na afloop van de rouwdienst.
Brunswijk, die enkele uren na
de ramp op de plek arriveerde om
hulp te verlenen, trof compleet verkoolde
lichamen aan.
..........................................................
Kuisheidsgordels (3)
De Indonesische minister voor Vrouwenzaken
is faliekant tegen. ‘Het is beledigend voor
vrouwen. Alsof zij het zijn die fout zitten.’